راهبرد رییسی در محاق
محمد بهشتی‌وند *
سیدابراهیم رییسی که حالا از تابستان امسال رییس‌جمهور منتخب و سپس رییس‌جمهور رسمی نظام سیاسی شده است همه دوران کاری‌اش را در قوه قضاییه و یک دوره کوتاه هم در تولیت آستان قدس‌رضوی فعالیت کرده و بدیهی است که با مسائل کلان اقتصادی و بازی‌های پیچیده متغیرهای اقتصاد سیاسی به ویژه اقتصاد عجیب ایران آشنایی نسبی هم نداشته باشد. به همین دلیل است که در دوره پیشین انتخابات در سال ۱۳۹۶ و نیز در دوره سیزدهم برنامه‌های کلی در اقتصاد را در صورت برنده شدن ارائه می‌کرد. وی در این چند ماه تازه‌سپری‌شده از دوره ریاستش بر دولت نیز جز فرمان دادن از بالاترین مرتبه نظام اجرایی به معاون اول و نیز سایر معاونان و وزیران دولتش کاری انجام نداده است. او هرگاه ناگزیر شده تا درباره برنامه‌های اقتصادی دولت حرفی بزند از توسعه صادرات و نیز از گسترش همکاری با کشورهای همسایه به مثابه یک راهبرد سخن گفته و بر آن اصرار کرده است. بگذریم از اینکه در همین مدت اتفاق ویژه‌ای در توسعه تجارت با همسایه‌ها به ویژه برنامه‌ای از پیش اندیشیده و بلندمدت و راهبردی رخ نداده است اما حالا با ارائه یک پژوهش کاربردی از سوی رییس مرکز پژوهش‌های اتاق ایران معلوم می‌شود این راهبرد رییس در ابهام و در محاق است و باید درباره آن تجدیدنظر اساسی شود.
محمد قاسمی رییس مرکز پژوهش‌های اتاق ایران اعلام کرد: اگر قرار دادن این کشورها به عنوان اولویت مهم است باید بدانیم که آیا این کشورها هم ایران را در اولویت خود قرار داده‌اند. در واقع باید بدانیم که رویکرد آنها نسبت به ایران چیست. همه کشورهای همسایه ایران سهم شش درصدی در تجارت جهانی دارند، اما جایگاهی در مدیریت اقتصاد جهانی ندارند و این روند در ۷۰ سال اخیر تغییری نکرده است. کشورهای همسایه اسناد راهبردی صادراتی بلندمدت خود را منتشر کرده‌اند و در هیچ‌کدام از این اسناد، ایران در اولویت تجاری قرار ندارد. به این ترتیب به نظر می‌رسد در غیاب یک برنامه کلی از برنامه میان‌مدت دولت در حوزه اقتصاد که بارها بر ارائه آن تاکید شده خبری نیست، مهم‌ترین برنامه شفاهی اعلام‌شده رییسی نیز ناقص و غیر‌کارشناسانه بر زبان جاری شده است. سهم شش درصدی کشورهای همسایه ایران از تجارت جهانی و دور بودن این کشورها از پیمان‌های تجاری مشهور دنیا راه ایران را نیز برای پیوستن به پیمان‌های تجاری تاریک می‌کند. دولت سیزدهم برای توسعه تجارت و به ویژه صادرات باید به بالاتر از کشورهای همسایه بیندیشد و خود را در تله کشورهای بی‌ثبات سیاسی و ضعیف اقتصادی نیندازد.
لینک کوتاه :