تور خداحافظی بانوی آهنین

به گزارش جهان صنعت نیوز: صدراعظم آلمان در ادامه تور خداحافظی‌اش روز شنبه به آنکارا رفت و ضمن تاکید بر تداوم حمایت اتحادیه اروپا از ترکیه، این نوید را به رییس‌جمهوری این کشور داد که دولت جدید در برلین نیز روابط با آنکارا را ارزشمند خواهد دانست.از مرکل همواره به عنوان حامی ترکیه یاد می‌شود، چراکه بانوی صدراعظم آلمان در دوران زمامداری خود در برهه‌های زمانی مختلف از ترکیه حمایت کرده است. او به ویژه نقش مهمی در مذاکرات مربوط به پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا ایفا کرده و مانع قطع روابط آنکارا و بروکسل شده است.

مرکل در آخرین سفر خود به ترکیه با رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهوری این کشور، دیدار و در خصوص موضوع‌های مختلفی از جمله مساله مهاجران گفت‌و‌گو کرد. ترکیه هم‌اکنون میزبان چهار میلیون پناهجو است. صدراعظم آلمان در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با اردوغان در خصوص آینده روابط دو کشور گفت: ما همیشه منافع مشترکی داریم و دولت فدرال بعدی در آلمان نیز به این مساله توجه خواهد کرد.

احزاب سیاسی آلمان پس از انتخابات این کشور، مشغول مذاکره برای تشکیل دولت جدید پسامرکل هستند. مرکل تا زمانی که دولت ائتلافی بعدی تشکیل شود، همچنان قدرت را در آلمان در دست خواهد داشت.

اردوغان هم ابراز امیدواری کرد که روابط با دولت جدید آلمان به شکل کنونی ادامه داشته باشد. او از صدراعظم به دلیل آنچه او مشارکت مثبت در تلاش طولانی‌مدت ترکیه برای عضویت در اتحادیه اروپا و همچنین حمایت مرکل از جامعه سه میلیون نفری ترک‌ها در آلمان خواند، تشکر کرد. رهبران ترکیه و آلمان در این دیدار در خصوص روابط دوجانبه و همچنین اتحادیه اروپا، مساله لیبی و شرق دریای مدیترانه (جایی که منافع طرفین با یکدیگر در تضاد است) نیز با یکدیگر گفت‌و‌گو کردند.

مرکل همچنین اعلام کرد که ترکیه آلمان را در اجرای اقدامات خود در مسیر حمایت از آب و هوا حمایت خواهد کرد و از مذاکرات در این باره با آنکارا خبر داد. مرکل همچنین تصویب توافق آب و هوای پاریس از طرف ترکیه را ستود و گفت: حالا همه ۲۰ کشور عضو جی ۲۰ از امضاکنندگان این توافق هستند.

دعوا درباره سیستم‌های حکومتی

در جریان کنفرانس خبری مشترک بین رییس‌جمهوری ترکیه و صدراعظم آلمان در استانبول اختلافاتی بین آن دو درباره سیستم‌های حکومتی روی داد. رجب طیب اردوغان در کنفرانس خبری الگوهای دولت‌های ائتلافی را محکوم و تاکید کرد: این عامل همیشه مانع تعامل بین آنکارا و برلین شده است. اگر این سیستم نبود روابط بین دو کشور امروز در سطح کاملا متفاوتی قرار داشت. رییس‌جمهوری ترکیه افزود: روابط بین کشور ترکیه و آلمان شاهد مرحله موفقی در دوره خانم مرکل بود که به زودی از دنیای سیاست کناره‌گیری می‌کند. او در عین حال هشدار داد همکاری و کار مشترک با دولت ائتلافی همیشه دشوار بوده است.

او گفت، ترکیه زمانی که این سیستم در آن کشور جاری بود با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو بود. اردوغان تاکید کرد: اما با انتقال به نظام ریاست‌جمهوری ما از این مشکلات رها شدیم و شروع به کار بیشتر کردیم.

این در حالی است که مرکل اظهارنظر کرد که دولت ائتلافی برای آلمان حکومت مناسبی است و این کشور قصد ندارد سیستم ریاست‌جمهوری را در پیش بگیرد. در واکنش به این اظهارنظر مرکل، اردوغان گفت: صدراعظم آلمان در مذاکرات دوجانبه از مشکلات مرتبط با سیستم دولت ائتلافی شکایت کرد. مرکل در عین حال اذعان کرد، اما زندگی همین است و اردوغان با خنده پاسخ داد،‌ این همان عبارتی است که پدربزرگش به او می‌گوید.

محدودسازی موج پناهجویان

در این دیدار، محور اصلی گفت‌و‌گو میان رهبران دو دولت بر توافق آنکارا با اتحادیه اروپا در مورد پناهجویان متمرکز بود. ترکیه در پذیرش پناهجویان و مدیریت جریان مهاجرت به سمت اتحادیه اروپا نقشی کلیدی دارد. این کشور در حال حاضر پذیرای حدود ۷/۳ میلیون پناهجوی سوری و صدها هزار پناهجو از سایر کشورها از جمله افغانستان است.

مرکل یکی از بانیان پیمان پناهجویان اتحادیه اروپا با ترکیه بوده است که به‌موجب آن، در ازای محدودسازی شمار پناهجویان و مهاجرانی که از دریای اژه عبور می‌کنند و وارد اروپا می‌شوند، از دولت آنکارا حمایت مالی می‌‌شود. مرکل همچنین از رییس‌جمهوری ترکیه درخواست کرد تا در تعامل با طالبان همکاری داشته باشد و به جلوگیری از بحران پناهجویی کمک کند.

از زمان بازگشت طالبان به قدرت، این نگرانی وجود داشته که ده‌ها هزار نفر از افغانستان بگریزند و از طریق ترکیه، وارد اروپا شوند. اتحادیه اروپا مایل است سه میلیارد یورو (۵/۳ میلیارد دلار) دیگر به ترکیه بپردازد تا برای حمایت از افغان‌هایی که از حکومت طالبان می‌گریزند، استفاده شود. اما اردوغان بارها تاکید کرده که کشورش پذیرای پناهجویان بیشتر نخواهد بود.

رابطه‌ای که هنوز کامل ترمیم نشده است

در سال‌های اخیر، روابط میان ترکیه و آلمان متلاطم بوده است، به‌ویژه در سال ۲۰۱۷ که زندانی شدن شماری از شهروندان آلمان رابطه برلین‌ و آنکارا را دچار تنش جدی کرد. این مساله یکی دیگر از محورهای گفت‌و گو میان مرکل و اردوغان بود. مرکل با اشاره به این مساله گفت: «گاهی وقتی مساله به اتهام تروریسم می‌رسد، اختلاف‌نظر داریم.» برخی از کسانی که در زندان‌های ترکیه محبوس هستند حامی بینش‌های کردهایی بوده‌اند که این کشور آنها را در گروه سازمان‌های تروریستی قرار داده است.

احتمال دارد تعقیب قضایی شهروندان آلمان و اعضای احزاب مخالف دولت ترکیه همچنان محل مناقشه میان دو کشور باقی بماند. سه‌شنبه هفته گذشته، ترکیه یک آلمانی کردتبار را به اتهام «تبلیغ تروریسم» به بیش از دو سال زندان محکوم کرد. مانند بسیاری از پرونده‌های دیگر، زمینه این پرونده نیز به پست‌های انتقادی در رسانه‌های اجتماعی بازمی‌گشت.

اردوغان در سال ۲۰۰۳ و دو سال قبل از آنکه آنگلا مرکل به قدرت برسد، به عنوان نخست‌وزیر ترکیه کار خود را آغاز کرده بود و از آن زمان این دو رهبر، قدرت را در کشورهای خود در دست داشته‌اند. مرکل در طول این سال‌ها اغلب رویکرد سازشکارانه‌ای را در قبال ترکیه اتخاذ کرده و بر منافع مشترک این کشور با غرب تاکید داشته است. او پس از پذیرش صدها هزار پناهنده به آلمان در سال ۲۰۱۵ بر نقش ترکیه در جلوگیری از تکرار چنین موج‌های گسترده‌ای به اروپا تاکید کرده بود.

روابط با ترکیه یکی از سخت‌ترین زمینه‌ها برای مرکل در طول ۱۶ سال حضور او در قدرت بوده است، به ویژه که اردوغان حملات خود را علیه رهبران اروپایی و به خصوص فرانسه افزایش داده و در حال تشدید روند اقتدارگرایی در داخل این کشور بود. سیاست خارجی آنکارا همچنین باعث شد، دولت مرکل از تحریم‌های محدود اتحادیه اروپا علیه ترکیه و محدودیت فروش سلاح به این کشور حمایت کند.

آلمان نگرانی خود را در مورد نفوذ نهادهای ترکیه در داخل مرزهای خود اعلام و سیاستمداران ترکیه را از تبلیغات انتخاباتی در سال ۲۰۱۷ منع کرده بود؛ موضوعی که باعث شده بود، اردوغان مقام‌های آلمانی را با نازی‌ها مقایسه کند. ناظران سیاسی بر این باورند که احتمالا دولت بعدی آلمان، کمتر از مرکل برخی از رفتارهای ترکیه را که موجب نگرانی‌هایی در سطح اروپا می‌شود، تحمل کند.

افزایش شمار متقاضیان پناهندگی در اروپا

این در حالی است که اوضاع افغانستان پس از تصاحب قدرت از سوی طالبان در افزایش شمار متقاضیان پناهندگی در اروپا موثر بوده است. شمار آنان در کشورهای عضو اتحادیه اروپا در ماه آگوست سال جاری نسبت به سال گذشته رشد۴۰ درصدی داشته است.

اداره امور پناهجویی اتحادیه اروپا از افزایش قابل ملاحظه شمار متقاضیان پناهندگی در کشورهای عضو این اتحادیه خبر داده است که بیشترین تعداد متقاضیان مربوط به شهروندان کشور افغانستان می‌شود.

گفته می‌شود در ماه آگوست (مرداد- شهریور) سال ۲۰۲۱ میلادی حدود ۵۶ هزار تقاضای پناهندگی در کشورهای عضو اتحادیه اروپا ثبت شده است. بر اساس این آمار، شمار متقاضیان پناهندگی در ماه آگوست سال‌جاری در قیاس با مدت زمان مشابه سال گذشته، رشد ۴۰ درصدی داشته است. باید یادآور شد تعداد متقاضیان پناهندگی در کشورهای عضو این اتحادیه در سال ۲۰۲۰ حدود ۴۰ هزار نفر اعلام شده بود. باید افزود که میزان تقاضا برای پناهندگی در سال ۲۰۲۰ به علت همه‌گیری کرونا کاهش یافته بود و اداره امور پناهجویی اتحادیه اروپا اعلام کرده که بیشترین تعداد تقاضای پناهندگی مربوط به شهروندان افغانستان می‌شود.

در ماه آگوست سال‌جاری، در قیاس با ماه ژوئیه، تعداد متقاضیان پناهندگی شهروندان افغانستان رشد ۳۸ درصدی داشته است. افزایش شمار متقاضیان پناهندگی کشور افغانستان تنها محدود به دسته‌ای از شهروندان آن کشور نمی‌شود که اخیرا موفق به ورود به اروپا شده‌اند، آمار از آن حکایت دارد شمار کثیری از شهروندان افغان هم که مدت‌ها در اروپا زندگی کرده‌اند و می‌کنند به علت اوضاع سیاسی حاکم بر افغانستان، مجددا تقاضای پناهندگی داده‌اند.

اخبار برگزیدهسیاسی