از نشست ریاض تا شورای حکام
به گزارش جهان صنعت نیوز: مثلا همین دیدار و گفت‌وگوی مقامات ارشد آمریکا، اروپا و شورای همکاری خلیج‌فارس درباره ایران که روز پنجشنبه انجام شد. بر اساس بیانیه مشترک آنها بعد از نشست ریاض انجام شد، نمایندگان تروئیکای اروپایی و آمریکا بر لزوم حصول و اجرای فوری راه‌حلی برای تضمین صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران تاکید کردند. دبیران سیاسی اتحادیه اروپا و نماینده ویژه آمریکا در امور ایران از تلاش‌های شرکای منطقه‌ای برای تنش‌زدایی و توسعه گفت‌وگو در منطقه استقبال کردند. آنها بر عزم خود مبنی بر تداوم رسیدگی به نگرانی‌های امنیتی جامع‌تر برای منطقه تاکید کردند. آنها درباره رفتارهای بی‌ثبات‌کننده ایران در منطقه از جمله جابه‌جایی و استفاده از موشک‌های بالستیک و پهپاد علیه شرکای منطقه‌ای به گفت‌وگو پرداختند. آنها بر نگرانی‌های‌شان تاکید داشتند و چنین اقدامات بی‌ثبات‌کننده‌ای را محکوم کردند. آنها اشاره کردند که گفت‌وگوهای منطقه‌ای پیشرفته و بازگشت به پایبندی دوجانبه به برجام به نفع کل خاورمیانه است و اجازه خواهند داد که شراکت منطقه‌ای و تبادلات اقتصادی که تاثیرات بلندمدتی بر رشد و سلامت مردم منطقه از جمله در ایران می‌گذارد، بیشتر شوند.
رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران نیز بعد از این نشست با تاکید بر اینکه ایران دو راه پیش‌رو دارد، در صفحه توئیتر خود نوشت: امروز با دبیران سیاسی تروئیکای اروپایی و مقامات ارشد از مصر، اردن و شورای همکاری خلیج‌فارس دیدار کردم تا درخصوص دو مسیر پیش‌روی ایران صحبت کنم. یک راه این است که آنها با مسیر بحران و تنش‌زایی هسته‌ای ادامه دهند و راه دیگر این است که با بازگشت دوجانبه به برجام، فرصت‌هایی را برای حصول روابط دیپلماتیک و اقتصادی منطقه‌ای ایجاد کنند. فرصت تصمیم‌گیری کوتاه است.
رویکرد فرانسوی‌ها
نشست ریاض اما تنها عاملی نیست که ما را نسبت به ثمربخشی مذاکرات پیش‌رو بدبین می‌کند. شاهد دیگر مواضع و اظهارات مقامات فرانسوی است. آنها که همیشه در قضیه برجام مواضع سختگیرانه‌ای در قبال ایران داشته‌اند، این بار خواستار ارسال پیامی قاطع از سوی شورای حکام برای ایران هستند. نیازی به یادآوری هم نیست که نشست شورای حکام پیش از دور جدید مذاکرات و در تاریخ ۲۴ نوامبر در وین برگزار خواهد شد و با توجه به نگرانی‌هایی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و رافائل گروسی پیش‌تر ابراز کرده بودند، انتظار نمی‌رفت نتیجه خوبی برای ما داشته باشد. البته برنامه‌ریزی سفر مدیرکل آژانس و اجازه سفر به او که دوشنبه همین هفته انجام خواهد شد، بدبینی‌های موجود در این زمینه را قدری تعدیل کرده است.
با همه اینها کلر لجندر سخنگوی وزارت خارجه فرانسه در کنفرانس خبری خود خواستار بازگشت بدون تاخیر ایران به اجرای کامل برجام شده و به خبرنگاران گفته که «ایران باید بدون تاخیر به اجرای تمامی تعهدات و وظایفش در قبال آژانس بین‌المللی انرژی اتمی عمل کند، به همکاری با آژانس ادامه دهد و به اجرای کامل برجام بازگردد.» وی افزوده است: «شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باید به ارسال پیامی قاطع به ایران در این زمینه کمک کند.»
سخنگوی وزارت خارجه فرانسه نگفته که منظورش از «پیام قاطع» دقیقا چیست اما تحلیلگران و برخی دیپلمات‌ها احتمال صدور قطعنامه علیه ایران پیش از شروع دور تازه مذاکرات که از ۲۹ نوامبر شروع خواهد شد را زیاد نمی‌دانند.
ژان ایو لودریان وزیر خارجه فرانسه نیز همین دیروز و درگفت‌وگو با روزنامه فرانسوی لموند درخصوص ازسرگیری مذاکرات وین گفت: «اولین کاری که باید انجام دهیم این است که ببینیم مذاکرات از آنجا که در ماه ژوئن با دولت پیشین ایران رها شده بودند، ازسرگرفته خواهند شد یا نه.» او افزود: « اگر این مذاکرات ساختگی باشد، برنامه جامع اقدام هسته‌ای را پوچ قلمداد خواهیم کرد.»
سیاست تحریمی آمریکا
سیاست نامشخص آمریکایی‌ها در قبال ایران را نیز باید به فهرست عوامل بدبین‌کننده افزود. از یک سو حرف از توافق موقت و از سوی دیگر تحریم‌های جدید! همین دو روز قبل بود که وزارت خزانه‌داری آمریکا از اعمال تحریم علیه ۶ شخص و یک نهاد ایرانی خبر داد. وزارت خزانه‌داری آمریکا روز پنجشنبه با صدور بیانیه‌ای سجاد کاشیان، سعید کاظمی، حسین اکبری، مصطفی سرمدی، سیدمهدی هاشمی و محمدباقر شیرین‌کار و همچنین شرکت «ایمن نت پاسارگاد» را به لیست تحریم‌های خود اضافه کرد.
درست است که این تحریم ربطی به مسائل برجامی ندارد و خزانه‌داری آمریکا دلیل اعمال این تحریم‌ها را «تلاش برای دخالت در انتخابات آمریکا» اعلام کرده اما قطعا نمی‌توان این دو را از هم جدا کرد چون به هرحال این هم ناشی از نوع نگاه آمریکایی‌هاست. به خصوص اگر در نظر داشته باشیم که «جن ساکی» سخنگوی کاخ‌سفید در آستانه دور جدید مذاکرات برجامی گفته که برخورد تحریمی آمریکا نسبت به ایران تغییر نکرده است.
او با اشاره به برخی گزارش‌ها در خصوص احتمال تلاش دولت «جو بایدن» رییس‌جمهوری آمریکا برای دستیابی به توافق موقت با ایران گفته «خبری از هرگونه تغییر موضع واشنگتن در خصوص این موضوع و مذاکرات ندارم.» قبل از آن هم پایگاه خبری آکسیوس گزارش داده بود که «جیک سالیوان»، مشاور امنیت ملی آمریکا در دیدار با مقام‌های صهیونیست، طرح توافق موقت با ایران با هدف خرید زمان بیشتر در مذاکرات هسته‌ای را مطرح کرده است. لغو بعضی تحریم‌ها علیه ایران و آزادسازی بخشی از دارایی‌های مسدود شده ایران، از جمله مفاد این توافق موقت عنوان شده است.
نقش چین و روسیه
در تحلیل اظهارات و اقدامات طرفین برجامی اما نمی‌توان به گزارش اخیر رویترز و نقشی که برای روسیه و چین قائل است، توجه نکرد. همان گزارشی که بر اساس آن« هدف اعلام شده آمریکا در زمان ازسرگیری مذاکرات غیرمستقیم با ایران مشخص کردن این است که آیا توافق هسته‌ای می‌تواند به صورت دوطرفه احیا شود یا نه؛ اما برخی دیپلمات‌ها می‌گویند که هدف اعلام نشده آمریکا در واقع جلب حمایت روسیه و چین برای تحت فشار گذاشتن ایران درصورت شکست مذاکرات است.»
رویترز نوشته: «دیپلمات‌های غربی گفته‌اند که زمان برای احیای توافق هسته‌ای کوتاه است. ایران تحت این توافق برنامه‌های هسته‌ای خود را در ازای رفع تحریم‌های اقتصادی محدود می‌کرد. دونالد ترامپ رییس‌جمهوری پیشین آمریکا با خروج خود از توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ و اعمال تحریم‌های یک‌جانبه باعث شد که ایران محدودیت‌های هسته‌ای خود را کنار بگذارد. کشورهای اروپایی همکاری نزدیکی با دولت جدید آمریکا برای احیای برجام داشته‌اند و روسیه نیز حامی این روند بوده است اما چین با خرید نفت از ایران، اهرم فشار آمریکا را تضعیف کرده است. دیپلمات‌ها می‌گویند که یکی از راه‌های تحت فشار گذاشتن ایران برای بازگشت به پایبندی به توافق هسته‌ای و یا- اگر بازگشت به برجام امکان‌پذیر نباشد- حصول توافق جدید این است که چین و روسیه متقاعد شوند این تهران است که مانع‌تراشی می‌کند و نه واشنگتن.»
مواضع ایران
اینجا در ایران هم مواضع همان است که بود. از یک سو توافق را ممکن ارزیابی می‌کنند و از یک سو بر لزوم لغو تحریم و تضمین و… تاکید می‌شود. نه فقط سخنگوی وزارت امور خارجه و دیپلمات‌ها بلکه از تریبون نمازجمعه و برخی رسانه‌ها نیز همین صدا را می‌شنویم و خلاصه اینکه نه وضعیت آنقدر که می‌گویند امیدوارکننده است و نه باز شدن این گره، به این سادگی‌ها.
اخبار برگزیدهپیشنهاد ویژهسیاسیلینک کوتاه :