واگذاری بازرگانی صنایع‌دستی در هاله‌ای از ابهام
به گزارش جهان صنعت نیوز: در فروشگاه‌های متمرکز شرکت بازرگانی صنایع‌دستی، سیستم منظمی برای فروش مستقیم صنایع‌دستی تولیدکنندگان وجود داشت. به کمک ساز‌و‌کارهای این شرکت، هنرمند می‌دانست که محصولاتش وارد یک فروشگاه بازرگانی می‌شود. هر هنرمند تولیدکننده باید محصول خود را به موجب تعهدش در آن فروشگاه ارائه می‌کرد، آن فروشگاه هم به محض فروش پرداخت‌های هنرمندان را انجام می‌داد.
در دهه ۱۳۸۰ اما با واگذاری شرکت بازرگانی صنایع‌دستی به بخش خصوصی عملا فروشگاه‌های منطقه‌ای جمع شدند. اگرچه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی می‌گوید واگذاری به صورت قانونی انجام شده اما برخی از فعالان بخش خصوصی در زمینه نحوه واگذاری شرکت بازرگانی صنایع‌دستی انتقاداتی دارند.
در همین زمینه مصاحبه‌ای با خاطره استادرضایی مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های صنایع‌دستی استان تهران داشتیم. وی انتقادات صریحی را در خصوص نحوه واگذاری شرکت بازرگانی صنایع‌دستی مطرح کرده است که مشروح صحبت‌های وی با «جهان‌صنعت» در پی می‌آید.
* شرکت فروش بازرگانی صنایع‌دستی در دهه ۱۳۸۰ واگذار شد و مسوولان امر نیز معتقدند که این واگذاری قانونی و درست بوده است. نقد شما در خصوص نحوه واگذاری چیست؟
دوستان اعلام کردند از سال ۱۳۸۲ این وظیفه از سازمان گرفته شده و به اتحادیه‌ها و تعاونی‌ها داده شده است، اما مشخص نیست که به کدام اتحادیه یا تعاونی واگذار کرده‌اند. لطفا دوستان بگویند که کدام مجموعه اعم از صنفی یا اتحادیه برای دریافت (شرکت بازرگانی صنایع‌دستی) موظف شده است.
از سال ۱۳۸۲ از آنجا که دولت به عنوان سهامدار شرکت بازرگانی صنایع‌دستی شناخته می‌شد، این شرکت وارد مرحله تصفیه شد. با این وجود همچنان مشخص نیست که این شرکت به چه کسی واگذار شده است. اعلام کنند که به چه کسی واگذار کرده‌اند، به همان کسی که واگذار کرده‌اند حالا باید او را مورد بازخواست قرار دهند و بگویند این وظیفه از دولت سلب شده و به شما تحویل داده شد و شما پاسخگویی درستی نداشتید و حالا باید جوابگو باشید.
* آیا شما اطلاع دارید که پس از تصفیه شرکت به چه شخص یا نهادی واگذار شده است؟
شرکت بازرگانی صنایع‌دستی فقط به هیات تصفیه رفت. در یک مقطعی مساله اتحادیه سراسری صنایع‌دستی مطرح شد که اصلا اجازه ورود اتحادیه سراسری داده نشد. مذاکراتی صورت گرفت و گفتند (واگذاری) را انجام می‌دهیم اما بعد از آن که شرکت به تصفیه رفت کار کلا قفل شد.
در این مقطع شاهد اعلام فراخوان و مزایده واگذاری فروشگاه‌های مستقیم در سطح تهران و سطح کشور بوده‌ایم، اما شرکت بازرگانی صنایع‌دستی به هیچ اتحادیه‌ای رسما واگذار نشده است. اگر واگذار شده بود لااقل اتحادیه سراسری ما الان باید جوابگو باشد.
* یعنی نحوه واگذاری به این شکل بوده که مزایده برگزار شده و شرکت بازرگانی صنایع‌دستی صرفا به کسی در بخش خصوصی فروخته شده و به اتحادیه‌های مربوطه واگذار نشده است؟
بله. شرکت فروش بازرگانی صنایع‌دستی کشور که سهامدارانش اتفاقا بخش‌هایی از دولت بودند از بحث دولت خارج شد و به هیات تصفیه رفت اما تاکنون اعلام نشده که بعد تحویل چه کسانی شده است؟ این را به ما اعلام کنند.
* اینطور که از صحبت‌های شما بر می‌آید شرکت بازرگانی صنایع‌دستی تحویل یکسری سرمایه‌دار عادی که صرفا توان خرید آن را داشته‌اند شده است، درست است؟
بله. به کسانی واگذار شده که می‌توانستند چیزی بین ۳۰ تا ۵۰ میلیون تومان در دهه ۱۳۸۰ هزینه کنند و بالای ۶۰ میلیون اجاره ماهانه بدهند، پس شما ببینید فضا به چه صورتی بوده است.
بخش غیردولتی در فضای اتحادیه‌های سراسری صنایع‌دستی آمادگی این را دارد که این مسوولیت را تحویل بگیرد. اگر دولت، وزارتخانه و معاونت صنایع‌دستی وارد این تفویض مسوولیت و جایگاه نظارتی خود شود ما حرفی نداریم. فضای کلی پس از درخواست‌های مکرر در آن سال‌ها باوجود ۵ تا هفت سال پیگیری که اتفاق افتاد به یک نقطه تعارض رسیدیم و توقف همکاری مشترک ایجاد شد.
با این وجود اگر قرار است طبق قانون انتقال شرکت فروش بازرگانی صنایع‌دستی صورت گیرد ما آمادگی پذیرش آن را داریم.
پیشنهاد ما این است که در استان‌هایی که سبقه بیشتری دارند به صورت پایلوت واگذاری به اتحادیه‌ها صورت بگیرد و قرار هم نیست یکباره این جابه‌جایی اتفاق بیفتد.
* آیا وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی محل مشخصی برای شرکت فروش بازرگانی صنایع‌دستی دارد که بخواهد آن را به اتحادیه‌های صنایع‌دستی واگذار کند؟
شاید ملکی وجود داشته باشد لااقل تا الان گفت‌و‌گویی در خصوص این داستان به طور مشترک (بین اتحادیه‌های صنایع‌دستی و وزارتخانه) اتفاق نیفتاده است. در نتیجه بررسی و پیشنهادی هم در این زمینه مطرح نشده است. چون فضایی برای گفت‌و‌گوی مشترک در این زمینه وجود نداشته است، در نتیجه ما نیز هیچ اطلاعاتی در این زمینه نداریم. تاکنون هم تمام مذاکرات در حد مقدماتی رها شده است.
برای تاکید عرض می‌کنم در بخش اتحادیه‌های تعاونی صنایع‌دستی کشور و در قالب کمیسیون تخصصی، آمادگی تلطیف فضا و برنامه‌ریزی مشترک با معاونت صنایع‌دستی وجود دارد.
* در حال حاضر سرنوشت شرکت‌های فروش بازرگانی صنایع‌دستی که به بخش خصوصی واگذار شده بود چگونه شده است؟
الان سرنوشت آنها آن چیزی است که می‌بینید. سالی یک یا دو بار نمایشگاهی با عدد خاص برگزار می‌شود. دو سال است که نمایشگاه رسمی نداشته‌ایم و بعد هم که نمایشگاه صنایع‌دستی برگزار می‌شود می‌گویند زیر شش متر نمی‌توان غرفه اجاره کرد و هزینه متری آن هم بالاست. در نتیجه هنرمندان و تولیدکنندگان صنایع‌دستی ناچار می‌شوند با همدیگر اگر بتوانند به صورت شراکتی یک غرفه بگیرند.
در جواب دیالوگ کمپین اعتراضی فعالان صنایع‌دستی و هنرمندانی که می‌گویند با این عدد ما به نمایشگاه نمی‌آییم هم می‌گویند که به هنرمندان استان‌های محروم رایگان(غرفه) می‌دهیم. وقتی که باز هم غرفه‌ها خالی می‌ماند در آخرین روزهای نزدیک به افتتاحیه با هنرمندان تماس گرفته می‌شود و گفته می‌شود که باتوجه به درجه هنری که دارید به شما غرفه رایگان داده می‌شود.
این موضوع در دقیقه۹۰ و در طبقه دوم و با تبلیغات صفر اتفاق افتاده است. من در روز آخر به دلیل دعوت دوستان گردشگری یک بازدیدی از نمایشگاه داشتم چراکه یک جلسه‌ای داشتیم. بخش گردشگری آرایش، دیزاین و اتفاقاتی که در آن افتاده بود بسیار منظم و مرتب بود اما وضعیت در حوزه صنایع‌دستی این‌گونه نبود.
با این وجود باز هم بازدید و استقبال مردمی از غرفه‌های صنایع‌دستی بیشتر بود و نگاهی اجمالی به سالن‌ها نشان می‌داد سالن‌های صنایع‌دستی به مراتب شلوغ‌تر از سالن‌های گردشگری بودند.
فضای گردشگری خدماتش را به سمت فضای آنلاین برده است. به علاوه جذابیتی که حوزه صنایع‌دستی دارد بیشتر است. طبیعتا صنایع‌دستی بصری است و بازدیدکننده دوست دارد بیاید و از نزدیک کار را ببیند و تخفیفی بگیرد. یعنی دیالوگ سنتی است. به هر صورت بعد از دو سال برگزار نشدن نمایشگاه همین هم اتفاق خوبی بود و ترافیکی که قبل از ورود به نمایشگاه صنایع‌دستی بود من را خوشحال کرد و انتظارم این بود که همین حجم ترافیک را داخل سالن‌ها ببینم که اینطور نبود.
اجتماعی و فرهنگیاخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهخواندنی
لینک کوتاه :