پیامد حمله احتمالی روسیه به اوکراین بر بازار انرژی/بحران تازه نفتی

به گزارش جهان صنعت نیوز:  موضوعی که کارشناسان آن را شبیه به پیامدهای بحران جهانی اقتصاد در سال ۲۰۰۸ ارزیابی می‌کنند. چه آنکه جهان در حال خروج از بحران کرونا حالا برای احیا نیاز به انرژی دارد. قیمت نفت و گاز در شش ماه گذشته یکسره رو به افزایش بوده و همین عامل موجب تورم در اقتصادهای بزرگ دنیا شده است. بیشتر از همه اقتصاد آمریکا تحت ‌تاثیر تورم شرایط سختی را پیش رو دارد.

شرایطی که جو بایدن را به هر شیوه‌ای متوصل کرد تا برای جلوگیری از افزایش بیشتر قیمت نفت دست به هر کاری بزند، ولو مقابل ایران هم در مذاکرات وین کوتاه بیاید. اما در شرایطی که به نظر می‌رسید، قیمت نفت رو به کنترل است، روسیه تهدید کرده که به اوکراین حمله خواهد کرد. خبری که برای ساعتی بازارهای جهانی را که در آخرین ساعات معاملات هفتگی خود به سر می‌بردند، ملتهب کرد.

از زیان نفت

پس از این خبر واشنگتن و انگلیس هم به اتباع خود توصیه کردند که به سرعت اوکراین را ترک کنند. به دنبال این اتفاق نفت برنت سه دلار و سه سنت معادل ۳/۳ درصد افزایش یافت و در ۹۴ دلار و ۴۴ سنت در هر بشکه بسته شد. بهای معاملات وست تگزاس اینترمدییت آمریکا سه دلار و ۲۲ سنت معادل ۶/۳ درصد افزایش یافت و در ۹۳ دلار و ۱۰ سنت در هر بشکه بسته شد.

هر دو شاخص به بالاترین حد خود از اواخر سال ۲۰۱۴ صعود کردند و رکورد قبلی را که روز دوشنبه بر جای گذاشته بودند، شکستند و تحت‌تاثیر نگرانی‌ها نسبت به ناکافی بودن عرضه جهانی در برابر تقاضای رو به رشد، برای هشتمین هفته متوالی صعود کردند. حجم داد و ستد در آخرین ساعت معاملات افزایش پیدا کرد و حجم معاملات نفت برنت به بالاترین میزان در بیش از دو ماه گذشته رسید.
اندرو لیپو، رئیس شرکت لیپو اویل آسوشیتس گفت: بازار نمی‌خواهد در آخرین روز معاملات فروشنده باشد زیرا اگر تهاجمی در کار باشد، متعاقب آن تحریم تلافی‌جویانه وجود خواهد داشت که به اختلال در تامین نفت و گاز طبیعی منجر می‌شود.

آژانس بین‌المللی انرژی پیش‌بینی خود از تقاضا در سال ۲۰۲۲ را بالا برد و انتظار دارد تقاضای جهانی امسال به میزان ۲/۳ میلیون بشکه در روز رشد کند و به رکورد ۶/۱۰۰ میلیون بشکه در روز برسد. گزارش این دیده‌بان انرژی پس از گزارش ماهانه اوپک منتشر شد که پیش‌بینی کرد تقاضای جهانی برای نفت امسال تحت تاثیر احیای اقتصادی قوی پساکرونایی ممکن است رشد بیشتری پیدا کند.

نقش عربستان و امارات

آژانس بین‌المللی انرژی اعلام کرد عربستان سعودی و امارات متحده عربی اگر نفت بیشتری تولید کنند، می‌توانند به آرام کردن بازار پرنوسان کمک کنند. اوپک‌پلاس ۹۰۰ هزار بشکه در روز کمتر از هدفش در ژانویه نفت تولید کرده است. این دو تولیدکننده عضو اوپک بیشترین میزان ظرفیت مازاد تولید را دارند و می‌توانند به کاهش فشار بر ذخایر تقلیل‌یافته نفت که یکی از عوامل نزدیک شدن قیمت‌ها به مرز ۱۰۰ دلار در هر بشکه و تشدید رشد تورم جهانی است، کمک کنند.

کِرگ ارلام، تحلیلگر ارشد بازار در شرکت OANDA گفت: پس از اینکه آژانس بین‌المللی انرژی پیش‌بینی خود از میزان رشد تقاضا برای نفت در سال ۲۰۲۲ را بالا برد و تایید کرد اوپک‌پلاس نتوانسته است به اهداف تولیدش دست پیدا کند، قیمت‌ها افزایش بیشتری پیدا کردند.

آژانس بین‌المللی انرژی اعلام کرد اگر اوپک‌پلاس محدودیت عرضه خود را به طور کامل خاتمه دهند، ۳/۴ میلیون بشکه در روز عرضه به بازار بازخواهد گشت. با این حال این اقدام ظرفیت مازاد تولید را تا پایان سال به ۵/۲ میلیون بشکه در روز کاهش می‌دهد که عمده این ظرفیت در اختیار عربستان سعودی و تا حدودی امارات متحده عربی قرار دارد.

در حال حاضر اوپک‌پلاس هر ماه افزایش تولید ماهانه به میزان ۴۰۰ هزار بشکه در روز را تصویب می‌کند اما طبق گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، اختلاف بین هدف و تولید اوپک‌پلاس در ژانویه به ۹۰۰ هزار بشکه در روز رسید.

امید به نتیجه مذاکرات برجام

دولت بایدن در واکنش به قیمت‌های بالا، در روزهای اخیر اعلام کرد سرگرم گفت‌و‌گو با تولیدکنندگان بزرگ درباره تولید بیشتر و همچنین احتمال آزادسازی نفت از ذخایر استراتژیک مصرف‌کنندگان بزرگ است.مذاکرات هسته‌ای غیرمستقیم ایران و آمریکا هفته گذشته ازسرگرفته شد و توافق هسته‌ای می‌تواند رفع تحریم‌ها علیه نفت ایران و تسهیل محدودیت عرضه را به همراه داشته باشد.
همچنین رویترز گزارش داد، شرکت خدمات انرژی بیکرهیوز روز جمعه اعلام کرد در آمریکا شمار دکل‌های حفاری نفت هفته گذشته بیشترین میزان افزایش را در چهار سال گذشته داشتند و با ۱۹ حلقه افزایش، به ۵۱۶ حلقه رسیدند که بالاترین میزان از آوریل سال ۲۰۲۰ است.

طبق گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، استمرار تولید کمتر از سطح هدف‌گذاری شده در اوپک‌پلاس، ۳۰۰ میلیون بشکه معادل ۸۰۰ هزار بشکه در روز از عرضه نفت به بازار از ابتدای سال ۲۰۲۱ کاسته است. با این حال نتیجه موفق مذاکرات هسته‌ای می‌تواند تحریم‌های آمریکا علیه صادرات نفت ایران را لغو کرده و با بازگشت تدریجی ۳/۱ میلیون بشکه در روز نفت ایران به بازار جهانی، محدودیت عرضه را تسهیل کند. عرضه و تقاضا در سه ماهه نخست سال میلادی جاری متوازن به نظر می‌رسند اما انتظار می‌رود بازار در سه ماهه دوم یا نیمه دوم سال دچار کمبود عرضه شود.ضرورت پر کردن ذخایر نفت که در کشورهای سازمان توسعه و همکاری اقتصادی که در دسامبر ۶۰ میلیون بشکه کاهش یافت و به پایین‌ترین سطح هفت سال اخیر نزول کرد، به معنای آن است که ایجاد مازاد عرضه نفت بعید است.هدایت‌الله خادمی نماینده پیشین مجلس در این رابطه می‌گوید: اگرچه هم آمریکا و هم روسیه اعلام کرده‌اند هر اتفاقی بیفتد امنیت انتقال انرژی را تضمین می‌کنند، هرچند اوکراین این نظر را ندارد اما در هر حال اگر جنگی رخ دهد هیچ‌یک از وقایع قابل مدیریت نیست.

وی با بیان اینکه قیمت نفت و گاز تحت تاثیر وقایع غیرپایدار منطقه افزایش پیدا خواهد کرد، گفت: هرچند افزایش بهای نفت گریزناپذیر است، قراردادهای گاز نیز اگرچه بلندمدت هستند و قیمت و مکانیسم آن از قبل تعیین شده اما با تغییرات اساسی مواجه خواهد شد، همچنین قیمت فرآورده‌ها تحت‌تاثیر قرار می‌گیرد، زیرا امنیت بازار به هم می‌ریزد و در نتیجه‌ی آن اتوماتیک قیمت کالاها به هم می‌ریزد.خادمی تاکید کرد: نه تنها محصولات نفتی بلکه محصولات کشاورزی و همه کالاهایی که از طریق این منطقه ترانزیت یا تولید می‌شوند، تحت‌تاثیر قرار می‌گیرد، در کل منطقه قفقاز از نظر غذایی دچار آسیب می‌شود، چون داد و ستد دارند و اغلب نیازهایشان را از روسیه و اروپا وارد می‌کنند.