برنده و بازنده بازی فایل صوتی
به گزارش جهان صنعت نیوز: بسیاری از کنشگران سیاسی و کاربران در شبکه‌های اجتماعی حول این محور می‌نویسند و عمدتا خواهان مقابله با فساد، رسیدگی قضایی دقیق به موضوع و شفاف‌سازی بیشتر هستند. پذیرش حضور افرادی با فسادهای کلان در راس کانون‌های قدرت و جایگاه‌های خاص برایشان سخت است و از این همین‌جا است که توجه‌ها به رقابت‌های سیاسی به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل افشای این فایل صوتی جلب می‌شود.
حساسیت موضوع آنجایی درک می‌شود که اصلاح‌طلبان و عدالتخواهان در انتقادات و مطالبه‌گری‌های خود قالیباف را هدف گرفته‌اند، اما قالیبافی‌ها در پاسخ‌ها و واکنش‌های خود از اینکه به مرد میدان و شخصیت شهید اهانت شده یا تهمت زده شده، گلایه دارند! توئیت‌های دیروز چهره‌هایی مثل سعید احدیان و محمود رضوی که از نزدیکان قالیباف هستند، شاهد این مدعا است.
بر این اساس سوالی که مطرح می‌شود این است که در پی انتشار این فایل چه کسی بیشتر ضرر کرده است؟ به عبارت صریح‌تر هدف از افشای این فایل صوتی تضعیف موقعیت چه کسی یا تخریب کدام سیاست‌ها بوده است؟
نکته مهم‌تر اما این است که چرا الان و این مقطع زمانی که نه نزدیک به انتخابات است و نه پروژه سیاسی مهمی در دستور کار قرار دارد، برای این اقدام انتخاب شده است؟
سیاسیون با توجه به گرایش‌های سیاسی خود و البته تفاوت دیدگاه‌هایی که دارند، پاسخ‌های متفاوتی به این سوالات می‌دهند. مثلا منصور حقیقت‌پور، فعال سیاسی اصولگرا و از چهره‌های نزدیک به لاریجانی در گفت‌وگویی با «نامه‌نیوز» گفته: «فایل صوتی اخیر با هدف زدن قالیباف منتشر شد. این قصه برای سال ۹۷ بود، الان سال ۱۴۰۰ در حال اتمام است چرا یک فایل صوتی بعد از چهار سال منتشر شد؟ من فکر می‌کنم، دارند دورخیز می‌کنند تا قالیباف را بندازند و سه قوه را بیشتر با هم هماهنگ کنند.»
امیررضا واعظ‌آشتیانی فعال سیاسی اصولگرا نیز این ماجرا را یک «ترور سیاسی» قلمداد کرده و به «سایت خبر سراسری» می‌گوید: «آنهایی که امروز آقای قالیباف را نشانه رفتند، می‌خواهند اعتماد عمومی به حاکمیت سلب شود. آنها قصد دارند مردم را به سمت قضاوت‌های عجولانه و نادرست سوق دهند و لباس مطالبه‌گری به تن کرده‌اند اما اهداف دیگری را دنبال می‌کنند و به اسم مطالبه‌گری جنجال برپا می‌کنند. همه رسانه‌های داخلی باید حواسشان جمع باشد که فریب رسانه‌های ضدانقلاب خارجی را نخورند.»
مخاطب قرار دادن قالیباف در توئیت‌ها و مصاحبه‌های اصلاح‌طلبان و عدالتخواهان، در کنار مواضع اینچنینی برخی اصولگرایان نشان می‌دهد که تقریبا همگی قبول دارند که بازنده این بازی بزرگ قالیباف بوده است. وقتی هم که سایت «فردا» یعنی رسانه نزدیک به رییس مجلس در اقدامی فرافکنانه نگران هجمه به سیاست‌های منطقه‌ای شده و با تیتر «همدستی علیه میدان» می‌نویسد: «به نظر می‌رسد که ساختارشکنان، طیف مدعی عدالتخواهی و اپوزیسیون در تخریب میدان با یکدیگر همراه شده‌اند» حجت تمام می‌شود که آقای قالیباف رسما کیش و مات شده و حامیانش هم در مرحله انکار به سر می‌برند.
رقابت بر سر قدرت و ثروت
این نتیجه‌گیری اما پایان ماجرا نیست، چراکه سوال مهم هنوز بی‌جواب است. چرا باید قالیباف در این مقطع زمانی تضعیف می‌شد؟ مگر انتخاباتی در پیش است یا پروژه‌ای در کار؟! کانال تلگرامی «عصرما» در این باره می‌نویسد: «بهره‌بردار اصلی چنین پروژه بزرگی حتما می‌توانست این فایل را قبل از انتخابات مجلس و حتی نزدیک انتخابات آتی مجلس منتشر کند و دردسرهای اساسی برای وی ایجاد کند، پس چرا الان؟! آیا رویداد مهم‌تری در کار است که ما خبر نداریم؟! چه چیز سبب شده که بهره‌بردار این پروژه فایلی با این سطح از حساست را حالا و با این فاصله از انتخابات منتشر کند؟ این فراتحلیل را از ما داشته باشید: تغییر قانون اساسی و به تبع آن تغییرات اساسی در ساختار اجرایی کشور نزدیک و رقابت درون‌گروهی آغاز شده است؛ منتظر بقیه ماجرا باشید.»
تحلیلی که اگرچه بعید نیست اما در شرایط فعلی خیلی هم جدی گرفته نمی‌شود. یکی از آنهایی که گزاره را محتمل اما غیرجدی می‌داند علی صوفی، دبیرکل حزب پیشرو اصلاحات است. او در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» در این باره می‌گوید: «این مساله به نظر من بیشتر از همه جریان اصولگرایی و مجموعه قدرت را دربر می‌گیرد. این مسائل زایده حاکمیت یکدست در گذشته است و الان هم ممکن است که این قبیل فسادها تکرار شود. به هرحال این موضوعات از جمله مسائل و مشکلات حاکمیت یکدست است. در واقع حاشیه‌های امنی که حاکمیت یکدست ایجاد می‌کند، موجب برخی سوءاستفاده‌ها خواهد شد زیرا همه خودی هستند و کسی نمی‌خواهد دیگری را تخریب کند و اگر هم مشکلی ایجاد شود، بدون سر و صدا در داخل خود موضوع را حل‌وفصل می‌کنند. البته این تصور آنها است و عملا اینطور نیست، چراکه در همان فسادها، چپاول‌ها و… اختلاف و رقابت ایجاد می‌شود و هرکسی سعی می‌کند که دست بالاتری در قدرت و به تبع آن سهم بیشتری از ثروت داشته باشد.»
وی افزود: «در مساله اخیر اما طبیعتا اصلاح‌طلبان که از قدرت کنار گذاشته شده‌اند، مبرا بودند و آسیب آن متوجه اصولگرایان که طیف حاکم هستند، خواهد بود. به نظر من بیشترین آسیب به کانون‌های قدرت می‌رسد.»
صوفی در پاسخ به اینکه اگر نگاه سیاسی به موضوع داشته باشیم و وارد جزئیات شویم، فکر می‌کنید کدام طیف و گروه در درون جریان اصولگرایی بیشترین آسیب را از این قضیه دید و اصلا چرا الان که نه انتخابات و نه رویداد سیاسی مهمی در پیش است، شاهد انتشار این فایل صوتی حساس هستیم؟ گفت: «من فکر می‌کنم آن جریانی که در پی افشای این فایل و جریانات دادگاه و رسیدگی به این موضوع آسیب دید، آقای قالیباف بود و شاید بتوان گفت که مساله زدی ضربتی، ضربتی نوش کن و نوعی تلافی‌جویی بوده است. منتها مساله این است که هر چه موضوع بیشتر افشا شود، طیف وسیع‌تری از قدرت را دربر می‌گیرد. به خصوص که در این قضیه با اشاره به مسائل منطقه‌ای و… پای سپاه هم به میان می‌آید و این نشان می‌دهد که دیگر آن ملاحظات امنیتی را هم کنار می‌گذارند. قبلا دیده بودیم که اصولگرایان در پی درگیری‌های درون جریان ملاحظات سیاسی را کنار گذاشته بودند و سعی کردند یک جریان درونی خود را زمین زده و یک جریان دیگر را روی کار بیاورند. الان اما انگار می‌خواهند ملاحظات امنیتی را هم کنار بگذارند و ممکن است خیلی مسائل که از جمله اسرار است را فاش کنند. من فکر می‌کنم که در حال ورود به حریم امنیتی و به مرحله افشای اسناد طبقه‌بندی‌شده سری هستیم.»
نقش عدالتخواهان
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه «با انتشار این فایل قالیباف نزد افکار عمومی به شدت مورد سوال قرار گرفته است، پس چطور می‌توان فکر کرد که خود آنها و در راستای تلافی‌جویی دست به این کار زده باشند؟» گفت: «این یک فرض است. همین طور ممکن است که این جریان از طریق عدالتخواهان صورت گرفته باشد. به هرحال ما شاهد یک جریان سومی با ادعای عدالتخواهی هستیم که آقای احمد توکلی یا محمد مهاجری و… از آن دسته هستند. اینها از طیف اصولگرا بوده و الان هم افشاگر فسادهایی هستند که در درون حاکمیت و در درون اصولگرایان شکل گرفته است لذا ممکن است که این موضوع جنبه عدالتخواهانه هم داشته باشد.»
صوفی در ادامه و در پاسخ به اینکه چرا این فایل در این مقطع زمانی که نه انتخاباتی در پیش است و نه رویداد دیگری، افشا و منتشر شده است؟ گفت: «انتخاباتی در پیش نیست اما به هر حال یک رقابتی را در درون مجلس در انتخاب رییس مجلس شاهد بودیم که خیلی هم جدی و تند بود. در آنجا هم تا جای ممکن علیه آقای قالیباف افشاگری شد، در رابطه با انتخاب رییس دیوان محاسبات و… هم همین طور. در واقع این تضاد در درون مجلس هنوز هم وجود دارد لذا موضوع فایل صوتی می‌تواند پیش‌درآمدی باشد برای چند ماه بعد که انتخابات ریاست مجلس را دوباره خواهیم داشت. به هر حال این تنها موقعیتی است که در حال حاضر قالیباف دارد و می‌تواند به خطر افتاد چون فعلا نه انتخاباتی در پیش است و نه قالیباف کار تازه‌ای انجام داده که به خاطر آن مورد اتهام قرار بگیرد. بنابراین بیشتر به نظر می‌رسد که بخواهند ریاست مجلس را از قالیباف بگیرند.»
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب این تحلیل که فایل برای تخریب قالیباف منتشر شده تا او در انتخابات ریاست‌جمهوری بعدی خیز کاندیداتوری برندارد یا اینکه در صورت ایجاد تغییر در ساختار در پی بازنگری در قانون اساسی که این روزها مطرح است، جایگاه تازه‌ای نگیرد را خیلی جدی نگرفت و گفت: «به نظر من این مسائل مفروضاتی است که هنوز تا عملیاتی شدن راه بسیاری دارد. تا بازنگری در قانون اساسی بخواهد جامه عمل بپوشد و تا رقابت‌هایی که رویکردهای مختلف در آن جریان خواهند داشت، شکل بگیرد خیلی مانده است. طبیعتا رویکردهای مختلف سعی می‌کنند در ساختار جدید جایگاه بالاتری داشته باشند اما اینها مفروضاتی است که هنوز مقدمات آن هم فراهم نشده است.»
زوایای مختلف تحلیلی
جلال میرزایی نماینده پیشین مجلس و فعال سیاسی اصلاح‌طلب اما مساله را کلان‌تر می‌نگرد و معتقد است که تبعات انتشار این فایل فراتر از آسیبی است که به برخی طیف‌های اصولگرایی می‌رسد. او در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» گفت: «البته این را هم نباید از نظر دور داشت که این فایل برای تسویه‌حساب‌هایی استفاده شده باشد. به هرحال طیف‌های مختلفی هستند که برای کسب قدرت با هم رقابت دارند. بنابراین می‌توان از این منظر هم مساله را تجزیه و تحلیل کرد و گفت که این موضوع موقعیت چه کسانی را تضعیف کرده و به نفع چه کسانی تمام می‌شود.»
این نماینده پیشین مجلس در ادامه تصریح کرد: «طبیعتا تمام کسانی که در این فایل از آنها نام برده می‌شود، آسیب می‌بینند اما آسیب‌پذیری آنهایی که در قدرت هستند، بیشتر است. قطعا این موضوع را نمی‌توان با تولید محتوا و کارهایی که اطرافیان برخی افراد انجام می‌دهند کنترل کرد. نمی‌توانند با این کارها این شر را از سر خود کم کنند اما طبیعی هم هست که بیکار ننشسته و بخواهند به نوعی توپ را زمین دیگری انداخته و فشارها را از روی خود کم کنند.»
وی ادامه داد: «مساله مهم این است که این فایل حتی اگر در پی رقابت‌های درونی منتشر شده باشد، آسیب‌های گسترده‌ای دارد و نمی‌توان نادیده گرفت.»
میرزایی در پاسخ به اینکه اگر از منظر رقابت‌های جریانی به موضوع نگاه کنیم، چرا این فایل صوتی الان منتشر شده است؟ گفت: «در موقعیت فعلی تضادها بیشتر از هر وقتی است. به این خاطر که فشارها از خارج بیشتر شده و در داخل کشور نیز با توجه به افزایش مشکلات؛ اختلافات بیشتر شده است، لذا خیلی افراد در تلاش هستند تا در این شرایط خودشان را به نحوی مبرا کنند. در اصل وقتی که فشارهای بیرونی بیشتر شود، مشکلات داخلی نیز افزایش یابد و ناکارآمدی‌ها به چشم آید، اختلاف‌نظرها هم بیشتر خواهد شد لذا شاید برخی خواسته باشند با انتشار این فایل خود را تبرئه کنند یا توپ را در زمین دیگری اندازند.»
ماه پشت ابر
ماجرای این فایل صوتی نیز اگرچه با سر و صدا اما به هر حال جمع و جور خواهد شد و به حاشیه می‌رود، آسیب آن اما در اولین رقابت جدی سیاسی نمایان خواهد شد؛ رقابتی که باید دید انتخابات آتی هیات رییسه مجلس است، کارزار ۱۴۰۴ و یا رقابتی بر سر نخست‌وزیری در صورت تغییر ساختار اجرایی و بازنگری در قانون اساسی. شاید الان برای قضاوت زود باشد اما بالاخره ماه پشت ابر نمی‌ماند و پشت‌پرده‌های این ماجرا هم معلوم خواهد شد. کمااینکه همین حالا نیز زمزمه‌هایی درباره اینکه این کار از کجا آب می‌خورد، به گوش می‌رسد.
اخبار برگزیدهپیشنهاد ویژهسیاسیلینک کوتاه :