حصر تئاترشهر
به گزارش جهان صنعت نیوز: محوطه اطراف پارک سال‌هاست که پذیرای دانشجویانی بوده که در هر گوشه آن به مباحثه با یکدیگر نشسته‌اند، پاتوق عاشقان هنری بوده که در صحن گرد مرکزی حیاط به تماشای نمایش‌های خیابانی و اجرای موسیقی توسط نوازندگان خیابانی نشسته‌اند و حتی مشاعات اطراف مجموعه همواره محلی برای رفع خستگی رهگذرانی بوده که بر روی پله‌های اطراف آن نفسی گرفته و چای نوشیده‌اند.در واقع مجموعه و محوطه تئاترشهر بخشی از حافظه تاریخی تمام تهرانی‌ها، ایرانی‌ها و بالاتر از آن تمام آنهایی است که حداقل یک‌بار به تهران آمده و سری به این مجموعه زده‌اند.
محوطه باز و معماری ساختمان مرکزی مجموعه با ستون‌های بلند باعث می‌شود حس کنید که این ساختمان با هنری که در آن ارائه می‌شود آسمان را به زمین آورده و پیش چشمان شما به تصویر می‌کشد.
همین معماری اثرگذار حس آزادی را در رگ‌های مردمی که از این محوطه عبور می‌کنند به جریان می‌اندازد حالا اما در خبری باورنکردنی اعلام شده این نماد آزادی و آسمانی بودن قرار است در حصار فرو رود.
ماجرای حصارکشی چیست؟
مدتی است که بعضی از هنرمندان و فعالان عرصه نمایش با این توجیه که حضور معتادانی که در اطراف ساختمان تئاترشهر می‌نشینند باعث ناامنی آن شده‌اند خواستار آن شده‌اند که حصاری دور مجموعه تئاترشهر کشیده شود.
این حصارها البته در سال‌های دور هم در اطراف مجموعه تئاترشهر وجود داشته که در زمان تصدی کرباسچی بر شهرداری تهران این حصارها برداشته شد؛ البته در آن زمان هم این اقدام شهردار وقت با استقبال فعالان حوزه شهری مواجه شد.
اگرچه مخالفت فعالان حوزه شهری در دوره‌های گذشته مانع شده که ساختمان خاطره‌انگیز قلب پایتخت تبدیل به یک زندان بزرگ شود ولی حالا با اصرار برخی از هنرمندان و فعالان تئاتر بار دیگر پرونده حصارکشی به دور مجموعه تئاترشهر به جریان افتاده است.
در هفته‌های اخیر دو عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران به مجموعه تئاترشهر مراجعه کرده‌اند و مدیران این مجموعه نیز اسلایدها و نمونه‌های تصویری با موضوع معضلات و بزهکاری فضای پیرامونی مجموعه تئاترشهر اعم از خرید و فروش و استعمال مواد مخدر و سایر معضلات اجتماعی را به آنها نشان داده‌اند.
به دنبال این اقدام قادر آشنا، مدیرکل هنرهای نمایشی هم درخصوص ضرورت تعیین حریم اطراف این مجموعه با توجه به اهمیت این موضوع به‌منظور حفظ سلامت و آرامش افرادی که در این مجموعه تردد دارند و همچنین حرمت و جایگاه این ساختمان که به ثبت ملی نیز رسیده، صحبت کرد.
اگرچه در اظهارات مطرح‌شده از سوی برخی از هنرمندان مرتبا به حصارکشی جهت حفظ امنیت مردم و مراجعه‌کنندگان به سالن‌های نمایش اشاره می‌شود اما نمی‌توان این واقعیت را از نظر دور داشت که حصارکشیدن نه حل مساله بلکه پاک کردن صورت آن است.
طرح حصارکشی به دور مجموعه تئاترشهر حالا طرفدارانی هم پیدا کرده است و بیش از پیش بر اجرای آن تاکید می‌شود.
حمایت یکی از اعضای شورای شهر از حصارکشی
این روزها دامنه طرفداران حصارکشی به دور تئاترشهر فراتر از برخی هنرمندان فعال در مجموعه است و حتی برخی نمایندگان شورای شهر نیز به صف موافقان اجرای آن پیوسته‌اند تا احتمال اجرای این طرح که منتقدان زیادی نیز دارد بیشتر از همیشه شود.
به تازگی سیداحمد علوی، عضو شورای شهر تهران در گفت‌وگویی به ایسنا اعلام کرده: “مقرر شد تا شهرداری منطقه ۱۱ به همراه سازمان زیباسازی مسوول بررسی احداث حصار اطراف تئاترشهر شوند و همه جوانب امر را بررسی کنند. پیشنهاد ما این بود که حصار به شکلی طراحی شود که به هویت بصری تئاترشهر لطمه وارد نکند. در کنار هویت بصری موضوع استفاده‌کنندگان از پارک دانشجو نیز مطرح است که این حصار نباید مزاحمتی برای شهروندان جهت استفاده از پارک ایجاد کند. موضوع آسیب‌های اجتماعی تبدیل به یک دغدغه برای آنان شده و امیدواریم احداث حصار بتواند از مشکلات موجود در اطراف تئاترشهر بکاهد.»
این اظهارات مطرح‌شده توسط یکی از اعضای شورای شهر البته با مخالفت‌های زیادی همراه شده که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
غیرقانونی بودن حصارکشی
می‌توان به جرات گفت که اکثریت قریب به اتفاق فعالان شهری مخالف حصارکشی به دور مجموعه تئاترشهر هستند و ایجاد یک چنین حصاری را نه تنها در تعارض با زیباسازی شهر دانسته بلکه آن را غیرقانونی قلمداد می‌کنند.
اردشیر گراوند فعال حوزه شهری و کارشناس حوزه اجتماعی در همین خصوص به «جهان‌صنعت» گفت: محوطه اطراف مجموعه تئاترشهر در واقع فضای عمومی شهر است و جزء مشاعات شهر محسوب می‌شود کسی به لحاظ قانونی اجازه ندارد و نباید دور آن حصارکشی انجام دهد. وقتی شما ساختمانی دارید و این ساختمان حیاط دارد حتی اگر حیاطتان دیوار داشته باشد آن حیاط متعلق به شما نیست؛ درست است که در ساختمان است اما مشاعات محسوب شده و متعلق به کل شهر و کل ایران است. اگر در مشاعاتی مثل حیاط یک خانه حتی یک دکه نیز ساخته شود هر کسی از بیرون می‌تواند در خصوص آن معترض شده و شکایت کند.
وی با تاکید بر اهمیت مشاعات تئاترشهر افزود: مشاعات تئاترشهر متعلق به همه مردم ایران است؛ این مشاعات به من و شما تعلق نداشته و تمام مردم ایران صاحب آن هستند. مشاعات تئاترشهر حتی به آن معتاد (که معترض حضورش در محوطه تئاترشهر هستند) نیز تعلق دارد و متعلق به همه است و کسی اجازه حصارکشی به دور این مجموعه را ندارد. مشاعات تئاترشهر به همه مردم ایران تعلق دارد و نمی‌توان به این بهانه که چند نفر از این جامعه کج‌رو هستند دیوار بکشید.
این کارشناس مسائل اجتماعی و فعال حوزه شهری در پاسخ به این پرسش که حصارکشی چه تاثیری بر ظاهر و زیبایی مجموعه تئاترشهر دارد نیز گفت: این اقدام منظر را به هم می‌ریزد. در سالیان قبل در اطراف دانشگاه تهران و در اطراف خیابان ۱۶ آذر یکسری کتابفروشی بود که منظر را خفه کرده بودند. وقتی اینها را تخریب کردند دید رهگذران در آن منطقه باز شد. اصولا کسی حق ندارد منظر باز ملت را بپوشاند. اینکه می‌گویند هنرمندان اعتراض دارند مگر در بین هنرمندان معتاد نیست؟ مگر در بین آنها آدم مساله‌دار وجود ندارد؟ قرار نیست که به خاطر چهار نفر آدم مساله‌دار دیوار یا حصار بکشیم. باید مشکل و مساله این افراد را حل کنیم.
گراوند در خصوص اینکه برخی از اعضای شورای شهر به دنبال ایجاد این حصار هستند و بر همین اساس آیا شورای شهر اجازه و امکان اجرای چنین کاری را دارد به «جهان‌صنعت» گفت: مشاعات اصلا به شورای شهر تعلق ندارد. یعنی هر یک از مردم می‌توانند به دیوان عدالت اداری مراجعه کرده و بابت اینکه مشاعات شهر پوشانده شده شکایت کنند. تئاترشهر یک فضایی در سه کنج چهارراه ولیعصر ایجاد کرده که چشم‌انداز بازی به مردم می‌دهد. ما چه دلیل و عمدی داریم که منظر باز خود را خفه کنیم؟ (فراموش نکنیم) که این فضا مربوط به هنرمندان یا هیچ شخص یا گروهی نیست و به تمام مردم ایران تعلق دارد. در بین ملت ایران هم معتاد و بزهکار و قاچاق‌فروش هم حضور دارند؛ نمی‌توان چون جامعه مریض شده است بخواهیم دیوار بکشیم. به جای این صحبت‌ها باید برای سالم‌سازی نظام اجتماعی تلاش کنیم. در نهایت به نظر من حصارکشی کار بدی است و نباید انجام شود و رسانه‌ها هم باید تلاش خود را داشته باشند تا مانع بروز این اتفاق شوند.
حصارکشی یعنی پاک کردن صورت‌مساله
اگرچه برخی از اعضای فعلی شورای شهر موافق ایجاد حصار به دور مجموعه تئاترشهر هستند اما این طرح در میان اعضای اسبق این شورا نیز مخالفانی جدی دارد.
به تازگی حسن خلیل‌آبادی عضو شورای پنجم شهر تهران با بیان اینکه آسیب‌های اجتماعی با حصارکشی برطرف نمی‌شود و فضای اطراف مجموعه تئاترشهر یک فضای عمومی برای تمام مردم شهر تهران است گفت: نمی‌توان با دیوارکشی آسیب‌های اجتماعی را از این محدوده دور کرد. اگر با حصار و دیوار آسیب‌های اجتماعی حل‌شدنی بود که این اتفاق در زندان‌ها می‌افتاد.
به گفته خلیل‌آبادی، تفکر حصارکشی برای دورکردن آسیب‌های اجتماعی یک تفکر قدیمی است. برای حل مشکلات اجتماعی ما نیاز به مطالعه و راهکارهای کارشناسی داریم.
او با ذکر اینکه مگر می‌توان مکان عمومی شهر را به مکانی خصوصی و اختصاصی تبدیل کرد، ابراز داشت که این حصارکشی‌ها به نمای این بنای تاریخی هم لطمه می‌زند، مگر مجموعه فرهنگی که در حریم این مجموعه ساخته شد، به سیما و منظر این بنا لطمه نزد؛ این دیوار یا حصار هم حتما نمای این بنا را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
خلیل‌آبادی پیشنهاد کرد: حضور اهالی فرهنگ و هنر با اجرای برنامه‌های هنری و استفاده از کاربری‌های فرهنگی و هنری می‌تواند امنیت را به این مجموعه بازگرداند.
ناصر امانی عضو شورای شهر ششم هم با تاکید بر اینکه هنوز تصمیمی برای حصارکشی بر دور مجموعه تئاترشهر گرفته نشده است، گفت: درخواست اهالی هنر برای جلوگیری از تردد افراد آسیب‌دیده اجتماعی در این محل منجر به پیگیری برخی از اعضای شورای شهر شده اما اینکه این حصارکشی عملی است یا نه و مدیریت شهری آن را اجرایی می‌کند، مشخص نیست و قول قطعی در این زمینه داده نشده است.
وی ادامه داد: موضوع آسیب‌های اجتماعی را باید ریشه‌ای حل کنیم و اینکه دور مجموعه‌ای حصارکشی کنیم، سیاست مناسبی نیست و اگر باب این موضوع باز شود، تعداد اماکنی که این درخواست را از مدیریت شهری دارند، زیاد می‌شود و این با سیاست‌های اعلام‌شده از سوی مدیران شهری برای حل ریشه‌ای آسیب‌های اجتماعی متضاد است و ما باید مشکل را حل کنیم نه مشکلات را کانالیزه کنیم.
زهرا نژادبهرام در زمانی که این طرح حصارکشی مطرح شد، در واکنش به آن گفت که حصارکشی دور تئاترشهر مثل این است که پل‌های عابر پیاده را تعطیل کنیم؛ چون ممکن است آسیب اجتماعی داشته باشد!». حجت نظری هم این اقدام را برابر با «ایزوله‌کردن» یک بخش از شهر قلمداد کرده بود.
راه‌حل میانه برای حل مشکل تئاترشهر
هنرمندان به عنوان موافقان اصلی طرح حصارکشی در واقع قصدشان برطرف کردن خطرات احتمالی در اطراف ساختمان تئاترشهر است. در طرف مقابل فعالان حوزه شهری نیز به درستی به این نکته اشاره می‌کنند که حصارکشی علاوه بر محدود کردن دید مردم با قانون در تعارض است و پاک کردن صورت مساله به جای حل کردن آن است.
در این شرایط پارادوکسیکال اما شاید بتوان راه‌حل میانه‌ای نیز در نظر گرفت؛ مثلا آنکه با افزایش نیروهای انتظامی، پلیس محله و حتی استخدام تعدادی نگهبان اقدام به حفظ امنیت این محدوده کرد و در عین حال با دیوارکشی نیز دید و منظر شهر را مخدوش نکرد.
علی اعطا سخنگوی شورای شهر چندی پیش به دنبال ارائه همین راه‌حل میانه بود و در همین راستا در نطق پیش از دستور شورای شهر گفت: محوطه پیرامون تئاتر دچار آسیب‌هایی است و نمی‌شود نافی آن شد به دنبال برخی از رفتارهای ناهنجار که آنجا انجام می‌شود، در شأن آن نقطه از شهر نیست. از دیگرسو، مجموعه‌ای از رفتارها و اقدامات توسط برخی، تئاترشهر را به عنوان یک اثر ثبت‌شده در فهرست ملی در معرض تخریب قرار داده است و نمی‌توان نسبت به آن بی‌توجه ماند و صرفا نظاره‌گر بود. اما اینکه چه راهکاری می‌توان اندیشید، این راهکار حتما جداسازی محوطه تئاترشهر از شهر نیست. تئاترشهر چنانکه از نامش پیداست، متعلق به شهر است و همین نکته که در مهم‌ترین تقاطع شهر که کانون و قلب فرهنگی، هنری و دانشگاهی شهر نیز هست، چنین شخصیتی به آن داده است.
اعطا ادامه داد: ایجاد حصار فیزیکی میان محوطه تئاترشهر و فضای عمومی شهر، پیام نامناسبی به شهروندان می‌دهد. ممکن است گفته شود این اقدام برای کنترل آسیب‌های اجتماعی و تامین ایمنی و امنیت است. اما صحیح‌تر این است که تامین ایمنی و امنیت این مجموعه از طریق مدیریت فضای عمومی و رونق‌بخشی به آن و تعریف رویداد در آن صورت بگیرد. حصارکشی، ارتباط شهروندان و هنرمندان را مخدوش می‌کند. توجه کنیم که اصلا مکان‌یابی این ساختمان در این نقطه از شهر و طراحی آن با این ایده که در یک فضای شهری واقع شود، پیام روشنی دارد. پیام آن این است که باید بین فضای شهری و شهروندان با هنر و اهالی هنر ارتباط مستمر وجود داشته باشد. ایجاد دیوار و حصار، چه به لحاظ کارکردی و چه به لحاظ نمادین، مخدوش‌کردن ارتباط شهروندان و اهالی هنر است.
اخبار برگزیدهپیشنهاد ویژه
لینک کوتاه :