شگفت‌زدگی بازار جهانی
به گزارش جهان صنعت نیوز: از آنجا که پکن در تلاش برای کند کردن اقتصاد فشرده ساخت‌و‌ساز، کاهش تولید فولاد را مورد توجه قرار داد، این کاهش تقاضا بازار جهانی را متحیر کرده است. در صورت تداوم این سیاست، تقاضای سنگ‌آهن می‌تواند در نیمه دوم سال ۱۰۰ میلیون تن کمتر از نیمه اول سال باشد و قیمت‌ها تا کمتر از ۹۰ دلار کم شود. این نشان می‌دهد که چگونه چین، به عنوان مصرف‌کننده برتر جهان می‌تواند بازار جهانی را در شرایطی که تقاضای کالایی پررونق وجود دارد، تحت تاثیر قرار دهد.
کارشناسان باور دارند که برای درک علت کاهش قیمت سنگ‌آهن، باید بررسی کنیم که چرا در وهله اول قیمت این کالای حیاتی افزایش پیدا کرد. این افزایش ناشی از تقاضای سیری‌ناپذیر چین بود که حدود سه چهارم از کل واردات جهانی سنگ‌آهن را تحت تاثیر قرار داد. چین که مصمم بود پس از دوران همه‌گیری کووید۱۹ اقتصاد خود را بازسازی کند، برای ساختن جاده‌ها، راه‌آهن و دکل‌های شبکه اینترنت تا حد امکان سنگ‌آهن را از سرتاسر جهان وارد کرد. در ادامه این تقاضا با کاهش عرضه از برزیل همراه شد؛ جایی که ترکیبی از بحران شیوع کرونا و یک سلسله از اتفاقات باعث تعطیلی برخی از بزرگ‌ترین معادن این کشور شد.
حالا به تازگی مشوق‌های دولتی برای توسعه زیرساخت‌های صنعتی چین کم شده و متعاقب آن تقاضا برای فولاد و سنگ‌آهن مورد نیاز برای پروژه‌های مرتبط با آن نیز به شدت کاهش یافته است. از طرفی چین به صورت علنی متعهد شده است که تا سال ۲۰۶۰ به انتشار کربن صفر در صنایع خود دست پیدا کند. برای این هدف، پکن محدودیت‌های سختی را بر صنایع تولید فولاد که حدود ۱۵ درصد از انتشار کربن این کشور را شامل می‌شوند، اعمال کرده است.
یک علت دیگر در کاهش تقاضای چین وجود دارد و آن المپیک زمستانی پکن است. معمولا در فصل زمستان، مقامات چینی محدودیت‌هایی را برای فولادسازان در راستای کاهش آلودگی هوا وضع می‌کنند، از طرف دیگر زغال‌سنگ بیشتری برای گرم کردن خانه‌ها، استفاده در مشاغل و کارخانه‌ها سوزانده می‌شود.
با این حال کارشناسان پیش‌بینی کرده‌اند که تا پایان سال ۲۰۲۱ قیمت سنگ‌آهن در محدوده قیمتی کمتر از ۹۰ دلار بازی خواهد کرد.
وحشت سرمایه‌گذاران
بر اساس آنچه کیوان جعفری‌طهرانی تحلیلگر بازارهای جهانی سنگ‌آهن و فولاد به نقل از نشریه The Daily Mail Australia- Perth اعلام کرده است در چند مایلی پاسگاه دورافتاده صحرایی ویلونا در منطقه مید وست که یکی از ۹ ناحیه ایالت استرالیای غربی در کشور استرالیا است، یک معدن روباز خفته است. پس از سقوط قیمت سنگ‌آهن، فعالیت‌ها در سایت معدنی «C4» توسط صاحب آن گروه GWR به مدت ۳۰ روز متوقف شد و موجی از بهت و غافلگیری در صنعت معدن جهانی ایجاد کرد. هرچند همیشه قیمت این ماده حیاتی برای صنعت فولادسازی بسیار پرنوسان بوده، اما سرعت و مقیاس رکود اخیر در بازار سنگ‌آهن، ناشی از کاهش تقاضای فولاد در چین، بازار را شگفت‌زده کرده است.
با نصف شدن قیمت سنگ‌آهن در عرض تنها شش هفته، شرکت GWR در نهایت به این نتیجه رسید که این همه تلاش طاقت‌فرسا، دیگر ارزش این را ندارد تا این کالای حیاتی را با سختی از دل زمین بیرون بکشد، مگر اینکه قیمت‌ها مجددا به مقادیر قبل برگردند.
شرکت GWR فقط یک بازیگر کوچک در این بازار است، اما تصمیم آن برای کاهش فعالیت‌های معدنکاری نشان می‌دهد که چگونه رونق بازار سنگ‌آهن، که روزی سودهای بی‌سابقه‌ای را نصیب شرکت‌های معدنی و سهامداران آنها کرد، در حال حاضر رو به افول است.
اعلامیه هفته گذشته ماینو (Minnow) به بازار سهام استرالیا سرمایه‌گذاران سهام معدنی بلوچیپ را به وحشت انداخت، زیرا آنها که قیمت آهن را در ماه می در بالاترین حد خود دیدند، به یکباره با سقوط قیمت‌ها مواجه شدند. قیمت‌ها در حال حاضر در حول ۱۲۰ دلار در هر تن در حال نوسان است.
کاهش ارزش سهام غول‌های معدنکاری
سهام بلو چیپ، بر پایه تعریف بازار بورس نیویورک به انواعی از سهام ابرشرکت‌ها گفته می‌شود که از نظر کیفیت، اطمینان، قابلیت و توانایی سودآوری، شهرتی ملی را دارا هستند.
طی این مدت حداقل میلیاردها دلار از ارزش سهام غول‌های معدنکاری از جمله شرکت‌های ریوتینتو و BHP کاسته شده است. سهام هر دو آنها در حال حاضر در بورس لندن و سیدنی عرضه می‌شود. خطری برای تعلیق یا توقف تولید Rio یا BHP وجود ندارد، زیرا هزینه‌های تولید کمتر آنها به این معناست که آنها می‌توانند حتی در زمانی که قیمت سنگ‌آهن در پایین‌ترین سطح خود قرار دارد، درآمد خود را داشته باشند.
این در حالی است که ارزش سهام ریو تینتو از ابتدای ماه آگوست تقریبا به یک چهارم کاهش یافته، در حالی که سهام BHP در این ماه بیش از ۱۸ درصد افت داشته است. به سختی می‌توان باور کرد که تنها چند هفته از روزهای درخشان BHP که بزرگ‌ترین سود نیمه نخست خود در تقریبا یک دهه گذشته را تجربه کرد و همچنین دو ماه از رکورد درآمد ۹ میلیارد پوندی ریو، می‌گذرد.
هیچ‌جا بیشتر از استرالیا غربی، بزرگ‌ترین صادرکننده کالای اولیه (کامودیتی) در جهان، که در اوایل ماه جاری در خصوص بودجه مازاد به یک رکورد چشمگیر دست یافت، از ثمرات این رونق بهره‌مند نشده است.
تقاضای سیری‌ناپذیر چین
برای درک علت کاهش قیمت سنگ‌آهن، باید بدانید که چرا در وهله اول قیمت این کالای حیاتی افزایش یافت. این افزایش ناشی از تقاضای سیری‌ناپذیر چین بود که حدود سه چهارم از کل واردات جهانی سنگ‌آهن را تحت تاثیر قرار داد.
چین که مصمم بود پس از دوران همه‌گیری کووید۱۹ اقتصاد خود را مجددا بازسازی کند، برای ساختن جاده‌ها، راه‌آهن و دکل‌های شبکه اینترنت ۵G تا حد امکان سنگ‌آهن را از سراسر جهان وارد می‌کرد.
این تقاضا با کاهش عرضه از برزیل همراه شد، جایی که ترکیبی از بحران شیوع کرونا و یک سلسله اتفاقات باعث تعطیلی برخی از بزرگ‌ترین معادن آن کشور شد.
اخیرا تخصیص مشوق‌های دولتی برای توسعه زیرساخت‌های صنعتی چین کند شده و متعاقب آن تقاضا برای فولاد و سنگ‌آهن مورد نیاز برای پروژه‌های مرتبط با آن نیز به شدت کاهش یافته است.
دلایل دیگر کاهش قیمت سنگ‌آهن
اما برخی از تحلیلگران معتقدند بزرگ‌ترین دلیل قفل‌شدن اخیر بازار سنگ‌آهن، اظهار تعهد ظاهری شی جین پینگ، رییس‌جمهور چین برای کاهش انتشار کربن است. این در حالی است که چین هیچ‌گاه به عنوان یک کشور متعهد به قوانین زیست‌محیطی شناخته نمی‌شود. اما این بار حداقل به صورت علنی متعهد شده که تا سال ۲۰۶۰، یک دهه دیرتر از بسیاری از اقتصادهای توسعه‌یافته جهانی، به انتشار «کربن صفر» در صنایع خود دست یابد. برای دستیابی به این هدف، پکن محدودیت‌های سختی را بر صنایع تولید فولاد، که حدود ۱۵ درصد از انتشار کربن این کشور را شامل می‌شوند، اعمال کرده است.
همچنین مقرر شده که تولید فولاد امسال چین نباید از سطح تولید سال ۲۰۲۰ فراتر رود. این در حالی است که وقتی دولت کمونیستی چیزی را می‌خواهد، عموما باید به آن دست یابد.
پس از افزایش تولید فولاد در نیمه نخست امسال، میزان تولید از ماه جولای به شدت کاهش یافته است. یک عامل مهم دیگر نیز وجود دارد و آن المپیک زمستانی پکن است. معمولا در فصل زمستان، مقامات چینی محدودیت‌هایی را برای فولادسازان در راستای کاهش آلودگی هوا وضع می‌کنند، از طرف دیگر زغال‌سنگ بیشتری برای گرم کردن خانه‌ها، استفاده در مشاغل و کارخانه‌ها سوزانده می‌شود.
اما با شروع بازی‌های المپیک زمستانی که در چهار فوریه (۱۵ بهمن) آغاز می‌شود، رییس‌جمهور شی نگران وقوع تصویری از این بازی‌هاست که در آن بازیکنان برتر جهان در دامنه تپه‌های پوشیده از برف در دود غلیظ محو شوند، و به طور جدی درصدد کاهش آلودگی در هنگام برگزاری این بازی‌هاست.
این به آن معناست که اعمال محدودیت‌های تولید فولاد از جانب پکن احتمالا شدیدتر خواهد شد و مدت زمان بیشتری نیز ادامه خواهد داشت. برخی از تحلیلگران معتقدند که این امر می‌تواند تا سال آینده تقاضای سنگ‌آهن را تحت تاثیر قرار دهد.
تجارت سودآور
اما قبل از اینکه سرمایه‌گذاران در این بازار بیش از حد سرخورده شوند، به موضوع کاهش قیمت سنگ‌آهن باید منطقی نگریست. قیمت کنونی ۱۲۰ دلار به ازای هر تن سنگ‌آهن، هنوز هم از نظر تاریخی قیمت بالایی است و تقریبا سه برابر قیمت ۴۰ دلاری پنج سال پیش این محصول است.
همچنین سنگ‌آهن همچنان یک تجارت سودآور است. قیمت سر به سر break-even-price ریو تینتو نیز برای استخراج این کالا بین ۱۷ تا ۱۸ دلار در هر تن است. بنابراین به گفته یکی از تحلیلگران، سقوط اخیر قیمت سنگ‌آهن به معنای «سرشیر کمتر روی شیر» است.
گفتنی است، قیمت سنگ‌آهن ۶۲ درصد در چین در روز چهارشنبه با ۴۵/۲ دلار افزایش ۸/۱۱۴ دلار معامله شد. سنگ‌آهن عیار ۶۵ درصد نیز با ۵۵/۱ دلار افزایش ۷۵/۱۳۸ دلار معامله شد. همچنین شمش فولاد در چین با ۰۶/۲ دلار افزایش ۰۶/۸۲۲ دلار معامله شد. در این میان شمش روی با ۲۵/۲۱ دلار کاهش ۵/۳۰۷۰ دلار قیمت خورد. از سوی دیگر زغال‌سنگ بدون تغییر دلار ۵۲۷ دلار معامله شد.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانصنعت و معدنلینک کوتاه :
