پشت‌پرده انتخاب معماران کج‌سلیقه برای طراحی و ساخت غرفه ایران در اکسپوی دوبی

به گزارش جهان صنعت نیوز:  اکسپوی دوبی یک رویداد مهم بین‌المللی است که بعد از المپیک دومین رویداد بزرگ جهانی محسوب می‌شود، یک امر ملی است و نه بهانه‌ای برای کسب سود برخی شرکت‌ها. اینها گفته‌های کارشناسان هنر و معماری است که معتقدند برگزاری مسابقات برای انتخاب شرکت برتر برای احداث پاویون ایران فرمالیته و نمایشی است. اگر غیر از این بود که پاویون ایران تا این اندازه خالی از سلیقه و هنر نبود. از سوی دیگر اگر پاویون‌ کشورهای دیگر را ببینید شگفت‌زده می‌شوید و دوست دارید ساعت‌ها در این پاویون‌ها وقت بگذرانید به همین خاطر نبود یک پاویون هنری و زیبا بیشتر تبلیغات منفی است تا تبلیغات برای جذب گردشگر و در این موارد نباید سلیقه‌ای و سفارشی عمل کرد. به هر روی دوبی در همسایگی ایران قرار دارد و اکسپوی ۲۰۲۰ بهترین فرصت برای تبلیغات برای ایران و جذب گردشگر بود.

احداث پاویون ایران در اکسپوی دوبی

با اینکه مسابقه‌ای برای ایجاد پاویون ایران برگزار شد، اما برخی کارشناسان معتقدند این مسابقات فرمالیته هستند و در نهایت همان شرکت سفارش شده، کار را تحویل می‌گیرد.

اولین گام برای احداث پاویون ایران در اکسپو حدود دو سال قبل با برگزاری مسابقه‌ای بین طراحان، معماران و شرکت‌های طراحی معماری سراسر کشور برداشته شد. هیات داوران این مسابقه شامل مسوولان دولتی از حوزه مسکن، فرهیختگان دانشگاهی رشته معماری و کارشناسان سرشناس در حوزه معماری و هنر شامل دکتر کاوه بذرافکن، مهندس سیدمحمد بهشتی، مهندس حسین شیخ‌زین‌الدین، دکتر مصطفی کیانی، دکتر محمود گلابچی، دکتر محمدزاده و دکتر حامد مظاهریان بودند.

هیات داوران نهایتا مرداد سال ۱۳۹۸ از میان ۳۰ شرکت راه‌یافته به مرحله اول این مسابقه و ۱۰ شرکت راه‌یافته به دور دوم این مسابقه، طرح ارائه شده از سوی «شرکت مهندسین مشاور تغییر روند طرح» را به عنوان طرح پاویون ایران در اکسپوی دوبی برنده مسابقه اعلام کردند.

معماری پاویون به سفارش‌شده‌ها سپرده می‌شود

کارشناسان معماری و هنر بر این باورند که معماری و ساخت پاویون ایران هر ساله به صورت سفارشی به شرکت خاصی که از پیش تعیین شده، سپرده می‌شود و برای همین پاویون نامناسب و نازیبا می‌شود. سعید فلاح‌فر پژوهشگر هنر در این باره به «جهان‌صنعت» گفت: دوره قبلی اکسپو که در میلان برگزار می‌شد، من یکی از اعضای شورایی بودم که درباره پاویون ایران تصمیم‌گیری می‌کردند و به اعضای شورا گفتم که پاویون ایران یک رخداد ملی است و حق ندارید سلیقه‌ای و سفارشی کار را بسپارید به شرکتی که مشخص شده است.

او افزود: نتیجه آن شد که یک مسابقه سوری برگزار کردند و به صورت فرمالیته یک فراخوان محدودی منتشر کردند و در آخر نیز کار را خارج از فراخوان به فردی که از پیش مشخص شده بود سپردند. زمانی هم که کار را به صورت سفارشی به شخصی که از قبل مشخص شده می‌سپارند، نتیجه بهتر از این نمی‌شود.
فلاح‌فر در رابطه با خبر انتخاب پاویون ایران به عنوان یکی از هشت پاویون برتر در اکسپوی ۲۰۲۰ دوبی بیان کرد: از این شایعات ساختگی فراوان منتشر می‌شود. در مورد جشنواره ونیز نیز گفته شده بود که غرفه ایران یکی از پنج غرفه اصلی ونیز است، اما در سایت‌ها و خبرگزاری‌های مرتبط با آن جشنواره چنین چیزی منتشر نشده بود. معمولا یک مجله با روابطی خاص چنین گزارش‌هایی را منتشر می‌کند و…

تبلیغات ساختگی برای غرفه‌های ایرانی

کارشناسان بر این باورند که تبلیغات ساختگی درباره ایران همواره زیاد مطرح می‌شود، اما حقیقت آن است که پاویون ایران از زیبایی خاصی بهره‌ای نبرده است. عرفان فکری- فعال جهانگردی و ایرانگردی- در این باره به «جهان‌صنعت» گفت: همیشه این داستان را داریم، سال ۹۸ عده‌ای کوهنورد جمع شده و اعلام کرده بودند که دریاچه سبلان مرتفع‌ترین دریاچه جهان است و آن را به عنوان مرتفع‌ترین دریاچه دنیا، ثبت ملی کردند و عده‌ای از مسوولان نیز آن را جشن گرفتند.

او افزود: دریاچه سبلان صد و پنجاه و پنجمین دریاچه جهان است. ماجرای انتخاب پاویون ایران به عنوان یکی از هشت پاویون برتر نیز به همین صورت است. انتخاب ایران به عنوان «‌ترین‌های جهان» بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد.

فکری معتقد است که همواره باید بررسی شود چه فردی سازنده پاویون است و بر اساس چه مناسباتی انتخاب می‌شود.
این کارشناس گردشگری تاکید کرد: دوبی یکی از بزرگ‌ترین نمایشگاه‌های گردشگری دنیا را با عنوان ATM برگزار می‌کند، اما مسوولان ایران تمایل چندانی برای شرکت نشان نمی‌دهند.

پاویون‌های مختلف اکسپوی دوبی

نمایشگاه «اکسپو ۲۰۲۰» پس از مدت‌ها تاخیر از چند روز پیش در امارات متحده عربی آغاز به کار کرده تا کشورهای مختلف جهان با غرفه‌ها و طراحی‌های منحصربه‌فرد فرصت قدرت‌نمایی پیدا کنند. «اکسپوهای جهانی» رویدادهای بزرگی به شمار می‌روند که میلیون‌ها بازدیدکننده از سراسر جهان را جذب می‌کنند و آنها را از طریق غرفه‌ها و طراحی‌های معماری به تجربه جهان از نگاه هویت‌ها و ملیت‌های مختلف دعوت می‌کنند.

فعالیت «اکسپو ۲۰۲۰ دوبی» از روز جمعه، یکم اکتبر آغاز شد تا انتظار برای برپایی این نمایشگاه بزرگ که به دلیل همه‌گیری کرونا به تعویق افتاده بود به پایان برسد. این رویداد تا ۳۱ مارس سال ۲۰۲۲ یعنی به مدت شش ماه با حضور بیش از ۱۹۰ کشور از جمله ایران ادامه خواهد داشت. در سال ۲۰۱۳، امارات متحده عربی توانست میزبانی «اکسپو ۲۰۲۰» را در رقابت با «سائوپائولو» در برزیل و «یکاترینبورگ» در روسیه از آن خود کند. امارات متحده عربی که یکی از ثروتمندترین کشورهای جهان به شمار می‌رود به امید جذب گردشگران و سرمایه‌گذاران برای این رویداد بیش از هفت میلیارد دلار هزینه کرده و برای برپایی آن، یک فضای ۴۳۸ هکتاری در جنوب غربی «دوبی» در نزدیکی فرودگاه «آل مکتوم» اختصاص داده است. این فضا به سه بخش که هر یک برای نمایش سه مضمون اصلی این رویداد طراحی شده‌اند، تقسیم می‌شوند.

حالا می‌توان از «اکسپو ۲۰۲۰» به عنوان بزرگ‌ترین رویداد حضوری جهان از زمان شیوع ویروس کرونا تاکنون نام برد. انتظار می‌رود پیش از به پایان رسیدن این نمایشگاه حدود ۲۵ میلیون نفر از آن بازدید کنند.
هم‌اکنون فعالیت غرفه‌های گوناگونی در این رویداد آغاز شده است که در ادامه به چند مورد از قابل‌توجه‌ترین آنها نگاهی داریم.

پاویون بریتانیا (پاویون شعر)

این پاویون طبقه‌طبقه نماینده بریتانیا در «اکسپو ۲۰۲۰ در دوبی» است. طراحی این پاویون با هدف خلق ساختاری صورت گرفته که نمایانگر هویت بریتانیا در قالب ملتی که فرهنگ‌های گوناگونی را در خود جای داده است، باشد. این پاویون نتیجه تعامل این اندیشه‌های گوناگون و تلفیق آن‌ با تکنولوژی را به تصویر می‌کشد. روی نمای بیرونی این پاویون شعرهایی به نمایش گذاشته می‌شود که فضای خارجی پاویون را به یک نمایشگاه بدل می‌کند.

پاویون کانادا (نشانه‌ها)

پاویون کانادا در «اکسپو ۲۰۲۰ دوبی» طوری طراحی شده است تا پلی باشد میان فرهنگ‌های کانادا و امارات‌متحده‌عربی. به عبارت دیگر، این پاویون مناظر کانادا را از طریق مشخصه‌های بارز معماری امارات‌متحده‌عربی به نمایش می‌گذارد. نمای مشبک و چوبی این پاویون با الهام از شناشیل‌های سنتی معماری اسلامی ساخته شده است.

پاویون بلژیک (معماری سبز)

پاویون بلژیک شهرهای سبز را مرکز توجه قرار داده است و ساختاری قوس‌دار، سبز و گلدار را به نمایش می‌گذارد. این پاویون که ۵۰۰ مترمربع فضا در اختیار دارد درحقیقت نمایانگر چشم‌انداز بلژیک برای آینده است.

پاویون امارات متحده عربی

نمای این پاویون را می‌توان تجسمی از «تفسیر نمادین جریان حرکت» در نظر گرفت که با وجود ویژگی‌هایی همچون فضاهای سبز، سازه‌های شبیه به بال و طاق‌های مختلف از پیشرفت و ابتکارهای امارات‌متحده‌عربی سخن می‌گوید.

پاویون سنگاپور (طبیعت، پرورش، آینده)

این پاویون نماینده سنگاپور در «اکسپو ۲۰۲۰ دوبی» است و بیانگر چشم‌انداز سنگاپور برای آینده‌ای سبز و پایدار است که با ادغام فرهنگ، معماری، طبیعت و فناوری حاصل می‌شود. این پاویون در حقیقت نمونه‌ای از محیط شهری سنگاپور است. در ساختار این پاویون، ۱۷۰ نوع مختلف از گیاهان از نقاط گوناگون سنگاپور به نمایش گذاشته شده‌اند.

پاویون مراکش

پاویون مراکش در «اکسپو ۲۰۲۰ دوبی» نشان می‌دهد چطور تکنیک‌های طراحی و ساخت‌و‌ساز سنتی مراکش می‌توانند در طراحی‌های معاصر و ساخت‌و‌سازهای شهری نمود پیدا کنند.

پاویون ایران

نمایشگاه اکسپو دوبی ۲۰۲۰ امسال از حضور ۱۸۰ کشور خبر می‌دهد که پاویون ایران در اکسپو ۲۰۲۱ دوبی در همسایگی غرفه فرانسه و شیلی، پاویونی به مساحت ۲۰۱۴ متر واقع شده است. کشورمان با شعار «ایران تمدنی کهن و استوار، تنوع اقوام، میزبان ملت‌ها» در این دوره شرکت کرد. در طراحی این پاویون با الهام از قصه‌های هزار و یک شب، مجموعه‌ای مشهور از قصه‌های عامیانه خاورمیانه طراحی شده است دلیل انتخاب این کانسپت طراحی این استه که تمام قصه‌های این مجموعه در دوران صدر اسلام جمع‌آوری شده است و اثری مهم از ادبیات و فرهنگ ایرانی را به تصویر می‌کشد.

فرصت‌سوزی به سبک احداث پاویون ایران

پاویون ایران یک مساله کاملا ملی است و نمی‌توان آن را به سودجویی عده‌ای که تعاملات، ارتباطات و رانت‌هایی دارند تقلیل داد. پاویون ایران می‌توانست نمادهای ایرانی را با جذابیت، زیبایی و هنر ایرانی ترکیب کند و تصویر مناسبی از ایران به توریست‌ها ارائه دهد نه اینکه با گزارش‌هایی که اعتبار آنها مشخص نیست، برای پاویون ایران تبلیغات کرد و درآمدزایی، جذب توریست، هنر و فرهنگ ایرانی را فدای سفارشات و ارتباطات و رانت‌های برخی شرکت‌ها کرد. پاویون ایران باید هنر، معماری، فرهنگ و باستان ایران زمین را نمایش می‌داد و با بهره گرفتن از آب و هوای چهارفصل، تنوع جاذبه‌های طبیعی و باستانی، توریست‌های بین‌المللی را جذب می‌کرد.