خنثی‌سازی رشد بورس
به گزارش جهان صنعت نیوز: اگرچه برخی، رفتار معامله‌گران بازار سرمایه به ویژه در فصل تابستان را بیش واکنشی نسبت به تحولات غیراقتصادی تعبیر می‌کنند اما نمی‌توان این واقعیت را انکار کرد که به دلیل بسته‌بودن اقتصاد ایران، تحولات سیاسی داخلی و بین‌المللی به ویژه از منظر نرخ ارز و تحریم‌ها اثری عمیق بر تمامی اجزای اقتصاد کشور از جمله بازارها خواهد داشت. در همین پیوند بازار سرمایه نیز طی ماه‌های گذشته به شکل ویژه‌ای گروگان ضدونقیض‌گویی‌های مقامات مسوول غربی و ایرانی در ارتباط با مذاکرات وین بوده است.
مذاکراتی که در صورت حصول توافق، آثار فراوانی بر متغیرهای کلان اقتصادی خواهد داشت و می‌تواند تحولات بزرگی در عملکرد شرکت‌های بورسی ایجاد کند. بازار سرمایه از انتهای بهمن سال گذشته با دامنه نوسان نامتقارن دست‌و‌پنجه نرم می‌کرد و هر روز شاهد تشکیل صفوف فروش سنگین بود. این روند تا نیمه‌های بهار سال جاری نیز به درازا کشید تا آنکه بالاخره تصمیم گیران بازار سرمایه به عدم‌راهگشایی این اقدام اعتراف کرده و دامنه نوسان را از پایان اردیبهشت به شکل اولیه خود بازگرداندند. بدین ترتیب امیدها برای شروع حرکت رو به رشد بازار سرمایه از انتهای بهار افزایش یافت و روزانه از حجم و ارزش صف‌های فروش بازار کاسته می‌شد. بررسی مسیر حرکت شاخص‌های کل و هم‌وزن و روند معاملات بازار سرمایه، نشان از آغاز یک حرکت صعودی از نیمه‌های خرداد داشت که به ویژه با عبور از ابهام انتخابات ریاست‌جمهوری، تقویت شد. بدین ترتیب شاخص‌های کل بورس و هم‌وزن که از ابتدای سال روندی نوسانی و عموما نزولی را طی می‌کردند به تدریج در مدار صعودی قرار گرفتند. روند رو به رشد شاخص‌ها همچنین با رشد ارزش معاملات خرد همراه بود و نوید روزهای بهتری را با مشارکت سهامداران حقیقی می‌داد. با این حال اما اگرچه بازار سرمایه توانست طی دو ماه تیر و مرداد به مدد حاشیه‌های پررنگ و جذاب تقسیم سود شرکت‌ها مجددا به هدف سرمایه‌گذاری تبدیل شود و همراستا با ارزنده‌شدن سهام شرکت‌ها، افزایش نرخ دلار و رشد نرخ تورم، حرکت صعودی خود را تقویت کند اما به تدریج با شناسایی ابهامات جدید و نمایان‌شدن بی‌برنامگی اقتصادی دولت سیزدهم، دوباره در لاک دفاعی فرو رفت و رونق معاملاتی، جای خود را به احتیاط داد.
صاحب‌نظران اقتصادی یکی از مهم‌ترین دلایل وضعیت کنونی بازار سرمایه را سردرگمی معامله‌گران نسبت به سیاست‌های دولت می‌دانند. طی ماه‌های اخیر نرخ دلار هر بار تحت‌تاثیر اخبار مثبت و منفی از مذاکرات یا افزایش و کاهش تنش‌های بین‌المللی کشور، با نوسان روبه‌رو بوده و اثرگذاری روانی بر معاملات بازار سرمایه را در پی داشته است. در همین حال دولت همچنان در انتخاب گزینه‌های ریاست کل بانک مرکزی با تردید مواجه است و مشخص نیست سیاست‌های پولی کشور در ماه‌های آتی، کدام مسیر را در پیش خواهد گرفت. افزایش نرخ بهره و عرضه اوراق دولتی با هدف کاهش آثار کسری بودجه و تامین هزینه‌های دولت به یکی از نگرانی‌های جدی فعالان بازار سرمایه بدل شده است. در همین حال اگر چه برخی وزرای اقتصادی دولت با سیاست قیمت‌گذاری دستوری در اقتصاد مخالفت کرده‌اند اما به دلیل شعارهای ضدتورمی دولت سیزدهم بیم آن می‌رود که سرکوب قیمتی در حوزه‌های ارزی و کالایی در دستور کار قرار گیرد که در نهایت زیان شرکت‌های تولیدی و تجاری را در پی خواهد داشت. در این میان مخالفت‌ها با پذیرش FATF در مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز همچنان جدی است و نتایج آن اقتصاد بیمار ایران را تهدید می‌کند. در همین حال مجادلات مجلس با مخالفان بر سر پایان دادن به انحصار در بازار خودرو و لوازم خانگی نیز پابرجاست و مشخص نیست که شرکت‌های تولیدی با چه تحولاتی مواجه خواهند شد. ابهامات ریز و درشت اقتصادی و سیاسی در ایران همچنان بی‌پایان به نظر می‌رسد و سکوت دولت در اعلام روشن سیاست‌های اقتصادی بر این ابهامات افزوده است. با این حال اما صاحب‌نظران بازار سرمایه بر این باورند که متغیرهای درونی بازار نوید روزهای بهتری را در پاییز می‌دهند و به نظر می‌رسد از دو منظر تکنیکالی و بنیادین، بازار سهام آماده آغاز یک روند صعودی متعادل و منطقی است، به شرط آنکه متغیرهای بیرونی موثر بر بازار سرمایه نیز با تحولات ویژه‌ای روبه‌رو نشوند و ثبات نسبی در فضای اقتصادی و سیاسی برقرار باشد.
رفتار نوسانی
بلاتکلیفی معامله‌گران طی یک ماه اخیر سبب شد شاخص کل بورس که از خردادماه روند رو به رشد مناسبی را در پیش گرفته بود، در پایان شهریورماه افت ۵/۸ درصدی را ثبت کند. بدین‌ترتیب بازدهی شاخص بورس از ابتدای سال تا پایان شهریورماه با تنها ۸۰ هزار واحد رشد، شش درصد بوده است. وضعیت معاملات سهام شرکت‌های کوچک بازار هم در ششمین ماه از سال‌جاری چندان بهتر از شاخص‌سازان نبوده و در نهایت، شاخص هم‌وزن نیز با عبور از موانع متعدد، در پایان شهریورماه ۷/۴ درصد بازدهی منفی را ثبت کرد. بر این اساس شاخص هم‌وزن نیز که در مردادماه روند پرقدرتی را در مسیر افزایشی آغاز کرده بود با ثبت رکوردهای منفی در شهریورماه، بازدهی شش ماهه ۵/۵ درصدی را ثبت کرد. این در حالی بود که امید می‌رفت با آغاز اصلاح شاخص‌سازان، صنایع کوچک و متوسط رشد تدریجی مناسبی را پیش رو داشته باشند. طی شش ماهه نخست امسال همچنین شاخص کل فرابورس توانست ۱۲ درصد بازدهی مثبت ثبت کند و عملکرد بهتری را نسبت به بورس رقم زند. گفتنی است فرابورس هم رشد خود را از نیمه‌های خردادماه آغاز کرده و توانسته بود روند صعودی مناسبی را طی کند، اما این شاخص نیز طی شهریورماه شش درصد بازدهی منفی ثبت کرده است.
عملکرد صنایع
بررسی روند قیمتی صنایع در بازار سرمایه طی نیمه نخست سال‌جاری نشان می‌دهد صنایع قند و شکر، محصولات کاغذی و حمل و نقل با بیش از ۲۶ درصد عقب‌گرد، در صدر زیان‌ده‌ترین گروه‌ها بوده‌اند. در مقابل اما صنایع شیمیایی و کانه‌های فلزی با ثبت بازدهی بیش از ۲۳ درصدی در مرتبه‌های نخست پربازده‌ترین گروه‌های بازار سرمایه در نیمه نخست سال قرار گرفته‌اند. پس از این دو صنعت، فلزات اساسی و زراعت بیش از دیگر صنایع، سودبخش ظاهر شده‌اند. گفتنی است روند معاملات بازار در نیمه نخست سال نشان می‌دهد در پایان شهریورماه، به ترتیب صنایع پتروشیمی خلیج فارس، فولاد مبارکه و توسعه معادل و صنایع معدنی خاورمیانه بیشترین ارزش بازار را به خود اختصاص داده‌اند. همچنین با چشم‌پوشی از دو شرکت فرابورس و بورس کالای ایران، شرکت‌های ریل سیر کوثر، توسعه معادن و صنایع معدنی خاورمیانه و صنایع جوشکاب یزد، سه سهم پربازده بازار سرمایه در نیمه نخست سال بوده‌اند. گفتنی است سرمایه‌گذاری لقمان، پتروشیمی‌های فارابی و نوری، شیشه‌سازی مینا و پتروشیمی شازند در ادامه این فهرست قرار گرفته‌اند.
لینک کوتاه :