تولید فولاد بر اساس پیش‌بینی‌ها پیش نرفت
بهادر احرامیان * سال ۱۴۰۰ اولین سالی است که کاهش تولید در زنجیره فولاد اتفاق افتاده به طوری که بر اساس پیش‌بینی‌ها در بهترین حالت تولید فولاد ایران ۲۶ میلیون تن خواهد شد. در حالی که سال گذشته برنامه تولید فولاد ۳۰ میلیون تنی را داشتیم و در ادامه قرار بود که سال ۱۴۰۰ میزان تولید به ۳۲ میلیون تن برسد اما با توجه به مشکلات موجود در حوزه انرژی، این امر محقق نشد؛ موضوعی که به طور حتم روی تمامی بخش‌های کشور اثرگذار خواهد بود و در این بین بیشترین تاثیرات این مهم را در کاهش صادرات خواهیم دید.
به عبارتی می‌توان گفت که صادرات به تبع مشکلاتی که در حوزه تولید پیش آمده تحت تاثیر قرار خواهد گرفت و تبعاتی را به دنبال خواهد داشت. در ادامه باید گفت اینکه برخی از کمبود مواد اولیه برای صنایع پایین‌دستی فولاد در حوزه ورق و میلگرد و لوله و پروفیل سخن می‌گویند را بنده قبول ندارم و آمارها چیز دیگری می‌گوید و حاکی از آن است که تولید هر سال بالاتر رفته است و مشکلی در این زمینه وجود ندارد. بنابراین اینکه برخی اعتقاد دارند در صورت ادامه مشکلات با رویه‌ای که دولت پیش گرفته، تعطیلی ۲۰۰ هزار اشتغال در زنجیره فولادی دور از ذهن نیست، مورد تایید بنده نیست.
البته نمی‌شود منکر کاهش تولید شد اما با این اعداد و ارقامی هم که از سوی برخی اعلام می‌شود، نمی‌توان کنار آمد. در واقع باید گفت مشکل از قطعی برق و گاز ناشی می‌شود که روی تولید اثر منفی گذاشته و این مساله مشکلی را برای کل زنجیره تولید ایجاد کرده است. تشدید غیرمنتظره محدودیت‌های برق و گاز در سال‌جاری، مدیران زنجیره فولاد را با چالشی غیرمعمول در مقایسه با تمامی چالش‌های قبلی که تاکنون پشت سر گذاشته‌اند، مواجه کرده است.
کارخانجات کشور در سال‌جاری با نوعی از محدودیت برق مواجه بوده‌اند و در مورد محدودیت گاز که انتظار می‌رود از بخش برق شدیدتر باشد نیز می‌توان به مواردی اشاره کرد. در صورت عدم چاره‌اندیشی فوری، ۲۵ درصد ظرفیت تولید سالانه زنجیره فولاد اتلاف خواهد شد و ارزش‌افزوده‌ای که حداقل معادل ۱۰ میلیارد دلار در سال است را از بین خواهد برد.
به سختی می‌توان نحوه برخورد دولت با مشکل کسری برق تابستانی که با قطعی کامل و تبعیض‌آمیز صنایع فولاد و سیمان همراه بود را مدیریت نامید اما به هر حال، بسیاری از شرکت‌های کوچک و بزرگ در انجمن فولاد اعلام آمادگی کرده‌اند که به صورت جمعی یا راسا اقدام به تاسیس نیروگاه برق و یا مشارکت در پروژه‌های توسعه میادین گاز طبیعی کنند.
واقعیت این است که کشور ما با وجود ذخایر عظیم گاز یعنی چیزی حدود ۳۴ تریلیون مترمکعب ذخایر اثبات‌شده به راحتی امکان ایجاد فضای حضور بخش خصوصی و شرایطی بسیار مناسب در توسعه معادن هیدروکربوری را دارد. تجدیدنظر مجدد و تکمیل فرآیند اصل ۴۴ در اضافه کردن ذخایر نفت و گاز می‌تواند راهگشای کشور در این شرایط باشد.
امسال توقف فعالیت واحدهای تولیدکننده فولاد به دلیل قطع برق آنها برای مدیریت کمبود برق، بنگاه‌های تولیدی را برای ایفای تعهداتشان در بازارهای صادراتی با مشکل مواجه کرده و احتمالا آنها نتوانند تعهدات خود را به موقع انجام دهند. در شرایط کمبود برق، همه باید نسبت به کاهش مصرف همکاری کنند. اما مساله این است که اقدام وزارت نیرو در متوقف کردن فعالیت واحدهای تولیدی غیرقابل پیش‌بینی بوده و کارخانجات از نظر ایفای تعهدات با مشکل مواجه می‌شوند.
اکنون مسوولان فعلی هستند که به دلیل وضعیت پیش‌آمده مواخذه می‌شوند اما واقعیت این است که برای صنعتی همچون برق، آنچه که در سال‌های گذشته کاشته‌ایم را امروز درو می‌کنیم. ریشه مشکلات در صنعت برق، رفتارهایی است که حدود ۱۵ سال قبل با کلیدواژه تثبیت قیمت‌ها عجین شد. اکنون باید این افراد و کسانی که با افتخار در مجلس هفتم اعلام می‌کردند قیمت‌ها را تثبیت کرده و اجازه نداده‌اند، قیمت حامل‌های انرژی مانند برق گران شود، مورد مواخذه قرار گیرند. البته مسوولان فعلی نیز باید پاسخگوی تصمیمات خود باشند اما اگر حلقه‌های زنجیر بازخواست تصمیم‌گیران به درستی به یکدیگر متصل شود، شاید در آینده کمتر دچار این مشکلات شویم.
در کل امیدواریم سال آینده تمهیدات لازم برای حل مشکل برق و گاز معادن و صنایع معدنی اندیشیده شود تا وضعیت تولید فولاد بهتر از این شود و بتوانیم به هدف چشم‌انداز ۱۴۰۴ و تولید ۵۵ میلیون تن فولاد برسیم.
* نایب‌رییس انجمن تولیدکنندگان فولاد
اخبار برگزیدهیادداشتلینک کوتاه :