اما و اگرهای ورود روزنامهها به باشگاه مالیاتی
غلامحسین دوانی * نظام مالیاتی کشور دستخوش تغییرات زیادی طی چند وقت اخیر شده و دولت قصد دارد از هر طریقی که میتواند کمبودهای درآمدیاش را با بستن مالیات به حوزههای مختلف جبران کند. در این خصوص لازم است چند نکته مورد بررسی قرار گیرد. به طور کلی وزارت امور اقتصاد و دارایی مشتمل بر دو بخش اقتصادی و دارایی است. بخش اقتصادی این وزارتخانه موظف است برنامههای توسعه اقتصادی کشور را اجرا کند و بخش دارایی نیز عهدهدار تامین مالی برنامههای توسعهای است. چنانچه برنامههایی وجود داشته باشد که از سوی افراد دیگری پیگیری میشود و مسوولیت اجرای این برنامهها برعهده خود آنهاست، دولت اجازه دریافت مالیات از این گروهها را ندارد.
یکی از اهداف سازمان امور مالیاتی در تمام دنیا تنظیم رفتار اقتصادی افراد یک جامعه است. در کشوری که تیراژ کتاب به ۲۰۰ تا ۳۰۰ رسیده و فرهنگ کتابخوانی به قهقرا سقوط کرده، وظیفه دولت حمایت از صنعت نشر و توسعه مسائل فرهنگی است. نشریات، روزنامهها و کتابها از اهم موارد توسعه فرهنگی تلقی میشوند. اگر فرض کنیم شاخص مطالعه کتاب به دو دقیقه رسیده باشد، باید اینگونه نتیجهگیری کنیم که چنین جامعهای یک جامعه بیفرهنگ است. بنابراین دولتی که خود به تنهایی در توسعه فرهنگ و دانش ناتوان است، از طریق اخذ مالیات بخشهایی را که در حال یاری رساندن به توسعه بخش فرهنگی کشور است تضعیف میکند.
اگرچه هستند روزنامههایی که به رسالت اصلی خود نمیپردازند، به جناحهای خاصی تعلق دارند، مشغول بساز و بفروش هستند و در دورههایی که رانت توزیع میشد به خرید و فروش کاغذ مشغول بودند، اما در برهه کنونی با آزاد شدن قیمت کاغذ دیگر رانتی در این حوزه توزیع نمیشود. نکته قابل توجه آنکه آنهایی که پیش از این نیز مالیات پرداخت نمیکردند همانهایی هستند که وابسته به دولتاند و حتی با حذف معافیت مالیاتی روزنامهها نیز از پرداخت مالیات طفره میروند. بهترین کار این بود که دولت نشریات را مورد حمایت قرار میداد و دست به تفکیک آگهیهایی میزد که در روزنامهها منتشر میشود. ما بسیاری از روزنامهها را میبینیم که داد اقتصادی میزنند و ادعا میکنند که نگران چالشها و بحرانهای موجود هستند، اما در خدمت موسسات و مدیرانی بودهاند که تحت عنوان کارآفرین معرفی شدهاند اما بعدها و در مراجع قضایی کشور به جرم فساد محکوم شدهاند.
دولت طی چند وقت اخیر یک کار اساسی انجام داده است (فرآیندی که در دولتهای قبلی هم تکرار شده است)، کشور را متورم کرده و حال تلاش میکند که از تورم ایجاد شده مالیات بگیرد. کاغذی که در حال حاضر با نرخهای بالایی به نشریات و روزنامهها عرضه میشود تیراژ بهترین روزنامههای کشور را به کمتر از ۵۰ هزار رسانده است. نکته جالب توجه آنکه یکی از دلایل اصلی روی آوردن افراد به خرید روزنامه اطلاع از آگهیهای استخدام است و اگر همین آگهی را نیز به دلیل بستن مالیات سنگین از روزنامهها و نشریات حذف کنند، دیگر تمایلی به خرید روزنامه باقی نمیماند. به خصوص آنکه به دلیل توسعه شبکه رسانهای دیجیتال و الکتریکی، روزنامهها دچار چالش شدهاند. در این شرایط دولت به جای تحمیل فشار مضاعف به آنها باید با سیاستهایی، به حمایت از آنها میپرداخت. بنابراین به نظر میرسد دلیل اصلی حذف معافیت مالیاتی نشریات و روزنامهها تنها یک چیز باشد؛ کمبود منابع درآمدی دولت و دست بردن به جیب مردم برای جبران هزینهها!
* عضو جامعه حسابداران رسمی و انجمن حسابداران خبره ایران
اخبار برگزیدهیادداشتلینک کوتاه :