رشد تولید و سودآوری به شرط رفع تحریم‌ها
به گزارش جهان صنعت نیوز: در این گزارش که از سوی مرکز پژوهش‌های اتاق بازرگانی ایران ترجمه و منتشر شده، آمده است: اگرچه خودروسازی در ایران تا حد زیادی متاثر از محدودیت در واردات، ناشی از اعمال تحریم‌های بین‌المللی است، اما پیش‌بینی می‌شود در نتیجه تلاش‌های دولت برای بومی‌سازی، صنعت خودرو در سال ۲۰۲۱ حدود ۱/۱۹ درصد رشد کند.
در این گزارش پیش‌بینی وضعیت خودروهای سواری و تجاری، شاخص ریسک به بازده تولید و فروش خودرو، وضعیت دو خودروساز بزرگ کشور و نیز چشم‌انداز جمعیتی ایران مورد توجه و بررسی قرار گرفته است. در همین رابطه دیدگاه اصلی پژوهش حاکی از آن است که در سال ۲۰۲۱، تولید خودروی ایران با به بار نشستن تلاش‌های دولت به منظور بومی‌سازی، تقریبا ۱/۱۹ درصد رشد کند. اگرچه این صنعت در شکل وسیع‌تر خود، به واسطه محدودیت در واردات قطعات و اجزای اصلی مورد نیاز برای تکمیل خودروها، سرکوب می‌شود.
تحلیل سوات
تحلیل سوات از صنعت خودروسازی در چهار بخش نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها نشان می‌دهد که ایران علاوه بر اینکه بزرگ‌ترین کشور تولیدکننده خودرو در خاورمیانه است، به واسطه طبقه متوسط رو به رشد خود در این صنعت دارای نقطه قوت است. با این حال به دلیل پیش‌شرط‌های سختگیرانه برای بازگشت دوباره خودروسازان خارجی که سرمایه‌گذاری را محدود می‌کند و نیز تجهیزات و فناوری قدیمی و شرکت‌هایی که سال‌ها فارغ از بازار رقابتی تولید و فروش داشته‌اند، در نقطه ضعف قرار دارند.
از سوی دیگر اتکا به برون‌سپاری قطعات و لوازم یدکی، دورنمای افزایش صادرات و طرح نوسازی ناوگان جاده‌ای که بهره‌وری در تولید خودروهای تجاری را افزایش می‌دهد، از فرصت‌های ایران در صنعت خودروسازی خواهد بود. علاوه بر این بی‌ثباتی سیاسی به عنوان دغدغه اصلی اقتصاد ایران و تحریم‌های ایالات متحده که به خودروسازان آسیب‌های جدی رسانده و قدرت خرید مصرف‌کنندگان را به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش داده است، از جمله تهدیدهای ایران در بخش خودروسازی خواهد بود.
پیش‌بینی صنعت
برآوردها حاکی از کاهش ۶/۲۲ درصدی مجموع فروش خودرو و ۱/۱۳ درصدی تولید کل خودروها طی سال ۲۰۲۰ در ایران است. اما با افزایش احتمال توافق هسته‌ای جدید در سال ۲۰۲۱، پیش‌بینی می‌شود که فروش و سودآوری خودروسازان از سال ۲۰۲۲ افزایش یابد.
در مورد فروش نیز پیش‌بینی می‌شود در سال ۲۰۲۱، فروش خودرو در کشور به میزان ۳/۱۳ درصد افزایش یافته و این رشد در سال ۲۰۲۲ به ۱/۲۵ درصد برسد. اگرچه در پرتو روابط حساس با ایالات متحده، نهایی نشدن نتیجه مذاکرات و ریسک بازار جهانی نفت، هنوز عدم قطعیت‌های زیادی در مورد چشم‌انداز صنایع خودروسازی وجود دارد.
در مورد تولید هم برآوردها حاکی از افزایش ۱/۱۹ درصدی تولید در سال ۲۰۲۱ است. همچنین پیش‌بینی می‌شود که متوسط رشد سالانه تولید خودرو در ایران در سال‌های ۲۰۲۲ تا ۲۰۳۰ با هدف قرار دادن دستیابی به تولید سالانه حدود ۲/۵ میلیون دستگاه در سال تا پایان سال ۲۰۳۰، معادل ۵/۱۲ درصد باشد.
خودروهای سواری
در واکنش به ناتوانی در تامین قطعات که مانع تولید خودرو توسط خودروسازان داخلی است و نیز ناتوانی تامین‌کنندگان داخلی خودرو در تحویل سفارشات و برآورده کردن تقاضای خودروهای جدید، به ویژه خودروهای اروپایی، برآوردها حاکی از آن است که در سال ۲۰۲۰، فروش خودروی سواری ایران به میزان ۵/۲۲ درصد و تولید خودروی سواری نیز به میزان ۹/۱۲ درصد کاهش یافته است. اما با هدف‌گذاری افزایش کیفیت خودروهای داخلی و نیز احیای هزینه‌های مصرف‌کنندگان به دنبال پیشرفت مذاکرات هسته‌ای، پیش‌بینی می‌شود که در سال ۲۰۲۱ فروش خودروهای سواری با افزایش ۱۳ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل به جایگاه خود برگردد و تولید خودروی سواری نیز به میزان ۵/۱۹ درصد افزایش یابد.
خودروهای تجاری
طبق برآوردها، در سال ۲۰۲۰ فروش و تولید خودروهای تجاری به ترتیب به میزان ۸/۲۳ و ۵/۱۶ درصد کاهش یافت. اما به نظر می‌رسد با ازسرگیری رشد اقتصادی ایران، در نتیجه خوش‌بینی به احیای توافق هسته‌ای، فروش خودروهای تجاری در ایران، بازگشت به جایگاه خود را در سال ۲۰۲۱ آغاز خواهد کرد. همچنین تصمیم دولت برای نوسازی ناوگان اتوبوسرانی فرسوده، باعث شتاب‌گیری فروش خودروهای تجاری خواهد شد؛ بنابراین برآورد می‌شود در سال ۲۰۲۱ فروش خودروهای تجاری در ایران ۵/۱۸ درصد در قیاس با کاهش برآوردشده ۸/۲۳ درصدی در سال ۲۰۲۰، رشد داشته باشد.
شاخص ریسک به بازده صنعت
در بخش دیگری از تحلیل موسسه فیچ‌سلوشنز آمده است: خوش‌بینی بر سر پیوستن مجدد ایالات متحده به توافق هسته‌ای، جاذبه بازار ایران را که تولیدکننده بومی خودرو است زیادتر می‌کند و این کشور را در جایگاه اول جذاب‌ترین بازار در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا قرار می‌دهد. در صورت وقوع یک برجام جدید، پروفایل ریسک‌های عملیاتی کشور بهبود خواهد یافت و امکان واردات اکثر قطعات خودرویی مورد نیاز فراهم شده و بنابراین تولید خودرو در پنج سال بعدی به تدریج افزایش خواهد یافت.
به طور کلی ایران با امتیاز ۲/۴۶ در شاخص ریسک به بازده تولید خودرو در بین چهار کشور منطقه شامل مراکش، مصر، الجزایر و ایران، رتبه اول و در بین ۵۷ کشور جهان، رتبه ۳۵ را کسب کرده است. همچنین با بهبود چشم‌انداز فروش خودرو و کاهش ریسک‌های خاص کشوری در نتیجه چشم‌انداز مثبت توافق هسته‌ای، در شاخص ریسک به بازده فروش خودرو، ایران با امتیاز ۵/۴۵ در میان ۱۷ کشور منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا، رتبه ۸ و در بین ۱۲۵ کشور جهان رتبه ۷۴ را به خود اختصاص می‌دهد.
نمایه شرکت‌ها
طبق گفته مسوولان، وضعیت شرکت‌های خودروسازی ایران در طول چند ماه گذشته بدتر شده است و بزرگ‌ترین خودروسازان کشور، یعنی ایران‌خودرو و سایپا هر کدام متحمل ضرری بالغ بر ۵۰ هزار میلیارد ریال معادل ۶/۴۱۶ میلیون دلار شده‌اند. به طور کلی، تولید خودروی ایران بین ۲۰ آوریل تا ۲۰ می نسبت به سال گذشته ۶/۱۴ درصد کاهش پیدا کرده است. با این حال هر دو این شرکت‌ها تلاش می‌کنند تا بتوانند گستره فعالیت‌های خود را افزایش داده و راهکارهایی برای افزایش سودآوری در زمان تحریم تمهید ببینند.
ایران‌خودرو
شرکت ایران‌خودرو به عنوان بزرگ‌ترین خودروساز ایرانی، با وجود کاهش تولید، تلاش دارد تا با همکاری وزارت دفاع و شرکت ملی نفت ایران، ضمن تولید قطعات مورد نیاز در داخل، ماشین‌های دوگانه‌سوز جدید را به ناوگان خودرویی کشور اضافه کند. همچنین قرار است با کشورهای آذربایجان و ترکیه، همکاری‌های جدیدی در زمینه تولید خودرو و صادرات آن صورت گیرد. این شرکت در سال‌های اخیر بر گسترش محدوده فعالیت خود متمرکز شده و تولید و فروش در خارج از کشور را مورد توجه قرار داده است. هدف قرار دادن بازارهای آفریقایی، آ سه آن و بازارهای نوظهور اروپایی، مذاکره با شرکت بین‌المللی ال‌جی برای توسعه و راه‌اندازی خودروهای برقی، امضای یادداشت‌تفاهم با دانشگاه‌های صنعتی شریف و صنعتی امیرکبیر برای طراحی و تولید خودروهای الکتریکی هیبریدی در کشور و دریافت سفارش‌های بین‌المللی برای بیش از ۱۰ هزار دستگاه خودرو برای سال آینده، از جمله این تلاش‌هاست.
سایپا
شرکت سایپا نیز به دلیل دستور توقف تولید خودروهای بی‌کیفیت از سوی دولت، با خطر کاهش تولید مواجه است. سایپا با زیرمجموعه‌های مختلف خود دومین تولیدکننده بزرگ خودرو در ایران محسوب می‌شود. این شرکت نیز با هدف گسترش حضور برند خود در خارج از بازار داخلی، سعی دارد از مزیت کاهش تحریم‌ها بهره‌مند شود. این شرکت خودروها و وسایل نقلیه نیمه منفصله را به بازارهایی مانند عراق، سودان، سوریه، مصر، الجزایر، سنگال، اوکراین، کامرون و غنا صادر کرده و در سوریه، ونزوئلا، عراق، سودان و سنگال به فعالیت تولیدی مشغول است.
جایگاه متزلزل ایران در شاخص ریسک
طبق تحلیل این موسسه تحقیقاتی ایران در هر دو ستون ریسک ما (بازده تولید و فروش خودرو) عملکرد ضعیفی دارد. امتیاز ریسک‌های صنعتی ایران ۶/۳۰ است، در حالی که از نظر ریسک‌های کشوری امتیاز ۲۶ را کسب کرده است. این امتیازات عمدتا به محیط مقرراتی نامساعد و مالیات‌های نسبتا بالای این کشور بازمی‌گردند. ایران همچنین در سایر دسته‌بندی‌های ریسک نیز ضعیف عمل می‌کند.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهصنعت و معدنلینک کوتاه :