پایان «مرکلیسم»

به گزارش جهان صنعت نیوز:   دوران «مرکلیسم» و برخورد آرام و متوازن او در ستیزهای سیاسی و شیوه همدلی‌اش با جامعه باعث شده بود تا طی ۱۶ سال گذشته بسیاری از کشورهای اروپایی آلمان را در قامت رهبری اتحادیه اروپا ببینند. با پایان این دوره روشن نیست که آیا آلمان این جایگاه را همچنان حفظ خواهد کرد یا نه.  در دوره مرکل، آلمان مظهر قدرت و ثبات اروپایی بود. با رفتن مرکل آلمان نیز با دنیایی دیگر روبه‌رو است. اروپای امروز چالش پاندمی، بحران اقلیمی و رقابت‌های ژئوپلیتیک را به شکلی شدیدتر از پیش شاهد است و شاید اروپای امروز نیازمند راه‌حل‌هایی ریشه‌ای‌تر باشد.

برخی ناظران انتخابات اخیر آلمان را به منزله آزمونی برای تعیین سرنوشت اتحادیه اروپا می‌بینند. پس از مرکل، ائتلاف بعدی باید ثابت کند که رویه تا کنون معمول، که ترکیبی است از اقتدار آلمان و سپس فرانسه در بافتی دموکراتیک، قادر به حل بزرگ‌ترین چالش‌های پیش روی اروپاست. در بروکسل چشم‌ها به برلین دوخته شده و سیاستمداران بی‌صبرانه منتظر نتایج این انتخابات هستند.

حزب سوسیال دموکرات با کسب ۷/۲۵ درصد آرا پیشتاز است و پس از آن اتحادیه احزاب دموکرات‌مسیحی و سوسیال‌مسیحی، با اختلاف کمتر از دو درصد، ۱/۲۴ درصد آرا را به‌دست آورده است. این آمار نشان می‌دهند که در انتخابات بیستمین دوره پارلمان آلمان نسبت به دوره پیشین، بیش از پنج درصد به آرای حزب سوسیال دموکرات افزوده و در مقابل نزدیک به ۹درصد از آرای حزب رقیب کاسته شده است.

براساس گزارش‌ها، محافظه‌کاران اتحادیه دموکرات‌مسیحی و سوسیال‌مسیحی در این دوره انتخابات به پایین‌ترین میزان محبوبیت سقوط کرده و کمترین میزان آرا در تمام دوران فعالیت خود را به‌دست آورده‌اند.

نتایج انتخابات تاکنون نشان می‌دهد که حزب سبزهای آلمان با کسب ۸/۱۴ درصد آرا در جایگاه سوم قرار گرفته و بیشترین میزان آرا در طول دوران فعالیت خود را به‌دست آورده است.  در جایگاه چهارم نیز حزب دموکرات‌های آزاد قرار دارد. این حزب با کسب ۵/۱۱ درصد کل آرا تاکنون، حدود ۸/۰ درصد به میزان آرای خود در انتخابات پارلمانی پیشین افزوده است.   اما حزب راستگرای «آلترناتیو برای آلمان» که دوره گذشته در جایگاه سومین حزب پارلمان قرار داشت، با کاهش بیش از دو درصدی، تنها ۳/۱۰ آرا را کسب کرده و در جایگاه پنجم قرار گرفته است.

حزب چپ‌های آلمان نیز محتمل شکستی سنگین شده است. این حزب حدود چهار درصد از آرای خود را در قیاس با انتخابات سال ۲۰۱۷ از دست داده و با کسب ۹/۴ درصد با موقعیت دشواری روبه‌رو شده است. احزاب در آلمان برای حضور در پارلمان نیاز به دست‌کم پنج درصد آرا دارند. پیش‌بینی می‌شود که پارلمان جدید آلمان حدود ۷۴۰ نماینده داشته باشد. حزب سوسیال دموکرات احتمالا موفق به کسب ۲۰۹ کرسی خواهد شد. شمار کرسی‌های اتحادیه احزاب مسیحی آلمان نیز ۵۰ کرسی کمتر از سال ۲۰۱۷ خواهد بود و این اتحادیه حدود ۱۹۴ نماینده در بوندس‌تاگ خواهد داشت.

حزب سبزها با ۱۱۶ کرسی و حزب دموکرات‌های آزاد با ۹۳ کرسی و حزب آلترناتیو برای آلمان با ۸۴ کرسی در مجلس حضور خواهند داشت. حزب چپ‌های آلمان نیز در صورت حضور در پارلمان، حدود ۴۰ کرسی خواهد داشت. میزان مشارکت در انتخابات ۲۰۲۱ آلمان ۶/۷۶ درصد اعلام شده که اندکی بیش از میزان مشارکت صاحبان حق رای در انتخابات پارلمانی پیشین بوده است.

با وجود اعلام نتایج انتخابات، مساله تشکیل دولت آینده تازه در آلمان آغاز شده و تا زمان توافق احزاب برای تشکیل دولت جدید، دولت فعلی ادامه کار خواهد داد و این مساله ممکن است تا کریسمس ۲۰۲۲ ادامه پیدا کند. به نظر می‌رسد میزان مشارکت در روز رای‌گیری پایین بوده اما بنابر گزارش‌ها مشارکت از طریق آرای پستی آمار بی‌سابقه‌ای را ثبت کرده است. این موضوع پیش‌بینی نتیجه را دشوارتر کرده است. این رای‌گیری یکی از غیرقابل پیش‌بینی‌ترین دوره‌های انتخابات سال‌های اخیر در آلمان است.

همچون دوره گذشته انتخابات، هیچ‌یک از احزاب پیشتاز رای کافی برای تشکیل دولت را به‌دست نیاورده‌اند و درنهایت دولت ائتلافی بر سر کار خواهد آمد. حزب سوسیال دموکرات و اتحادیه احزاب‌مسیحی درصورت ائتلاف، اکثریت لازم برای تشکیل دولت را در اختیار خواهند داشت، اما به گفته تحلیلگران، این دو حزب به تکرار تجربه «ائتلاف بزرگ» چهار سال گذشته و تشکیل دولتی مشابه دولت ائتلافی کنونی تمایلی ندارند و در نتیجه، برای تشکیل دولت به همراهی دو حزب سبزها و دموکرات‌های آزاد و تشکیل ائتلاف سه‌حزبی نیاز است.

شولتس در مسیر تشکیل دولت ائتلافی

بنابر گزارش‌ها رهبران دو حزب سوسیال‌دموکرات و اتحادیه احزاب دموکرات مسیحی و سوسیال‌مسیحی پس از اعلام نتیجه اولیه انتخابات پارلمانی، تماس با احزاب دیگر و رایزنی‌ها برای تشکیل دولت ائتلافی را آغاز کرده‌اند. هرچند که ممکن است مذاکرات برای ائتلاف هفته‌ها یا حتی ماه‌ها ادامه داشته باشد که تا آن زمان، آنگلا مرکل همچنان سرپرستی دولت را برعهده خواهد داشت.

اولاف شولتس، نامزد حزب سوسیال‌دموکرات برای صدراعظمی آلمان، پس از اعلام نتایج اولیه انتخابات، خود را صدراعظم آینده آلمان و نتایج انتخابات را یک موفقیت بزرگ برای حزبش دانست. آرمین لاشت، رهبر حزب رقیب نیز اعلام کرده که قصد دارد رهبری دولت ائتلافی آینده را برعهده بگیرد.

شولتس ۶۳ ساله به چهارمین صدراعظم پساجنگ آلمان از حزب سوسیال دموکرات تبدیل خواهد شد.  اولاف شولتس، معاون صدراعظم، وزیر دارایی کابینه چهارم و وزیر کار کابینه اول مرکل، شانس اصلی برای جانشینی او تلقی می‌شود؛ سیاستمداری پرسابقه و سرد و گرم چشیده از حزب سوسیال دموکرات که تجربه بسیاری از مناصب مهم سیاسی را داشته است.

او قائم‌مقام حزب سوسیال دموکرات، سناتور و اولین شهردار‌هامبورگ، وزیر کار فدرال و وزیر دارایی دولت ائتلافی بوده و در حیطه‌ای گسترده، از محلی و ملی تا بین‌المللی سابقه فعالیت دارد. او در میان سه کاندیدا از همه پخته‌تر است اما این پختگی گرما ندارد و جای احساسات در آن خالی است. شخصیت آرام و مصمم شولتس، هم امتیاز اوست و هم نقطه ضعف. امتیاز برای روحیه منطقی افکار عمومی و ضعف به خاطر تعامل‌شکننده با بدنه اجتماعی.

شولتس را از یک طرف ماشین محرک سوسیال‌دموکرات‌ها می‌خوانند و از طرف دیگر او را زیادی خشک و جدی می‌دانند. اشپیگل یک بار درباره او نوشت: «شولتس از آن دسته سیاستمدارانی است که هوشمندانه فکر می‌کنند اما هوشمندانه ارتباط برقرار نمی‌کنند.» اولاف شولتس ۶۳ ساله است، زاده اوسنابروک، بزرگ‌شده‌ هامبورگ در خانواده‌ای متوسط با والدینی شاغل. تحصیل‌کرده حقوق قضایی، وکیل متخصص حقوق کار و شریک یک دفتر وکالت بزرگ و معتبر.

شولتس و پایگاه قشر میانی

برنامه‌ها و دیدگاه‌های شولتس در باره نظام بیمه بیکاری و پیشگیری از بدهی‌های جدید دولت مورد توجه افکار عمومی است. شولتس برای حداقل دستمزد ساعتی ۱۲ یورو مبارزه کرده و ضمن حمایت از مشاغل صنعتی، پیگیر بهبود مناسبات با اتحادیه‌های کارگری است. او وعده کرده که در صورت پیروزی در انتخابات، مالیات‌ها را به سود خانوارهای کم‌درآمد و برای کسب درآمد بیشتر از ثروتمندان تعدیل کند. این شعارها، جامعه کارگری و قشر میانی را به سمتSPDسوق داده، اما سوسیال دموکرات‌ها هنوز با دورانی که ۴۰ درصد رای نزد مردم داشتند و رهبرانی چون ویلی برانت یا هلموت اشمیت فاصله زیادی دارند.

وقتی کرونا به اقتصاد آلمان ضربه زد، شولتس در رویکردی هماهنگ با مرکل، صدها میلیارد یورو کمک و اعتبار به شرکت‌های خرد و کلان آلمان داد و فضا را آرام نگه‌ داشت. اما این سخاوتمندی با تداوم پاندمی و بروز عوارض اقتصادی، نزدیک ۲۰۰میلیارد یورو بدهکاری برای دولت به بار آورد. تا قبل از بحران کرونا، دولت آلمان برای ۱۰ سال متوالی نه تنها با کسر بودجه روبه‌رو نبود، بلکه سالی حداقل ۲۰میلیارد یورو درآمد اضافی مالیاتی داشت.

اخبار برگزیدهاقتصاد کلانسیاسی