هزینه هنگفت احیای چاه‌های نفت

به گزارش جهان صنعت نیوز:  برخی کارشناسان می‌گویند، برای راه‌اندازی چاه‌های نفت به پیش از تحریم‌های برجام نیاز به ۱۲ تا ۱۵ ماه پس از لغو تحریم‌ها طول می‌کشد تا تولید به ۸/۳ میلیون بشکه در روز برسد. برخی کارشناسان هم معتقدند بازیابی ظرفیت در میدان‌ها، مانند سرویس پمپ‌های bore-hole و رفع مسدودیت آنها، می‌تواند برای هر چاه تا یک ماه طول بکشد.

اگرچه وزارت نفت، از ماه‌ها قبل تصمیم به احیای چاه‌های نفت گرفته و از طریق فراخوان از شرکت‌های دانش‌بنیان خواسته که در این امر وزارت نفت را یاری کنند، اما به نظر می‌رسد در صورت برداشته شدن تحریم‌های نفتی، ورود ایران به بازار نفت با توان سابق یعنی صادرات ۵/۲ میلیون بشکه نفت، به سرعت انجام نخواهد گرفت. در دوره قبلی که تحریم‌های بین‌المللی باعث کاهش تولید نفت به کمتر از یک میلیون بشکه نفت در روز شد، حسن روحانی رییس‌جمهور وقت گفته بود که برای احیای چاه‌ها ۸۰۰ میلیون دلار هزینه شده است.

اگر این عدد واقعا هزینه شده باشد، به نظر می‌رسد که دولت سیزدهم هم باید چنین رقمی را برای احیای چاه‌های نفت پیش‌بینی کند. چاه‌هایی که تعدادشان کم هم نیستند. به گفته وزیر نفت حدود شش تا هفت هزار حلقه چاه نفتی و گازی کم‌بازده هم وجود دارند که به مرور زمان افت فشار و افت تولید پیدا کردند. البته به گفته اوجی قرار است ۷۵۰ چاه را به شرکت‌های دانش‌بنیان بسپارند تا در این حوزه بخشی از هزینه‌های دولت کم شود.

چاه‌های نیمه اول یا دوم؟

محمدعلی خطیبی کارشناس نفت و نماینده اسبق ایران در اوپک در این رابطه به «جهان‌صنعت» می‌گوید: زمانی که چاه‌ها افت پیدا می‌کنند، این افت ممکن است به صورت طبیعی رخ دهد که البته می‌توان با یکسری شیوه‌ها این شیب افت را ملایم کرد. معمولا چاه‌هایی که وارد نیمه دوم عمر خود شده باشند، سالانه یک افت طبیعی دارند.

وی اضافه کرد: اصولا عمر چاه‌ها به دو نیمه تقسیم می‌شود، چاهی که وارد نیمه دوم عمر خود شده باشد یک افت طبیعی دارد که برای جلوگیری از این افت راهی به جز کم کردن شیب آن وجود ندارد. اما اگر به دلایل دیگر چاه افت کرده باشد این مربوط به مسائل فنی و مهندسی است.

این کارشناس انرژی تاکید می‌کند: اگر افت تولید به دلایل دیگر باشد، می‌توان افت تولید را با روش‌های مرسوم فنی و مهندسی جبران کرد.

خطیبی با اشاره به تصمیم وزارت نفت برای کمک گرفتن از شرکت‌های دانش‌بنیان تصریح کرد: می‌توان از شرکت‌هایی که تکنولوژی پیشرفته دارند، برای ازیاد برداشت کمک گرفت. آنچه وزارت نفت با کمک شرکت‌های دانش‌بنیان دنبال می‌کند، ازدیاد برداشت از چاه‌هاست. البته شرایط تحریم باعث شده که تکنولوژی‌های مربوط به ازدیاد برداشت که در اختیار شرکت‌های غربی است، در اختیار ما قرار نگیرد و بنابراین ما باید به دانش و توان دانشمندان داخلی اتکا کنیم .او افزود: شرکت‌های نفتی خارجی کشورهای خارجی به دلیل شرایط تحریم تمایل ندارند به ایران بیایند، چون نگران جریمه و سایر مسائل هستند.

تولید صیانتی حتی با آزمون و خطا

حسن مرادی نماینده پیشین مجلس و کارشناس انرژی هم در این رابطه به «جهان‌صنعت» می‌گوید: تولید صیانتی، یکی از الزام‌های هر دولت و کشوری است. اگر نفت یا گاز استخراج می‌شود، پس باید از منابع هم صیانت کرد. در گذشته به علت کمبود منابع که بیشتر ناشی از کمبود سرمایه بود، این اتفاق می‌افتاد که باعث وقفه‌های جدی در تولید نفت می‌شد.

وی با اشاره به اینکه تحریم‌ها باعث شده که تعدادی از چاه‌های نفت در خطر باشند، تصریح کرد: اگر گشایشی در مذاکرات وین انجام شود، دولت باید برنامه‌های گسترده‌ای برای تولید صیانتی اجرا کند و از هر شیوه‌ای که ممکن است، چاه‌ها احیا شده و از تولید صیانتی حفاظت و حمایت صورت بگیرد.

این کارشناس انرژی با بیان اینکه استفاده از توان شرکت‌های دانش‌بنیان ایده خوبی است، گفت: حضور این شرکت‌ها می‌تواند آینده صنعت نفت را تضمین کند. چون تجربه نشان داده که شرکت‌های خارجی به محض یک بحران تحریمی کار را نیمه‌کاره رها می‌کنند. بنابراین دیر یا زود باید شرکت‌های دانش‌بنیان ما حتی با آزمون خطا، آمادگی لازم را به دست آورند.

او با تاکید براینکه دولت بهتر است به نیروهای داخلی اعتماد کند و شرایط رشد و بلوغ آنها را فراهم کند، گفت: اگر این شرکت‌ها تجربه لازم را به دست آورند، هم می‌توانند برای صنعت نفت ایران مفید باشند و هم کشورهای همسایه مانند عراق .

او افزود: در گذشته هم ما شرکت‌های بزرگ و توانمندی مانند مپنا داشتیم که در تولید برق و کمپسور و نیروگاه در سطح منطقه و جهانی کارهای بزرگی انجام دادند و به نظرم باید این‌گونه شرکت‌ها ایجاد شوند.