انتقاد کارشناسان از قیمت‌گذاری‌های دستوری در زنجیره فولاد
به گزارش جهان صنعت نیوز: به گفته عضو هیات‌مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، قیمت آهن اسفنجی در بورس کالا به محدوده ۱۰ هزار تومان به ازای هر کیلو رسیده و هزینه تمام‌شده تولید شمش فولادی در کارخانجات ذوب القایی با احتساب مالیات بر ارزش افزوده به حدود ۱۶۵۰۰ تومان رسیده است. این در حالی است که قیمت شمش در بورس کالا پایین‌تر از ۱۵ هزار تومان است. بر همین اساس اخیرا سیدرضا شهرستانی هشدار داد که تداوم این روند، باعث تعطیلی این کارخانجات می‌شود. دیگر کارشناسان نیز به تازگی در این خصوص اعلام کردند: سیاست‌های اخیر باعث می‌شود القایی‌ها دست از کار بکشند و شاهد توقف و تعطیلی بسیاری از واحدهای القایی باشیم.
فعالان معدنی از عدم توازن قیمت‌ها در زنجیره فولاد و عدم شفافیت بورس کالا گله دارند و از اینکه قیمت‌ها دستوری هستند و گاهی برخی از شرکت‌های بزرگ فولادی در این امر دخالت می‌کنند، ناراضی بوده و انتظار دارند این مساله از سوی دولت و وزارت صمت هر چه زودتر حل شود. گفته می‌شود یکی از علل اصلی عدم توازن قیمت‌ها، عدم شفافیت بورس کالا است. در واقع گفته می‌شود بورس کالا قیمت‌های شمش را به‌گونه‌ای دستکاری می‌کند که در نازل‌ترین وضعیت خود قرار بگیرند و حالا این سیاست باعث شده که القایی‌ها دست از کار بکشند و شاهد توقف و تعطیلی بسیاری از واحدهای القایی باشیم.
فعالان معدنی باور دارند که شرکت‌های بزرگ فولادی مهندسی عرضه کرده و با بهره از رانتی که در اختیار دارند عرضه مواد اولیه در بورس کالا را به هم زده و باعث شده‌اند که امور طبق برنامه پیش نرود. به این ترتیب عرضه‌ها در ابتدای زنجیره به آن شکلی که انتظار می‌رفت، در بورس کالا انجام نشد. این در حالی است که برای حل این مشکلات و ادامه فعالیت القایی‌ها پیشنهادات مختلفی ارائه شده است. نخست می‌توان از واقعی کردن قیمت‌ها سخن گفت. گفته می‌شود با بهروزرسانی ضرایب قیمتی در زنجیره فولاد می‌توان حاشیه سودی منطقی برای همه ایجاد کرد. ضمن اینکه کارشناسان باور دارند بورس کالا باید مکانیسم شفافی را برای تعیین قیمت اعلام کند و دست از حمایت برخی از شرکت‌ها به طور غیرمستقیم بردارد.
در این خصوص یک فعال صنعت فولاد با اشاره به عدم توازن قیمت‌ها در زنجیره فولاد گفت: تولیدکنندگان بعد از چالشی که در تابستان به واسطه غافلگیری قطع برق پشت سر گذاشتند و باعث تعطیلی و رشد نرخ داخلی شد، با مشکلات بسیاری روبه‌رو شدند. محمدرضا هوشمند تصریح کرد: البته چنین مسائلی فولاد میانی را بیشتر درگیر کرده است.
وی درباره عدم توازن شکل‌گرفته در زنجیره فولاد توضیح داد و افزود: در همان زمان ما به موضوعی به عنوان بازسازی و تقویت زیرساخت‌های کشور ورود پیدا کردیم و تمام صنعت فولاد کشور به سمت درست شدن زیرساخت‌ها حرکت کردند و بسیاری از مسائل در این برهه زمانی مطرح شد. فعال صنعت فولاد تصریح کرد: یکی از مسائلی که اکنون به مشکل تبدیل شده قیمت‌های دستوری است که از سوی وزارت صمت تعیین می‌شود.
مهندسی عرضه توسط شرکت‌های بزرگ فولادی
کارشناسان باور دارند که عرضه مواد اولیه در بورس کالا طبق برنامه پیش نرفته و این امر به دلیل رانت شرکت‌های فولادی بزرگ در بورس کالاست. هوشمند با اشاره به ابلاغ عرضه مواد اولیه در بورس کالا گفت: عرضه مواد اولیه و حلقه اول زنجیره آنطور که تصریح شد، در عمل پیش نیامد و عرضه‌ها در ابتدای زنجیره به آن شکلی که انتظار می‌رفت در بورس انجام نشد.
وی افزود: شرکت‌های بزرگ فولادی هم خریدار هستند و هم به دلیل رانت در بورس کالا، کارگزار اصلی عرضه محصولات زنجیره محسوب می‌شوند و در واقع عرضه را مهندسی می‌کنند.
هوشمند با اشاره به اینکه نرخ‌گذاری و ضرایب گذشته بهروزرسانی نشده است، تاکید کرد: در ابتدای زنجیره برای گندله و کنسانتره با پاداش و جریمه در حال دستکاری در نرخ‌ها هستند و آهن اسفنجی را هم برخلاف اعلام وزارت صمت مبنی بر خرید و فروش ۵۰ درصد، ۶۵ درصد می‌فروشند.
این فعال صنعت فولاد گفت: با این وضعیت شرکت‌های کوچک فولاد میانی و القایی نه تنها سود نمی‌کنند بلکه زیان هم سراغ آنها میآید. در این زمینه پیشنهاد این است که با توجه به اصرار وزیر و بدنه وزارت صمت مبنی بر عرضه حداکثری محصولات زنجیره در بورس کالا، به سمت تعیین یک ضریب کارشناسی حرکت و آن را بهروزرسانی کنیم تا حاشیه سود همه زنجیره متعادل شود.
وی گفت: حالت دیگر فاصله گرفتن از قیمت دستوری است تا معاملات به صورت شفاف انجام شود. بورس کالا مکانیسم شفافی را برای تعیین قیمت آهن اسفنجی اعلام نمی‌کند و همین مساله عدم تصمیم‌گیری درست و به موقع را شکل می‌دهد و باعث می‌شود نتایج بدی مثل تعطیلی کارخانه‌های القایی را به دنبال داشته باشد.
عوامل افزایش قیمت محصولات تولیدی القایی‌ها
در ادامه معاون فروش فولاد خراسان با اشاره به بحث واردات آهن قراضه برای جبران کمبود آن گفت: متاسفانه شرایطی به وجود آمده که قیمت شمش ایران به جای اینکه معادل قیمت جهانی یعنی ۱۵ الی ۱۶ هزار تومان باشد در محدوده قیمتی ۱۲ هزار تومان قرار دارد. قیمت قراضه هم در محدوده ۱۱ تا ۱۲ هزار تومان است که حاصل سیاست‌های غلط بورس کالاست و همین سیاست‌ها باعث توقف فعالیت القایی‌ها و تعطیلی بسیاری از واحدهای القایی شده است.
حسین بختیاری تصریح کرد: واحدهای تولیدکننده القایی اگر قراضه را برای تامین مواد اولیه و خوراکشان خریداری کنند باز هم قیمت شمش تولیدی آنها با قیمت شمشی که در بورس عرضه می‌شود تقریبا یکسان و حتی کمتر است. اگر هم آهن اسفنجی خریداری کنند باز هم همین وضعیت است. به این دلیل که آهن اسفنجی ۱۰ تا ۱۵ درصد هدررفت دارد و فقط ۸۵ درصد سنگ آنها متال دارد.
او گفت: علاوه بر هزینه خرید مواد اولیه برای القایی‌ها، باید کرایه تبدیل و حمل و نقل را هم به هزینه تولید اضافه کرد که این عوامل موجب افزایش قیمت تولیدات محصولات القایی‌هاست در حالی که قیمت بورس کالا از هزینه تولید هم کمتر تعیین شده است.
بختیاری تاکید کرد: بورس کالا مقصر اصلی است که قیمت‌های شمش را به گونه‌ای دستکاری می‌کند که در نازل‌ترین وضعیت خودش قرار گرفته و به همین سبب القایی‌ها دست از کار می‌کشند.
راهکارهای پیشنهادی
معاون فروش فولاد خراسان ادامه داد: برای حل این مشکلات و ادامه فعالیت القایی‌ها دو راه وجود دارد که یکی واقعی کردن قیمت شمش فولادی است که ظاهرا سیاست دولت و بورس این نیست. این در حالی است که باید توجه داشت تعداد زیادی از شاغلان در بخش‌های کوچک و متوسط بیکار می‌شوند.
بختیاری تصریح کرد: اگر میخواهند قیمت شمش در همین حد بماند باید قیمت آهن اسفنجی در بورس کالا تعدیل شود. معیار قیمت کنونی آهن اسفنجی روی قیمت ۱۰ هزار تومان و شمش ۱۲ هزار تومان برای عرضه در بورس چیست؟ یا دولت به بورس دستور می‌دهد قیمت‌ها را تعیین کند و یا اینکه بورس خودسرانه این قیمت‌ها را مشخص می‌کند. در هر صورت قیمت‌گذاری دستوری باعث بیکاری شمار زیادی از فعالان صنعتی و کارگران شده است.
وی درباره موضوع واردات قراضه و افزایش میزان واردات نیز گفت: قبلا آهن قراضه از کشورهای آسیای میانه، عراق و پاکستان به کشور وارد می‌شد. واردات قراضه موضوع جدیدی نیست اما سیاست ممنوعیت واردات قراضه با توجه به دستوری شدن قیمت‌ها و کاهش شدید قیمت‌ها موجب شد هیچ یک از تجار تمایلی به واردات قراضه نداشته باشند. اکنون نیز اگر ممنوعیت واردات قراضه برداشته شود باز هم تجار نمی‌توانند قراضه‌های وارداتی خود را به علت گران بودن آنها به فروش برسانند و روی دستشان خواهد ماند.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهصنعت و معدنلینک کوتاه :