تنش‌های ژئوپلیتیکی قیمت کامودیتی‌ها را دگرگون می‌کند؟/ خطر کمبود عرضه
به گزارش جهان صنعت نیوز: نفت برنت اواخر ژانویه به بالاترین حد از سال ۲۰۱۴ صعود کرد و انتظار می‌رود به دلیل نگرانی‌ها پیرامون کمبود عرضه در بحبوحه افزایش تنش‌های ژئوپلیتیکی، برای مدتی بین ۸۵ تا ۹۵ دلار بماند. اما نظرسنجی طلای هفتگی کیتکونیوز نشان داد تحلیلگران وال‌استریت درباره روند قیمت طلا نظر خنثی داشته یا بدبین هستند در حالی که سرمایه‌گذاران خُرد همچنان خوش‌بینی خود را به روند افزایشی این فلز ارزشمند حفظ کرده‌اند.
در واقع بالا رفتن قیمت نفت موجب افزایش تورم جهانی می‌شود و در این شرایط سرمایه‌گذاران علاقه‌مند هستند تا سرمایه خود را به چیزی تبدیل کنند تا بیشترین مقاومت را در برابر افزایش تورم داشته باشد. طلا یکی از بهترین انتخاب‌های آنان است و به همین دلیل تقاضا برای طلا بالا رفته و موجب گرانی آن می‌شود. در این میان تاثیرگذاری قیمت نفت بر طلا موجب می‌شود تا نفت به صورت غیرمستقیم بر بسیاری دیگر از کالاها، سهام شرکت‌ها و ارزهای رایج کشورهای مختلف نیز تاثیر بگذارد.
با این حال در شرایط فعلی شاهد این هستیم که طلا در بازه محدودی حبس شده و حرکت قیمتی ثابت یا رو به کاهشی دارد. حالا بازار طلا در حالی که قیمت اونس به محدوده قیمت ۱۸۰۰ دلار چسبیده است، منتظر جدیدترین آمار تورم آمریکا در هفته جاری خواهد بود. این فلز ارزشمند به دلیل فشارهای قیمت جهانی، احتمالا قادر خواهد بود به قیمت بالاتری صعود کند اما تا زمانی که به بالای ۱۹۰۰ دلار صعود نکند، بیش از حد نمی‌توان به این فلز خوش‌بین بود. در این بین تنش‌های ژئوپلیتیکی بین روسیه و اوکراین و رشد قیمت‌های انرژی از قیمت طلا پشتیبانی خواهد کرد.
موجودی اندک آلومینیوم برای عرضه
از سوی دیگر شاهد این هستیم بازارهای آلومینیوم که تا پیش از این با موجودی اندک برای عرضه دست‌و‌پنجه نرم می‌کردند، اکنون رشد تنش‌های ژئوپلیتیکی می‌تواند مشکل مذکور را تشدید کند. افزایش حضور نیروهای نظامی روسیه در مرز با اوکراین، اعزام نیروهای آمریکایی به اروپای شرقی را به دنبال داشته است. گفته می‌شود تحریم‌های آمریکا حتی اگر همان‌طور که در سال ۲۰۱۸ تنها شرکت روسال روسیه را هدف گرفتند، مستقیما بر بازار آلومینیوم اعمال نشوند، با محدود کردن عرضه تجارت این فلز را تحت تاثیر قرار می‌دهند و هرگونه تحریمی قیمت آلومینیوم را بالاتر خواهد برد.
این در حالی است که بررسی‌ها نشان می‌دهد قیمت مس رو به فزونی داشته است. قیمت سه ماهه مس در معاملات جمعه ۱۵ بهمن ماه، ۸/۰ درصد معادل ۸۰ دلار نسبت به روز معاملاتی قبل افزایش و نسبت به هفته پیش ۲/۲ درصد رشد داشته است.
نگاهی به بازار سنگ‌آهن به عنوان نهاده استراتژیک صنعت فولاد نیز نشان می‌دهد که قیمت این ماده اولیه در هفته گذشته از حوالی ۱۳۷ دلار به بالای ۱۴۳ دلار رسیده و رشد نزدیک به شش دلاری را رقم زده اما با توجه به آمار و گزارشات موسسات ارزیاب این صنعت، به نظر می‌رسد این شرایط شکننده است.
رشد ۲/۱ درصدی قیمت طلا طی یک هفته
حال سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا تورم می‌تواند به رشد قیمت طلا در بازارهای جهانی کمک کند؟ بازار طلا در حالی که قیمت اونس به محدوده قیمت ۱۸۰۰ دلار چسبیده است، منتظر جدیدترین آمار تورم آمریکا در هفته جاری خواهد بود.
گزارش اشتغال ماهانه آمریکا که مهم‌ترین گزارش اقتصادی هفته گذشته بود، روز جمعه بازارها را شوکه کرد و سرمایه‌گذاران آمار قوی استخدام و ایجاد ۴۶۷ هزار شغل جدید و دستمزدهای بالاتر در ژانویه را هضم کردند. ادوارد مویا تحلیلگر ارشد شرکت OANDA گفت: بسیاری از کارشناسان وال‌استریت آمار منفی را پیش‌بینی می‌کردند. در عوض استخدام قوی و دستمزدهای بالاتر و بازگشت آمریکایی‌های بیشتر به بازار کار را مشاهده کردند. بازده اوراق خزانه به همراه دلار صعود کرد.
در واکنش به این تحولات، قیمت طلا سقوط کرد اما تقاضا برای خرید که در پایین سطح ۱۸۰۰ دلار شکل گرفت، کمک کرد قیمت طلا بهبود پیدا کند. بهای هر اونس طلا در معاملات روز جمعه بازار آمریکا سه دلار و ۷۰ سنت معادل ۲/۰ درصد افزایش یافت و در ۱۸۰۷ دلار و ۸۰ سنت بسته شد و برای کل هفته ۲/۱ درصد رشد داشت.
اوضاع برای طلا دشوار می‌شود
به دنبال آمار قوی اشتغال در ژانویه، بازارها اکنون روی افزایش ۵۰ واحدی نرخ بهره از سوی بانک مرکزی آمریکا در مارس حساب می‌کنند.
به گفته مویا، برای طلا بزرگ‌ترین مانع، همواره سرعت افزایش نرخ‌های بهره از سوی فدرال رزرو بوده است. با چند گزارش تورمی که پیش از نشست مارس بانک مرکزی آمریکا منتشر می‌شوند، این سناریوی پایه به سرعت شکل می‌گیرد که نخستین افزایش نرخ بهره ۵۰ واحدی خواهد بود. همچنین فضایی که در آن بازده اوراق قرضه جهانی رشد می‌کنند، هرگز برای طلا خوب نبوده است. با این حال الگوهای معاملات اخیر نشان می‌دهد رشد اخیر بازده اوراق قرضه به افت شدید قیمت طلا منتهی نشده است. خبر خوب برای طلا این است که در پایین محدوده ۱۸۰۰ دلار خریداران حضور دارند. با این حال اگر وضعیت مذکور تغییر کند، این فلز ارزشمند به مشکل برخواهد خورد.
علاوه بر ابهامات مربوط به تصمیم فدرال رزرو، بازارها همچنان با موضع موافق تحکیم سیاست پولی از سوی بانک مرکزی اروپا و بانک مرکزی انگلیس روبه‌رو هستند. با وجود اینکه بانک مرکزی اروپا هفته گذشته نرخ اصلی خود را منفی ۵/۰ درصد نگه داشت، کریستین لاگارد، رییس بانک مرکزی اروپا به خبرنگاران گفت: نگرانی بیشتری نسبت به رشد اخیر نرخ تورم پیدا کرده است. این اظهارات پس از انتشار آماری مطرح شد که نشان داد هزینه زندگی در منطقه یورو ماه میلادی گذشته ۱/۵ درصد رشد کرد.
بانک مرکزی انگلیس با نخستین افزایش پشت سر هم نرخ بهره از سال ۲۰۰۴، اقدامات برای مقابله با تورم بالا که در سه ماهه اخیر بی‌سابقه بوده است را تشدید کرده است.
ادوارد مویا خاطرنشان کرد: بازارهای مالی انتظار دارند بانک مرکزی اروپا در مارس نرخ بهره را ۵۰ واحد افزایش دهد. این تصمیمات اوضاع را برای طلا دشوار می‌کند.
افزایش ۵۰ واحدی نرخ بهره به طلا آسیب می‌زند
فرانک چولی استراتژیست ارشد شرکت «آر جی او فیوچرز» به کیتکونیوز گفت: طلا در بازه محدودی حبس شده و حرکت قیمت ثابت یا رو به کاهشی دارد. افزایش ۵۰ واحدی نرخ بهره به طلا آسیب می‌زند. بازده اوراق قرضه بالاتر می‌روند اما طلا بالای ۱۸۰۰ دلار مانده و این اتفاق دلگرم‌کننده است. طلا به دلیل فشارهای قیمت جهانی، احتمالا قادر خواهد بود به قیمت بالاتری صعود کند اما تا زمانی که طلا به بالای ۱۹۰۰ دلار صعود نکند، بیش از حد به این فلز خوش‌بین نخواهم بود. تنش‌های ژئوپلیتیکی بین روسیه و اوکراین و رشد قیمت‌های انرژی هم از قیمت طلا پشتیبانی خواهد کرد.
به گفته مویا، بازارها هفته جاری به صعود نفت برنت به ۱۰۰ دلار چشم دوخته‌اند. تنش‌های ژئوپلیتیکی هم دوباره تشدید شده‌اند. مساله انرژی در حال حاضر بزرگ‌ترین ریسک است. سطح مهمی که باید زیر نظر داشت، ۱۷۸۰ دلار است. طلا هفته جاری احتمالا بین ۱۷۸۰ تا ۱۸۲۰ دلار معامله می‌شود. اگر طلا پایین قیمت ۱۷۸۰ دلار را بشکند، ریزش قیمت این فلز احتمالا تشدید می‌شود.
بر اساس گزارش کیتکونیوز، هفته جاری همه نگاه‌ها منتظر آمار تورم آمریکاست که روز پنجشنبه منتشر می‌شود. بازارها نرخ تورم سالانه ۳/۷ درصدی برای ژانویه را پیش‌بینی می‌کنند.
چین بزرگ‌ترین کشور تولیدکننده معدنی طلا
در ادامه کارشناسان در بررسی کشورهای تولیدکننده طلا مطرح کرده‌اند که چین در سال ۲۰۲۱ بزرگ‌ترین کشور تولیدکننده معدنی طلا بوده است و در ادامه کشورهایی از جمله استرالیا، روسیه، آمریکا و کانادا قرار دارند.
اطلاعات اولیه سازمان زمین‌شناسی آمریکا نشان داد تولید جهانی طلا در سال ۲۰۲۱ به ۳۰۰۰ تن رسید که یک درصد کمتر از تولید ۳۰۳۰ تن در سال ۲۰۲۰ بود. در سال میلادی گذشته کاهش تولید معدنی طلا در پاپوا گینه نو، روسیه و آمریکا رشد تولید در کشورهای چین، غنا، اندونزی، آفریقای‌جنوبی و تانزانیا را تحت‌الشعاع قرار داد.
چین در سال ۲۰۲۱ به میزان ۳۷۰ تن طلا تولید کرد که اندکی بیشتر از ۳۶۵ تن در سال ۲۰۲۰ بود و این کشور را در صدر فهرست بزرگ‌ترین کشورهای تولیدکننده طلا قرار داد. استرالیا با تولید ۳۳۰ تن طلا در رتبه دوم، روسیه با تولید ۳۰۰ تن در رتبه سوم و آمریکا با تولید ۱۸۰ تن در رتبه چهارم قرار گرفت. کانادا با تولید ۱۷۰ تن پنجمین تولیدکننده بزرگ طلا در جهان در سال میلادی گذشته بود.
بر اساس گزارش کیتکونیوز، غنا (۱۳۰ تن)، آفریقای‌جنوبی (۱۰۰ تن)، ازبکستان (۱۰۰ تن)، مکزیک (۱۰۰ تن)، اندونزی (۹۰ تن)، پرو (۹۰ تن) و سودان (۹۰ تن) پنج کشوری بودند که فهرست ۱۰ تولیدکننده معدنی طلای بزرگ جهان در سال ۲۰۲۱ را کامل کردند.
تنش‌های ژئوپلیتیکی آلومینیوم را گران‌تر می‌کند
در رابطه با بازار جهانی آلومینیوم نیز این طور عنوان می‌شود که تحریم‌ها حتی اگر همان‌طور که در سال ۲۰۱۸ تنها شرکت روسال روسیه را هدف گرفتند، مستقیما بر بازار آلومینیوم هم اعمال نشوند، با محدود کردن عرضه تجارت این فلز را تحت تاثیر قرار می‌دهند. به این ترتیب می‌توان گفت که هرگونه تحریمی قیمت آلومینیوم را بالاتر خواهد برد. در حال حاضر لایحه تحریم‌ها از سوی آمریکا در سنای این کشور در دست بررسی است.
بازارهای آلومینیوم تا پیش از این با موجودی اندک برای عرضه دست‌و‌پنجه نرم می‌کردند و اکنون رشد تنش‌های ژئوپلیتیکی می‌تواند مشکل مذکور را تشدید کند. با ادامه بن‌بست میان روسیه و اوکراین، ابهامات بازار آلومینیوم را فراگرفته است. افزایش حضور نیروهای نظامی روسیه در مرز با اوکراین، اعزام نیروهای آمریکایی به اروپای شرقی را به دنبال داشته است. وب‌سایت متال ماینر به بررسی پیامدهای احتمالی حمله نظامی روسیه به اوکراین در بازارهای فلزات پرداخته است. یکی از نگرانی‌های بازار، قیمت‌های انرژی است.
اروپا همچنان با بحران انرژی دست‌و‌پنجه نرم می‌کند که قیمت گاز طبیعی را در مقایسه با یک سال پیش پنج برابر بالا برده است. روسیه حدود ۳۵ درصد از گاز طبیعی مورد نیاز اروپا را تامین می‌کند.
این گاز از طریق خط لوله نورد‌استریم۱ که از اوکراین عبور می‌کند، تامین می‌شود. خط لوله نورد‌استریم۲ که از دریای بالتیک عبور می‌کند، ظرفیت صادرات گاز روسیه به آلمان را دو برابر می‌کند. با این حال این پروژه در انتظار دریافت تایید از سوی رگولاتورهای آلمان است. کارخانه‌های آلومینیوم تحت تاثیر افزایش هزینه‌های انرژی که به سودآوری آنها لطمه زده است، ظرفیت تولیدشان را تعطیل یا محدود کرده‌اند. بین چین و اروپا، کاهش ظرفیت تولید جهانی به حدود چهار میلیون تن رسیده است. بر اساس گزارش اویل‌پرایس، اگر جنگی اتفاق بیفتد، تحریم‌هایی احتمالا در کار خواهند بود. روسیه حدود ۶/۳ میلیون تن آلومینیوم در سال ۲۰۲۰ تولید کرد و دومین تولیدکننده بزرگ جهان بود.
افزایش ۹۰ دلاری قیمت مس
همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد که روز جمعه قیمت مس در بورس فلزات لندن نسبت به روز معاملاتی پیشین، ۹/۰ درصد افزایش یافته و به ۹ هزار و ۸۷۵ دلار رسیده است. بر این اساس قیمت مس در معاملات بورس فلزات لندن نسبت به روز پنجشنبه ۱۴ بهمن ماه، ۹/۰ درصد معادل ۹۰ دلار نسبت به روز معاملاتی قبل از آن افزایش یافت و نسبت به هفته پیشین دو درصد رشد را تجربه کرد و به ۹ هزار و ۸۷۵ دلار سنت رسید. قیمت مس در روز پنجشنبه ۱۴ بهمن ماه، ۹ هزار و ۷۸۵ دلار بود.
همچنین قیمت سه ماهه مس در معاملات جمعه ۱۵ بهمن ماه، ۸/۰ درصد معادل ۸۰ دلار نسبت به روز معاملاتی قبل افزایش و نسبت به هفته پیش ۲/۲ درصد رشد داشته است. موجودی مس در انبارهای بورس فلزات لندن در روز جمعه ۱۵ بهمن ماه، با کاهش ۱۷۵ تنی، از ۸۲ هزار و ۴۰۰ تن به ۸۲ هزار و ۲۲۵ تن رسیده است.
رشد شکننده قیمت سنگ‌آهن
در این میان بررسی‌ها از بازار جهانی نشان می‌دهد قیمت سنگ‌آهن که در هفته گذشته از حوالی ۱۳۷ دلار به بالای ۱۴۳ دلار رسیده و رشد نزدیک به شش دلاری را رقم زده، با توجه به آمار و گزارشات موسسات ارزیاب این صنعت شرایط شکننده‌ای دارد.
طبق آمار منتشرشده توسط اداره آمار استرالیا مبنی بر رشد صادرات سنگ‌آهن این کشور به چین یکی از اقتصاددانان موسسه کپتال اکونومیست به نام بن اودی گفته احتمالا صادرات سنگ‌آهن در سال ۲۰۲۲ به خاطر اندک بودن رشد تولید ناخالص چین با مشکل مواجه خواهد شد و این مساله باعث تضعیف قیمت سنگ‌آهن نیز خواهد بود.
دلیل این اقتصاددان از آنجایی مهم‌تر می‌شود که نیپتون استیل نیز به همین دلیل برآورد تولید فولاد خود را در سال ۲۰۲۲ کاهش داده است و آن‌طور که آرگوس گزارش کرده سیاست‌های کنترل کربن در چین نیز عامل دیگر مهم این کاهش برآورد بوده است که پیش‌بینی شکننده بودن نرخ سنگ‌آهن قوی‌تر می‌کند.
البته برنامه‌ریزان ارشد اقتصادی چین متعهد شده‌اند که پس از افزایش «غیرطبیعی» قیمت‌ها در هفته‌های اخیر، معاملات سوداگرانه سنگ‌آهن را مهار کرده و بازار داخلی را تثبیت کنند و به نوعی درباره نوسانات غیرعادی در بازار این محصول هشدار دادند چرا که عرضه و تقاضا را ثابت دانستند و سفته‌بازی را عامل رشد قیمت توصیف می‌کنند.
براساس اطلاعات کمیسیون توسعه و اصلاحات ملی چین، ذخایر داخلی در بالاترین میزان خود در سال‌های اخیر قرار دارد و این یعنی امکان شکل‌گیری تقاضای موثر بر قیمت در بازار منتفی است. با همه این اوصاف باید گفت شکنندگی قیمت سنگ‌آهن دقیقا به اندازه انعطاف ژیمناستیک‌کاران چینی در المپیک در حال حاضر قابل رویت است و احتمال وقوع آن نیز از سوی فعالان و کارشناس این صنعت بسیار بالا تصور می‌شود.
لینک کوتاه :
