جدال انتخاباتی در عراق

به گزارش جهان صنعت نیوز: نتایج اولیه انتخابات عراق که از سوی کمیساریای عالی انتخابات اعلام شد، نشان داد جریان صدر به رهبری مقتدی صدر با ۷۳ کرسی در صدر قرار دارد در حالی که تاکنون گروه‌های مختلفی از جمله ائتلاف الفتح، حزب اتحادیه میهنی کردستان، «الحزب الاسلامی العراقی» (حزب اسلامی عراق) و شماری از شخصیت‌ها و نمایندگان سابق پارلمانی به نحوه اعلام نتایج این انتخابات اعتراض کرده‌اند.

دیروز هم حیدر العبادی، رییس شورای رهبری در تحالف قوی‌الدوله و رییس ائتلاف النصر، ضمن انتقاد از نتایج اولیه اعلام شده از سوی کمیساریای عالی انتخابات، طی پستی در توئیتر این نتایج را رد کرد. عبادی در توئیتر نوشت: «در آغاز تظاهرات اکتبر ۲۰۱۹، ما از نخستین کسانی بودیم که خواستار برگزاری انتخابات زودهنگام و عادلانه‌ با مشارکت عراقی‌ها برای بازگرداندن اعتماد به دولت شدیم. امروز انتخابات زودهنگام به ثمر نشست، اما سردرگمی در عملکرد کمیساریا و عدم صداقت در اعلام نتایج، اعتماد به انتخابات را تضعیف کرد و نه موجب جمع کردن مردم شد و نه مانع تفرقه آنها.» او در ادامه افزود: «عاقل کسی است که تا صبح این اشتباه را تصحیح کند.»

روز سه‌شنبه هادی العامری، رییس ائتلاف الفتح عراق با صدور بیانیه‌ای کوتاه نتایج اولیه انتخابات پارلمانی زودهنگام کشورش را رد کرد. او گفت: «تحت هیچ شرایطی این نتایج جعلی را نخواهیم پذیرفت.» شعبه ۱۱ حزب دموکرات کردستان عراق نیز اظهار کرد که نتایج انتخابات در حوزه چهارم استان سلیمانیه مردود است و از کمیسیون مستقل انتخابات خواست نتایج را بازبینی کنند.

از سوی دیگر مقتدی صدر، رهبر جریان صدر عراق که پیشتاز انتخابات است با صدور بیانیه‌ای از تمامی گروه‌های عراقی خواست تا خویشتن‌داری کنند او در این بیانیه گفت: «مهم نیست که چه کسی در این انتخابات پیروز شده، بلکه مهم خدمت به ملت عراق و امنیت آن است.»

مقتدی صدر ادامه داد: «اختلافات سیاسی درباره صندوق‌های رای و تاخیر در اعلام نتیجه و فشار بر کمیساریای انتخابات، اولین نتیجه‌ای منفی که خواهد داشت ضرر ملت و نه ضرر گروه‌های سیاسی خواهد بود». او از تمامی گروه‌ها خواست تا خویشتن‌داری کنند و به راه‌های قانونی در خصوص اعتراضات پایبند باشند.

افزایش انتقادها از بلاتکلیفی و آشفتگی

از طرفی کمیساریای عالی مستقل انتخابات عراق از چند ماه پیش متعهد شده بود ۲۴ ساعت بعد از پایان رای‌گیری، نتایج را اعلام کند و تاکید کرده بود که نتایج بر صفحه‌های نمایش بزرگ در سطح شهرها نشان داده خواهد شد، اما دو بار ساعت اعلام نتایج را به تاخیر انداخت.

در نهایت، روز دوشنبه در ساعت ۱۸ به وقت محلی کنفرانسی مطبوعاتی برای اعلام نتایج برگزار شد که در آن رییس کمیساریا پس از ارائه توضیحاتی کلی گفت که «هم‌اکنون نتایج بر صفحه‌های نمایش و سایت رسمی کمیساریا در دسترس است». اما در کمال شگفتی سایت کمیساریا به مدت نیم ساعت از کار افتاد تا اینکه دوباره فعال شد و در نهایت نتایج ۱۰ استان روی سایت بارگذاری شد.

این پایان ماجرا نبود. طبق قانون انتخابات عراق برای اولین‌بار کسانی برنده اعلام شدند که تعداد آرای آنها در هر دایره انتخاباتی (هر استان به چند دایره انتخاباتی تقسیم شده است) بیشتر بود و طبعا مشخص نبود که هر فرد عضو کدام گروه سیاسی و ائتلاف انتخاباتی است، در حالی که برای شناسایی بزرگ‌ترین تشکل سیاسی مجلس لازم بود معلوم شود که تشکل‌ها چند کرسی به دست آورده‌اند.

پس از چندی ابهام‌ها برطرف و تعداد کرسی‌های تشکل‌های سیاسی روشن شد که طبعا برای بسیاری غافلگیرکننده بود. در این میان به‌خصوص رای چند ائتلاف که شمار کرسی‌هایشان در مقایسه با پارلمان سابق سقوط چشمگیری کرده بود، از جمله ائتلاف فتح (شاخه سیاسی الحشد الشعبی) و جریان حکمت ملی عراق و ائتلاف نصر توجه بسیاری را برانگیخت.

چارچوب هماهنگی نیروهای سیاسی شیعی که از آن به «بیت شیعی» یاد می‌شود از وجود برخی ناهماهنگی‌ها میان اطلاعاتی که درباره رای خود در برخی دایره‌ها دارند با آنچه در نتایج اولیه اعلام شده خبر دادند. در این میان ائتلاف فتح شدیدترین واکنش را نشان داد و کمیساریا را به دستکاری در آرا و تقلب و حتی توطئه متهم کرد.

کمیساریای عالی مستقل انتخابات در واکنش اولیه به این اعتراضات تاکید کرد که آماده پذیرش و بررسی همه اعتراضات است، اما عصر سه‌شنبه اعلام کرد که نتایج اعلام شده نتایج اولیه است و شامل نتایج حدود ۱۲ هزار صندوق رای در سراسر عراق نمی‌شود.

در بیانیه رسمی کمیساریا تاکید شد که آرای ۴۵ هزار و ۷۱۶ صندوق به صورت الکترونیکی شمارش شده و هشت هزار و ۵۴۷ صندوق به قید قرعه برای شمارش دستی و انطباق با آرای الکترونیکی در نظر گرفته شده که هنوز شمارش نشده که نتایج آنها باید به نتایج اولیه اضافه شود. ضمن اینکه سه هزار و ۶۸۱ صندوق هم هنوز اساسا شمارش نشده است. این یعنی اعلام نتایج اولیه بدون در نظر گرفتن آرای بیش از ۱۲ هزار صندوق رای بوده است.

با این همه، کمیساریا اعلام کرده که تشکل‌های سیاسی از روز سه‌شنبه به مدت سه روز فرصت اعتراض دارند اما با گذشت ۲۴ ساعت از این موعد، هنوز مشخص نیست که وقتی نتایج ۱۲ هزار صندوق رای اعلام نشده و نتایج نهایی مشخص نیست،  نامزدها و تشکل‌ها دقیقا به چه نتیجه‌ای باید اعتراض کنند. این آشفتگی‌ها در اعلام نتایج موجب انتقادات گسترده‌ای از عملکرد کمیساریای مستقل انتخابات در این باره در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های عراقی شده است.

اعلام نتایج جدید انتخابات

در این میان کمیسیون انتخابات عراق بامداد دیروز،  پس از شمارش دستی آرای ۸۵۴۷ مرکز، نتایج جدید انتخابات ۲۰۲۱ پارلمانی در عراق را که یکشنبه گذشته برگزار شد، در وب سایت رسمی خود منتشر کرد. این کمیساریا اعلام کرد که نتایج جدید پس از اضافه شدن مراکزی که آرای آنها به صورت دستی شمارش شده شاهد تغییراتی نسبت به نتایج قبلی است.

جلیل عدنان خلف، رییس هیات کمیسیون‌های انتخابات عراق گفت: شمارش آرای باقی مانده در اسرع وقت انجام می‌شود تا نتایج نهایی را به تاخیر نیندازد. یک دوره سه روزه برای ارسال درخواست تجدیدنظر وجود دارد و پس از آن نتایج نهایی اعلام و برای تایید به دادگاه فدرال ارائه می شود.

نتایجی که کمیسیون به ترتیب منتشر کرد، حاکی از افزایش کرسی‌های ائتلاف «الفتح» تا ساعت سه بامداد به وقت بغداد، به سه کرسی و همچنین افزایش تعداد آرا برای نامزدهای جنبش «امتداد» در استان ذی‌قار در جنوب کشور بود. ائتلاف «تقدم» همچنین یکی از کرسی‌های خود را در حوزه دوم استان الانبار‌، در غرب عراق‌، به نفع ازهر حمید السیدران، نامزد مستقل از دست داد و آرای بقیه ائتلاف‌ها و نامزدها نیز شاهد افزایش و کاهش در استان‌های عراق بود.

طبق اعلام برخی رسانه‌ها، تعداد کرسی‌های ائتلاف «الفتح» به رهبری هادی العامری به ۲۰ کرسی از ۱۴ کرسی افزایش یافت.  ائتلاف «دولت قانون» به ریاست نوری مالکی نیز با کسب کرسی‌های بیشتر موفق شد به ۴۰ کرسی دست یابد.

این درحالی است که کرسی‌های جریان صدر از ۷۳ به ۷۰ کرسی کاهش یافت و تعداد کرسی‌های ائتلاف «امتداد» با افزایش سه کرسی از ۹ کرسی به ۱۲ کرسی رسید. بر اساس نتایج اولیه اعلام شده در روز دوشنبه‌، «بلوک صدر» با ۷۳ کرسی در صدر و پس از آن ائتلاف «پیشرفت» با ۴۱ کرسی‌، «ائتلاف دولت قانون» با ۳۷ کرسی و «حزب دموکرات کردستان» با ۳۲ کرسی در رتبه‌های بعد بودند.

این در حالی است که مقام‌های دولت عراق اعلام کردند ۹۷ نفر از نامزدهای زن در جریان انتخابات پارلمانی روز یکشنبه گذشته، به مجلس این کشور راه یافته‌اند. پارلمان عراق ۳۲۹ کرسی دارد و این برای نخستین بار است که زنان عراقی با استفاده از سهمیه ۲۵ درصدی قید شده در قوانین اساسی و انتخاباتی، جایگاه‌های بیشتری در پارلمان کسب می‌کنند.

به گفته یسری کریم محسن، مدیر اداره توانمندسازی زنان در دبیرخانه هیات دولت عراق، بر اساس تحلیل‌های اولیه از نتایج انتخابات، جایگاه‌های کسب شده از سوی زنان، ۱۴ کرسی بیشتر از سهمیه مخصوص زنان در پارلمان عراق است. نتایج آرا نشان می‌دهد که ۵۷ زن با تکیه بر آرای بالای خود و بدون نیاز به سهمیه زنان موفق به پیروزی در انتخابات شده‌اند.

بر اساس قانون انتخابات عراق، شمار حوزه‌های انتخابیه ۸۳ حوزه است و هر حوزه بین سه تا پنج کرسی دارد که حداقل یک کرسی متعلق به زنان است و سهمیه زنان در هر استان یک چهارم کرسی‌ها یا بیشتر خواهد بود.

اخبار برگزیدهسیاسی