پایان ماه عسل دولت و مجلس
به گزارش جهان صنعت نیوز: یکدستی حاکمیت اتفاقی بود که می‌افتاد و تصور اولیه این بود که همسویی سه قوا و دیگر ارکان قدرت حتی اگر طی چهار سال آتی به رییسی کمک نکند، حداقل ماه عسل طولانی برای دولت به ارمغان خواهد آورد.
روابط دولت و مجلس که اصلی‌ترین نقش را در این رابطه داشت اما خیلی زودتر از آنچه گمان می‌رفت شکرآب شد. شاهدش نطق‌هایی از جنس آنچه حضرت‌پور نماینده ارومیه چندی قبل خواند، یا تذکرات پی‌درپی در صحن علنی است. اخبار غیررسمی موجود از اختلاف‌نظر دولت و مجلس در موضوعات مختلفی مثل ارز ۴۲۰۰ تومانی و طرح صیانت و… را هم باید به این سیاهه افزود.
اما راه دور نرویم، اختلافات بروزکرده بین دولت و مجلس آنقدر نشانه واضح و روشن دارد که نیازی به ذکر شنیده‌ها و اخبار درگوشی عالم سیاست نباشد. مثلا همین اظهارنظر اخیر مقتدایی نایب‌رییس کمیسیون امنیت ملی مجلس که با اشاره به حقوق نجومی برخی مدیران گفته «خبرنگاری اعلام کرد فردی حقوق نجومی گرفته است در چنین حالتی ما ورود پیدا کردیم و جلوی وزارت نفت را گرفتیم، به وزیر نفت نامه زدیم نام مدیرانی که بالای ۳۰ میلیون تومان می‌گیرند را اعلام کن. نه تنها این کار را نکردند بلکه می‌گویند شما سکوت کنید، آیا این درست است؟ آقای رییس‌جمهور کارها را شما باید مدیریت کنید.»
اینکه رییسی چطور قرار است این موضوع را مدیریت کند آن هم درحالی که خودش در همین آخرین سخنرانی وجود آفاتی مثل انتصابات شائبه‌دار را منکر شد، بحث دیگری است. آنچه که مشخص است اما رسیدن اختلافات بین دولت و مجلس به جایی است که وزیر نفتی که همین چهار، پنج ماه پیش رای اعتماد گرفته برای حرف نماینده ملت آن هم در موضوعی که تخلف به وضوح مشخص است و افکار عمومی منتظر پیگیری مجلسی‌ها، تره هم خرد نکرده حتی توصیه به سکوت می‌کند!
امر ضرور در شرایط فعلی اما پرداختن به چرایی و تبعات این اختلافات است. به هرحال هم ما دولت احمدی‌نژادی را یادمان است و هم اصولگرایانی که در آن هنگام به خاطر جانبداری از دولت یا پذیرش اشتباهاتش رویاروی هم قرار گرفته بودند.
تعارض منافع
جلال میرزایی نماینده پیشین مجلس و فعال سیاسی اصلاح‌طلب این وضعیت را خیلی عجیب ندانسته و حتی طبیعی می‌انگارد. درباره دلیل این نگاه نیز به «جهان‌صنعت» می‌گوید: «این انتقادات به خواسته‌ها و مطالبات نمایندگان از دولت برمی‌گردد.»
او توضیح می‌دهد: «خواسته‌ها و مطالبات مورد بحث هم دو بخش دارد. یک بخش از آن در حوزه مطالبات شخصی است. مثل سفارش فردی برای مسوولیت گرفتن در بحث انتصابات. به هرحال افرادی به نمایندگان مراجعه می‌کنند یا افرادی که به آنها در انتخابات کمک کرده یا نزدیک شده‌اند دنبال ارتقای اداری و… هستند. نمایندگان نیز این خواسته‌ها را به دستگاه‌های اجرایی و وزارتخانه‌ها معرفی می‌کنند. بخش دیگری از مطالبات اما مسائل حوزه معیشت و طرح و پروژه‌های حوزه انتخابیه نمایندگان است. در این بخش هم نمایندگان مطالباتی دارند که آن را مطرح و به وزرا و معاونان آنها منتقل می‌کنند. وقتی هم که کار پیش نمی‌رود شروع به انتقاد می‌کنند.»
وی افزود: «این انتقاد کردن‌ها از دولت توسط نمایندگان مجلس به این صورت نیست که نمایندگان خیلی صریح مشکل خود را با دولت بیان کنند. به جای این کار، می‌روند و بهانه‌ای درباره مساله دیگری پیدا می‌کنند. حالا یا در بخش تحقیق و تفحص پرونده‌ای باز می‌کنند یا دنبال طرح سوال از وزرا و… می‌روند.»
میرزایی البته پیگیری موضوعی مثل حقوق‌های نجومی و … را از جمله مواردی دانست که نمایندگان بر اساس منافع عمومی دست به پیگیری می‌زنند. او گفت: «بحث فساد و حقوق‌های نجومی اهمیت بسزایی دارد چون فقط بحث دولت نیست و کلا مردم را بدبین می‌کند. اگر یک نفر در جایی حقوق اضافه گرفته اصلا نیازی به این همه سروصدا نیست و باید با آن برخورد شود.»
این نماینده پیشین مجلس در پاسخ به اینکه چرا همسویی سیاسی دولت و مجلس مانع از شروع زودهنگام این رویارویی‌ها و انتقادات تند نشد؟ گفت: «مجلس و دولت از نظر سیاسی و گفتمانی همسو هستند اما از حیث منافع همسو نیستند. گاهی پیگیری منافع خاص موجب می‌شود که تعارض‌ها، پیش بیاید و شاهد انتقادات باشیم. طبیعت کار سیاسی همین است و نمی‌توان کار دیگری کرد.»
وی تاکید کرد: «رسانه‌ها باید پیگیر باشند، همچنین در خود مجلس هیات نظارت بر رفتار نمایندگان باید پیگیر باشد تا آن سوال و استیضاح و… که ناظر بر منافع عمومی است، دنبال شود و مواردی که با در نظر گرفتن منافع شخصی مطرح شده، شناخته شود. فهم این موضوع هم سخت نیست و اگر رسانه‌ها به دقت پیگیری کنند، به نظر من امورات بهتر پیش خواهد رفت.»
نقد طبیعی
در جریان اصولگرا اما تحلیلگران سعی دارند این حجم از انتقادات و تقابل‌های دولت و مجلس که با آن همسویی سیاسی دو قوه در تعارض است را نادیده بگیرند یا طبیعی تلقی کنند. مثلا محسن کوهکن نماینده پیشین مجلس و فعال سیاسی اصولگرا هر آنچه که تاکنون مشاهده شده یک سری انتقاد معمولی و طبیعی می‌انگارد. او در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» گفت: «من این تفکر که هر وقت مجلس و دولت همسو و هم‌خط بودند نباید انتقاداتی شود را صحیح نمی‌دانم. این نگاه نه مبنای عقلانی دارد و نه شرعی و عرفی. جامعه هم چنین انتظاری ندارد لذا این انتظار که هر زمان دولت و مجلس از نظر سیاسی همسو بودند، انتقادی در کار نباشد منتج به این نتیجه است که هر وقت همسو نبودند باید شاهد افزایش انتقادات باشیم. هر دو نگاه نیز درست نیست.»
کوهکن افزود: «باید پذیرفته شود که مجلس و دولت چه همسو باشند یا نه باید هر کدام با محوریت قانون و حفظ استقلال قوه دیگر به انجام وظایف خود بپردازند. اگر هم جایی در راستای انجام وظایف قانونی انتقاد ضروری بود حتما باید انجام شود در غیراین صورت مرتکب خلاف شده‌اند. مساله مهم این است که انتقاداتی که از تریبون مجلس گفته و پخش می‌شود حتما در تراز قوه باشد.»
این نماینده پیشین مجلس با تاکید «روسا یا هیچ‌کسی در دو قوه مجلس و دولت ادعا نمی‌کنند که همه نمایندگان- در هر دوره‌ای- به صورت کامل به وظایف خود پرداخته و از آن خارج نشده‌اند. یا همه اقدامات در دولت بر محور قانون و بدون اشکال بوده است» گفت: «وقتی چنین ادعایی نیست، قوا بر اساس وظایفی که دارند ایرادات را مطرح می‌کنند و اشکالی هم ندارد.»این فعال سیاسی اصولگرا برای انتقاد قوا از یکدیگر شروطی را قائل شد و گفت: «دو، سه شرط وجود دارد که اگر مورد توجه قرار بگیرد موجب بدبینی مردم هم نخواهد شد.
اول اینکه وزن مساله مورد پیگیری به اندازه دولت و مجلس باشد. دوم اینکه نحوه بیان مطلب در چارچوب امور اخلاقی باشد. گاهی شاهد بوده‌ایم که گفته می‌شود آقای وزیر در مورد دستوری داده که مورد نقد است. با دلیل و مدرک به آن نامه و دستور اشاره کرده و درباره آن سوال می‌کنند. جامعه از لحن بیان این موضوع و مدرکی که ارائه می‌شود، برداشت منفی ندارد. شرط بعدی هم این است که اگر توضیحات منطقی داده شد، پذیرفته شود.»
عبرت از گذشته
اینکه کوهکن و سایر اصولگرایان در مقطع فعلی حجم قابل اعتنای انتقادات بین دولت و مجلس را در نظر گرفته و هوشیارانه‌تر رفتار کنند یا چند ماه و چند سال بعد به این نتیجه رسیده و تبعات آن را متحمل شوند، به خودشان و جریان سیاسی متبوعشان بستگی دارد. ما آنچه شرط بلاغ بود گفتیم و با آنهاست که پند گیرند یا ملال. اما اگر حواسشان باشد که در گذشته نه‌چندان دور و دولت احمدی‌نژاد حمایت‌های بی‌دریغ و بعد هم نادیده گرفتن اشتباهات دولت کار را به کجا رساند، حتما وضعیت فرق خواهد کرد. اصولگرایان بالاخره چند سال قبل و به واسطه همسویی دولت و مجلس شاهد ایجاد شکافی عمیق در این جریان سیاسی بودند و لازم است که این بار قبل از آنکه خیلی دیر شود، به فکر افتاده و فکری جدی کنند.
قطعا منظور از فکری جدی این نیست که مجلس در قبال دولت یا دولت در قبال مجلس سکوت کرده و اشتباهات هم را نبینند، مقصود این است که انتقادات را بجا و به هنگام طرح کرده و ضمن قرار دادن قطار اداره کشور در ریل صحیح مانع از افزایش دلخوری‌های درون‌جریانی شده و برای خود چالش‌های تازه آفرینند.
لینک کوتاه :