افغانستان حیاط خلوت پکن
به گزارش جهان صنعت نیوز: تحولات ماههای اخیر در افغانستان و به قدرت رسیدن طالبان، باعث شد تا قدرتهای منطقهای و بزرگ، در راستای منافع ملی و استراتژیک خود، حتی پیش از سقوط دولت مرکزی افغانستان مذاکرات متعددی با نمایندگان طالبان داشته باشند. چین نیز از این قاعده مستثنی نیست و در روزهای اخیر برای چندمین بار با سران طالبان در دوحه دیدار کرد.
چین حتی قبل از کنترل طالبان بر کابل، روابط دیپلماتیک خود را با این گروه آغاز کرده بود به طوری که در ماه ژوئیه (تیر) میزبان یک هیات طالبان به سرپرستی ملا عبدالغنی برادر بود. از آن زمان، مقامات چینی گفتهاند که پکن به حق افغانستانیها در تصمیمگیری درباره آینده خود احترام میگذارد. تماسهای دولت چین با طالبان، محدود به هفتهها و ماههای اخیر نبوده است. در سال ۲۰۱۹ نیز نمایندگان طالبان، با مقامات دولت چین در پکن دیدار کردند. البته سطح نمایندگان طالبان در آن سال با هیات نمایندگی این گروه در ماه جاری قابل مقایسه نبود و دیدار این افراد با مقامات دولت چین نیز علنی و عمومی صورت نگرفت.
ملا عبدالغنی برادر معاون نخستوزیر طالبان در دیدار جدید با وزیر امور خارجه چین گفت که به مسائل امنیتی چین اهمیت زیادی میدهد و قاطعانه به وعده خودشان عمل خواهند کرد و هرگز اجازه نخواهند داد هیچ نیرویی از خاک افغانستان برای آسیب رساندن به چین استفاده کند.
چین در سالهای اخیر سرمایهگذاری زیادی در کشورهای آسیای میانه انجام داده است. هویت مشترک قومیتی- دینی و زبانی اقلیت اویغور در چین با کشورهای آسیای میانه، باعث شد تا چین به بهانه مبارزه با گسترش بنیادگرایی اسلامی از آن منطقه به داخل کشور، نگاه ویژهای به آن منطقه داشته باشد و با خروج نیروهای آمریکایی و تسلط طالبان بر اکثر مناطق افغانستان، پکن از گسترش دامنه جنگ به مرزهای آن کشور با افغانستان نگران است.
چین با توجه به منابع مالی عظیم خود، درصدد بهرهبرداری از پروژه عظیم «یک جاده، یک کمربند» است. طبیعی است که لازمه اجرای این پروژه عظیم، در کنار منابع مالی آن کشور، برقراری ثبات و امنیت در مسیر این پروژه است. قابلیت اقتصادی افغانستان برای چین بسیار اهمیت دارد. ارزش منابع طبیعی و معادن افغانستان یک بیلیون دلار تخمین زده میشود. در سال ۲۰۰۸ کنسرسیومهای چینی حق استخراج دومین ذخایر بزرگ مس جهان را در آن کشور به دست آوردند و در سال ۲۰۱۱ قرارداد ۲۵ساله حفاری نفت افغانستان را کسب کردند. اگر امنیت در افغانستان برقرار شود، میتوان انتظار داشت که قرارداد همکاری بلندمدت بین چین و افغانستان امضا شود.
به باور کارشناسان، روابط پکن با طالبان دو بخش دارد: بخش اول تجاری خواهد بود. آنها میگویند چین به دنبال احیای مشاغل تجاری در داخل افغانستان است که احتمالا طالبان از آنها حمایت خواهد کرد زیرا سرمایهگذاری، درآمد مورد نیاز طالبان را تامین میکند.
دوم اینکه این رابطه چین و طالبان، بستگی به عدم مداخله هر یک از طرفین در امور داخلی طرف دیگر دارد. از نظر پکن، این بدان معنا است که طالبان نمیتواند افراطگرایی را به منطقه سین کیانگ چین که دارای مرز کوچکی با افغانستان است صادر کند یا مشکلات دولت چین با مسلمانان اویغور در آن منطقه را محکوم کند.
افغانستان و تضمین برتری ژئوپلیتیک چین
آن طور که از شواهد برمیآید افغانستان، یکی از آخرین حلقههای زنجیرهای است که اتصال این حلقهها به یکدیگر، برتریِ ژئوپلیتیک چین را تضمین میکند. پاکستان تقریبا به طور کامل در تیمِ چین قرار دارد و هر دو کشور با هند (به عنوان سومین قدرت اقتصادی دهه آینده در جهان) رقابت دارند. روسیه، ایران، عراق، سوریه، ترکیه و عربستان (در کنار تمام کشورهای منطقه «آسیای مرکزی») نیز سرزمینهای مهم دیگری هستند که نزدیک به چین در نظر گرفته میشوند. بنابراین، از منظر جغرافیایی، چین حالا به کل منطقه غرب آسیا و آسیای مرکزی دسترسی بدون مشکل خواهد داشت.
در کنار این چینیها با یک گروهک، راحتتر از یک دولت دموکراتیک کنار میآیند، به خصوص که این گروهک نیازهای مالی هم داشته باشد که چینیها قادر به تامین آنها باشند. بررسیها نشان میدهند که درآمد اصلی طالبان در تمام سالهای گذشته، از طریق قاچاق مواد مخدر، سنگهای قیمتی، اخذ مالیات و البته اخاذی تامین میشده، اما اکنون به راحتی میتوان تصور کرد که افغانستانِ تحت کنترل طالبان، به بازاری برای کالاهای ارزانقیمتِ تولید چین بدل شود که هم برای چینیها و هم برای طالبان درآمد به همراه خواهد داشت.
مهمتر از همه اینها، رونقگیریِ پایانه مرزی میان دو کشور در منطقه «بدخشان»، به معنی تکمیل یکی دیگر از کریدورهای تجاری در «جاده ابریشم جدید» خواهد بود که برای چین، معادل با جابهجایی سالانه میلیونها تن کالا از شرق آسیا به بقیه قسمتهای جهان است.
جدا از گمانهزنی صاحبنظران در مورد روابط چین و افغانستان، مواضع چین در مورد طالبان تا حدی واضح است، به طوری که وانگ یی، عضو شورای دولتی و وزیر امور خارجه چین میگوید، پکن به عنوان یک کشور همسایه، نقش مهم و تاثیرگذاری در منطقه و همچنین ثبات افغانستان دارد.
طالبان به چین قول امنیت داد
از طرفی عبدالغنی برادر پیرامون مسائل افغانستان با وانگ یی مشاور دولتی و وزیر امور خارجه چین در دوحه گفتوگو کرد و گفت که وضعیت فعلی افغانستان با توجه به تشکیل تدریجی دولتهای مختلف، تحت کنترل و رو به بهبود است.
وانگ گفت که افغانستان اکنون در مرحله حساس تبدیل از هرج و مرج به حکومت قرار دارد و با یک فرصت تاریخی برای دستیابی به اصلاح و پیشبرد بازسازی ملی مواجه است، اما چالشهایی از جمله بحرانهای انسانی، هرج و مرج اقتصادی و تهدیدات تروریستی که نیازمند درک و حمایت بیشتر جامعه بینالمللی است، همچنان وجود دارد.
وزیر امور خارجه چین ابراز امیدواری کرد که طالبان صبر و استقامت و همچنین صراحت و صداقت بیشتری را از خود نشان دهد؛ همه گروههای قومی را برای همکاری مسالمتآمیز در کشورش با یکدیگر متحد کند و بهطور موثری از حقوق و منافع زنان و کودکان محافظت کند.
این دیپلمات ارشد چینی همچنین از طالبان خواست تا سیاست دوستانهای را در قبال کشورهای همسایه خود اتخاذ کنند و جامعهای مدرن و منطبق با خواستهها و نیازهای مردم و همچنین متناسب با روند زمان بسازند. چین که هرگز در امور داخلی افغانستان مداخله نکرده و به دنبال دستاوردها و نفوذ خودخواهانه خود نیز نبوده است، سیاست دوستانهای را در قبال همه مردم افغانستان قاطعانه دنبال میکند.
پکن خواهان لغو تحریمهای آمریکا
در این میان، وزیر امور خارجه چین از آمریکا و کشورهای غربی خواست تا تحریمهای مربوط به افغانستان را لغو کنند. او همچنین از همه طرفها خواست تا با طالبان در افغانستان همکاری کنند تا پیشرفت سالم و درستی را در پیش بگیرند. وانگ افزود که چین مشتاق است به اندازه ظرفیت و چارچوب خودش کمکهای بشردوستانهای به این کشور ارسال کند.
این دیپلمات چینی در ادامه گفت که گروه موسوم به «جنبش اسلامی ترکستان شرقی» به عنوان یک گروه تروریست بینالمللی که نامش در شورای امنیت سازمان ملل متحد ثبت شده است نه تنها تهدیدی واقعی برای امنیت ملی چین محسوب میشود بلکه امنیت داخلی چین و امنیت بلند مدت افغانستان را نیز به خطر میاندازد. او گفت که امیدوار و معتقد است که طالبان از این گروه و دیگر سازمانهای تروریستی فاصله بگیرد و اقدامات مؤثری را برای سرکوب قاطعانه آنها انجام دهد.
عبدالغنی برادر، معاون نخستوزیر طالبان به نوبه خود گفت که دنبال کردن یک سیاست دوستانه در قبال چین یک انتخاب قطعی از سوی طالبان است. آنها به نگرانیهای امنیتی چین اهمیت زیادی میدهند و قاطعانه به وعده خود احترام میگذارند و هرگز اجازه نمیدهند هیچ شخصی یا هیچ نیرویی از خاک افغانستان برای آسیب رساندن به چین استفاده کند.
او گفت که دولت موقت طالبان افغانستان سخت تلاش میکند تا نیازهای مردم را برآورده کند و از تجربیات خود درس خواهد گرفت تا مسیر توسعه را مطابق با شرایط ملی خود طی کند. وی افزود که اقدامات فراگیر متنوعی در حال انجام است و استعدادهای بیشتری از همه اقوام برای حضور در پستهای دولتی در آینده استخدام خواهند شد.
این مقام ارشد طالبان خاطرنشان کرد که طالبان مایل به تقویت تلاشها برای حفظ حقوق و منافع زنان و کودکان است و آنها را از حق تحصیل و کار محروم نخواهد کرد. او همچنین ابراز امیدواری کرد که چین و جامعه جهانی برای کمک به افغانستان برای غلبه بر بحران انسانی و بازگشت به مسیر درست توسعه، کمکهای خود را به افغانستان افزایش دهند.
این در حالی است که تحولات میدانی افغانستان حاکی است خطر گرسنگی و نبود امکانات درمانی میلیونها افغان را تهدید میکند. این گزارش میافزاید با نزدیک شدن فصل زمستان میلیونها افغان با خطر گرسنگی و نبود امکانات درمانی روبهرو هستند. سازمان ملل میگوید در حالی که فصل زمستان در پیش است، میلیونها نفر با گرسنگی در افغانستان روبهرو هستند. برنامه جهانی غذای سازمان ملل اعلام کرده است بیش از نیمی از جمعیت افغانستان یعنی چیزی در حدود ۲۲ میلیون نفر روزانه از گرسنگی رنج میبرند و این تعداد به میزان ۴۰ درصد از ماه آوریل افزایش یافته است.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانلینک کوتاه :