انشعاب کارگزاران از اصلاح‌طلبان؟

به گزارش جهان صنعت نیوز: اول از همه اقرار دیرهنگام آقای اصلاح‌طلب. آن زمان که بدنه اجتماعی جریان اصلاحات اعم از جوانان و اقشار مختلفی همچون روزنامه‌نگاران به اصلاح‌طلبان نقد کرده و یادآور می‌شدند که چسبیدن به اعتدال‌گرایی همان انفعال و عقب‌نشینی سنگر به سنگر است، کسی گوشش بدهکار نبود. حالا اما بعد از شکست در سه انتخابات مجلس، شوراهای شهر و ریاست‌جمهوری (فارغ از اینکه حذف نیروهایشان نیز در این شکست موثر بوده است) به این نتیجه رسیده‌اند که هر چه می‌کشند از تسامح با دولت روحانی و مواضع پیشین است. در این شرایط است که مرعشی اعتراف یا به قول خود اقرار کرده که: «در مواجهه با اشتباهات دولت با تسامح برخورد کردیم. من صریح گفته‌ام و حالا هم می‌گویم که ما سیاسی‌ها باید میان مردم و منتخبان مردم، سمت مردم بایستیم و هیچ‌وقت نباید مردم را رها کنیم.»

دبیرکل جدید کارگزاران گفته: «ما باید با آقای روحانی با صراحت بیشتری حرف می‌زدیم و اجازه نمی‌دادیم در مسیری حرکت کند که همه سرمایه اجتماعی خودش و ما را بسوزاند»؛ اشاره‌ای هم به آبان ۹۸ و تصمیم و برخورد اشتباه دولت کرده اما این حرف‌ها حالا دیگر فایده ندارد. آقای مرعشی و دیگر تصمیم‌گیران جبهه اصلاحات باید این بینش و بصیرتی که الان یافته‌اند را همان وقتی که در قدرت بودند، از خود نشان می‌دادند.

نکته قابل توجه دیگر ترسیم چشم‌انداز روابط کارگزاران و اصلاح‌طلبان در پی این سخنان مرعشی است. وقتی او به جای کرباسچی دبیرکل شد گمان رفت که این حزب قدرت‌محور در منتها علیه راست جریان چپ بیش از قبل به سوی اصلاح‌طلبان برخواهد گشت. بالاخره مواضع مرعشی همیشه از کرباسچی ملایم‌تر بوده و این او بوده که در قامت سخنگو برای کاستن از تندی سخنان کرباسچی و کدورتی که با اصلاح‌طلبان ایجاد می‌کرد، می‌کاست. او به اندازه کرباسچی با نقش محوری خاتمی در جریان اصلاحات مشکل نداشت و تصور می‌شد که وقتی دبیرکل شود، کارگزاران که در انتخابات ۹۸ رسما راه خود را از اصلاح‌طلبان جدا کرده، لیست داد و در انتخابات ۱۴۰۰ تا لحظه مشخص شدن ردصلاحیت لاریجانی، دنبال ائتلاف با او بود، به سوی اصلاح‌طلبان جامعه محور چرخیده و در این دوران تازه که به ترمیم و احیای این جریان سیاسی می‌گذرد، همراهی می‌کند.

اظهارات اخیر مرعشی اما مشخص کرد که از این خبرها نیست و کارگزاران حتی در فصل دبیرکلی او هم سر همراهی بیشتر با اصلاح‌طلبان را ندارد. او در این مصاحبه تاکید کرده که «هیچ‌وقت با انتخابات قهر نمی‌کنیم.» درباره جایگاه خاتمی هم تکلیف را روشن کرده و می‌گوید: «ضمن احترام به او و همکفرانش، کارگزاران اصالت‌های خود را هم دارد.» و به این ترتیب مشخص می‌کند که کارگزاران همان رویکردی را ادامه خواهد داد که در دوران لیدری کرباسچی داشت.

واکنش‌ها به این مصاحبه را نیز نباید نادیده گرفت زیرا نشان می‌دهد که اصلاح‌طلبان چه نگاهی به کارگزاران و مواضع‌اش دارند و تا کجا این رویه را تحمل خواهند کرد. مرعشی هم مثل کرباسچی که هر بار مصاحبه می‌کرد، اصلاح‌طلبان را تحریک و عصبانی می‌کرد، با حرف‌های اخیرش کلی حاشیه به پا کرده و واکنش گرفته. مثلا او در بخشی از مصاحبه گفته که «کارگزاران علاقه دارد به طور مستقل دولت تشکیل دهد یا مجلس اداره کند.» این سخن اما چیزی نیست که اصلاح‌طلبان آن را بی‌پاسخ بگذارند. در همین راستا هم دیدیم که ناصرقوامی، نماینده پیشین مجلس در مصاحبه‌ای با سایت «خبر سراسری» گفت: «باید به مرعشی گفت شما چه پایگاهی در ایران دارید که بتوانید به تنهایی رییس‌جمهور تعیین کنید؟ اینکه بگویند ما از خاتمی عبور می‌کنیم، یعنی از اصلاحات عبور کرده‌ایم. هدف کرباسچی و مرعشی این است که یا خود وارد حکومت شوند یا عوامل‌شان را وارد حکومت کنند.»

هدایت‌الله آقایی فعال سیاسی اصلاح‌طلب نیز از دیگر کسانی است که به مرعشی واکنش نشان داده. او این موضع مرعشی را مصداق انشعاب کارگزاران از اصلاح‌طلبان دانسته و گفته است: «کارگزاران از اصلاحات جدا شده‌ است و فاصله اینقدر زیاد است که فکر نمی‌کنم به این سادگی بتوان متحدشان کرد و فقط اعلام رسمی نشده است. در انتخابات هم مشاهده کردید که تناقض در کاندیداها وجود داشت و واگرایی بدتر از این نمی‌شود.»

به این ترتیب به نظر می‌رسد که کارگزاران رسما از اصلاح‌طلبان منشعب شده است. حتی اگر برای رسیدن به این نتیجه زود باشد، می‌توان پیش‌بینی کرد که چندی بعد و به محض شروع فعالیت‌های انتخاباتی کارزار ۱۴۰۲ این اتفاق رخ دهد. اصلاح‌طلبان جامعه‌محور مدت مدیدی است که کارگزاران را به زور تحمل کرده‌اند. این را در جریان انتخابات ۱۴۰۰ به وضوح دیده بودیم. حالا که اوضاع حسابی فرق کرده و این جریان سیاسی از قدرت دور مانده، به خصوص با این اوضاع و احوال اجتماعی دیگر بعید است که آن همراهی سابق بین کارگزاران و اصلاح‌طلبان ایجاد شود. اظهاراتی مثل همین اقرار اخیر مرعشی مبنی بر اینکه باید کنار مردم می‌ماندیم هم فایده ندارد زیرا مردم و مشخصا سرمایه اجتماعی اصلاح‌طلبان دلزده‌تر از آن هستند که با این اقرارهای دیرهنگام تغییر رویکرد دهند.