بیستمین سالگرد حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ با حضور بایدن برگزار شد
به گزارش جهان صنعت نیوز: ایالات متحده کمتر از دو ماه پس از حملات ۱۱ سپتامبر در حالی که طالبان از تسلیم اسامه بن‌‌لادن به آمریکا سر باز زد، به افغانستان حمله کرد. نخستین گام «جنگ علیه ترور» اگرچه برای مبارزه با تروریست‌های القاعده و حامیان افغانش انجام شد، اما به دلیل سرنگونی طالبان و بیرون کشیدن شهروندان و به ویژه زنان از زیر یوغ حاکمیت سخت‌گیرانه طالبان ظاهرا، نمود و رنگ و بویی بشردوستانه داشت. اکنون در ایالات متحده با خروج بی‌برنامه و آشفته از افغانستان، پرسش‌ها درباره مفید بودن جنگ بیست سال پیش برای مردم این کشور را دوچندان کرده است؛ جنگی با ده‌ها هزار قربانی غیرنظامی که کشوری از هم پاشیده را بیش از پیش نابسامان کرده است. شاید بتوان گفت یک بار دیگر افغانستان مشابه قرن بیستم بستر ناکامی یک ابرقدرت جهانی بعد از بریتانیای کبیر و شوروی شده است.
دو جنگی که ایالات متحده آمریکا پس از رویداد ۱۱ سپتامبر در افغانستان و عراق به راه انداخت، به تکانه نیرومندی برای گسترش تروریسم در جهان تبدیل شد. منازعاتی که در نتیجه این دو جنگ پدید آمدند، به ویژه سیمای خاورمیانه را دگرگون کرد. اگرچه شبکه القاعده ساختارهای اولیه خود را از دست داد، اما پراکنده و رادیکالیزه شد و سازمان‌های زیرمجموعه آن بعدها داعش را پدید آوردند. مارپیچ خشونت در این منطقه ادامه یافت و با برآمدن داعش، ابعاد بی‌سابقه‌ای به خود گرفت.
تا اواخر سال ۲۰۱۹ یک ائتلاف نظامی بین‌المللی توانست ساختارهای اصلی خلافت داعش در عراق و سوریه را منهدم کند. اما شکست نظامی داعش را نباید پیروزی کامل بر آن تلقی کرد. اگر چه داعش در بخش‌های اصلی عراق و سوریه متلاشی شده است، اما ایدئولوژی داعش هنوز برای بسیاری از هواداران آن زنده و جذاب است.
اکنون ۲۰ سال از رویداد ۱۱ سپتامبر می‌گذرد. این تاریخ جنبه نمادین خود را حفظ کرده و بیهوده نبود که جو بایدن، ۱۱ سپتامبر ۲۰۲۱ را روز خروج آخرین نیروهای نظامی آمریکا از افغانستان اعلام کرد. بایدن با این تصمیم به طولانی‌ترین جنگ تاریخ آمریکا پایان داد. سلف او دونالد ترامپ پیش‌تر با طالبان بر سر خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان تا تاریخ اول می ۲۰۲۱ توافق کرده بود اما رعایت این تاریخ برای دولت بایدن میسر نشد. با این همه آمریکا و متحدانش با شتاب نیروهای خود را پیش از فرارسیدن ۱۱ سپتامبر از خاک افغانستان خارج کردند.
بازگشت برق‌آسای طالبان به قدرت پس از بیست سال حضور نظامی آمریکا و متحدانش در افغانستان همگان را شگفت‌زده کرد. دولت سست و متزلزل افغانستان در عرض چند ساعت فروپاشید، ارتش و نیروهای انتظامی تسلیم شدند و کابل یک روزه سقوط کرد و به دست طالبان افتاد. نتیجه روند دولت- ملت‌سازی غرب در جامعه‌ای مذهبی با ساختارهای قبیله‌ای، پس از ۲۰ سال تقریبا چیزی معادل صفر بود و پرسش مهم این است که با توجه به قدرت‌گیری دوباره طالبان در افغانستان، آیا سیاست جنگ علیه ترور اساسا توانست به تضعیف تروریست‌ها در این کشور بینجامد، یا افغانستان بار دیگر به پناهگاه تروریست‌ها تبدیل خواهد شد؟ آنچه مسلم است از زمان روی کار آمدن طالبان در دولت جدید افغانستان، ترورها دوباره آغاز شده و زنان از حقوق اصلی خود نیز محروم شده‌اند.
در این میان می‌توان گفت، در مدت قبل و بلافاصله بعد از حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ آمریکایی‌ها نسبتا در مورد مسیر حرکت کشورشان خوش‌بین بوده و نظرات نسبتا مثبتی در خصوص دو حزب سیاسی عمده کشورشان داشته‌اند و به متحد بودن کشورشان باورمند بوده‌اند و حالا ۲۰ سال بعد از آن حملات بیش از شش نفر از هر ۱۰ آمریکایی معتقدند که کشورشان در مسیری غلط حرکت می‌کند، در حالی که نگرش‌ها به دو حزب سیاسی اصلی آمریکا نیز منفی است.
پیام ویدئویی بایدن
رییس‌جمهوری آمریکا به مناسبت بیستمین سالگرد حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ در پیامی ویدئویی بدون اشاره به ناکامی‌های واشنگتن در ادعای مبارزه با تروریسم گفت که وحدت ملی بزرگ‌ترین درس از حملات ۱۱ سپتامبر است. بایدن در پیامی از پیش ضبط‌شده یاد جان‌های از دست رفته و عزیزانی را که در حملات ۱۱ سپتامبر کشته شده‌اند، گرامی داشت و خواستار وحدت ملی شد.
بایدن بدون اشاره به شکست سیاست آمریکا در دو دهه اشغال افغانستان در پی حملات ۱۱ سپتامبر افزود: وحدت به این معنی نیست که همه ما باید یک چیز را باور کنیم بلکه باید به عنوان یک ملت به یکدیگر احترام بگذاریم و به هم ایمان داشته باشیم. رییس‌جمهوری آمریکا ادامه داد ما مورد نادری را پس از ۱۱ سپتامبر دیدیم؛ حس واقعی وحدت ملی.
بایدن همچنین بدون هیچ اشاره به خاک و خون کشیدن منطقه غرب آسیا پس از این حملات مدعی شد که نسل ۱۱ سپتامبر برای خدمت و محافظت علیه تروریسم به پا خاست تا به تروریست‌ها و هر کسی که قصد آسیب رساندن به آمریکا را دارد، نشان دهد ما به دنبال شما خواهیم آمد و این هرگز متوقف نخواهد شد.
او خطاب به خانواده‌های دو هزار و ۹۷۷ نفر که در ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ در شهر نیویورک (آرلینگتون ویرجینیا و شنکسویل پنسیلوانیا) کشته و هزاران نفر دیگری که زخمی شدند، گفت: آمریکا و جهان یاد شما و عزیزانتان را همواره گرامی می‌دارد.
بایدن گفت: حملات ۱۱ سپتامبر به خاک آمریکا در۲۰ سال پیش افکار عمومی آمریکا را شکل داد و وحدت ملی واقعی را ایجاد کرد و در عین حال نیروهای تاریک‌تر طبیعت بشر را در قالب ترس و خشم و تبعیض نسبت به مسلمانان نشان داد.
بایدن که ریاست‌جمهوری خود را بر گرد هم آوردن کشور تقسیم‌شده در زمان اختلافات عمیق حزبی متمرکز کرده است، درخواست وحدت ملی کرد و گفت: برای من، این پیام اصلی ۱۱ سپتامبر است؛ اینکه در آسیب‌پذیرترین زمان و در نهایت فشار انسان ساخته می‌شود، وحدت بزرگ‌ترین نقطه قوت ماست. اتحاد به این معنا نیست که باید به یک چیز اعتقاد داشته باشیم، باید به یکدیگر و به این ملت احترام و ایمان اساسی داشته باشیم. این وظیفه‌ای است که پیش روی ماست و می‌دانم که می‌توانیم.
او دیروز به نیویورک سفر کرد؛ جایی که پرواز شماره ۱۱ خطوط هوایی آمریکا و هواپیمای ۱۷۵ هواپیمایی یونایتد ایرلاینز با برج‌های دوقلوی مرکز تجارت جهانی برخورد کردند. سپس به شنکسویل رفت؛ جایی که ۴۰ مسافر و خدمه پرواز ۹۳ خطوط هوایی یونایتد جان خود را از دست دادند. رییس‌جمهوری همچنین به پنتاگون در آرلینگتون، ویرجینیا سفر کرد، جایی که پرواز شماره ۷۷ خطوط هوایی آمریکا پس از ربوده شدن، سقوط کرد.
صبح روز ۱۱ سپتامبر سال ۲۰۰۱ میلادی، ۱۹ عضو القاعده با دو فروند هواپیمای تجاری- مسافری ربوده شده، برج‌های دو قلوی مرکز تجارت جهانی در نیویورک را هدف گرفتند. آنها هواپیمای سوم را به ساختمان پنتاگون در ارینگتون در ایالت ویرجینیا کوبیدند و تنها هواپیمای چهارم بود که در مسیر واشنگتن، در ایالت پنسیلوانیا سرنگون شد و نتوانست ماموریت خود را به پایان برساند.
حملات ۱۱ سپتامبر، جهان را برای روزهای متمادی در شوک فرو برد و تحلیلگران آن را با حملاتی مانند، بمباران بندر پرل‌هاربر توسط ژاپنی‌ها در جنگ جهانی دوم مقایسه کردند. در این حمله بزرگ تروریستی ۱۵ تبعه سعودی، دو تبعه اماراتی، یک تبعه مصری و یک لبنانی شرکت داشتند؛ همگی عضو شبکه تروریستی القاعده بودند گروهی که در عربستان تغذیه فکری و روانی شده بودند.
یکی از وعده‌های جو بایدن در دوران تبلیغات انتخاباتی خود، التزام به شفافیت بوده است و همین امر موجب شده تا خانواده قربانیان حملات ۱۱ سپتامبر خواستار انتشار تحقیقات دو دهه مراکز امنیتی ایالات‌متحده درباره این حادثه باشند؛ هرچند این وعده با تاخیر مواجه شده است. بایدن در دستوری به وزارت دادگستری این کشور، خواستار بازنگری اسناد مربوط به حملات ۱۱ سپتامبر و امکان انتشار عمومی آن شد؛ اقدامی که تا پیش از این دونالد ترامپ رییس‌جمهوری سابق آمریکا به دلیل بهره‌مندی از دلارهای سعودی، از آن چشم پوشیده بود.
سیاست واقع‌گرایانه آمریکا در قبال عربستان
بیشترین شمار تروریست‌های ۱۱ سپتامبر اهل عربستان سعودی بودند، واقعیتی که برای عربستان سعودی هیچ پیامدی در پی نداشت. بستگان قربانیان ۱۱ سپتامبر و شاید بخش بزرگی از افکار عمومی هنوز می‌پرسند، دلیل این مساله چه بود. این پرسش که مسوولیت عربستان سعودی در قبال حملات ۱۱ سپتامبر و نقش این کشور در این حمله تروریستی چه بود تا به امروز هم ذهن بسیاری از مردم آمریکا را به خود مشغول کرده است.
آمریکا پس از حملات ۱۱ سپتامبر در هیچ برهه‌ای، روابط خود با عربستان سعودی را قطع نکرد و اینکه آمریکا هیچ‌گاه به طور جدی روابط خود را با عربستان قطع نکرد، به منافع عربستان برای آمریکا برمی‌گردد؛ این روابط به دهه ۴۰ میلادی برمی‌گردد، رابطه‌ای که موضوعش در ابتدا مساله نفت بود. مساله آمریکا در برخورد با عربستان بیشتر با توجه به حجم تولید نفت در این کشور، به توانایی عربستان در تاثیرگذاری بر قیمت نفت در جهان مربوط می‌شود.
از منافع استراتژیک باید به پنج پایگاه نظامی آمریکا در عربستان و در کشور همسایه آن، قطر و در بحرین اشاره کرد و سرانجام این واقعیت که سعودی‌ها برای خرید سلاح و تسلیحات از آمریکایی‌ها ده‌ها میلیارد دلار خرج می‌کنند.
قتل جمال خاشقچی خبرنگار سعودی می‌رفت تا هرگونه امیدواری به آغازی دوباره در روابط دو کشور را نقش برآب کند. جو بایدن رییس‌جمهوری آمریکا در کارزار انتخاباتی خود وعده داد کاری کند که ریاض بهای نقض حقوق بشر را بپردازد.
پس از رییس‌جمهور شدن اما بایدن میان مشارکت‌کنندگان در این قتل و ولیعهد تفاوت قائل شد و سیاست واقع‌گرایانه در آن مصاحبه این‌گونه طنین‌انداز شد: من به پادشاه، به پدرش گفتم همه چیز تغییر خواهد کرد. ما همه کسانی را که در این عمل دخیل بودند پاسخگو می‌دانیم، اما نه ولیعهد را. برای اینکه به یاد ندارم تا به حال در مورد متحدانمان سراغ دولتمردانی که بر سر کاراند، رفته باشیم و آنها را مجازات کرده باشیم.
اخبار برگزیدهپیشنهاد ویژهسیاسیصنعت و معدنلینک کوتاه :