راغفر: تفکر اقتصاد اسلامی چارچوب مشخصی ندارد
به گزارش جهان صنعت نیوز: منتقدان اما نه فقط اصلاح‌طلبان و رسانه‌هایشان بلکه طیف‌های مختلف اصولگرایی هستند. در این بین برخی اظهارنظرها و موضع‌گیری‌ها از سوی حامیان دولت نیز خود عامل افزایش نقدها است و به قول معروف بنزین بر آتش می‌ریزند. مثلا درست همان روزی که حسن عباسی چهره سیاسی و رسانه‌‌ای اصولگرا پیکان انتقادات را به سوی غلامرضا مصباحی‌مقدم که از حامیان سرسخت دولت است، گرفته، خودش هم اظهاراتی دارد که در فضای مجازی با واکنش و نقد مواجه می‌شود.
حسن عباسی در ویدئویی که از او منتشر شده، از ناکامی معتقدان به اقتصاد اسلامی گفته و با اشاره به اینکه «کل اعضای هیات علمی اقتصاد دانشگاه امام صادق در ۲۰ سال گذشته مسوولین اقتصادی کشور بوده‌اند» می‌پرسد: «چرا اقتصاد کشور اسلامی نشده است؟»
او می‌گوید: «مگر رییس دانشکده اقتصاد دانشگاه امام صادق یعنی آقای مصباحی‌مقدم رییس کمیسیون اقتصادی مجلس نبود؟ او مگر عضو خبرگان رهبری نیست؟ مگر عضو مجمع تشخیص مصلحت نیست؟ شما مگر چند تا مسوولیت باید داشته باشی که بتوانی تغییر ایجاد کنی؟! عضو شورای فقهی بانک و بورس هم که هستید!»
همزمان با چرخیدن این ویدئو در فضای مجازی، مصباحی‌مقدم در قامت دفاع از عملکرد دولت به خصوص در حوزه اقتصادی وارد عمل شده و می‌گوید: «گزارش رییس‌جمهور درباره گشایش‌های اقتصادی و گزارش معاون اول رییس‌جمهور درباره فراوانی کالا در کشور درست است. مردم الان حاصل این گشایش‌ها را به صورت ملموس و محسوس در زندگی معیشتی خودشان درک نمی‌کنند. در ماه‌های آینده آثار مثبت این گشایش‌ها نمایان خواهد شد!» او با این منطق «بزک نمیر بهار میاد» مردم را به آینده حواله داده و ضمن اینکه معتقد است ما الان گشایش‌ها را درک نمی‌کنیم، تاکید می‌کند که «دولت نمی‌خواهد اغراق یا زیاده‌گویی کند.»
درستی و نادرستی سخن او اینکه گشایش‌های مورد اشاره واقعی است یا تخیلی به زودی و ظرف چند ماه آینده مشخص خواهد شد اما حرف این است که اینگونه اظهارنظرها حداقل در شرایط فعلی فایده‌ای ندارد و مردم را برخلاف خواست او و سایر حامیان دولت، از انتظار برای مشاهده گشایش‌ها ناامید می‌کند.
کارشناسان و متخصصان حوزه اقتصاد نیز اتفاقا همین نظر را دارند. مثلا حسین راغفر، اقتصاددان در گفت‌وگو با «جهان صنعت» تاکید می‌کند که این تفکر معتقد به اقتصاد اسلامی چارچوب مشخصی برای سیاستگذاری ندارد و گره از کار اقتصاد کشور نیز با این حرف‌ها باز نشده و نیاز به اصلاحات اساسی از جمله مبارزه با فساد دارد. آنچه در ادامه می‌خوانید مشروح گفت‌وگوی او با «جهان صنعت» است:
– حسن عباسی دیروز در انتقادی تند، مدافعان تفکر اقتصاد اسلامی را متهم می‌کند که علی‌رغم داشتن مسوولیت‌های متعدد نتوانسته‌اند مشکلی را حل کنند. نظر شما چیست؟
مشکل مملکت این است که این جریان معتقد به اقتصاد اسلامی تا حالا در خیلی جاها حضور داشته‌اند اما در عمل فرصتی برای ظهور و بروز عقایدشان نداشته‌اند. ضمن اینکه چارچوب‌های مشخص و واضحی هم در حوزه سیاستگذاری ندارند.
– هم در جاهای مختلف حضور داشتند و هم فرصت بروز عقاید خود را نیافته‌اند؟! این تعارض از کجا نشات می‌گیرد؟
نکته این است که ظرف سه دهه گذشته در کشور یک تفکر غالب حضور داشته است. ضمن اینکه همسویی و همبستگی خیلی قوی بین آنچه در دانشگاه امام صادق به عنوان اقتصاد اسلامی تدریس می‌شود و سیاست‌های اقتصادی نئوکلاسیکی وجود دارد. بنابراین عملا اینها همین مسیر را دنبال کرده‌اند منتها الان به مرحله‌ای رسیده که به صورت گسترده مسوولیت‌های کلیدی را در اختیار گرفته‌اند و این بحث‌ها مطرح می‌شود.
– یعنی این حرف‌ها ناشی از دعواهای سیاسی است نه تفاوت دیدگاه‌های اقتصادی؟
من تصور نمی‌کنم که نگاه خیلی متفاوتی با آنچه قبلا وجود داشته، فرصت بروز و ظهور پیدا کند به این خاطر که امروز منافع یک گروه‌های خاص است که تعیین‌کننده جهت‌گیری سیاست‌هاست. لذا خیلی بعید می‌دانم که تغییرات آشکاری صورت بگیرد.
به نظر من اولین اصلاحی که در شرایط کنونی کشور باید صورت بگیرد، اصلاحاتی در جهت مبارزه با فساد و سلطه اولیگارشی است. مادامی هم که این اتفاق نیفتد، مهم نیست که چه کسی سر کار باشد و عملا منافع گروه‌های خاص است که نقش تعیین‌کننده دارد و نه منافع مردم.
– اما به هرحال از چهره‌هایی که سال‌ها مسوولیت داشته‌اند، انتظار می‌رود که در ایجاد تغییر و تحولات نقشی ایفا کنند یا آن تفکری که از آن دفاع می‌کنند را غالب کرده باشند.
برخی از افرادی که ظرف سه دهه گذشته در قدرت بوده‌اند امروزه ثروت‌های افسانه‌ای بهم زدند و هم‌اکنون هم خودشان یا نمایندگانشان در مراکز تصمیم‌گیری کشور حضور دارند و منافع آنهاست که سیاست‌ها و خط و مشی‌ها را تعیین می‌کند و نه آمدن و رفتن افراد. برای اینکه بتوان از این بحران خارج شد، باید یک مبارزه جدی با فساد که عامل اصلی آن همین اولیگارش‌ها هستند، صورت بگیرد. در غیر این صورت اصلا فرصتی برای طرح اندیشه‌های متفاوت و احیانا اصلاح امور وجود نخواهد داشت.
– جدای از نقدی که حسن عباسی وارد کرده، آقای مصباحی مقدم به خاطر اظهاراتشان مبنی بر اینکه گشایش‌های اقتصادی دولت را بعدا متوجه خواهید شد و الان ملموس نیست، از سوی کاربران شبکه‌های اجتماعی مورد نقد قرار گرفتند. به نظر شما این حرف‌ها چه تاثیری دارد؟ به جامعه امید تزریق می‌کند یا نتیجه عکس می‌دهد؟
این را باید ازخودشان سوال کرد اما به نظر من مساله دو بخش دارد؛ یک بخشی که منافع یک گروه قدرت – ثروت ، سیاست‌ها را تعیین می‌کند. بخش دیگر هم این است که آیا راه‌حلی در آستین یک جریان فکری در کشور وجود دارد یا خیر.
به نظر من جریان اخیری که قدرت را به دست گرفته، تفاوت چشمگیری با سیاست‌های این سه‌دهه گذشته ندارد. نکته دیگر اینکه سیاستگذاری در چمبره منافع این گروه قدرت- ثروت به گروگان گرفته شده و منافع عموم مردم، تحت شعاع منافع این گروه قلیل قرار گرفته است. مادامی که این مساله حل نشود، هرکسی با هر تفکری هم که سر کار بیاید، نمی‌تواند سیاست‌های اصلاحی جدیدی را اعمال کند.
– شخصا چه‌قدر به ایجاد تغییر و تحول در دوره جدید امیدوارید؟ به خصوص که همین امام‌صادقی‌هایی که این روزها مورد نقد هستند، در جایگاه‌های مختلف مسوولیت گرفته‌اند.
واقعیت این است که من خیلی به تغییر و تحولاتی که صورت گرفته، امیدواری ندارم اما احساس می‌کنم که شخص آقای رییسی خود فرد صادق و سالمی است. این نکته مهمی است که البته کافی نیست. به نظر من باید راه‌حل‌های عملی امکان‌پذیر هم وجود داشته باشد. متاسفانه آنچه اکنون و در دولت ایشان مطرح می‌شود همان سیاست‌های گذشته است و تغییر جدی صورت نگرفته است.
اخبار برگزیدهپیشنهاد ویژهسیاسیلینک کوتاه :