سرنوشت بازار ارز در سایه توافق و آزادسازی دارایی‌های بلوکه‌شده/پیچ تحریم
به گزارش جهان صنعت نیوز: آنچه در روزهای اخیر زمینه‌ساز افت قیمت اسکناس آمریکایی شده نیز همین خبرهایی است که از گوشه و کنار به گوش می‌رسد؛ خبرهایی که قویا اعلام می‌دارند توافق نزدیک است و پیشرفت‌هایی که در روند مذاکرات وجود دارد می‌تواند نشانه‌ای دال بر رفع تحریم‌ها باشد. عامل دومی که در این میان نقش‌آفرینی می‌کند نیز خبرهایی است که در خصوص آزادسازی دارایی‌های ارزی بلوکه‌شده ایران به گوش می‌رسد. با همه اینها به نظر می‌رسد این اخبار و حواشی آن چندان برای اقتصاد ایران تازگی ندارند و به همین دلیل است که بازار ارز تنها تحت‌تاثیر فضای روانی این اخبار قرار می‌گیرد و بعد از مدت کوتاهی روند قبلی خود را در پیش می‌گیرد.
به این ترتیب، چشم‌انداز بازار ارز در سال آینده زمانی می‌تواند روشن باشد که دو نیرومحرکه قوی برای آن فراهم شود؛ نخست اعلام نتیجه قطعی مذاکرات که با خبرهای دیگری ازجمله رفع تحریم و بازگشت دارایی‌های بلوکه‌شده همراه باشد و دوم آماده شدن تصمیم‌گیران اقتصادی برای مواجه با فرصت رفع تحریم و بسترسازی برای انجام اصلاحات ساختاری.بررسی روند بازار ارز طی هفته‌های اخیر نشان از یک تغییر دیگری در جهت‌دهی قیمت‌ها دارد، به طوری که بعد از گذشت ماه‌ها ساکن شدن اسکناس آمریکایی در کانال قیمتی ۲۷هزار تومانی، شاهد بازگشت این ارز به کانال ۲۶ هزار تومانی بودیم. اما این افت قیمت هم دوام چندانی نداشت به طوری که دلار بعد از چند روز بار دیگر وارد کانال ۲۷ هزار تومانی شد. اگر نگاهی به رخدادهای چند وقت اخیر بیندازیم با حجم زیادی از خبرهای خارجی و داخلی در خصوص روند مذاکرات مواجه می‌شویم.
خبرهایی که از مثبت بودن روند چانه‌زنی‌ها در وین گزارش می‌دهند و اعلام می‌کنند که دو کشور آماده توافقی همه‌جانبه هستند. اینها صحبت‌هایی است که در روزهای اخیر هم از سوی مذاکره‌کنندگان خارجی مطرح شده و هم مقامات داخلی. به این ترتیب به نظر می‌رسد که مذاکره‌کنندگان نسبت به پیشرفت مذاکرات خوشبین هستند و از همین روست که گمانه‌زنی‌ها در خصوص نزدیک بودن توافق تقویت شده است. در روزهای اخیر نیز بازار ارز دو واکنش متفاوت به این اخبار نشان داده است. در وهله نخست و بعد از اعمال معافیت‌های تحریمی برای ایران دلار وارد کانال ۲۶ هزار تومانی شد. با گذشت چند روز اما و در فضای بی‌خبری مذاکرات، دلار بار دیگر توانست وارد کانال ۲۷ هزار تومانی شود. ضمن آنکه انتشار خبرهایی در خصوص تنش بین روسیه و اوکراین نیز توانست بر این مهم اثرگذار باشد.
روز گذشته نیز اتفاقی مشابه آنچه در ماه‌های اخیر افتاده، در بازار ارز دیده شد؛ خبرهایی در خصوص آزادسازی دارایی‌های بلوکه شده ایران در انگلیس و کره‌جنوبی منتشر شد و همین مساله توانست موجب عقب‌نشینی دلار به کف کانال ۲۷ هزار تومانی شود. آنطور که در خبرها آمده، وزیر امورخارجه بریتانیا خطاب به همتای ایرانی خود گفته که بریتانیا امیدوار است به زودی بتواند بدهی ۴۰۰ میلیون پوندی خود را بازپرداخت کند. طبق شنیده‌ها و بر اساس مکالمه تلفنی وزیر امور خارجه انگلیس با حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، لیز تروس گفته که مقام‌های دولت بریتانیا در حال بررسی راه‌های قانونی برای پرداخت بدهی تاریخی بریتانیا هستند؛ اگرچه تحریم‌های اقتصادی بین‌المللی علیه ایران، این کار را دشوار کرده است. وی گفته که ما به بررسی فوری گزینه‌ها برای حل این پرونده ادامه می‌دهیم. در این بیانیه آمده که بریتانیا همیشه متعهد به پرداخت این بدهی بوده است. مذاکرات بر سر توافق هسته‌ای ایران در وین به مرحله تعیین‌کننده رسیده و این امکان وجود دارد که تروس به نفع هر دو طرف در رسیدن به توافق تاکید کند.
در کنار آن خبرهایی از کره‌جنوبی نیز به گوش رسیده است به طوری که وزارت خارجه کره‌جنوبی از انجام مذاکرات بین مقامات تهران و سئول به منظور دستیابی به راه‌حلی برای آزادسازی دارایی‌های بلوکه‌شده ایران خبر داده است. این خبری است که وزارت امور خارجه کره‌جنوبی دیروز اعلام کرده و گفته «در رایزنی‌های انجام‌شده بین سئول و تهران به بررسی راهکاری برای حل اختلافات چندساله در خصوص آزادسازی دارایی‌های مسدودشده ایران، پرداخته شد.» در حالی که مذاکرات چندجانبه برای «لغو تحریم» در وین ادامه دارد، مقامات ایرانی در وزارت نفت با مقامات دولتی کره‌جنوبی دیدار کردند تا درباره مسائل اقتصادی گفت‌وگو کنند. در این دیدار دوروزه که از روز سه‌شنبه آغاز شده، دو طرف درباره گزینه‌های پرداخت دقیق و امکان از سرگیری تجارت نفت، به منظور آماده‌سازی برای کاهش احتمالی تحریم‌های آمریکا علیه ایران بحث کردند. در عین حال خبرهایی در خصوص آماده‌سازی کره‌جنوبی برای از سرگیری واردات نفت از ایران نیز به گوش رسیده است.
مجموع این اخبار موجب شد که دلار روز گذشته مقداری کاهش قیمت داشته باشد و به کف کانال ۲۷ هزار تومانی برسد، با این حال این اسکناس آمریکایی نتوانست راه ورود به کانال ۲۶ هزار تومانی را برای خود باز کند. بررسی روند قیمت‌ها در بازار ارز روز گذشته نشان می‌دهد که دلار در مقایسه با روز دوشنبه ۲۲۰ تومان کاهش قیمت داشته و به ۲۷ هزار و ۵۰ تومان رسیده است. صرافی ملی هم بعد از یک روز تعطیلی قیمت خرید دلار را ۲۴ هزار و ۹۹۳ تومان و قیمت فروش آن را ۲۵ هزار و ۲۴۴ تومان اعلام کرد. هرچند به نظر می‌رسد خبرهای منتشر شده کمک زیادی به کاهش قیمت دلار کرده‌اند، اما معامله‌گران بیش از هر چیزی اخبار مذاکرات را دنبال می‌کنند. آنطور که امیرعبداللهیان در گفت‌وگو با نشریه انگلیسی فایننشال‌تایمز گفته «نسبت به مذاکرات وین خوشبین هستم اما تا زمانی که به یک توافق خوب نرسیم مذاکرات برجام باید ادامه داشته باشد.» اما آیا این اخبار و حواشی آن می‌تواند زمینه ساز به ثبات رسیدن قیمت‌ها در بازار ارز شود؟ به نظر می‌رسد بازار ارز نیازمند دریافت سیگنال‌های قطعی از وین است؛ سیگنال‌هایی که اعلام کند طرفین به توافق کاملی دست یافته‌اند و در حال انجام زمینه‌سازی برای رفع تحریم‌ها هستند. این مساله هم هرچند شرط کافی برای کاهش قیمت دلار است، اما شرط لازم این است که تصمیم‌گیران داخلی نیز آماده مواجه منطقی با فرصت‌های رفع تحریم باشند. در غیر این صورت چنان‌چه توافق تنها زمینه‌سازی برای درآمدزایی بیشتر از مسیر نفت باشد و هیچ گونه اصلاحی در رویه سیاستگذاری وجود نداشته باشد بدون شک همان اشتباهات راهبردی گذشته تکرار می‌شود و سایه سیاست‌های پوپولیستی و بحران‌زا از سر اقتصاد ایران برداشته نخواهد شد.
لینک کوتاه :