پیامدهای حذف حجم مبنا در بازار پایه/ تقویت نقدشوندگی
به گزارش جهان صنعت نیوز: بر همین اساس، فرابورس ایران از فردا حجم مبنای برخی نمادهای بازار پایه را حذف خواهد کرد. در اطلاعیه فرابورس ایران تاکید شده است در صورتی که نماد معاملاتی طی ۲۰ جلسه معاملاتی متوالی در بازار پایه در تمامی لحظات دارای صف خرید یا فروش باشد، پس از انجام اطلاع‌رسانی لازم نماد مذکور بدون اعمال حجم مبنا قابل معامله خواهد بود و در صورتی که معامله با قیمت‌های متفاوت از آستانه‌های قیمتی انجام شود، حجم مبنا به مقادیر مرتبط با فرمول حجم مبنا تغییر می‌یابد. پیمان حدادی تحلیلگر بازار سرمایه در گفتوگو با «جهان‌صنعت» این اقدام را در ادامه تصمیم اخیر برای ساده‌سازی مقررات توقف نمادها، مثبت و سازنده ارزیابی کرده و آن را گامی در جهت افزایش نقدشوندگی بازار و اعتمادسازی می‌داند.
فرابورس ایران به تازگی در راستای افزایش نقدشوندگی تصمیم به حذف حجم مبنای نمادهای دارای صف خرید یا صف فروش گرفته است. فرابورس ایران در اطلاعیه‌ای مهم در خصوص حجم مبنای نمادهای دارای صف خرید و فروش در بازار پایه، تصمیم گرفت که حجم مبنای نمادهای بازار پایه را در صورتی که به مدت ۲۰ روز معاملاتی در صف فروش یا صف خرید باشند، به ۱ تغییر دهد که به معنای حذف حجم مبنا برای این نمادها خواهد بود. بر این اساس، حجم مبنای نمادهای معاملاتی حرهشا۱، ساذری۱، سنوین۱،شکف۱، فسدید۱، پارتا۱،ثقزوی۱، ثنظام۱، حاریا۱، خفناور۱، سخواف۱، سفارود۱، فالوم۱، فنرژی۱، قجام۱، گپارس۱، واحصا۱، وصنا۱، وشمال۱ از فردا به ۱ تغییر خواهد یافت. قفل شدن نمادها در صفوف فروش یا خرید در روزهای هیجانی منفی و مثبت بازار سرمایه همواره یکی از مشکلات اصلی سهامداران بوده و توان نقدشوندگی بازار سرمایه را کاهش داده است. طی روزهای هیجانی سال ۹۹، مشکل قفل شدن صفوف خرید برخی نمادها معضل بزرگی در مسیر روان شدن معاملات بود که در طول زمان به ایجاد حباب‌های قیمتی نیز انجامید. پس از آن نیز در زمان ریزش بازار سرمایه، هیجان منفی فروش، داد و ستدهای روان در معاملات این نمادها را با مشکل جدی روبه‌رو کرده بود. این معضل به ویژه در نمادهای بازار پایه فرابورس مشهودتر بود؛ نمادهایی که در روزهای هیجان خرید، به شکلی حبابی رشد کرده و حالا در روزهای ریزش در هیجان منفی فروش گرفتار شده و فرصت اصلاح و واقعی شدن قیمت سهم را از دست داده بودند.
در این میان در کنار کند شدن معاملات و زیان آن برای شرکت‌ها، سرمایه‌های سهامداران نیز مدت‌ها در این نمادها بلوکه شده است. این در حالی بود که با توجه به رشد نرخ تورم و کاهش ارزش پول، هر روز از ارزش این سرمایه‌ها کاسته می‌شد. این روند ریسک بازارگردانی را نیز برای شرکت‌های بازارگردان افزایش داده و این شرکت‌ها را از ورود به این نمادها منصرف می‌کرد. بدین ترتیب روند قفل بودن نمادها طی ماه‌های گذشته تداوم داشته است. بررسی وضعیت نمادهای اعلام‌شده از سوی فرابورس برای حذف حجم مبنا نشان می‌دهد به‌رغم نزول سنگین شاخص کل طی ماه‌های گذشته، این نمادها هنوز موفق نشده‌اند اصلاح مناسبی را تجربه کنند و به سطح ارزندگی برسند. از همین رو گفته می‌شود حذف حجم مبنا خواهد توانست تا حد زیادی به اصلاح قیمتی این نمادها کمک کرده و با روان شدن معاملات، پول‌های بلوکه‌شده سرمایه‌گذاران را آزاد کند.
آزاد شدن پول‌های بلوکه‌شده در نمادها
پیمان حدادی تحلیلگر بازار سرمایه در گفتوگو با «جهان‌صنعت» حذف حجم مبنای برخی سهم‌های بازار پایه که ۲۰ روز متوالی صف خرید یا صف فروش هستند را اقدام درستی ارزیابی و عنوان کرد: «قبلا هم این موضوع را در شرکت‌های بورسی با عنوان رفع گره معاملاتی تجربه کرده‌ایم. قاعدتا وقتی تقاضا یا عرضه برای روزهای متوالی در حداقل یا حداکثر دامنه نوسان وجود دارد از به تعادل رسیدن قیمت سهم جلوگیری خواهد شد. از آنجا که در بازار سرمایه ایران با دامنه نوسان هم مواجه هستیم باید بعد از چند روز یا دامنه نوسان یا حجم مبنا حذف شود تا معاملات سهم روان شود.» او می‌افزاید: «با توجه به اینکه اکثر نمادهای بازار پایه که مشمول این مقررات شده‌اند روند منفی و نزولی داشته‌اند قاعدتا بحث حذف دامنه نوسان می‌تواند با کاهش قیمت هیجانی زیاد این سهم‌ها روبه‌رو شود.
در نتیجه شرکت فرابورس بحث حذف حجم مبنا را در نظر گرفته و آن را در برخی سهم‌ها به عدد یک رسانده است.این باعث می‌شود که خیلی زودتر نمادها به قیمت تعادلی برسند.» حدادی تاکید می‌کند: «تاثیر اقدام اخیر این خواهد بود که نقدینگی که ماه‌هاست در این سهم‌ها بلوکه شده زودتر آزاد می‌شود و قیمت‌ها هم دیگر درگیر صف‌های خرید یا فروش نخواهند بود.» این تحلیلگر بازار سرمایه در ادامه بیان می‌کند: «اما این اقدام نمی‌تواند سنگ بنای حذف تدریجی حجم مبنا در کل بازار باشد چرا که حجم مبنا اگر قرار باشد حذف شود عمدتا از سهم‌های بزرگ‌تری که نقدشوندگی بیشتری دارند و بازارگردان هاروی آنها فعال هستند باید صورت می‌گرفت.» حدادی عنوان می‌کند: «قبلا هم تمامی نمادهای فرابورسی بدون حجم مبنا بودند و از انتهای سال ۹۸ بود که حجم مبنا برای نمادهای فرابورسی ایجاد شد. در نتیجه این روند نمی‌تواند به معنای بحث تدریجی حذف حجم مبنا از کل بازار باشد بلکه عمدتا برای به تعادل رسیدن این سهم‌هاست.»
اقدامات اعتمادساز
حدادی با اشاره به سایر اقداماتی که طی دو هفته گذشته از سوی مسوولان بازار سرمایه انجام شده است، حذف حجم مبنا را در کنار اصلاح مقررات توقف نمادهای مثبت ارزیابی می‌کند و می‌افزاید: «بحث محدودیت‌های زائدی که در رابطه با کاهش یا افزایش بیش از ۲۰ درصدی قیمت سهام و توقف نمادها بود و همچنین بحث تغییر رفتار ناظر به خصوص درباره بستن کدهای معاملاتی، می‌تواند به تدریج باعث شود اعتماد به بازار سرمایه بازگردد.»
این تحلیلگر بازار سرمایه تصریح می‌کند: «به نظر می‌رسد که مدیران سازمان بورس و شرکت‌های بورس و فرابورس ایران تمرکز را در حال حاضر روی مقررات زائد و محدود‌کننده گذاشته‌اند تا بدین‌وسیله معاملات بازار سیال‌تر و روان‌تر از قبل شود و بتواند به نقدشوندگی بازار کمک کند.» حدادی تاکید می‌کند: «نتیجه کمک به نقدشوندگی بازار می‌تواند ورود پول و نقدینگی به بازار سرمایه باشد که سرانجام آن هم بازگشت اعتماد خواهد بود.»
لینک کوتاه :