نفوذ واشنگتن به حیاط خلوت پوتین
به گزارش جهان صنعت نیوز: دریای سیاه منطقه‌ای مهم برای پنتاگون محسوب می‌شود و مقامات آمریکایی بر این باورند که نیروهای دریایی و هوایی روسیه به طور فزاینده‌ای برای کشتی‌های کشورهای عضو ناتو در این منطقه چالش‌هایی را ایجاد می‌کنند.آستین قرار است پیش از شرکت در اجلاس حضوری وزرای دفاع ناتو در بروکسل، از گرجستان، رومانی و اوکراین دیدن کند و هر سه کشور از متحدان ناتو به‌شمار می‌روند.
رومانی عضو کامل این پیمان است و گرجستان و اوکراین از شرکای ناتو به شمار می‌روند. هر سه کشور نیز در حاشیه دریای سیاه قرار دارند، جایی که روسیه به دنبال افزایش نفوذ خود و جلوگیری از گسترش سازمان پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو است. روسیه شبه‌جزیره کریمه را اشغال کرده و نیروهای خود را در مناطق جداشده از گرجستان یعنی آبخازیا و اوستیای جنوبی مستقر کرده است. علاوه بر این مسکو از جدایی‌طلبان اوکراین حمایت می‌کند. وزیر دفاع آمریکا این سه کشور همسایه دریای سیاه را کشورهای مورد تجاوز و فشار روسیه توصیف کرده و از تقویت همکاری واشنگتن با این سه کشور خبر داده است.
تلاش واشنگتن برای مقابله با روسیه
سفر این مقام ارشد وزارت دفاع آمریکا به اروپا با هدف مقابله با روسیه درحالی صورت می‌گیرد که طیفی از موضوعات سیاسی، امنیتی، نظامی و ژئوپلتیک اختلافات میان واشنگتن- مسکو را شکل داده است.
دو کشور در خصوص حقوق بشر و دموکراسی، ماهیت متفاوت نظام‌های سیاسی خود، ساختار و ترتیبات امنیت بین‌المللی از یکجانبه‌گرایی آمریکا و رقابت‌های تسلیحاتی و قراردادهای نظامی با یکدیگر اختلاف دارند. در حوزه ژئوپلتیک نیز رقابت‌های واشنگتن- مسکو در مناطق استراتژیک مختلف جهان از جمله غرب آسیا، آمریکای لاتین، آسیای مرکزی، جنوب آسیا، قفقاز و … اختلاف‌برانگیز است. آمریکا از سال ۲۰۱۴ بیش از یکصد بسته تحریم‌های اقتصادی و مالی در مورد مسکو وضع کرده و مقامات و شهروندان روس را در فهرست تحریم‌ها قرار داده است.
از سوی دیگر، اختلافات گسترده میان اروپا و آمریکا یک سال مانده به پایان دولت دونالد ترامپ بر سر مسائلی مانند ناتو، جنگ تجاری دو سوی اقیانوس اطلس، مسائل مطرح در شورای امنیت، خروج یکجانبه دولت ترامپ از توافق‌های بین‌المللی و… تاحد بی‌سابقه‌ای افزایش یافت.
ترامپ در دوران ریاست‌جمهوری خود از ۲۲ سازمان و توافقنامه بین‌المللی یا دوجانبه خارج شد. از جمله این سازمان‌ها و توافقنامه‌ها می‌توان به سازمان یونسکو و توافق بین‌المللی اقلیمی پاریس درباره آب و هوا اشاره کرد و آخرین سازمانی که او از آن خارج شد، سازمان جهانی بهداشت است که وی پس از وارد کردن اتهاماتی به آن مبنی بر عملکرد نادرست در قبال کرونا، مراتب خروج آمریکا از این سازمان را اعلام کرد.
در مجموع، شکاف در دو سوی اقیانوس اطلس در دولت ترامپ به طور قابل ملاحظه‌ای به دلایل مختلفی از اختلاف در برجام گرفته تا بازتعریف ناتو و روابط دوجانبه تعمیق یافت، تا جایی که سران بروکسل تصمیم به جداسازی راه خود از آمریکا حتی در مسائل سیاسی- امنیتی گرفتند.
در حقیقت کشورهای اروپایی به این فکر افتادند که موضوع صرفا ترامپ و نگاه او به مناسبات جهانی نیست و در آینده هم این امکان وجود دارد که افرادی با نگاهی مشابه در آمریکا به قدرت برسند.
به همین دلیل این تفکر شکل گرفت که اروپا باید به تقویت ساختارهای درونی خود بیندیشد و تلاش کند تا از سطح اتکا به آمریکا بکاهد. با پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا و وعده‌های رییس‌جمهور منتخب این کشور مبنی بر بازگشت به چندجانبه‌گرایی و تقویت همکاری با متحدان اروپایی انتظار این است که فاصله میان دو سوی آتلانتیک مجددا کاهش یابد.
حال دولت جو بایدن بار دیگر شیپور چندجانبه‌گرایی به دست گرفته و سعی می‌کند با سفر‌های پی در پی به اروپا، شکاف ایجادشده با متحدان اروپایی خود را کاهش دهد.
تقویت دفاعی گرجستان در گام نخست
وزیر دفاع آمریکا در حالی دیروز وارد گرجستان شد که به نظر می‌رسد یکی از اهداف این سفر ارسال پیام غیرمستقیم به روسیه مبنی بر حمایت واشنگتن از متحدانش در منطقه دریای سیاه است. در این سفر آستین، یک سند همکاری وزارت دفاع دو کشور شامل تقویت قدرت دفاعی گرجستان امضا شد .
لوید آستین در اولین گام از سفرش به کشورهای متحد آمریکا در منطقه دریای سیاه وارد تفلیس شد و با مقامات گرجستان در مورد مسائل دفاعی و امنیتی مذاکراتی انجام داد. سفری که می‌تواند توجه روسیه را به آن جلب کند. آستین نخستین رییس پنتاگون محسوب می‌شود که از سال ۲۰۱۴ به گرجستان سفر می‌کند و یکی از نکات مهم آن نشان دادن تعهدات واشنگتن به تفلیس است که سال‌هاست به دنبال عضویت کامل در ناتوست. کم کردن شکاف میان آمریکا و اروپا که در دوران ترامپ رقم خورد، نیز از جمله دستور کار این سفر لوید آستین خواهد بود.
آستین همچنین قرار است در این سفر از شرکای آمریکا برای مشارکت و حمایت در فرآیند حضور دو دهه‌ای این کشور در افغانستان قدردانی کند. یک مقام ارشد دفاعی آمریکا پیش از سفر وزیر دفاع ضمن تایید این برنامه گفت: «ما به کشورهایی که در خط مقدم تجاوز روسیه هستند اطمینان می‌دهیم که در کنار آنها هستیم و این اتحاد را تقویت می‌کنیم.»
آمریکا سال‌هاست برنامه‌های آموزش نظامی با ارتش گرجستان دارد که بر توسعه توانمندی‌های عملیاتی با ناتو و دفاعی قلمرویی متمرکز بوده است. مقامات آمریکایی اعلام کردند که وزیر دفاع آمریکا در دیدار نخست‌وزیر و وزیر دفاع گرجستان از نقش تفلیس در دو دهه جنگ در افغانستان قدردانی خواهد کرد. بیش از ۲۰ هزار نیروی گرجی در چارچوب ائتلاف تحت امر واشنگتن بین سال‌های ۲۰۰۴ تا ۲۰۲۱ حضور داشتند و ۳۲ نیروی گرجستانی نیز طی این بازه زمانی در درگیری‌ها جان خود را از دست دادند.
تمدید برنامه‌های آموزشی نظامی میان آمریکا و گرجستان و همچنین حمایت آمریکا از عضویت گرجستان در ناتو از مهم‌ترین برنامه‌ها و اهداف سفر رییس پنتاگون به تفلیس است. گرجستان سال‌هاست که علاقه‌مند به عضویت در پیمان دفاعی ناتو به رهبری آمریکاست. بخش‌هایی از خاک گرجستان یعنی آبخازیا و اوستیای جنوبی در جریان درگیری نظامی سال ۲۰۰۸ میلادی میان گرجستان و روسیه به اشغال روسیه درآمد.
گرجستان و اوکراین هر دو شرکای پیمان ناتو هستند و روسیه مخالف ارتقای وضعیت آنها و تبدیل شدن آنها به عضو کامل ناتو است. لوید آستین همچنین قرار است در دیدار با گاریبا شویلی، نخست‌وزیر و جوانشیر بورچلادزه، وزیر دفاع گرجستان از همراهی تفلیس در ائتلاف نظامی آمریکا در افغانستان قدردانی کند.
در آستانه سفر وزیر دفاع آمریکا به گرجستان، دیوید زالکالیانی، وزیر خارجه گرجستان گفته بود: «ما انتظار داریم این جلسات بر تعمیق بیشتر همکاری‌ها، مسائل امنیت منطقه‌ای و روند الحاق گرجستان به ناتو متمرکز باشد.»
در این میان، دیوید کرامر استاد امور سیاسی در دانشگاه فلوریدا گفت: دولت بایدن لازم است توجه بیشتری به گرجستان برای خنثی کردن فعالیت‌های روسیه داشته باشد. وزیر دفاع آمریکا در حالی قرار است پس از گرجستان به اوکراین و رومانی برود که به گفته تحلیلگران این سفر نیز پیام مشابه سفر رییس پنتاگون به گرجستان که همان پیام به روسیه خواهد بود به دنبال دارد.
وزیر دفاع آمریکا در اوکراین هم با ولادیمیر زلنسکی رییس‌جمهوری و آندری تاران، وزیر دفاع این کشور دیدار خواهد کرد. موضوع عضویت اوکراین در ناتو هم از محورهای این ملاقات‌ها خواهد بود. در رومانی آستین با کلاوس یوهانیس، رییس‌جمهوری و نیکولائون سیوکا وزیر دفاع گفت‌وگو می‌کند.
هرچند ایالات‌متحده می‌خواهد حمایت‌های خود را از هر سه کشور افزایش دهد، اما در عین حال مشکلات توسعه دموکراتیک و همچنین فساد در این کشورها از چالش‌های پیش‌روی آمریکا خواهد بود.
در گرجستان ده‌ها هزار معترض این هفته در خیابان‌های پایتخت در اعتراض به دستگیری میخائیل ساکاشویلی رییس‌جمهوری سابق و رهبر کنونی مخالفان به خیابان‌ها آمدند. این در حالی است که ساکاشویلی تا ماه قبل در اوکراین حضور داشت و بعد از بازگشت به گرجستان بلافاصله دستگیر شد. از سوی دیگر در خصوص اوکراین، غرب این کشور را تحت فشار گذاشته تا در مقابل کمک‌هایی که به کی‌یف می‌کند فساد گسترده‌ای را که در این کشور وجود دارد، متوقف کند.
مقام ارشد وزارت دفاع آمریکا می‌گوید: «اعتقاد ما این است که تقویت نهادهای دموکراتیک باعث ایجاد مقاومت بیشتر در برابر نفوذ روسیه و دخالت‌های خارجی خواهد شد. کمک‌های ما در واقع بسیار بر جنبه‌های خاصی از اصلاحات نهادی که برای ناتو ضروری است تمرکز دارد. این هم در مورد گرجستان و هم در خصوص اوکراین صدق می‌کند.»
آستین هفته را در مقر ناتو در بروکسل به پایان می‌رساند؛ جایی که روابط با ایالات‌متحده در دوران دونالد ترامپ با این سازمان مخدوش شده بود. بر همین اساس یکی از ماموریت‌های آستین تلاش برای بهبود روابط با ناتو خواهد بود. مقام ارشد آمریکایی به خبرنگاران گفت: «آستین تعهد ایالات‌متحده به این پیمان را تقویت می‌کند و همچنین در دیدار خود با اعضای این سازمان، برای سازگاری نظامی برای مقابله با تهدیدات آینده پافشاری خواهد کرد. ناتو باید به توانایی بازدارندگی خود برای ماموریت دفاعی و بازدارندگی ادامه دهد.»
لوید آستین در آخرین مرحله از سفر خود به بلژیک خواهد رفت تا در نشست وزرای دفاع ناتو که ۲۱ تا ۲۲ اکتبر در بروکسل برگزار می‌شود، شرکت کند و دیداری با ینس استولتنبرگ دبیر کل این سازمان داشته باشد. وزارت دفاع آمریکا شرکت آستین در نشست ناتو را آماده‌سازی این اتحادیه برای چالش‌های آینده اعلام کرده است.
اخبار برگزیدهپیشنهاد ویژهسیاسیلینک کوتاه :