دوراهی جنگ و صلح
به گزارش جهان صنعت نیوز: به نوشته پولیتیکو رییسجمهور روسیه قرار است با آغاز یک سری کنفرانسهای برجسته در مورد امنیت در اروپا در این هفته در کانون توجه جهانی قرار گیرد. ولادیمیر پوتین باید برای یک هفته دیپلماسی پرمخاطره بین کرملین و قدرتهای غربی، هیجانزده باشد. مجموعهای از کنفرانسها و اجلاسها در ژنو، بروکسل، وین، برست و فرانسه برنامهریزی شده که همگی هدفشان یکسان است؛ جلوگیری از حمله ترسناک روسیه به اوکراین.
این مذاکرات به عنوان نخستین گام در راستای احیای گفتوگوها همزمان با وخیم شدن روابط دو کشور به خاطر بسیج نظامی روسیه در نزدیکی مرز اوکراین تلقی میشود. برآورد شده که روسیه ۱۰۰ هزار نیرو در امتداد مرزش با اوکراین مستقر کرده و همین امر نگرانیهایی را در مورد حمله نظامی بزرگ روسیه به اوکراین به وجود آورده است.
تهدید و هشدار آمریکا علیه روسیه در واقع، تایید این نکته است که واکنش سال ۲۰۱۴ دولت اوباما در مقابل هجوم روسیه به بخشهایی از اوکراین و نیز الحاق کریمه به خاک روسیه، بیش از حد ملایم بوده است. حال مقامات آمریکایی میگویند که از اشتباهات گذشته درس گرفتهاند.
نتیجه تحقیقات کاخسفید در هفتههای اخیر نشان داده است که هرچند تحریمهای دوران اوباما به اقتصاد روسیه لطمه زد و واحد پولی آن را تحت فشار قرار داد، در رسیدن به اهداف استراتژیک آن که ناگزیر کردن پوتین به خروج از کریمه بود، شکست خورد. گزینههای آمریکا در صورت حمله روسیه به اوکراین تمام این تحریمها همچنان به قوت خود باقی ماندهاند، اما پوتین را از استقرار نیرو در مرز با اوکراین منصرف نکردهاند.
مقامات آمریکا میگویند برخلاف گذشته که تحریمها بانکهای کوچکتر روسیه را هدف قرار دادند، این بار ایالات متحده رشتههای ارتباطی بزرگترین نهادهای مالی آن کشور را که به تراکنشهای بینالمللی متکی هستند، قطع خواهد کرد. این منابع از اشاره به این نکته خودداری کردند که آیا این اقدامات شامل حذف روسیه از سیستم تراکنشی سوئیفت نیز که بیش از ۱۱۰۰ بانک را در ۲۰۰ کشور به یکدیگر متصل میکند، خواهد شد یا نه. دولتهای اروپایی اما میگویند در مورد این احتمال (نظریهای که تاکنون اروپا از ترس تلافی روسیه با قطع گاز و نفت مورد نیاز اروپا، از آن پرهیز کرده است) گفتوگو کردهاند.
دوراهی مذاکره و رویارویی
آنتونی بلینکن اعلام کرد: یک مسیر گفتوگو و دیپلماسی وجود دارد تا برخی از اختلافات را حل و فصل کرده و جلوی رویارویی را گرفت. راه دیگر رویارویی است و تبعات هنگفت برای روسیه در پی دارد و این در صورتی است که این کشور تهاجم خود علیه اوکراین را تجدید کند.
بلینکن گفت: ما در حال محک زدن این گزاره هستیم که ولادیمیر پوتین رییسجمهوری روسیه کدام مسیر را انتخاب میکند. هر نتیجه مثبتی از این مذاکرات، تا حدی به تمایل روسیه برای کنار گذاشتن این موضع تهاجمیاش بستگی دارد. بنابراین اگر قرار است ما واقعا شاهد پیشرفت باشیم، باید تنشزدایی ببینیم و روسیه از تهدیدی که هماکنون متوجه اوکراین کرده، عقبنشینی کند.
وزیر خارجه آمریکا دسامبر هم به روسیه هشدار داده بود که اگر تهاجم علیه اوکراین را تجدید کند، با تبعات هنگفتی مواجه میشود. بلینکن در آن زمان گفت: فکر میکنم چیزی که مردم باید متوجه شوند این است که اوکراین اهمیت دارد و ما در تعهد خودمان به حاکمیت ملی و تمامیت ارضی آن قاطع هستیم.
بلینکن همچنین روز یکشنبه گفت که روسیه و آمریکا در هفته آتی شاهد هیچگونه پیشرفتی نخواهند بود. او افزود: ما مسائل را روی میز میگذاریم، روسها هم همین کار را میکنند، ناتو و سازمان امنیت و همکاری هم چنین میکنند و ما خواهیم دید که آیا زمینهای برای حرکت رو به جلو وجود دارد یا خیر.
وزیر خارجه آمریکا همچنین تکرار کرد که درخواست از آمریکا برای خارج کردن برخی نیروها از شرق اروپا و همچنین مساله رد کردن عضویت اوکراین در ناتو جزو مسائل مورد بحث نیست. بلینکن پاسخ مستقیمی به این پرسش نداد که آیا آمریکا جابهجایی تسلیحاتش از لهستان و انتقال آن به سمت غرب و جابهجایی موشکها یا محدود کردن مانورهای نظامی آمریکا را کلا رد میکند یا خیر.
با این حال این سیاستمدار آمریکایی گفت که اگر روسیه تخاصم علیه اوکراین را دوباره از سر بگیرد، رویارویی و تبعات گستردهای علیه روسیه در کار خواهد بود. در همین حال سرگئی ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه یکشنبه گفت این احتمال وجود دارد که مذاکرات با آمریکا به سرعت شکست بخورد. او به طور ویژه تاکید کرد که ممکن است گفتوگوها بعد از اولین دور نشست به پایان برسند.
نشست نمایندگان ارشد روسیه و آمریکا
این در حالی است که نشست نمایندگان ارشد روسیه و آمریکا درباره امور و تضمینهای امنیتی دیروز در ژنو برگزار شد. در همین رابطه یکی از دیپلماتهای ارشد روسیه پس از شرکت در یک شام کاری با مقامات آمریکا در ژنو پیشبینی کرد که مذاکرات نمایندگان ارشد دو طرف دشوار خواهد بود.
سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه و دیگر مقامات روس یکشنبه شب شام کاری با وندی شرمن، معاون وزیر امور خارجه آمریکا و رییس هیات آمریکایی و همچنین تیمش در محل اقامت لوکس سفیر آمریکا در کنفرانس خلع سلاح در ژنو برگزار کردند.
این شام کاری مقدمهای برای مذاکرات جامعتر میان هیاتهای آمریکایی و روسی در نمایندگی آمریکا در ژنو بود. این شام کاری همچنین بخشی از سری نشستهای مجازی و رودررو در بین مقامات آمریکایی، متحدان غربیشان و رهبران روسی در روزها و هفتههای اخیر همزمان با افزایش تنشها به خاطر بسیج نظامی روسی در نزدیکی مرز اوکراین بود.
ریابکوف همزمان با خروج از این شام کاری گفت: ما در اصل به مسائل آتی ورود کردهایم، اما این مذاکرات دشوار خواهد بود. این مذاکرات شبیه مذاکرات کاری خواهند بود. فکر میکنم ما وقتمان را هدر نخواهیم داد و از آن نهایت استفاده را خواهیم برد.
ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا با اشاره به اوکراین و آرمانهایش برای پیوستن به ناتو گفت: وندی شرمن در جریان این شام کاری بر تعهد واشنگتن به اصول بینالمللی حق حاکمیت، تمامیت ارضی و آزادی کشورهای مستقل برای انتخاب ائتلافهای خودشان تاکید کرد. او اضافه کرد: شرمن تاکید کرد که آمریکا از هر پیشرفت واقعی از طریق دیپلماسی استقبال میکند.
صدر هیات آمریکا در مذاکرات، وندی شرمن، معاون وزیر خارجه ایالات متحده و دیپلمات باسابقه بود که در گذشته وظیفه مذاکره با ایران را هم در مورد توافق هستهای برعهده داشته است. در آن سوی میز مذاکرات، روسیه خواهان تضمینهای امنیتی در مورد قرار ندادن هرگونه موشک در اروپا که روسیه را هدفگیری کند، و نیز مستقر نشدن تسلیحات و نیروهای نظامی در جمهوریهای سابق شوروی است که در پی فروپاشی دیوار برلین و استقلال از شوروی، به پیمان ناتو پیوستند.
رییسجمهوری روسیه همچنین خواستار پایان گرفتن روند گسترش ناتو، و از جمله این تعهد است که اوکراین هرگز به آن اتحاد اتمی (ناتو) نخواهد پیوست. در این میان، هرچند دولت بایدن برای مذاکره پیرامون کلیه خواستهای روسیه ابراز آمادگی کرده است، و خود نیز خواستهای مفصل خود را دارد، تقاضاهای روسیه به منزله از میان بردن کل ساختار امنیتی است که اروپا پس از فروپاشی شوروی ایجاد کرده است.
پس از اجلاس ژنو، روز چهارشنبه اعضای ناتو با نمایندگان روسیه در بروکسل ملاقات خواهند کرد، و روز پس از آن هم هیات نمایندگی اوکراین برای نخستینبار در ژنو با «سازمان امنیت و همکاری اروپا» جلسه خواهد داشت. اما با توجه به حجم این گردهمایی و اینکه این سازمان دارای ۵۷ عضو است، تصور نمیرود نتیجهای ملموس از این اجلاس حاصل شود.
دیپلماتهای آمریکایی اما نگران هستند که در پایان این هفته شلوغ، روسیه ادعا کند که به هیچیک از نگرانیهای امنیتیاش پرداخته نشده و به بهانه آن، علیه اوکراین وارد اقدام نظامی شود.
استولتنبرگ: خطر حمله مسکو جدی است
دبیرکل ناتو که به اواخر ریاست خود بر این ائتلاف نزدیک میشود، متعهد شد که نظرات و نگرانیهای روسیه در حوزه امنیت را بشنود اما همزمان با آن، مسکو را به تحریمهای بیشتر تهدید و تاکید کرد که خطر مناقشه بسیار جدی است.
استولتنبرگ گفت که ابراز تمایل روسیه نسبت به مذاکره با کشورهای عضو ناتو نشانه مثبتی است. او تصریح کرد: فکر نمیکنم تمامی مسائل در جلسه این هفته حل و فصل شود، اما امیدوارم که این نشست، آغازگر یک روند باشد، جایی که ما بتوانیم در مورد مسائلی نظیر کنترل تسلیحاتی نیز گفتوگو کنیم.
او تقویت نیروهای نظامی روسیه در مرز اوکراین را یک لفاظی بسیار تهدیدآمیز خوانده و روسیه را به دلیل تمایل برای اعمال قدرت نظامی به عواقب نظامی تهدید کرد؛ استولتنبرگ اعلام کرد که ناتو باید آمادگی این را داشته باشد که این گفتوگوها موفقیتآمیز نبوده و باید آماده حمله نظامی جدید روسیه باشد، خطری که استولتنبرگ آن را جدی دانست. دبیرکل ناتو همچنین بار دیگر وظیفه ناتو در خصوص کمک به اوکراین در دفاع از خود در قالب اعزام نیروی نظامی یا آموزش را یادآور شده و روسیه را به تحریمهای بیشتر تهدید کرد.
اخبار برگزیدهسیاسیلینک کوتاه :