بورس دوباره «قلک دولت» شد
به گزارش جهان صنعت نیوز: این روند البته تنها تا پایان مردادماه ادامه یافت و با آغاز رسمی سکانداری دولت سیزدهم، از ابتدای شهریورماه متوقف شد تا بورس مجددا در تله سیاست‌های دولت گرفتار شود. تداوم این وضعیت تاکنون- که به رغم عملکرد خوب شرکت‌ها و ارزندگی بازار جریان داشته- اهالی بازار سرمایه را به یاد وعده‌های حمایتی انداخته است که از سوی دولتمردان تازه‌وارد در ایام انتخابات و تصدی پست‌های اقتصادی مطرح می‌شد؛ وعده‌هایی که هنوز محقق نشده و به نظر می‌رسد به فراموشی سپرده شده است. سیاست‌های اقتصادی طی دو ماه گذشته مجددا بازار سرمایه را به «قلک دولت» برای تامین مالی تبدیل کرده و سوخت سرمایه سهامداران خرد را به دنبال داشته است. این روند خطرناک اما همچنان با سکوت محض دولت سیزدهم و وزارت اقتصاد مواجه است.
پس از آوار شدن بورس بر سر مردم در سال گذشته، چشم امید مالباختگان این بازار به وعده‌های دولت جدید بود؛ وعده‌هایی که حدود سه ماه پس از بر مسند قدرت نشستن این دولت نه تنها محقق نشده‌اند بلکه شاهد عقب‌نشینی‌های پی‌درپی شاخص کل بورس و شاخص کل فرابورس و ادامه داستان تلخ از دست رفتن سرمایه‌های مردم در این بازار هستیم؛ موضوعی که نشان‌دهنده ترس مردم از بازار سرمایه و از بین رفتن اعتماد آنها به بورس است. این در حالی است که مهم‌ترین وعده بورسی دولت سیزدهم بازگرداندن اعتماد به بازار سرمایه بوده است اما طبق گفته کارشناسان حدود ۷۲ هزار میلیارد تومان پول حقیقی طی یک سال گذشته از بازار سرمایه خارج شده که این موضوع بارزترین نشانه بی‌اعتمادی مردم به بازار سرمایه است. طی دو ماه گذشته حتی رشد کم‌تکرار شاخص کل نیز نتوانسته است سهامداران را نسبت به بازار دلگرم کند؛ چرا که اغلب سهام بازار به رغم سبزپوشی شاخص کل، منفی و نمادهای ارزنده نیز با صف فروش مواجه بوده‌اند. به هر روی اکنون بازار در حالی مجددا به عقبگرد دچار شده که نه تنها دولت وعده‌های حمایتی از بازار سرمایه را از یاد برده بلکه با اجرای سیاست‌های پولی، فشار بر این بازار را افزایش داده است. در پی سیاست‌های پولی اخیر دولت برای تامین مالی از طریق اوراق، بازار سرمایه طی دو ماه گذشته با رکود مواجه و جریان نقدینگی از ریل اصلی خود خارج شده است.
وعده‌های بورسی رییس‌جمهوری
داغ شدن بحث بورس در جامعه و افزایش ضریب نفوذ بازار سرمایه در میان مردم، سبب شده بود تا تمامی نامزدهای ریاست‌جمهوری، مسائل این بازار را در برنامه‌های اعلامی خود مورد توجه قرار دهند. ابراهیم رییسی نیز از همان زمانی که به عنوان کاندیدای ریاست‌جمهوری معرفی شد، از وعده‌ها و تصمیمات خود درمورد بازار سرمایه سخن گفت. وی در گفت‌و‌گویی تلویزیونی درباره وضعیت بازار سرمایه گفته بود: «از وضعیت بورس متاثر بودم اما بعد از دیدار با برخی سهامداران متاثرتر شدم که چرا دعوت عمومی برای رفتن به بورس همراه با اقداماتی نیست؟ طبیعتا چون این دعوت مدیریت نشده بود مشکلات جدی برای مردم ایجاد کرده است؛ خصوصا سهامداران خرد. راهکار چیست؟ راهکار این است که اولا نظارت‌های درون‌سازمانی بورس فعال شود. دوم اینکه حتما باید صندوق توسعه و تثبیت برای جلوگیری از تکانه‌ها در سهام مردم فعال شود. حتما باید برای پوشش دادن به مخاطرات، مخصوصا برای سهامداران خرد ساز و کاری ایجاد شود که بتواند مخاطرات راپوشش دهد. حتما دولت باید ساز و کاری فراهم کند که سهام این عزیزان از خطر نجات دهد.» وی بر این نکته تاکید کرده بود که «از نکاتی که حتما باید توجه شود موضوع عمق دادن به بورس است. چرا ۵۰ تا ۶۰ شرکت همیشه پشت در بورس آماده هستند تا سهامشان را عرضه کنند اما کارهای اولیه‌اش سریع انجام نمی‌شود؟ در یک بوروکراسی اداری گرفتار شدند. حتما این کار باید سریع انجام شود. ما باید به بورس عمق ببخشیم تا بورس بتواند استخر عمیق‌تری باشد. وقتی عمیق‌تر باشد، حتما تکانه‌ها کمتر خواهد شد. به نظر من در این قضیه نوعی بی‌تدبیری صورت گرفت. بورس که نباید محلی برای تامین کسری بودجه یا قلکی برای این موضوع باشد. باید نوعی طراحی کرد که مردم عزیز ما آسیب نبینند. بورس قلکی برای رفع مشکلات دولت نیست. در همه دنیا هم بانک هم بورس دو محل تامین سرمایه برای تولید هستند. یعنی باید بورس محل تامین سرمایه تولید باشد و اگر اینطور باشد مردم دیگر دچار مشکل نخواهند شد.»
تاکید بر بازگشت اعتماد به بازار سرمایه
راهکار رییسی برای حل مشکل بازار سرمایه این بود: «به نظر من رفع مشکل هم نیاز به انجام اقدامات سریع و هم نیاز به انجام اقداماتی زمان‌بر دارد تا اعتماد را به بازار برگردانیم. اگر توفیق پیدا کردم و رای مردم به من تعلق گرفت کاری که در ابتدا انجام می‌دهم این است که اعتماد را به مردم عزیزم برگردانم و نواقص و سوءمدیریت‌ها را جبران کنم.» به گزارش ایسنا، وی همچنین در بیست‌و‌پنجم خرداد که به عنوان یکی از کاندیداهای ریاست‌جمهوری و مقامات بلندپایه به تالار بورس در سعادت آباد رفت تا از نزدیک به صحبت‌های سهامداران گوش کند، پس از شنیدن حرف‌های مالباختگان بورس گفت: «متاسفانه کار اشکالاتی داشت که سهامداران به ویژه سهامداران خُرد را نگران کرده است. نباید مشکلات را پشت‌گوش انداخت بلکه باید در دل مشکلات رفت، راه‌حل‌ها را پیدا کرد و با کمک همه کسانی که می‌توانند نقش‌آفرین باشند، وضعیت را به سرعت اصلاح کرد. بازار بورس و مسائل آن مثل نرخ‌گذاری و دامنه نوسان را نمی‌توان دستوری اداره کرد بلکه باید سازوکارهایی برای آن ایجاد شود. مهم‌ترین عامل اعتماد مردم به بازار بورس را ثبات این بازار عنوان کرد.» وی با انتقاد از تغییرات مکرر قوانین و مقررات، تاکید کرد:« ثبات در مقررات از شرایط مهم بازار سرمایه است تا سهامدار بتواند وضع بازار را پیش‌بینی کند.» رییسی در واکنش به گلایه‌های چند نفر از مالباختگان بورس از عدم اجرای مصوبه شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا برای تزریق ۲۰۰ میلیون دلاری به بازار بورس قول داد این موضوع را با جدیت پیگیری کند و اعلام کرد که مبلغ مصوب در جلسه سران قوا باید زودتر به بازار سرمایه تزریق شود تا وضعیت بورس هر چه سریع‌تر سامان یابد. در نهایت نیز رییسی به عنوان رییس‌جمهوری دولت سیزدهم انتخاب شد و سیداحسان خاندوزی را به عنوان وزیر اقتصاد برگزید. خاندوزی هم وضعیت بازار سرمایه را نادیده نگرفت و رسیدگی به این بازار را جزو برنامه‌های وزارت اقتصاد در دولت سیزدهم برشمرد.
وعده‌های خاندوزی پیش از کسب تایید صلاحیت
سیداحسان خاندوزی نیز در همان روزهای نخست بعد از معرفی به عنوان کاندیدای تصدی پست وزارت اقتصاد اعلام کرد که هفت سیاست افزایش نقش بازار سرمایه در تامین مالی تولید با توسعه بازار بدهی، متنوع‌سازی ابزارها و محصولات مالی در بازار سرمایه، حذف تنظیم‌گری‌های غیرضروری و مضر، تسهیل ورود شرکت‌ها به بازار سهام، کاهش هزینه انتشار اوراق با تسهیل مقررات مربوطه، لغو انحصارات و تسهیل مجوزدهی در ارائه خدمات مرتبط با بازار سرمایه مانند سبدگردانی، بازارگردانی و کارگزاری و اصلاح نظام حکمرانی شرکتی به منظور مدیریت تعارض منافع میان سهامداران عمده و خرد و ارائه مشوق برای سرمایه‌گذاری غیرمستقیم مردم در بازار سرمایه را برای این بازار به کار خواهد گرفت. موضوعی که باعث شد کمیسیون اقتصادی مجلس یکی از دلایل موافقت خود با خاندوزی را توجه وی به بازار سرمایه بخواند و در گزارش خود که در مجلس قرائت شد، اعلام کرد که طرح اصلاح بازار سرمایه یکی از دلایل موافقت این کمیسیون با خاندوزی است. البته در این گزارش انتظارات بورسی هم از وی مطرح شده بود که شامل بهره‌گیری هرچه بیشتر از ظرفیت بازار سرمایه با ارتقای شفافیت اطلاعات، تقویت بورس‌های کالایی، گسترش فعالیت بورس انرژی از طریق عرضه نفت خام و فرآورده‌های نفتی، طراحی ابزارهای مالی جدید، راه‌اندازی موسسات، رتبه‌بندی بازار اوراق بهادار و ورود به بازارهای سرمایه سایر کشورها از طریق عرضه شرکت‌های بزرگ ایرانی می‌شود. در این گزارش همچنین بر اصلاح نهادی حاکمیت شرکتی برای شرکت‌های (سهامی) عام و نهادهای مالی به منظور توسعه بازار سرمایه تاکید شده بود. در نهایت خاندوزی در تاریخ سوم شهریور رای اعتماد مجلس را از آن خود کرد و طبق انتظار، بخشی از دفاعیه خود را به بازار سرمایه اختصاص داد.
برنامه‌های خاندوزی پس از تصدی وزارت
خاندوزی در دفاع از برنامه‌های بورسی خود یکی‌دیگر از اهداف و برنامه‌های خود را بازگرداندن اعتماد به بازار سرمایه برای تامین مالی توسعه اقتصادی و احیای اعتماد از دست رفته مردم به این بازار و ایجاد تجربه مثبت برای سهامداران خرد عنوان کرد و راهکارهایی را برای این مهم ارائه داد و در بخش دیگر گفت: با همکاری وزارت صمت و وزارت خارجه تلاش می‌کنیم سرمایه‌های خارجی و سرمایه ایرانیان خارج از کشور را مورد توجه قرار دهیم، البته بیش از سرمایه‌گذاران خارجی، ایرانیان آماده به سرمایه‌گذاری مورد توجه خواهند بود.
اکنون اما حدود چهار ماه از وعده‌های رییسی و بیش از دو ماه از وعده‌های خاندوزی برای رسیدگی به بازار سرمایه می‌گذرد، اما سرمایه‌گذاران این بازار هر روز بیشتر از دیروز شاهد از دست رفتن سرمایه‌های خود در این بازار هستند. به طوری که شاخص کل بورس که در اوایل تابستان سال جاری توانسته بود خود را تا رقم یک میلیون و ۵۵۰ هزار واحد نیز بالا بکشد، روز گذشته دوباره و برای چندمین مرتبه تا کانال یک میلیون و ۳۰۰ هزار واحد عقبگرد کرد. این درحالی است که نه تنها گزارش شرکت‌ها از حال خوب آنها حکایت دارد، بلکه قیمت‌های جهانی نیز رو به رشد بوده و در واقع از نظر عدد و رقم مانعی بر سر راه رشد بازار وجود ندارد، اما به نظر می‌رسید هیچکدام از این چراغ سبزها اعتماد سرمایه‌گذاران بورسی را جلب نمی‌کند.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهلینک کوتاه :