ضعف برنامه‌ریزی در فرآیندهای نوین اکتشاف
به گزارش جهان صنعت نیوز: به باور کارشناسان ورود سرمایه‌گذاران خارجی به کشور و رفع تحریم‌ها می‌تواند در رونق معدنکار به کشور کمک کند. در واقع با ورود سرمایه‌گذاران شاهد ورود دانش و تکنولوژی به حوزه معدن خواهیم بود و شاهد هستیم که معدنکاران داخلی به بهره از روش‌های نوین اکتشاف و توسعه معدنکاری تشویق می‌شوند.
رضا نوری فعال معدنی درباره این پرسش که چرا آن‌طور که باید تمامی معادن کشور شناخته شده نیستند، به «جهان‌صنعت» گفت: این مساله به نوع مخاطب برمی‌گردد. به طور مثال مدت‌هاست که برخی از سرمایه‌گذاران خارجی از ایران خارج شده‌اند و نتوانسته‌اند دست به سرمایه‌گذاری بزنند. این روند باعث شده که پیش‌زمینه آنها نسبت به ایران تغییر کند و چندان به شرایط امیدوار نباشند. در واقع سرمایه‌گذاران جایی می‌روند که به سودآوری خود اطمینان داشته باشند و بدانند که عاقبت بر سر سرمایه آنها چه پیش می‌آید. او تاکید کرد: در حال حاضر به دلیل اعمال تحریم‌ها شرایط سختی در کشور حاکم است و معدن می‌تواند کمک‌حال کشور باشد، بنابراین دولت و وزارتخانه باید راهکارهایی در این زمینه پیدا کنند و شرایط ورود سرمایه‌گذار خارجی را تسهیل کنند.
لزوم استفاده از فرصت‌های بین‌المللی
فعال معدنی با اشاره به اینکه به هر حال نباید در این شرایط ناامید شد و باید از فرصت‌های پیش‌آمده در اطرافمان در سطح دنیا استفاده کنیم، تصریح کرد: البته راه‌های مختلفی وجود دارد که فعالان معدنی ایران بتوانند خود را به جهان نشان دهند. از جمله اینها می‌توان به حضور در رویدادهای بین‌المللی مثل اکسپو اشاره کرد.
نوری که خود از نزدیک در اکسپو د.بی حضور داشته است، گفت: هرچند کشورهای دیگر به بازارهای دیگر در دنیا کشیده شده‌اند و ایران به واسطه تنگ‌نظری‌ها و تحریم‌های موجود، کمتر مثل گذشته برای آنها جذابیت دارد اما برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی در این روند بسیار خوشایند است، چراکه کسانی که می‌خواهند روی معادن ایران کار کنند در نمایشگاه‌های مختلف از جمله اکسپو فرصت آشنایی با پتانسیل‌های معدنی ایران را پیدا می‌کنند. همان‌طور که در نمایشگاه اخیر که در دوبی شکل گرفت شاهد بودیم که نمایندگان کشورهای خارجی استقبال خوبی از سالن معدن پاویون ایران داشتند.
او با تاکید بر اینکه ایران باید بتواند در مجامع بین‌المللی حضور پیدا کند و ظرفیت خود را به دنیا نشان دهد، تاکید کرد که باید از ظرفیت‌های پیش آمده در سطح بین‌الملل از جمله نمایشگاه‌ها و حتی شبکه‌های اجتماعی استفاده کنیم. به عنوان نمونه، هفته معدن پاویون ایران فرصت مناسبی جهت معرفی پتانسیل‌های معدنی کشور ایجاد کرد که اطلاع‌رسانی آن به خوبی در فضای مجازی و سایت اکسپو دوبی صورت گرفت، به طوری که هفته معدن در هر روز با یک رویداد معدنی نامگذاری شده بود. چنین رویدادی سبب حضور نمایندگان اقتصادی و علاقه‌مندان معدنی از کشورهای مختلف در پاویون ایران شده بود.
نوری ادامه داد: هر چند تحریم‌های بین‌المللی حاکم است ولیکن ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های معدنی بالقوه ایران و همچنین جوانان تحصیلکرده و علاقه‌مند در بخش معدن، انرژی ارزان، موقعیت منطقه‌ای و دسترسی به سایر کشورها و بازارهای منطقه امید حضور سرمایه‌گذاران در بخش معدن را پررنگ‌تر می‌کند.
این فعال معدنی با اشاره به لزوم برنامه‌ریزی در حوزه معدن گفت: باید با برنامه‌ریزی خاص و مدون عمل کنیم، چراکه در بازارهای رقابتی عوامل موثر در سرمایه‌گذاری حائز اهمیت هستند. هر چقدر برنامه‌ریزی و نقشه راه برای جذب سرمایه‌گذار شفاف‌تر باشد به حصول نتیجه و عایدی آن برای کشور و مردم خوش‌بین‌تر خواهیم بود. البته در قانون معادن کشور، به خوبی به سرمایه‌گذاری خارجی اشاره شده است.
او با تاکید بر اینکه باید به جوانان تحصیلکرده در حوزه معدن بیش از اینها بها داد، ادامه داد: در کنار نقشه راه، ضرورت اعتماد به جوانان می‌تواند راهگشا باشد، چراکه جوانان با تکیه بر دانش روز در بخش معدن و استفاده از ظرفیت‌های بین‌رشته‌ای نظیر هوش مصنوعی، فناوری و نوآوری روز را در بخش معدن پیاده می‌کنند. در این روند دولت و مسوولان معدنی نباید به سادگی از این ظرفیت بالقوه عبور کنند.
نوری ادامه داد: شرکت‌های معدنی ایرانی می‌توانند از بازارهای دیگر کشورها جهت ارزآوری به کشور استفاده کنند، چراکه جوانان ایرانی بر مسائل روز اکتشاف، استخراج و… آگاه هستند و بازارهایی نظیر کشورهای آفریقایی و آمریکای لاتین که نیاز به متخصص دارند از آنها استقبال می‌کنند.
برنامه خاصی نداریم
آن‌طور که کارشناسان حوزه معدن می‌گویند، برنامه‌ریزی خاصی روی فرآیندهای نوین اکتشاف در برخی از معادن انجام نداده‌ایم. اقداماتی هم که تاکنون در این زمینه انجام شده به نتایج خاصی نرسیده است. به این ترتیب باوجود آنکه کشور ما از نظر زمین‌شناسی ظرفیت‌های لازم را دارد، روش‌های اکتشافی و جذب سرمایه‌گذاری آنقدرها حرفه‌ای نیست که این حوزه بتواند رشد کند. نوری نیز در این زمینه گفت: باوجود اینکه ایران کشور پهناوری از نظر زمین‌شناسی است و خاک غنی‌ای از نظر ذخایر معدنی دارد، متاسفانه آنچنان که باید در زمینه بهره‌برداری از برخی معادن به طور مثال نیکل و کبالت کار نکرده‌ایم و اکتشافات ما در این حوزه بسیار محدود بوده است.
او با بررسی نقاط ضعف در کشور برای رشد تولید فلزات خاطرنشان کرد: مشکل ما این است که نه تنها آنچنان که باید روی اکتشاف این مواد کار نکرده‌ایم بلکه گاهی نیز دست به دوباره‌کاری زده‌ایم. به‌طور مثال سازمان زمین‌شناسی و سازمان انرژی اتمی هر کدام دست به فعالیت ژئوفیزیکی در این حوزه زده‌اند و در نتیجه این مطالعات با تداخل کارکرد روبه‌رو شده‌اند.
نوری ادامه داد: در این روند باید همه دست به‌دست هم دهند تا از موازی‌‌کاری جلوگیری کنند. انتظار داریم یا یک متولی دولتی قدرتمند مثل وزارت صنعت، معدن و تجارت ورود کند یا پهنه‌ها و بلوک‌های اکتشاف را نبندند و بخش خصوصی را طوری آزاد بگذارند که فعالان این حوزه رغبت ورود پیدا کنند. در واقع بخش خصوصی تشنه آن است که در این زمینه دست به اکتشاف بزند. باید به این حوزه آنقدر قدرت دهیم تا به ادامه فعالیت خود در عرصه اقتصاد اعتماد کند.
این فعال معدنی با اشاره به اهمیت و کاربرد نیکل و کبالت در فناوری نوین اظهار کرد: دنیا به سمت فناوری‌های تک در حال حرکت است. این مواد معدنی نقش بسزایی در رشد صنایع‌های تک، تلفن همراه و ماشین‌های برقی دارند. از آنجا که نیکل، کبالت و عناصر نادر خاکی و کمیاب در کشور ما وجود دارند، بنابراین باید سرفصلی بگذاریم که تنها تمرکز خود را روی مواد معدنی خاص مثل مس و سنگ‌آهن و سنگ‌های گرانبها قرار ندهیم.
نوری تاکید کرد: دولت یا باید پهنه‌ای را در نظر بگیرد و به توسعه تولید این فلزات کمک کند یا موضوع را به طور کامل به بخش خصوصی واگذار کند. نمی‌توان انتظار داشت بخش خصوصی وظیفه خود را به نحو احسن انجام بدهد، در حالی که دولت سنگ‌اندازی می‌کند. در نتیجه این کار، شرایط طوری می‌شود که شاهدش هستیم، یعنی نه به اکتشاف مناسبی رسیده‌ایم و نه به توسعه تولید این عناصر معدنی و در نهایت همه چیز معلق می‌شود.
ضرورت تشکیل پنجره‌ای واحد
فعال معدنی درباره این سوال که انتظار شما از دولت و مسوولان وزارت صمت در این حوزه چیست، گفت: آنها باید از فعالان اقتصادی و سرمایه‌گذاران از جمله معدنکاران حمایت کنند. فعالسازی یک معدن به صورت مستقیم و غیرمستقیم می‌تواند کارآفرینی ایجاد کند و آمار بیکاری را کاهش دهد. به خصوص که اکثر معادن در مناطق دورافتاده قرار دارند و رونق آنها باعث می‌شود که بومی‌ها و بیکاران در آن منطقه مشغول به کار شوند.
او با اشاره به اهمیت دستیابی به یک پنجره واحد تصریح کرد: گاهی معدنکار برای فعالیت خود به چندین سازمان یا اداره سر می‌زند و به طور مداوم با قوانین ضد‌ونقیض روبه‌رو می‌شود. در حالی که کار معدنکار باید در یک روز حل شود، نه اینکه گمرک، وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت اقتصاد هرکدام نظرهای مختلفی داشته باشند و او را سردرگم بگذارند. او تاکید کرد: هرچه وزارتخانه و دولت بتوانند کار را برای معدنکار تسهیل کنند، تولید داخلی نیز به همان نسبت رشد می‌کند.
نوری با تاکید بر اینکه باید از امروز خود را برای ۳۰ سال آینده آماده کنیم، گفت: دنیا با تمرکز بر آینده‌پژوهی به سمت فناوری‌های برتر در بخش معدنکاری حرکت کرده، در حالی که ما هنوز در مرحله ابتدایی و تهیه ابزارآلات معدنی هستیم. امیدوارم نگاه آینده پژوهانه در کشور ما هم وجود داشته باشد تا بدانیم قرار است به کجا برسیم. هرچند با تکیه به ظرفیت‌های کشور، نیروی کار و دیگر عوامل دورنمای روشنی برای کشور مسیر است و با برنامه‌ریزی و تلاش‌های شبانه‌روزی بخش خصوصی و دولت همگام با نوآوری‌های بین‌المللی چشم‌انداز کشورمان در منطقه بی‌بدیل خواهد بود.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهصنعت و معدنلینک کوتاه :
