توقف صادرات فولاد به افغانستان

به گزارش جهان صنعت نیوز:   طبق اعلام S&P گلوبال، در واقع ایران ۲۵ درصد کل نیاز افغانستان به فولاد را تامین می‌کند. بخش قابل توجهی از فولاد صادراتی به افغانستان نیز توسط شرکت فولاد اصفهان و خراسان تولید می‌شود.

در این خصوص یک کارشناس حوزه فولاد در مورد توقف صادرات فولاد ایران به افغانستان اظهار کرد: میزان مصرف فولاد در افغانستان خیلی پایین بوده و در واقع سالانه ۱ تا ۵/۱ میلیون تن است که ایران در برخی از زمان‌ها تا ۵۰۰ هزار تن در سال هم صادرات فولاد به افغانستان داشته است. افغانستان در پروژه معدن حاجیگک در نزدیکی کابل که کنسرسیوم هندی- افغانی در سال ۲۰۱۲ مسوول استخراج از این معدن بودند، مجوزی برای تاسیس کارخانه فولاد در دو فاز با ظرفیت ۶/۲ میلیون تن اعطا کرد که قرار بود هر فاز با ظرفیت ۱/۳ میلیون تن تاسیس شود هر کدام از آنها هم  به دو  فاز تقریبا ۵/۱میلیونی تقسیم می‌شد. در کنار آن هم قرار بود یک نیروگاه برق تاسیس کنند.

صادرات مفتول فولادی و فولاد ساختمانی

کیوان جعفری‌طهرانی افزود: این ۲/۶ میلیون تن مازاد بر نیاز افغانستان بود. هدف این کشور، علاوه بر تامین نیاز داخلی که حدود یک میلیون تن بود و حتی به علت افزایش نیاز داخلی برای ساخت‌و‌ساز به یک و نیم میلیون تن هم می‌رسید، به همسایه‌های شمالی خود نیز صادرات فولاد داشته باشد که این اتفاق نیفتاد و همچنان واردکننده فولاد ماند. بیشتر فولادی که ایران به افغانستان صادر می‌کرد مفتول فولادی و فولاد ساختمانی بود.

این کارشناس حوزه فولاد در ادامه خاطرنشان کرد: طبیعتا با شرایط سیاسی که در افغانستان حاکم شده صادرات فولاد ایران به این کشور متوقف شده است. البته خرداد ماه امسال خبری منتشر شد مبنی بر اینکه ذوب آهن اصفهان یک قرارداد ۳/۴ میلیارد دلاری برای صادرات خطوط ریلی به افغانستان امضا کرده است. شرایط حاصل از حضور طالبان در افغانستان طبیعتا باعث می‌شود که این قرارداد هم مانند صادرات فولاد به این کشور معلق بماند تا روابط سیاسی و اقتصادی ایران با افغانستان روشن شود.

وی همچنین با اشاره به وضع مالیات بر واردات محصولات نوردی در افغانستان گفت: بعد از توقف صادرات فولاد ایران به عراق که بیش از همه در مورد محصولات نوردی مانند میلگرد بر اثر وضع قوانین مالیاتی ۹۰ دلار بر تن که باعث از دست رفتن بازار عراق برای ایران شد، بازار افغانستان در این شرایط می‌توانست کمک کند. هرچند که افغانستان نیز از ابتدای سال ۱۴۰۰ بحث عوارض وارداتی محصولات نوردی ایران مانند میلگرد را اعلام کرد. بنابراین صادرات فولاد ما به این کشور از ابتدای سال جاری کاهش قابل توجهی یافت.

صادرات متوقف نشده

خبر توقف صادرات فولاد به افغانستان در حالی اعلام می‌شود که انجمن فولاد این موضوع را تایید نمی‌کند. بر همین اساس به تازگی عضو هیات مدیره انجمن فولاد با رد این مطلب اعلام کرد که محدودیت صادرات فولاد ایران به همه کشورها به دلیل اولویت تامین نیاز داخل اعمال شده است. رضا شهرستانی، اظهار کرد: صادرات فولاد ایران به افغانستان متوقف نشده، بلکه برای صادرات فولاد کشور اولویت‌بندی صورت گرفته است، به این صورت که ابتدا باید تامین نیاز داخل در اولویت کار شرکت‌های فولادی قرار گیرد.

وی ادامه داد: با کاهش تخصیص برق به واحدهای فولادی طی دو ماه گذشته و حالا که در سومین ماه قرار داریم، تولید فولاد کشور در این مدت به کمتر از ۵۰ درصد رسیده است. عضو هیات مدیره انجمن فولاد با بیان اینکه سال گذشته حدود ۳۰ میلیون تن فولاد در کشور تولید شد، افزود: ‌حدود ۱۵ میلیون تن از این رقم در داخل مصرف شد.

به گفته شهرستانی، در حال حاضر با توجه به کاهش تولید فولاد به دلیل قطع برق کارخانه‌ها، به صلاح است که ابتدا نیاز داخل تامین شود و پس از عادی شدن شرایط، صادرات فولاد از سر گرفته شود.

وی افزود:‌ بر این اساس مقرر شد شرکت‌های فولادی ابتدا تعهدات خود را نسبت به عرضه محصولاتشان در بورس انجام دهند و پس از آن برای صادرات اقدام کنند.

عضو هیات مدیره انجمن فولاد تصریح کرد: ‌قبلا با توجه به بالا بودن میزان تولید فولاد، محدودیت خاصی در مورد صادرات و انجام تعهدات شرکت‌های فولادی اعمال نمی‌شد، اما امسال به دلیل کاهش تولید در پی قطعی برق، مقرر شد شرکت‌های فولادی ابتدا تعهدشان را در قبال عرضه کالا در بورس تا پایان مرداد ماه انجام دهند که حالا این مهلت تا پایان شهریور ماه تمدید شده است.

شهرستانی با تاکید بر اینکه هیچ محدودیتی در صادرات فولاد ایران به افغانستان به دلیل حضور طالبان یا موارد دیگر اتفاق نیفتاده است،‌ گفت: دلیل توقف صادرات فقط بالا بودن تعهد شرکت‌های فولادی به عرضه محصولاتشان در بورس کالاست که این تعهدات مربوط به خرداد ماه به بعد می‌شود.

وی میزان تولید فولاد در کشور طی شش ماهه اول امسال را حدود ۱۴ میلیون تن فولاد پیش‌بینی کرد و گفت: تولید کارخانه‌ها در تیر و مرداد ماه به دلیل قطع برق، افت ۵۰ درصدی داشته است.

شرط و شروط صادرات فولاد

ستاد تنظیم بازار اردیبهشت امسال مصوب کرد که تولیدکنندگان و نمایندگان قانونی آنها که مجاز به صادرات فولاد میانی، مقاطع طویل فولادی و فلزات رنگی هستند، از ابتدای خرداد ماه سال جاری به مدت سه ماه در صورت تامین نیاز داخل و رعایت کف عرضه ابلاغی در بورس کالا می‌توانند بدون نیاز به تایید دفتر صنایع معدنی وزارت صمت در سامانه گمرک، اقدام به صادرات محصولات خود کنند. البته این مصوبه مشمول چهار تبصره نیز است.

بر این اساس، به منظور تنظیم اثربخش بازار فولاد میانی (بیلت، بلوم و اسلب)، محصولات فولادی (شامل مقاطع طویل فولادی) و فلزات رنگی (همچون مس و آلومینیوم)، اطمینان از تامین نیاز داخل و همچنین ساماندهی و تسهیل صادرات واحدهای مجاز به صادرات (تولیدکنندگان و نمایندگان قانونی آنها)، محصولات فوق‌الذکر که در سامانه جامع تجارت ثبت اطلاعات کرده باشند، ضمن رعایت کف عرضه ابلاغی محصولات در بورس کالا، به مدت سه ماه از تاریخ اول خرداد ۱۴۰۰ با اعلام فهرست واحدهای مجاز توسط معاونت امور معادن و صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت می‌توانند جهت صادرات محصولات خود اقدام کنند و نیاز به تایید دفتر صنایع معدنی در سامانه فرامرزی گمرک جمهوری اسلامی ایران (E.P.L) ندارند.

این مصوبه در چهار مورد تبصره ابلاغ شده بود که به شرح زیر است:

– واحدهای تولیدی محصولات مذکور، می‌توانند نسبت به صادرات آن مقدار عرضه تکلیفی که طبق برنامه مستمر (هفتگی) در بورس کالا عرضه شده، اما معامله نشده است، اقدام کنند.

– بازرگانان و تجار با خرید از رینگ صادراتی بورس کالا می‌توانند نسبت به صادرات محصولات مذکور اقدام کنند. این صادرکنندگان باید براساس قوانین و رویه‌های موجود نسبت به رفع تعهد ارزی خود اقدام کنند.

– گمرک جمهوری اسلامی ایران گزارش صادرات و شرکت بورس کالای ایران گزارش عرضه، خرید (مواد اولیه) و مقدار معامله صورت گرفته واحدهای مذکور را به صورت ماهانه به سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، دبیرخانه کارگروه تنظیم بازار و دفتر صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت ارسال کند تا در صورت عدم رعایت کف عرضه در بورس کالا، عدم ثبت اطلاعات در سامانه جامع تجارت یا عدم انجام تعهدات ارزی، با اعلام سازمان حمایت، صادرات آنها با رعایت ضوابط مربوطه تعلیق شود.

– سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان و سازمان صنعت، معدن و تجارت استان‌ها نسبت به نظارت بر عملکرد واحدهای تولیدی محصولات مذکور اقدام کنند.

با شرایط پیش‌آمده در تامین برق کارخانه‌ها طی تابستان امسال، تولیدکنندگان ابتدا باید تعهدات خود را در عرضه کالا در بورس انجام دهند و بعد از آن مجاز به صادرات محصولاتشان هستند.

اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهصنعت و معدن