تیر شستا بر قلب بورس

به گزارش جهان صنعت نیوز: زمان‌بندی آینده‌نگرانه برای عرضه شستا در بورس همزمان با استارت رشد شاخص کل، بازار این شرکت را در میان سهامداران به شدت داغ کرد تا شستا بتواند از زمان عرضه اولیه در بیست و هفتم فروردین‌ماه ۹۹ تا سقف تاریخی خود در پانزدهم مردادماه همان سال، ۶۲۹ درصد رشد کند. رشدی شگفت‌انگیز و غیرقابل باور که به‌رغم ارزندگی شرکت‌های تابعه شستا و پیش‌بینی‌های واقع‌بینانه از سودسازی این هلدینگ، تا حدی زیادی بر موج هیجانات بی‌سابقه معامله‌گران سوار بود. با این حال اما روند نزولی شستا به عنوان سهمی که تاثیر به‌سزایی در رشد شاخص کل داشت، از نیمه مردادماه آغاز شد تا شاخص کل نیز تنها پنج روز پس از آن در سراشیبی سقوطی قرار گیرد که هنوز نتوانسته از آن خارج شود. در کنار افت سهام شستا طی ۱۸ ماه گذشته سود عملیاتی این شرکت نیز به شدت کاهش یافته است.

بر اساس گزارش‌های منتشرشده روی کدال، شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی (شستا) طی دوره شش ماهه منتهی به سی‌ام آذر ۱۴۰۰، به ازای هر سهم دو ریال سود محقق کرده است. اگرچه بر این اساس شرکت توانسته به مدد زیرمجموعه‌های ارزنده خود همچنان سودساز ظاهر شود، اما در واقع طی دوره مذکور سودسازی شستا به ازای هر سهم، ۹۶ درصد در قیاس با مدت مشابه سال گذشته کاهش داشته است. در همین حال سود عملیاتی شرکت نیز ۹۲ درصد افت نشان می‌دهد. علی رستمی مدیرعامل شستا در نامه‌ای به رییس اداره نظارت بر ناشران سازمان بورس دلایل کاهش ۹۲ درصدی سود عملیاتی دوره شش ماهه منتهی به سی‌ام آذر ۱۴۰۰ نسبت به دوره سال گذشته را کاهش سود فروش سرمایه‌گذاری‌ها به جهت سیاست‌های اصلاح پرتفوی و تامین مالی و همچنین وضعیت بازار سرمایه اعلام کرده است. در حال حاضر شستا همچنان زیرمجموعه‌های فراوانی را مدیریت می‌کند که عملکرد آنها بر روند سود و زیان این هلدینگ تاثیری مستقیم دارد. گفتنی است امیدنامه شستا ریسک‌های این هلدینگ را در مواردی همچون نوسانات نرخ بهره، نوسانات نرخ ارز، نرخ نهاده‌های تولید، ریسک‌های مربوط به تحولات بین‌المللی، مقررات دولتی، ریسک‌های تجاری شرکت‌های تابعه و مشکلات نقدینگی با توجه به شرایط اقتصادی کشور برشمرده است؛ ریسک‌هایی که به نظر می‌رسد طی ۱۸ ماه گذشته به صورت همزمان، شستا را مورد محاصره قرار داده بودند. طی مدت مورد بررسی نرخ بهره بین‌بانکی به طرز ریسک‌افزایی افزایش را تجربه کرده و دست‌کم تا ماه گذشته به ۲۱ درصد رسیده بود. این عدد در سال گذشته تا ۱۷ درصد نیز کاهش یافته بود. در همین حال نوسانات نرخ ارز نیز سایه سنگینی بر کلیه فعالیت‌های تولیدی داشته است. در کنار معضل ارز چندنرخی در نظام ارزی کشور، از سال گذشته تاکنون بارها نرخ دلار نوسان را تجربه کرده و حتی به ارقام بالای ۳۰ هزار تومان رسیده است. اکنون نیز در سایه مذاکرات برجام، نرخ دلار در محدوده احتیاطی قرار دارد و ریسک ابهام را به بخش تولید و سرمایه کشور تحمیل کرده است. بر این اساس می‌توان انتظار داشت در صورت کاهش ریسک‌های اقتصادی داخلی و بین‌المللی، هلدینگ شستا بتواند بخشی از سودسازی سال گذشته خود را تکرار کند. از همین منظر  در صورت ایجاد ثبات در بازار سهام و رشد دوباره بازار سرمایه، سودسازی شرکت تقویت خواهد شد. به ویژه آنکه بخش قابل‌توجهی از سود سالانه این شرکت از مسیر سرمایه‌گذاری در گروه‌ها و صنایع مختلف بازار سهام ساخته می‌شود. در همین حال ثبات بازار سرمایه خواهد توانست به رشد مجدد قیمت سهام شستا و جبران زیان سهامداران منجر شود.

 گفتنی است در پایان مجمع سالانه شستا در دی سال جاری، افزایش سرمایه ۱۰۵۲ درصدی شستا تصویب شده است؛ شرکتی که دست‌کم ۱۱ درصد از ارزش بازار سرمایه کشور را تشکیل می‌دهد و  به عنوان بزرگ‌ترین بنگاه اقتصادی چندرشته‌ای در حوزه‌های نفت، گاز و پتروشیمی، دارو، صنایع فلزی، معدنی، لوازم‌خانگی، نیروگاهی، دامپروری و سلولزی و… فعال است.

مسیر مشترک شستا و شاخص کل

طی ماه‌های اخیر بازار سرمایه با روندی کاهشی روبه‌رو بوده است. در ابتدای این راه البته ترس ناشی از ریزش بدون توقف شاخص کل، بسیاری از سهامداران را در صف فروش قرار داد تا به هر قیمتی سرمایه خود را از بورس خارج کنند. یکی از نمادهایی که در هر دو دوره رونق معاملات و حاکمیت ترس بر بازار، مورد توجه سهامداران بوده است، نماد شستا است. سهام این شرکت در روزهای اوج بازار همواره با انتشار اخبار مثبت تقویت می‌شد و سیلی از سهامداران را به سمت نماد «شستا» سرازیر می‌کرد. عرضه اولیه پیاپی شرکت‌های زیرمجموعه این هلدینگ نیز دورنمای رشد بی‌سابقه‌ای را برای شستا ترسیم می‌کرد که اقبال سرمایه‌گذاران به این شرکت را افزایش می‌داد. بر همین اساس شستا از نرخ عرضه اولیه هشت هزار و ۶۰۰ ریال در بیست و هفتم فروردین‌ماه، تا ارتفاع ۶۲ هزار و ۷۱۸ ریال در پانزدهم مردادماه رشد کرد تا صعودی ۶۲۹ درصدی را ثبت کند. طی این مدت شستا توانسته بود در صدر شاخص‌سازان نیز قرار گیرد و به عنوان لیدر بازار تلقی شود. با این حال اما این روند رو به رشد تنها چهار ماه به طول انجامید و با ورود بازار به فاز نزولی کاهشی شد. بدین ترتیب شستا اندک اندک اصلاح طولانی مدتی را آغاز کرد که تاکنون نیز ادامه داشته است. بر این اساس سهام شستا از نیمه مرداد سال گذشته تا آخرین روز معامله در دی‌ سال جاری با کاهش قیمت ۵/۸۲ درصدی روبه‌رو شده و از قیمت شش هزار و ۲۷۱ تومان به هزار و ۹۷ تومان رسیده است. طی این مدت البته سهام شستا نوسانات زیادی را از سر گذرانده، اما با این حال نتوانسته سقف تاریخی را لمس کند و هنوز تا رسیدن به نرخ‌های سال گذشته راه درازی در پیش دارد. طی دوره مورد بررسی شاخص کل نیز فراز و نشیب‌های زیادی را تجربه کرده است. شاخص کل از زمان ورود شستا به بورس در بیست و هفتم فروردین سال گذشته تا آغاز ریزش تاریخی مردادماه، معادل ۱۹۸ درصد رشد کرده و از ارتفاع ۶۹۸ هزار واحدی به قله دو میلیون و ۷۸ هزار واحد رسیده بود. با این حال اما آغاز تدریجی اصلاح سهام شاخص‌سازی مانند شستا، این روند را متوقف کرد تا در تغییر جهتی بسیار ملموس، شاخص کل در مسیر نزولی قرار گیرد. بدین ترتیب شاخص کل با اصلاحی ۱۸ماهه اکنون روی رقم یک میلیون و ۲۳۴ هزار واحد قرار گرفته تا با پشت سر گذاشتن نوسانات متعدد، اصلاح ۶/۴۰ درصدی را ثبت کند.