آثار توافق و همکاری بیشتر با آژانس/گام رو به جلو
به گزارش جهان صنعت نیوز: خبر توافق بین ایران و آژانس را حسین امیرعبداللهیان دیروز و در آخرین روز از همایش «گردهمایی روسای نمایندگی‌های جمهوری اسلامی ایران در کشورهای همسایه» که با حضور وزیر امور خارجه و معاونان این وزارتخانه برگزار شد، اعلام کرد.
او با اشاره به مذاکرات جاری در وین گفت: گفت‌وگوهای عزتمندانه از ابتدای عمر دولت در دستورکار بوده و کماکان نیز همین رویکرد با جدیت و سخت‌کوشی تیم مذاکره‌کننده دنبال می‌شود.
رییس دستگاه دیپلماسی با اشاره به نحوه تعامل ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و اینکه این سازمان بین‌المللی در مقاطعی از ابزار فنی برای تاثیرگذاری سیاسی بر گفت‌وگوهای وین استفاده کرده اظهار کرد، شب گذشته به توافق خوبی با آژانس دست پیدا کردیم که می‌تواند برخی نگرانی‌های ادعایی درخصوص برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ایران را بر طرف کرده و تداوم بیش از پیش همکاری‌های متقابل با آژانس را به دنبال داشته باشد.
امیرعبداللهیان برخی ادعاهای مطرح‌شده در خصوص وجود خواسته‌های فرابرجامی در متون پیشنهادشده از سوی تیم مذاکره‌کننده کشورمان را کذب محض خواند و تاکید کرد: این متون کاملا مبتنی بر برجام است و هیچ چیز فرابرجامی در آنها نیست. این متن‌ها نتیجه ده‌ها ساعت بحث و گفت‌وگو در مرکز است و رویکرد ما رفع کامل تحریم‌های برجامی در مقابل رفع نگرانی‌های مورد ادعای طرف‌های مقابل درخصوص برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ایران است.
وزیر امور خارجه اضافه کرد، هم‌اکنون در وین روی دو سری از متون گفت‌وگو می‌شود؛ متن اول حاصل ۶ دور اول گفت‌وگوهاست. در عین حال طرف‌های مقابل پذیرفته‌اند متن‌های پیشنهادی تازه ایران هم روی میز باشد تا از بحث و تلفیق همه اینها یک متن جمع‌بندی‌شده واحد به دست آید. در نهایت نیز این فرایند باید به بازگشت طرف‌های مقابل به تعهداتشان منتهی شود.
وزیر امور خارجه در پایان ابراز امیدواری کرد طرف‌های مقابل با حسن‌نیت و با نگاه به حل مساله به تلاش‌های خود ادامه دهند و تاکید کرد: ما خوشبین هستیم در شرایطی که طرف مقابل واقع‌بینانه عمل کند، بتوانیم به پیشرفت در این دور از مذاکرات نائل آییم.
اقدام داوطلبانه ایران
از این اظهارات و توضیحات وزیر خارجه خیلی نگذشته بود که خبر اقدام داوطلبانه ایران برای رفع سوء‌تفاهم در روابط با آژانس نیز رسید. ایران در اقدامی داوطلبانه، اجازه جایگزینی دوربین‌های جدید به جای دوربین‌های آسیب‌دیده را به آژانس داده است.
آنطور که گفته شده، به دلیل اتمام بخش اصلی بررسی‌های قضایی- امنیتی روی دوربین‌های آسیب‌دیده و همچنین نظر به اقدام آژانس در محکوم کردن خرابکاری در مجتمع تسا و پذیرش بررسی فنی دوربین‌ها از سوی کارشناسان ایران قبل از نصب، ایران در اقدامی داوطلبانه ، اجازه جایگزینی دوربین‌های جدید به جای دوربین‌های آسیب‌دیده را به آژانس داده است.
ماجرای دوربین‌ها
لازم به یادآوری است که یکی از موضوعات فی‌مابین ایران و آژانس که در دو سفر شهریورماه و آذرماه گروسی به تهران مطرح شده بود با ابتکار عمل ایران از بروز سوء‌تفاهم در روابط ایران و آژانس جلوگیری کرد. بر اساس گزارش نورنیوز، ایران در قبال درخواست آژانس در خصوص تعویض دوربین‌های آسیب‌دیده در اقدام خرابکارانه علیه مجتمع تسا در کرج از ابتدا به صراحت اعلام کرده بود که تا زمانی که نهادهای مسوول، بررسی‌های فنی و امنیتی خود را روی دوربین‌های مذکور انجام ندهند، اجازه سرویس یا تعویض دوربین‌ها داده نخواهد شد.
از سویی؛ ایران با یادآوری وظیفه صیانتی آژانس در قبال اعضای خود بر لزوم واکنش مدیرکل آژانس به اقدامات تروریستی و خرابکارانه علیه برنامه هسته‌ای کشورمان به عنوان حداقلی‌ترین کار ممکن تاکید داشت.
بر این اساس و به دلیل اتمام بخش اصلی بررسی‌های قضایی- امنیتی روی دوربین‌های آسیب‌دیده و همچنین نظر به اقدام آژانس در محکوم کردن خرابکاری در مجتمع تسا و پذیرش بررسی فنی دوربین‌ها از سوی کارشناسان ایران قبل از نصب، ایران در اقدامی داوطلبانه، اجازه جایگزینی دوربین‌های جدید به جای دوربین‌های آسیب‌دیده را به آژانس داده است.
اقدام خوب اما دیرهنگام
این تصمیم ایران با واکنش‌های عموما مثبتی هم همراه بود و از سوی تحلیلگران اقدامی کمک‌کننده به مذاکرات برجامی تلقی شد. به عنوان مثال حشمت‌الله فلاحت‌پیشه کارشناس مسائل بین‌الملل از این تصمیم ایران استقبال کرد. البته آن را دیرهنگام هم دانست. او در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» گفت: «این از اقدامات دیرهنگام ایران است که معمولا بعد از آنکه تاخیرهایی به مناسبات دیپلماتیک خود دارد چنین تصمیماتی می‌گیرد. به هر حال ایرانی‌ها معروف به تصمیم‌گیری‌های پرهزینه هستند.»
وی افزود: «واقعیت این است که برنامه هسته‌ای ایران یک برنامه مسالمت‌آمیز است و رفتن به سوی فناوری هسته‌ای غیرمسالمت‌آمیز در ایران منع قانونی دارد. بنیان قانون این فعالیت نیز به قانون مجلس هفتم برمی‌گردد که وقتی فشارها به ایران زیاد شد، در مجلس قانونی تصویب کردیم که قانون الزام دولت به تکمیل چرخه سوخت هسته‌ای در قالب مسالمت‌آمیز بود. فراتر از این رفتن به سوی فعالیت هسته‌ای غیرمسالمت‌آمیز منع فقهی نیز دارد. لذا ایران می‌توانست به صورت ابتکاری‌تر مسائل را پیش ببرد و منتظر نماند که بازیگران منفی و آشوب‌ساز مشخصا رژیم صهیونیستی وارد عمل شوند و هزینه تحمیل کنند.»
این نماینده پیشین مجلس تاکید کرد: «این اقدام ایران به نظر من خوب اما دیرهنگام است مثل خیلی از تصمیم‌گیری‌ها در ایران تصمیم‌گیری‌های سیاست خارجی نیز پرهزینه است. اکنون هم بعد از پرداخت هزینه‌های بسیار ایران این کار را انجام داده است. با این وجود باید استقبال کرد.»
وی ادامه داد: «به خصوص در این شرایط که طرف‌های غربی شورای امنیت سازمان ملل متحد را قالب قطعنامه ۲۲۳۱ فعال کرده، این اقدام می‌تواند یک توافق خوب باشد و تا حدی به پیشبرد مذاکرات کمک کند. اگر چنین توافقی صورت نمی‌گرفت حتی سفر تیم مذاکره‌کننده ایران به وین یکی از سفرهای پرهزینه تاریخ ایران شده و حتما با شکست مواجه می‌شد.»
خنثی‌سازی تبلیغات ضدایرانی
حسن بهشتی‌پور تحلیلگر مسائل بین‌الملل نیز از این اقدام ایران استقبال می‌کند و نسبت به فلاحت‌پیشه به موثر بودن آن امیدوارتر است. او در گفت‌وگوی خود با «جهان‌صنعت» گفت: « ایران از اول اعلام کرده بود چون عملیات تخریب و تروریستی در برخی سایت‌ها انجام شده، تا زمانی که بررسی امنیتی کافی صورت نگیرد، اجازه نصب دوربین جدید را نمی‌دهد. اکنون اما با این کار موافقت شده و این یعنی که تحقیقات امنیتی پایان یافته و فضا برای نصب دوربین جدید مهیا شده است.»
وی افزود: «این اتفاق خوبی است، چون هرچقدر که ایران با آژانس شفاف‌تر رفتار کند به نفع ایران و آژانس خواهد بود. به هرحال تبلیغات غربی‌ها به گونه‌ای است که انگار نظارتهای آژانس در ایران قطع شده، در حالی که نظارتهای فعلی آژانس بر فعالیت هسته‌ای ایران در طول تاریخ آژانس بی‌سابقه است و بر هیچ کشوری اندازه جمهوری اسلامی ایران نظارت نکرده است. حتی هم‌اکنون که ایران تعهدات خود را کاهش داده این نظارت‌ها برقرار است و مدیر کل آژانس هر سه ماه می‌آید و گزارش می‌دهد. تا وقتی هم که آژانس نظارت دارد ایران حتی اگر بخواهد نمی‌تواند به سوی ساخت سلاح هسته‌ای برود. بر این اساس معتقدم که این اقدام ایران کار خوبی بوده و در جلسه بعدی آژانس زمینه خوبی را به نفع ایران ایجاد می‌کند.»
بهشتی‌پور همچنین گفت: «با وجود همه نگرانی‌هایی که از سیاسی‌کاری آژانس وجود دارد، همکاری با آن به نفع ایران است، چون تبلیغات اسراییل و… را علیه ما بی‌اثر می‌کند.»
نسبت اقدامات دولت و مصوبه مجلس
احتمالا اولین سوالی که بعد از انتشار خبر این همکاری ایران و آژانس به ذهن می‌رسد این است که تکلیف مصوبه مجلس انقلابی مبنی بر اقدام راهبردی برای لغو تحریم که دست دولت قبل را آنطور بسته بود، چه خواهد شد؟ اما آنطور که گفته اشده این مجوز را مصداق نقض آن قانون نمی‌دانند. دلیل هم این است که تصاویر ضبط‌شده توسط این دوربین‌های جدید مانند تصاویر دوربین‌های قبلی در اختیار آژانس قرار نخواهند گرفت و همچنان نزد سازمان انرژی اتمی ایران محفوظ خواهند ماند.
بهشتی‌پور نیز همین نظر را دارد و در پاسخ به این پرسش ما مبنی بر اینکه آیا با این اقدام داوطلبانه مصوبه مجلس یازده نقض شده یا خیر؟ گفت: «نقض نشده است. حتما این توافق با نظر شورای‌عالی امنیت ملی صورت گرفته و همه ملاحظات کشور در آن لحاظ شده است. ضمن اینکه مجلس منع کرده بود که گزارش دوربین‌ها به آژانس داده شود. در سفر گروسی به ایران در دولت جدید اما یک راهکار میانه پیدا شد مبنی بر اینکه فیلم دوربین‌ها تا زمان لغو تحریم تحویل داده نشود. آژانس به این کار راضی شد تا نظارت قطع نشود.»
به این ترتیب ایران با برداشت یک گام مثبت سعی خود را برای جلب نظر آژانس کرده و به نظر می‌رسد که این کار می‌تواند رضایتمندی آژانس و به‌تبع آن طرف غربی را تا حدی فراهم کند. طبیعی است که این امر در شرایط فعلی مذاکرات یک گام رو به جلو تلقی خواهد شد.
اخبار برگزیدهپیشنهاد ویژهسیاسیلینک کوتاه :
