دغدغه مردم، اولویت کشور و پاسخ مناسب دولت
به گزارش جهان صنعت نیوز: سیاست خارجی و مهم‌ترین چالش آن یعنی گفت‌وگوهای احیای برجام نیز با پیچیدگی‌هایی به مراتب بیشتر از قبل مواجه است. سایه سنگین این بلاتکلیفی هم همان‌طور که گفته شد بر زندگی مردم و اقتصاد مملکت افتاده و هزار مشکل تراشیده است.
در این شرایط اما به جای نقد دولت و مخالفت با سیاست‌هایی که در پیش گرفته شده، در امتداد رسالت رسانه‌ای خود دنبال راهکار می‌گردیم؛ راهکاری برای برون‌رفت از این وضعیت و برداشتن باری از دوش مردم. برای همین هم در پرونده‌ای مفصل از کارشناسان و فعالان حوزه‌های مختلف پرسیده‌ایم که اگر شما رییس‌جمهور شده و امروز به جای رییسی بودید، اولویت اصلی کشور و دغدغه جدی مردم را در چه دیده و برای حل‌وفصل آن چه تصمیمی می‌گرفتید.
ترجیع‌بند سخن فعالان سیاسی اما این بود که اولویت معیشت مردم است و اقتصاد. نکته بعدی آنکه از نگاه اغلب سیاسیون اقتصاد و معیشت مردم برخلاف نظر دولت و جریان سیاسی حامی آن پیوند عمیق و غیرقابل انکاری با سیاست خارجی دارد. از این رو تصمیم اکثر آنها تغییر نگاه در سیاست خارجی و کمک به حل چالش برجامی موجود بود. نه به این معنا که از منافع ملی عدول شده یا هرچه غرب گفت بپذیریم بلکه به این معنا که با سرسختی‌های بیجا و نادیده گرفتن صبر و توان مقاومت مردم، کشور، دولت و مردم به دردسر نیفتند.
به وقت تنش‌زدایی
محمد هاشمی فعال سیاسی اصلاح‌طلب در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» ضمن تاکید بر اینکه «اولویت امروز که برای همه هم مشخص است، مساله اقتصادی و حفظ اعتبار و قدرت پول ملی و معیشت مردم است» گفت: «راهکار هم این است که در سطح جهان و منطقه سیاست تنش‌زدایی را در پیش بگیریم.»
وی افزود: «کاربرد این رویه ثابت شده است. مثلا بعد از دوران جنگ که همه کشورها هم علیه ما بودند مرحوم آقای هاشمی توانستند با همین سیاست رابطه خوبی با دنیا برقرار کنند و خیلی از مشکلات بعد از جنگ را حل کردند؛ تورم کاهش یافت، اشتغال افزایش یافت، نرخ بیکاری کاهش چشمگیری داشت و… منظورم این است که سیاست تنش‌زدایی یک سیاست تجربه‌شده است. الان هم شرایط ما نسبت به بعد از جنگ خیلی بهتر است و به راحتی می‌توان با انتخاب سیاست تنش‌زدایی در منطقه و جهان، همچنین با امکانات اقتصادی بسیاری که داریم وضعیت اقتصاد و معیشت مردم را به خوبی مدیریت کنیم و بهبود دهیم.»
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب در پاسخ به اینکه اگر شما رییس‌جمهور بودید درباره برجام چه تصمیمی می‌گرفتید، گفت: «ثابت شد که برجام یک سند بین‌المللی بسیار معتبر و مهمی است. زیر سایه برجام بود که قطعنامه‌های شورای امنیت علیه ایران که در دوران احمدی‌نژاد صادر شده و حتی کار به فصل هفت هم رسیده بود، لغو شد. شرکت‌های مختلف اروپایی و آمریکایی نیز بعد از برجام اعلام آمادگی کردند و دیدیم که در یک مدت کوتاه چندین قرارداد بزرگ بسته شد و گشایش اقتصادی رخ داد، هم امکان جذب سرمایه فراهم شد و هم بخشی از دارایی‌های ایران برگشت لذا من اگر مسوول بودم به این سند برگشته و آن را ملاک رفتار با دنیا قرار می‌دادم.»
نگاه تعاملی نه تقابلی
زهرا شجاعی دبیرکل مجمع زنان اصلاح‌طلب که در انتخابات اخیر نامزد ریاست‌جمهوری بود و اگر شورای نگهبان فرصت می‌داد با آقای رییسی و دیگر کاندیداها رقابت می‌کرد هم معاش و رفاه مردم را آن اولویت نخستی می‌داند که باید از سوی دولت مورد توجه قرار بگیرد.
او در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» گفت: «در حال حاضر دغدغه اصلی و مهم مردم مساله معیشت، کسب‌و‌کار و تامین حداقل رفاه زندگی است و فکر می‌کنم که هر رییس‌جمهوری باید این موضوع را در درجه اول اهمیت قرار بدهد. البته لازمه تحقق رفاه نسبی برای مردم یک سری برنامه‌ها و زیرساخت‌هاست که هم به مسائل بین‌الملل مربوط می‌شود مثل مساله برجام و هم مسائل داخلی مثل موضوع مبارزه با فسادی که متاسفانه در سیستم رخنه کرده و مثل موریانه همه ابعاد و ساختار نظام را تحت تاثیر قرار داده است.»
وی تصریح کرد: «بنابراین مساله معیشت در اولویت بوده و مساله مستقلی هم نیست و از جهات مختلف به حوزه‌های دیگری مربوط می‌شود.»
شجاعی در پاسخ به اینکه اگر شما رییس‌جمهور بودید در قبال پرونده هسته‌ای و مذاکرات برجامی چه تصمیمی می‌گرفتید، گفت: «مساله برجام از پیچیدگی‌های خاص خود برخوردار است اما اگر نگاه ما نسبت به پیچیدگی‌های عرصه بین‌الملل و تعامل با دنیا به‌‌روز باشد و توجه داشته باشیم که جهان امروز دیگر دوقطبی نیست که از بین تعارض بین شرق و غرب راه برون‌رفت از بحران‌ها خود را پیدا کنیم، می‌توان به سوی حل مسائل و چالش‌ها رفت. شناخت صحیح از فضای بین‌الملل و ورود قدرت‌های جدید در عرصه جهانی، همچنین ضرورت تعامل با دنیا ایجاب می‌کند که در موضوع برجام هم نگاه تعاملی و نه نگاه تقابلی داشته باشیم.»
عضویت در خانواده جهانی
محمدعلی ابطحی رییس دفتر رییس‌جمهور در دولت اصلاحات نیز مثل خیلی از کارشناسان و تحلیلگران بر اهمیت معیشت و اوضاع اقتصادی تاکید دارد. او به «جهان‌صنعت» گفت: «به نظر من هرکسی که در این شرایط رییس‌جمهور باشد، به معیشت مردم قبل از هر موضوعی می‌پردازد. البته مساله مهار کرونا هم حتما در اولویت بود که دیدیم آقای رییسی در این بخش موفق بود، اگرچه سوابق این کار به دولت قبل برمی‌گشت اما به حرمت جان انسان توجه داشتند.»
وی افزود: «مردم اکنون اما به یک وضعیت معیشتی مناسب احتیاج دارند که اتفاقا برخلاف نظر آقای رییسی که می‌گویند با مسائل خارجی ارتباط ندارد، پیوندی با اتفاقات جهانی دارد. بر این اساس باید سیاست خارجی را همزمان با مسائل داخلی و به عنوان یک پشتوانه مورد توجه قرار داد.»
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب با تاکید بر اهمیت گفت‌وگو با دنیا گفت: «مشکلی که آقای رییسی پیدا کرده ناشی از این است که جریان سیاسی متبوع او از قدیم بر این باور بود که قرار نیست مشکل هسته‌ای حل شود تا دنیا به سایر مسائل دیگری بین ایران و خودش مثل حقوق بشر و… نرسد. لذا امروز پیوندی که بین ایران و جریانات خارجی ایجاد شده یک پیوند سنگین و ثقیل است.»
وی تاکید کرد: «تصور من این است که باید به گفت‌وگو با دنیا و عادی‌سازی روابط و جزئی از خانواده جهانی شدن توجه کنند تا خانواده داخلی بتواند معیشت خود را قدری متفاوت ببیند.»
ابطحی در پاسخ به اینکه با در نظر گرفتن تعیین سیاست‌های خارجی و تصمیم‌گیری درباره مسائلی مثل برجام در نهادهایی فراتر از دولت، آیا می‌توان از دولت چنین انتظاری داشت؟ گفت: «فرق شرایط فعلی با قبل این است که دولت فعلی، مسوولان و تصمیم‌گیرندگان فعلی در دولت همان کسانی هستند که قبلا با برجام مخالف بودند و ایده متفاوتی ارائه می‌دادند. لذا برای این دولت خیلی مهم نیست که تصمیمات جای دیگری گرفته می‌شود، چون همان کسانی که جای دیگری تصمیم می‌گرفتند اکنون در دولت نقش دارند. به این دلیل با آن مانع مواجه نیستند.»
تصمیمات قاطع و جدی
احمد شیرزاد فعال سیاسی اصلاح‌طلب معتقد است که اولویت در شرایط موجود توجه به صبر و توان جامعه است. او در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» خودش را جای رییسی نگذاشت، اما در مقام یک ناظر بیرونی و کارشناس به بررسی اوضاع فعلی و عملکرد دولت و البته نقد آن پرداخت. شیرزاد گفت: «معمولا دولت‌ها در پنج، شش ماه اول یک دوره ماه‌عسل را دارند که شیرین می‌گذرد و در هر محفلی تایید می‌شوند، جامعه هم به آنها فرصت داده و فشار زیادی برای انجام اصلاحات و بهبود شرایط زندگی ایجاد نمی‌کند. آقای رییسی این دوره را تقریبا پشت سر گذاشته است و همان‌طور که اخبار از گوشه و کنار می‌رسد سیل مطالبات متنوع به سوی او در جریان است.»
وی در نقد رویکرد فعلی دولت گفت: «متاسفانه با وجود آن چهره ظاهری از ایشان که خیلی کاری و جدی و قاطع به نظر می‌رسید، هیچ صحبت و تصمیم جدی از او ندیدیم. با رفتن به میان مردم و بازدیدهای از نزدیک، مساله حل نمی‌شود. اینها خوب است و تخطئه نمی‌کنم. این اقدامات جامعه را تا حدی آرام می‌کند چون مردم از مسوولانی که از دفتر خود تکان نمی‌خورند، خیلی خوششان نمی‌آید اما این رویه اصلا رافع مسائل و مشکلات کشور نیست.»
شیرزاد تاکید کرد: «ما احتیاج به تصمیمات بسیار قاطع و جدی داریم. طبیعی هم است که عده‌ای از این تصمیم‌های قاطع و جدی ناراضی باشند. یعنی با هیچ تصمیم قاطعی نمی‌توان همه جمعیت کشور را راضی کرد اما باید نفع اکثریت را دید و منافع و خواست عمومی جامعه را مورد توجه قرار داد. حالا گاهی هم این اصولگراها می‌گویند که ما منافع عمومی جامعه را می‌بینیم اما خواست جامعه هر چه می‌خواهد باشد.»
این نماینده پیشین مجلس در ادامه گفت: «به هرحال مردم تحت فشار اقتصادی و نگران وضعیت آتی هستند. ممکن است که بهبودهایی حاصل شده باشد یا آمارهایی که به آقای رییسی می‌رسد حاکی از این باشد که مثلا وضع فروش نفت بد نیست. ما هم منکر این نیستیم اما اگر همه اینها باشد و یک نگرانی فزاینده در جامعه نسبت به مسائل آینده باشد، آثار اقدامات مثبت هم دیده نمی‌شود. این نگرانی اکنون بسیار جدی است و آقای رییسی باید بتواند به نگرانی مردم پاسخ دهد.»
پاسخ به نگرانی مردم
وی تاکید کرد: «الان و در حال حاضر بیش از نیاز معیشتی مردم، بحث نیاز معیشتی و پاسخگویی به نگرانی آنهاست که اهمیت دارد. این نگرانی عمدتا در سیاست خارجی پاسخ می‌گیرد. تردید نباید کرد. خوبی مساله هم این است که در سیاست خارجی می‌توان خیلی کارهای سریع و کوتاه‌مدت انجام داد. در مسائل اقتصادی و اجتماعی و… کارها کند پیش می‌رود و فوری نیست اما در سیاست خارجی می‌توان کارهای جدی و فوری صورت داد.»
شیرزاد همچنین گفت: «اگر آقای رییسی می‌خواهد چهره یک رییس‌جمهور قاطع و مشکل‌حل‌کن را به خود بگیرد، باید در این عرصه خیلی جدی عمل کرده و در تعامل با نهادهای تصمیم‌گیرنده و از طرف دیگر با خارجی‌ها، یک بار برای همیشه یک موضع قاطع بگیرد و مساله را حل کند. این به هیچ‌وجه به معنای آن نیست که برویم و هر چه آمریکایی‌ها گفتند امضا کنیم. اما درک دغدغه جامعه اهمیت بسیاری دارد. گاهی شعار داده می‌شود که مردم باید سختی‌ها را تحمل کنند تا بتوانیم نتیجه بگیریم اما الان جامعه خیلی آمادگی این را ندارد. شاید من کارشناس فکر کنم که مسائل را باید به آرامی حل کرد و واقعا هم اینطور است که اگر ما در حل مساله با غربی‌ها زمان را کش دهیم، منافع بیشتری داریم اما جامعه برای این امر صبوری ندارد و ممکن است که در سطح داخل کشور عکس‌العمل‌هایی ناشی از بی‌صبری جامعه ببینیم که در امر مذاکره برای ما آثار سوء دارد.»
وی تاکید کرد: «تا وقتی که فضای داخل کشور نسبتا خوب است و آقای رییسی این دوره ماه عسل را به اتمام نرسانده است، باید در امر سیاست خارجی هم به نتیجه برسد. اگر این فشارهای داخلی ولو اینکه خیلی جدی نباشد و ارکان نظام را به لرزه درنیاورد- که همین طور هم است و فعلا در شرایط حاضر سیل مطالبات، خیلی نظام را با مشکل و چالش مواجه نمی‌کند- در سر میز مذاکره برای آقایان نتیجه منفی دارد. یادمان نمی‌رود که بعد از اعتراضاتی که در دی ماه ۹۶ در مشهد و… صورت گرفت سبب شد که ترامپ هم تشویق شود و از برجام خارج شود. لذا معتقدم که آقای رییسی و دوستان او باید در محاسبات خود حتما به میزان صبر، تحمل و گنجایش جامعه توجه کنند.»
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهسیاسیلینک کوتاه :
