بی‌توجهی مسوولان به مانع‌زدایی

به گزارش جهان صنعت نیوز:  بخش دیگری از سخنان رهبری به بحث صنعت خودرو اختصاص داشت؛ جایی که ایشان تصریح کردند: حمایت‌های عملی و تبلیغاتی از تولید داخلی باید منجر به ارتقای کیفیت محصولات و همچنین ارتقای فناوری شود، اما متاسفانه در برخی صنایع به‌ویژه در صنعت خودرو به موضوع کیفیت توجه نمی‌شود و مردم نیز بحق به آنها اعتراض دارند.

رهبری همچنین با اشاره به لزوم همراهی و تعامل میان دولت و فعالان تولیدی مشکل صدور بخشنامه‌های متعدد از سوی نهادهای اجرایی را برجسته دانستند و گفتند: از سال ۹۷ تا ۱۴۰۰، هزار و پانصد بخشنامه فقط درباره مسائل گمرکی صادر شده است. فعالان اقتصادی به کدام یک عمل کنند؟ اصلا فرصت هست همه را بخوانند؟ علاوه بر این مقام معظم رهبری با تاکید مجدد بر لزوم تهیه و تصویب سند و نقشه راهبردی صنعتی کشور گفتند: وجود این سند مهم و قانونی موجب جلوگیری از انحراف برنامه‌های صنعتی کشور با رفت و آمد و تغییر دولت‌ها خواهد شد.

بارقه امید برای صنعتگران

در همین خصوص رییس سابق کمیسیون صنایع اتاق ایران در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» اظهار کرد: واقعیت این است که رهبر معظم انقلاب مدتی بود که با فعالان اقتصادی ارتباط خیلی مستقیم و نزدیک نداشتند، اما برگزاری نشست دیروز ایشان با جمعی از تولیدکنندگان کشور می‌تواند بارقه امیدی برای صنعتگران باشد.
ابوالفضل روغنی‌گلپایگانی گفت: در شرایط بحرانی اقتصادی کشور، نشست فعالان اقتصادی با رهبری می‌تواند نقطه شروع مهمی برای حل مشکلات باشد چرا که در این نشست فرصتی فراهم شد تا تولیدکنندگان و یا نمایندگان تشکل‌های بخش خصوصی در حوزه‌های مختلف، چالش‌های خود را به صورت حضوری و مستقیم به رهبری انتقال دهند.
وی با بیان اینکه رهبر انقلاب در این نشست تذکرات مهمی را به مقامات دولتی و حتی خود صنعتگران دادند، افزود: با توجه به اینکه دولت جدید سر کار آمده، فضای کسب‌وکار و تجارت کشور نیز در حال تغییر است. در همین راستا خط‌مشی کلی در حوزه کسب‌وکار و صنعت نیز توسط رهبری به مسوولان و فعالان اقتصادی داده شد تا آنها تمرکز بیشتری بر تهیه استراتژی توسعه صنعتی داشته باشند.

روغنی‌گلپایگانی با اشاره به بخشی از صحبت‌های رهبری در این نشست افزود: رهبری اعلام کردند که من با دخالت مسوولان دولت و دستگاه‌های دولتی در فعالیت‌های اقتصادی موافق نیستم، اما با هدایت، نظارت و کمکشان موافقم. در واقع با این صحبت‌ها رهبری به مسوولان دولتی این هشدار را دادند که از دخالت در امور اقتصادی پرهیز کنند و تنها نقش نظارت و هدایت داشته باشند. مواردی که همگی در اصل ۴۴ قانون اساسی آورده شده و اینطور می‌توان بیان کرد که رهبری بار دیگر به این وسیله بر توجه دولتمردان به اصل ۴۴ و خصوصی‌سازی تاکید کرده‌اند.

رییس سابق کمیسیون صنایع اتاق ایران بیان کرد: نکته دیگری که در بیانات رهبری به آن به صورت صریح و آشکار اشاره شد، کنار کشیدن بانک‌ها و دستگاه‌های دولتی از دخالت در امور اقتصادی بود به طوری که تاکید شد این بخش‌ها تنها باید نقش ناظر و کنترل‌کننده را داشته باشند.

گلایه از عملکرد صنایع خودرو و لوازم خانگی

وی همچنین با اشاره به اینکه رهبری در این نشست از نحوه عملکرد صنایع لوازم خانگی و خودرو گلایه کرد، گفت: آنچه به طور مشخص به آن اشاره شد، حمایت‌های بسیار زیاد از صنایعی مثل خودرو بود که باید در مورد عدم تغییر کیفیت محصولات خود با توجه به این حمایت‌ها پاسخگو باشند.

روغنی‌گلپایگانی اظهار کرد: واقعیت این است که دولت و مجلس طی سال‌های اخیر هر طور که شده از خودروسازان حمایت کرده‌اند اما با این حال این بخش از صنعت نتوانسته به درجه مطلوبی در تولید و کیفیت برسد. بنابراین تذکر رهبر انقلاب به این صنایع تذکری شدیداللحن بود. این فعال بخش خصوصی با اشاره به اینکه اخیرا نیز رهبری دستور ممنوعیت واردات لوازم خانگی کره‌ای با برندهای ال جی و سامسونگ را داده بودند اما پس از آن از افزایش قیمت‌هایی که توسط برخی تولیدکنندگان داخلی در بازار اعمال شده بود انتقاد کردند، افزود: در واقع افزایش قیمت‌های ناگهانی مردم را دچار تزلزل کرد.
به گفته وی، آنچه در این بیانات مورد تاکید قرار گرفت اصرار روی کیفیت تولیدات داخلی بود. صنایع داخلی در شرایطی می‌توانند با تولیدات خارجی رقابت کنند که علاوه بر تولید محصول با کیفیت، قیمت تمام‌شده و خدمات پس از فروش مناسبی را ارائه دهند. این در حالی است که طی سال اخیر صنایع ما از قاعده کیفیت فاصله گرفته‌اند. از این رو رهبری بارها در این خصوص به صنایع تذکر داده‌اند.

رییس سابق کمیسیون صنایع اتاق ایران همچنین با اشاره به اینکه به نظر می‌رسد بانک مرکزی در هفته‌های اخیر تصمیمات بهتری گرفته است، گفت: برگزاری چنین جلسه‌ای را نیز باید به فال نیک بگیریم چرا که می‌تواند به حل مشکلات و چالش‌های واحدهای تولیدی و تشکل‌های بخش خصوصی کمک زیادی کند و موجبات دخالت کمتر دولت در امور اقتصادی را فراهم آورد.

سیاستگذاران پاسخگو باشند

علاوه بر این از آنجا که یکی از محورهای مهم صحبت‌های رهبری در مورد صنعت خودرو و گلایه‌های مردم در خصوص آن بود، دکتر امیرحسن کاکایی- استاد دانشکده مهندسی خودرو دانشگاه علم و صنعت- نیز در گفت و گو با «جهان‌صنعت» اظهار کرد: در ابتدا لازم است اشاره به شعار سال از سوی مقام معظم رهبری مورد توجه قرار بگیرد. ایشان امسال را با عنوان پشتیبانی‌ها و مانع‌زدایی‌ها نامگذاری کردند؛ با این حال می‌توان گفت که تقریبا هیچ‌کدام از مسوولین این شعار را اجرایی نکردند. شما امروز از همین نمایندگان مجلس سوال کنید که از ابتدای امسال تاکنون کدام مانع را از پیش روی صنعت خودرو برداشته‌اند. اکنون چند سال است که مقام معظم رهبری در خصوص اهمیت تولید صحبت کرده و رهنمودهای خوبی ارائه می‌دهند؛ امری که متاسفانه به آن توجهی نشده و منجر به شرایط کنونی شده است؛ شرایطی که حتی فعالان درون صنعت نیز از آن راضی نیستند.

کاکایی در ادامه می‌افزاید: نکته مهم به اعتقاد من این است که هیچ‌کدام از مسوولان، مسوولیت وضعیت کنونی را بر عهده نمی‌گیرند. به عنوان نمونه برخی فکر می‌کنند که مدیرعامل یک بنگاه اقتصادی، مسوولیت تمام اتفاقات آن شرکت را بر عهده دارد. این شاید در سایر بخش‌های صنعت درست باشد، اما در مورد صنعت خودرو که برآیند فعالیت حدود ۵۰ صنعت دیگر به صورت توامان است، قضیه تفاوت می‌کند. دقیقا در همین نقطه است که باید مجموعه‌ای از سیاستگذاران با همکاری، صنایع را هدایت کنند. چرا امروز صنعت خودرو از تمامی صنایع بیشتر در چشم است؟ زیرا هم از لحاظ تکنولوژی‌ های‌تک بوده و هم از نظر خروجی مجموعه اقتصاد اهمیت دارد. حال وقتی که این صنعت خوب کار نمی‌کند، تنها یک راهش این است که مدیرعامل را مقصر بدانیم. شما نگاه کنید در همین چهار سال گذشته چند بار مدیران عامل دو خودروساز بزرگ کشور تغییر کرده‌اند؟ در سایپا تنها در طول سه سال، پنج مدیرعامل عوض شده است. به همین دلیل است که مشاهده می‌کنیم، مشکل با تغییر مدیرعامل حل نمی‌شود. حتی مشکل در درون دو خودروساز نیز حل نمی‌شود.

اساسا سوال مهم این است که چرا همه مشکلات را در دو خودروساز بزرگ دیده و ۲۸ خودروساز دیگر را نمی‌بینیم؟ در نتیجه مشخص می‌شود که جوابگوی این وضعیت نه مدیران خودروسازی، بلکه سیاستگذاران باید باشند. وی در ادامه در پاسخ به این سوال که رهبری هم در صحبت‌های خودشان به این موضوع تاکید کرده‌اند، می‌افزاید: در واقع سیاستگذاری‌های ما در طول سال‌های اخیر منجر به بروز چنین وضعیتی شده است. یعنی صحبت‌های رهبری رو به سوی مسوولان است؛ چرا که ایشان دقیقا از بالا به قضیه نگاه کرده و منافع ملی را در نظر دارند؛ اما متاسفانه مسوولان ما هر کدام تنها به فکر جایگاه شغلی، منافع جناحی یا منطقه‌ای خود هستند.به همین دلیل است که تاکید می‌کنم، مشکل ما در صنعت به خصوص صنعت خودرو، مشکل کارآفرینان و مدیران صنعتی نیست؛ چرا که کل صنعت اشکال داشته و خروجی آن نامناسب است. بنابراین مسوول چنین وضعیتی نیز سیاستگذاران هستند.

وقتی به جای رفع موانع، مانع‌تراشی می‌شود

این استاد دانشگاه علم و صنعت در ادامه می‌گوید: برای من بسیار جالب بود وقتی که در ابتدای سال مقام معظم رهبری شعار پشتیبانی‌ها و مانع‌زدایی‌ها را مطرح کردند. در واقع ایشان هم از کلمه پشتیبانی استفاده کرده و هم بر مانع‌زدایی‌ها تاکید داشتند. پشتیبانی که موضوعش مشخص است؛ اما ایشان به درستی کلمه مانع زدایی‌ها را مطرح کردند برای اینکه معتقدند مسوولین ما در حال ایجاد مانع هستند. اکنون شاهد هستیم که مسوولین و به خصوص نمایندگان مجلس در حال ناامید کردن فعالان صنعتی هستند. در گذشته مجلس دو تحقیق و تفحص از صنعت خودروسازی انجام داده و اکنون نیز یک تحقیق و تفحص دیگر در جریان است. شما ملاحظه کنید آیا یک گزارش فنی و کارشناس‌پسند در این مورد پیدا می‌کنید؟ چرا این مساله اتفاق افتاده است؟ برای اینکه هیچکس به اصل موضوع توجه نکرده و تنها به دنبال ایجاد مانع یا مچ‌گیری بوده‌اند. درست در همین‌جاست که خیلی راحت مسیر برای فرافکنی باز می‌شود. یعنی تصادفی صورت می‌گیرد و شاهد هستیم بسیاری از دستگاه‌ها که مسوولیت خود را انجام نداده‌اند، به یکباره کل صنعت خودرو را زیر سوال می‌برند. بالاخره در هر مساله‌ای یک عده مقصر یافت می‌شوند، اما اینکه این ایرادات را قرار است چه کسی رفع کند، همچنان جای سوالش باقی است.

هشدار مهم در مورد آینده صنعت خودرو

کاکایی با بیان اینکه دیدار رهبری با تولیدکنندگان در نوع خود بسیار جالب است، توضیح ‌داد: به نظر می‌رسد ایشان مشاهده کرده‌اند در صحبت با مسوولان اتفاق خاصی رخ نداده و در نتیجه مستقیما‌ با تولیدکنندگان صحبت کرده‌اند، یعنی ایشان در طول سال‌های گذشته بارها و بارها به مسوولان تذکر داده‌اند، اما متاسفانه کسی به فکر نبوده است.
در همین رابطه است که می‌خواهم در مورد صنعت خودرو یک هشدار مهم را مطرح کنم؛ اینکه اگر چنین وضعیتی تداوم داشته باشد به طور قطع از صنعت خودروی ما چیزی باقی نخواهد ماند. شما مدیرعامل را تغییر می‌دهید که خب ایرادی ندارد، اما سوال این است که از او چه می‌خواهید؟ اگر به هر قیمتی تولید کند که کیفیت کاهش می‌یابد و وضعیت کنونی می‌شود، اگر هم کیفیت را حفظ کند که تولید پایین می‌آید. یعنی مدیر در هر دو حالت متهم می‌شود. بالاخره چه زمانی قرار است که تکلیف مشخص شود؟
اکنون اتفاق بسیار بدی برای سال آینده در حال شکل‌گیری است؛ یعنی به اسم ایمنی در حال خیانت به صنعت خودروسازی کشور هستند. امروز سازمان ملی استاندارد اعلام کرده که باید تمامی استانداردهای جدید پیاده شوند که به اعتقاد من امری نشدنی است. بعد هم گفته که می‌خواهیم به سمت تولید خودروی یورو۶ برویم. اصلا شما خودروی یورو۶ را به بازار عرضه کردید؛ اولا هزینه آن را مردم باید متقبل شوند و ثانیا بنزین آن را از کجا می‌خواهید تهیه کنید؟ آیا امروز که همین بنزین یورو۵ را هم درست به دست مردم نمی‌رسانیم، پاسخگو هستیم؟ تازه در این رابطه تهدید هم می‌کنند که تولید را متوقف می‌کنیم، یعنی شمشیر را از رو برای صنعت کشیده‌اند و دائما صحبت از واردات می‌کنند. آیا با واردات مشکل تولید حل می‌شود؟ در واقع مسوولانی که اکنون باید به فکر رفع موانع تولید باشند، امروز صحبت از واردات می‌کنند. به همین دلیل هم هست که رهبری در صحبت‌های خود مسوولان را خطاب قرار دادند. به اعتقاد من طرف مردم بودن با اینکه بخواهیم بدون امکانات و تجهیزات استانداردها را بالا ببریم، دو امر کاملا متفاوت است. یعنی مشکل ما این است که برخی از مسوولان در حال افزایش بار تولید هستند، بدون اینکه بسترهای لازمی را که خودشان مسوول آن هستند، فراهم کنند.