تخصیص ۳ هزار میلیارد تومان برای تولید واکسن برکت از بیت‌المال
به گزارش جهان صنعت نیوز: این در حالی است که بیش از نیمی از افراد با واکسن سینوفارم چینی واکسینه شدند و حتی اخیرا برخی از گروه پرخطر در حال تزریق دوز بوستر هستند اما هنوز خبری از واکسن‌های داخلی نیست. در هر صورت حواشی در خصوص تولید واکسن‌های داخلی از اول بسیار بوده است. چرا که حدود پنج شرکت در زمینه تولید واکسن کرونا داخلی نهایی شدند. براساس گزارش‌ها از میان این پنج شرکت تنها شرکت شفافارمد ۱۰ تا ۱۲ میلیون واکسن برکت تحویل داده است. بعد از آن انستیتو پاستور با ارائه گزارش بینابینی فاز سه برای واکسن پاستوکووک مجوز مصرف اضطراری گرفت و قرار است این واکسن به گروه ۱۲ تا ۱۸ سال تزریق شود. اما هنوز خبری از تولید انبوه این واکسن نیست. به تازگی مجوز مصرف اضطراری اسپایکوژن بعد از ارائه گزارش بینابینی اول در فاز سه صادر شده است. گزارش بینابینی یعنی هنوز مطالعه فاز سوم تمام نشده است. بعد از ارائه گزارش بینابینی که نتیجه حاصل از عوارض تزریق در داوطلبان و اثربخشی واکسن در کاهش مرگ‌ومیر و بستری است، مدنظر قرار دارد. واکسن فخرا در فاز سه است و هنوز گزارش بینابینی برای مجوز مصرف ارائه نکرده‌اند. به گفته سازمان غذا و دارو در حال حاضر ۵۰ تا ۶۰ میلیون ذخیره دارویی واکسن کرونا در ایران وجود دارد. همچنین دو واکسن بقیه‌الله و اُسوه در مراحل ابتدایی مطالعات بالینی قرار دارند. با این تفاسیر هفت واکسن تولید داخلی داریم که دریغ از یک صفحه مقاله و یک درصد واکسیناسیون ایرانی‌ها. تمام این اتفاق‌ها در حالی رخ می‌دهد که تاکنون بودجه‌های کلانی برای ساخت واکسن‌های داخلی مصرف شده است از قضا دیروز سازمان هدفمندی یارانه‌ها اطلاع داد که از محل منابع درآمدی، تاکنون بیش از ۳۰۰ میلیارد تومان بابت تولید واکسن کووپارس به موسسه تحقیقاتی رازی پرداخت کرده است. همچنین بالغ بر سه هزار میلیارد تومان تاکنون صرف پروژه واکسن برکت شده است. بنابراین هنوز نتیجه و سوددهی این بریز و بپاش‌ها معلوم نیست!؟ اما مسوولان برکت بر این عقیده‌اند که اگر دولت پول واردات واکسن را نقد به آنها پرداخت کند ۳۰ درصد مطالبات آنها را داده است.
بررسی نشست مجمع برکت
براساس این گزارش یکشنبه ۲۵ مهر سال جاری مجمع فوق‌العاده برکت به منظور تصویب افزایش سرمایه ۲۷ درصدی برگزار شد. در این مجمع به پرسش‌های مهمی درباره شرکت و به خصوص واکسن برکت پاسخ داده شد. یکی از مهم‌ترین سوال‌ها درخصوص میزان واکسن تولید شده توسط شرکت برکت بود که مسوولان برکت در این خصوص اعلام کردند فاز یک تاکنون ۱۰ الی ۱۲ میلیون دوز تولید کرده است. فاز دو و سه به دلیل شیوع کرونا به تاخیر افتاده است. فاز دو به بهره‌برداری رسیده و سه تا چهار میلیون دوز تولید کرده است که پس از اخذ مجوز‌های لازم از وزارت بهداشت به بازار عرضه خواهد شد. در خصوص فاز سه نیز دستگاه‌ها نصب شده و در حال پروگرمینگ است. پیش‌بینی شرکت انجام تست‌بک‌ها در آبان ماه برای فاز سوم است. همچنین تاکنون هشت میلیون و ۲۵۸ هزار دوز واکسن به قیمت ۱۸۵ هزار تومان و بالغ بر ۵۰۰/۱ میلیارد تومان دوز واکسن به وزارت بهداشت تحویل شده است.
اما با وجود واکسیناسیون بیش از نیمی از مردم در مورد ادامه داشتن تولید واکسن‌های داخلی شبهات وجود دارد که آیا راه‌اندازی فاز سه با توجه به شرایط واردات واکسن توجیه اقتصادی دارد یا خیر؟! البته پزشکان عفونی در این قضیه پیش‌بینی کرده‌اند که ویروس کرونا مانند ویروس آنفلوآنزا هر ساله نیاز به واکسن دارد، با توجه به مستندات پزشکی دوز سوم نیز اجباری است و بر اساس مطالعات علمی دوز سوم واکسن سینوفارم باید واکسنی غیر از سینوفارم باشد بنابراین انگار مسوولان برکت به بازار دوز سوم چشم دوختند اما اینکه آیا عملی می‌شود گذر زمان مشخص می‌کند. زیرا در حال حاضر مسوولان برکت به خوبی نتوانسته‌اند اعتماد عمومی را جهت تزریق واکسن برکت جلب کنند.
در هر صورت مسوولان برکت بر این عقیده‌اند که شرکت قابلیت تغییر پلتفرم را دارد و زمان مورد نیاز برای تغییر پلتفرم ۲ ماه است و پیش‌بینی می‌کنند برای سال ۲۰۲۲ بازاری برای تغییر پلتفرم نیز به وجود آید.
اما بحث دیگری که در خصوص واکسن‌های داخلی علی‌الخصوص برکت به وجود آمده بحث صادرات آن است و با توجه به واردات ۱۰۰ میلیون دوز واکسن، میزان تولید شرکت بیشتر از نیاز کشور خواهد شد و شرکت‌های واکسن‌سازی هیچ راهی ندارند جز اینکه به فکر صادرات و دوز سوم باشند. البته این امر نیاز به تاییدیه سازمان بهداشت جهانی دارد و در اصل نیاز به ثبت واکسن است. به گفته مسوولان برکت بیش از چهار ماه است که شرکت دو تیم را برای ثبت مقالات و مذاکره با سازمان بهداشت جهانی در نظر گرفته است. تاکنون یک سری از مستندات ارسال شده و شرکت منتظر جواب طرف مقابل است. اما در ژورنالی که در آن مقاله واکسن ثبت شده، پیام دادند که نویسندگان مقاله در محدوده کشورهای موجود در لیست تحریم‌های آمریکا قرار دارند. این در حالی است که به گفته پزشکان مطرح کشور تحریم‌ها مانعی درخصوص ثبت مقاله‌های علمی نبوده و نیست، بنابراین احتمالا بیان چنین مطلبی بهانه‌ای بیش نبوده است.
با این حال مذاکرات جهت صادرات واکسن ادامه دارد. در حال حاضر شش کشور تقاضای واکسن دارند و برخی از این کشورها اعلام کرده‌اند ثبت واکسن در داخل ایران کفایت می‌کند. یک کشور شش میلیون دوز درخواست کرده و قرارداد محرمانگی بین شرکت برکت و کشور خریدار نیز امضا شده است. برای بقیه کشورها نیز در حال مذاکره بوده و قراردادی امضا نشده است. شرکت هنوز در خصوص واکسن اعلام قیمت نکرده و عنوان کرده قیمت سینوفارم و یا پلتفرم‌های دیگر عرضه می‌شود برکت یک دلار کمتر واکسن خود را عرضه می‌کند
براساس گزارش‌ها تاکنون دو کشور نیکاراگوئه و برزیل خواهان واکسن‌های برکت هستند که آن هم قرار است ۱ دلار کمتر از واکسن سینوفارمی که خریداری می‌کنند، از ما بخرند! البته اینکه این دو کشور هم واکسن برکت را از ما بخرند یا نه، صد در صد نیست و باید مذاکراتی صورت بگیرد. از طرفی حتی اگر بدون دریافت استاندارد جهانی واکسن را روانه بازار خارجی کنند احتمال دارد سرنوشت پراید دچار واکسن برکت شود و مورد استقبال دیگر کشورها قرار نگیرد. بنابراین فروش برای واکسن ایرانی بدون تاییدیه بسیار دشوار است، چراکه واکسن‌های مورد تایید زیادی در جهان به راحتی در دسترس همگان است.
مورد دیگری که در این مجمع به آن اشاره شد، صادرات واکسن برکت بدون کسب مجوز توسط سازمان بهداشت جهانی همانند واکسن اسپوتنیک و واکسن سینوفارم هشت تا ۱۲ سال بود؛ که این بحث هم راه طولانی را در پیش دارد، زیرا با توجه به فزونی واکسن‌های دارای مجوز در جهان آیا کشوری چنین ریسکی را می‌کند یا خیر! از سوی مسوولان برکت علت عدم افشای اطلاعات واکسن در کدال را ملاحظات سیاسی و امنیتی اعلام کردند.
از وعده تا عمل
در هر صورت با این تفاسیر تاکنون هزینه‌های هنگفتی با پول سهامداران و کمک دولت درخصوص ساخت واکسن برکت با وجود استفاده موقت از آنها در کشور ایجاد شده است. این در حالی است که مسوولان برکت درخصوص تحویل واکسن خلف وعده کردند و بعد از یک ماه ونیم هنوز خبری از ۵۰ میلیون دوز واکسن نیست و فاز سوم واکسن هم هنوز به سرانجام نرسیده است. با توجه به اینکه مسوولان واکسن برکت نتوانستند به موقع ۱۰ درصد از ایرانی‌ها را واکسینه کنند، چطور می‌خواهند طبق زمان مشخص میلیون دوز واکسن تولید و صادر کنند؟! از قضا چندی پیش وزیر بهداشت اعلام کرد: ۱۰۰ میلیون دوز واکسن مجدد وارد کشور می‌شود و براساس پیش‌بینی‌ها با این مقدار واکسن تقریبا نیاز فوری واکسن تامین می‌شود و حتی امکان دارد دوز بوستر هم با واکسن‌های وارداتی تزریق شود. از طرفی با فروکش کردن پاندمی کرونا در جهان امکان واردات بیشتر واکسن هم آسان‌تر می‌شود. بنابراین عملا ظرفیتی که برای ساخت واکسن برکت ایجاد شده دچار چالش عجیبی می‌شود و حتی به گفته کارشناسان امکان دارد پول سهامداران از بین برود. در هر صورت مسوولان برکت بر این عقیده‌اند که نتایج تحقیقات فاز بالینی که در صف تاییدیه سازمان بهداشت جهانی است تا آذرماه به نتیجه می‌رسد، بر فرض اینکه مجوز هم صادر شود آیا در آذرماه کشوری به واکسن کرونا نیازی دارد؟! آیا هزینه‌ای که برای تولید واکسن شد تنها برای تولید ۲۰ میلیون واکسن بود؟! البته مسوولان برکت بر این باورند که ظرفیت‌های ایجاد شده برای واکسن برکت امکان تولید واکسن‌های دیگر را هم دارد ولی برای به نتیجه رسیدن آن راه طولانی در پیش است.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهلینک کوتاه :