مرگ خاموش

به گزارش جهان صنعت نیوز:  از همین رو رییس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت، اعلام کرده بود: «بر اساس آخرین برآورد موسسه معتبر بار بیماری‌ها به ترتیب ۲۶ درصد از مرگ‌های ناشی از سکته مغزی، ۲۰ درصد از مرگ‌های ناشی از بیماری‌های ایسکمیک قلبی (IHD)، ۱۹ درصد از مرگ‌های ناشی از سرطان ریه،   ۲۰ درصد از مرگ‌های ناشی از دیابت، ۳۰ درصد از مرگ‌های ناشی از عفونت‌های تحتانی دستگاه تنفسی و ۴۰  درصد از مرگ‌های ناشی از بیماری‌های مزمن انسداد ریوی منتسب به مواجهه طولانی‌مدت با آلودگی هوای آزاد است.» بنابراین بر اساس آخرین تحقیقات بین‌المللی آلودگی هوا در سال ۲۰۱۹ موجب مرگ ۶۷/۶ میلیون نفر از مردم دنیا شده است، آلودگی هوا از عوامل خاموش مرگ و میر و آسیب جدی به سلامت انسان‌ها در سراسر جهان است. مطابق گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO)، در سراسر جهان سالانه حدود هفت میلیون نفر در اثر بیماری‌های منتسب به آلودگی هوای محیط آزاد و محیط داخل جان خود را از دست می‌دهند که از این تعداد حدود ۷/۳ میلیون مرگ منتسب به آلاینده‌های هوای محیط آزاد است. به عبارت دیگر هر روز حدود ۱۰ هزار نفر در اثر بیماری‌های منتسب به آلودگی هوای محیط آزاد جان خود را از دست می‌دهند که حدود ۸۸ درصد از این موارد در کشورهای با درآمد کم و متوسط اتفاق افتاده است. این در حالی است که آلودگی هوا اثرات مخربی بر روح و روان و جسم انسان می‌گذارد.

آلودگی هوا موجب سقط جنین می‌شود

باید بدانید سرب علاوه بر تاثیری که بر سلامت افراد دارد باعث ابتلا به سرطان و سقط جنین و بیماری‌های روانی نیز می‌شود به طورمثال با تاثیر منفی بر عملکرد سیستم عصبی باعث بروز سردردهای شدید و کم شدن حافظه می‌شود.

آلودگی هوا به ویژه سربی که به علت سوخت نامناسب خودروها به وجود می‌آید احتمال تولد کودکان مبتلا به نقص عضو، اوتیسم و بیش‌فعالی را افزایش می‌دهد. همچنین مسمومیت ناشی از سرب باعث افزایش اختلالات ذهنی، فراموشی‌های دائم، بیماری‌های لرزشی و جنون می‌شود.

افزایش پرخاشگری در آلودگی هوا

یکی دیگر از آثار آلودگی هوا کمبود اکسیژن است که باعث بی‌حوصلگی و عدم کنترل خشم می‌شود. همچنین آلودگی هوا با کاهش انرژی و ایجاد خواب‌آلودگی می‌تواند باعث پرخاشگری افراد شود. اختلالاتی مانند پرخاشگری و افسردگی، اختلال در تمرکز و کند شدن عملکرد ذهنی در نتیجه کاهش اکسیژن‌رسانی به مغز اتفاق می‌افتد که همه این عوامل سبب به وجود آمدن مشکل در موقعیت‌های اجتماعی و شغلی می‌شوند.

افزایش چهار برابری سکته‌های قلبی

 آلودگی هوا بر دستگاه قلبی- عروقی همچون سایر دستگاه‌های داخلی بدن اثرات مخرب کوتاه و درازمدتی دارد به گونه‌ای که به گفته پزشکان و محققان گاهی احتمال بروز بیماری‌های قلبی را تا چند برابر افزایش می‌دهد. دکتر مسعود قاسمی رییس انجمن آتروسکلروز (تصلب شرایین) به «جهان‌صنعت» گفت: آلودگی هوا سبب افزایش احتمال بروز سکته‌های قلبی تا چهار برابر در افراد می‌شود و این احتمال دستکم تا دو هفته پس از پایان آلودگی هوا به قوت خود باقی خواهد ماند.

وی افزود: آلودگی هوا و ذرات ریز کمتر از ۵/۲ میکرون قادرند با برهم زدن نظم عملکرد قلب، موجب بروز ضربان‌های نابجا و ایجاد اختلال در ضربان قلب شوند.

به گفته قاسمی، سایر دستگاه‌های بدن انسان نیز از طریق سیستم تنفسی آلودگی‌ها را وارد ریه می‌کنند و به طور مستقیم عامل انتقال این ذرات و آلودگی به جریان خون می‌شوند که برای سلامتی بسیار مضر هستند.

بیشترین آسیب آلودگی هوا به چه افرادی وارد می‌شود؟

براساس تحقیقات بیشترین آلودگی هوا را زنان باردار، کارگرانی که در محیط باز کار می‌کنند، بزرگسالان با سن بیشتر و سالمندان، کودکان زیر ۱۴ سال، ورزشکارانی که تمرین می‌کنند، افرادی با قدرت بدنی خوب در محیط خارج از خانه و افرادی که در گروه‌های بالا قرار دارند، حتی با تماس کمتر با هوای آلوده نیز مشکلات سلامتی را تجربه می‌کنند و یا ممکن است شدت مشکلات در آنها بیشتر و شدیدتر باشد.

کاهش ۲ سال سن امید به زندگی

دکتر عباس شاهسونی رییس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت به «جهان‌صنعت» گفت: براساس مستندات بین‌المللی بین ۳۸ تا  ۴۰  درصد از مرگ‌های ایران ناشی از بیماری‌های مزمن انسداد ریوی منتسب به مواجهه طولانی مدت با آلودگی هوای آزاد است. این در حالی است که تنفس هوای آلوده برای تمامی افراد جامعه تبعات سنگینی از جمله مرگ زودرس، بیماری‌های قلبی، بیماری تنفسی و به طورکلی مشکلات عمده‌ای جسمانی و روانی را برای انسان ایجاد می‌کند.

وی افزود: از طرفی در سال ۲۰۱۶ سازمان جهانی بهداشت اعلام کرد که آلودگی هوا قطعا سرطان‌زا است. براساس مستندات امید به زندگی به طور میانگین در ایران ۷۵ سال است اما در آلودگی هوا ۸/۱ سال کاهش می‌یابد. به طور تقریبی می‌توان گفت امید به زندگی ایرانی‌ها در آلودگی هوا دو سال کاهش پیدا می‌کند.

دکتر شاهسونی با اشاره به اینکه آلودگی هوا اثرات مخرب‌تری بر کودکان وارد می‌کند اظهار کرد: آلودگی هوا طولانی‌مدت بر کودکان آثار بیشتری را برجای می‌گذارد. بر همین اساس براساس تحقیقات تنفس هوای آلوده بر کاهش ضریب هوشی در کودکان تاثیر بسزایی دارد. همچنین آلودگی هوا در ایجاد بیماری اوتیسم در بین کودکان تاثیر دارد زیرا ریه‌های کودکان کمتر از سه سال برخلاف بزرگسالان هنوز تکمیل نشده است، به همین دلیل کودکان بیشتر از بزرگسالان درگیر بیماری ریوی می‌شوند.  از طرفی کودکان بیش از سه سال هم به دلیل فعالیت و تعداد تنفس بیشتر به موازات آن هوای آلوده بیشتری استشمام می‌کنند. به همین دلیل آلودگی هوا اثرات بیشتری بر کودکان بر جای می‌گذارد.

این عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی تصریح کرد: نتایج مطالعات نشان می‌دهد که بین آلودگی هوا و عفونت کووید۱۹ رابطه آماری معناداری وجود دارد. همچنین مواجهه کوتاه‌مدت با غلظت‌های بالاتر PM۲,۵، PM۱۰، CO، NO۲ و O۳ با افزایش خطر ابتلا و مرگ به علت کووید‌۱۹ همراه است.

افزایش ۲۰ درصدی سرطان در کلانشهرها

سرطان بیماری و مشکل دیگری است که محققان بر این باورند که یکی از عوامل اصلی ایجادکننده آن زندگی در شهرهای بزرگ و مناطق دارای آلودگی هوا است. محققان معتقدند افرادی که در مناطق دارای آلودگی هوا زندگی می‌کنند، حدود ۲۰ درصد بیشتر از افرادی که در هوای پاک زندگی می‌کنند با احتمال ابتلا به سرطان ریه مواجه هستند. ذرات ریز ناشی از آلودگی هوا که باعث تحریک ریه‎ها و التهاب آنها می‌شود، یک عامل خطرساز برای بروز سرطان ریه است. شواهد بسیاری وجود دارد که قرار گرفتن در معرض ذرات ریز هوا می‌تواند سبب التهاب ریه‌ها و آسیب زدن به DNA افراد و در نهایت بروز انواع سرطان‌ها به ویژه سرطان ریه شود.

تنفس هوای سرطان‌زا

 در همین راستا دکتر مسعود احتشام فوق‌تخصص ریه و مراقبت‌های ویژه به «جهان‌صنعت» گفت: آلودگی هوا به چندین دسته تقسیم می‌شود: یکی مواد آلاینده که می‌توانند باعث تحریک راه‌های هوایی شوند و یک سری مواد آلاینده‌ هستند که براساس سایز آنها در قسمت‌های مهم تنفسی از جمله قسمت‌های فوقانی تنفسی تا حباب‌چه‌ها که انتهایی‌ترین قسمت ریه‌ها هستند را تحت‌تاثیر قرار می‌دهند که موجب تهدید و تشدید بیماری‌های تنفسی همانند آسم می‌شوند. بنابراین کودکان و افراد مسن دو طیف سنی هستند که بیشترین تاثیر را از آلاینده‌ها می‌گیرند. زنان باردار هم با توجه به اینکه سیستم ایمنی آنها تحت تاثیر عوامل هورمونی‌ هستند، بیشتر از مابقی افراد دچار بیماری‌های عفونی و التهابی می‌شوند و اگر بیماری‌های زمینه‌ای همانند آسم داشته باشند، ممکن است زمانی که هوا آلوده است دچار تنگی نفس شوند.

وی افزود: البته تنفس افراد عادی در هوای آلوده هم به میزان سایز آلاینده موجود در هوا بستگی دارد. امکان دارد ریه‌های آنها هم تحریک شود. اگر این تماس به صورت مزمن و طولانی‌مدت باشد قاعدتا آنها نیز به بیماری‌های اکتسابی ریه دچار می‌شوند. منظور از بیماری‌های اکتسابی، بیماری‌هایی همانند مستعد شدن به تخریب مژک‌های تنفسی و تحریک سلول‌های التهابی ریه  است که به آنها التهاب برونشیت حاد می‌گویند، اگرچه افراد سیگاری و معتاد به تریاک در چنین هوای آلوده‌ای بیش از دیگر افراد جامعه در معرض برونشیت حاد قرار دارند. به طورکلی تنفس طولانی‌مدت در چنین هوایی برای تمام اقشار جامعه سرطان‌زا است، چرا که این آلاینده‌ها از طریق خون وارد ریه می‌شوند و نواحی دوردست به غیر از ریه را درگیر سرطان می‌کنند.

این فوق‌تخصص ریه با اشاره به راهکارهای احتمالی بیان کرد: تنها کاری که در این ایام می‌توان کرد، این است که در زمان‌های هشدار شهروندان از خانه خارج نشوند و داخل منزل از وسایل تصفیه‌کننده محیط استفاده شود. اگرچه طی دو سال اخیر با توجه به شیوع کرونا اکثریت جامعه از ماسک استفاده می‌کنند که همین ماسک مواد عفونی و مواد آلاینده بیشتری را جذب می‌کنند. بنابراین هر شهروند باید روزانه حداقل دو تا ماسک عوض کند و مواقعی که فرد در محیط آلوده کار می‌کند باید از ماسک‌های با درجه حفاظتی بالاتری استفاده کند.

اخبار برگزیدهپیشنهاد ویژه