شوک «بنزین شهروندی»

به گزارش جهان صنعت نیوز:  کمیته اطلاع‌رسانی «طرح بازتوزیع یارانه بنزین» اعلام کرده که با توجه به موفقیت تست فنی این طرح در بهمن ماه از اول اسفند اعطای ۲۰ لیتر سهمیه به هر فرد در جزیره کیش به صورت آزمایشی آغاز شده است. بنا به اعلام این کمیته این طرح خبر خوبی برای خانوارهای فاقد خودرو و بهره‌مندی آنها از یارانه انرژی محسوب می‌شود.

بر اساس اعلام کمیته اطلاع‌رسانی «طرح بازتوزیع یارانه بنزین» این طرح یکی از پیشنهادات عدالت‌گرایانه به منظور بهره‌مندی همه افراد جامعه از یارانه حامل‌های انرژی و تغییر مبنای یارانه بنزین از هر خودرو به هر فرد (چه صاحب خودرو چه فاقد خودرو) بود. این موضوع در ستاد اقتصادی دولت مطرح و مصوب شد که برای روشن شدن ابعاد طرح، به صورت موقت و آزمایشی در برخی نقاط کشور اجرا شود.

آن‌طور که اعلام شده، در این طرح مشابه گذشته قیمت بنزین یارانه‌ای ۱۵۰۰ تومان و قیمت بنزین آزاد سه هزار تومان است و افراد فاقد خودرو که مصرف بنزین ندارند می‌توانند سهیمه بنزین یارانه‌ای خود را به دیگران انتقال داده یا به فروش برسانند. سهمیه خودرو‌های عمومی هم کماکان مانند قبل به کارت سوخت آنها تعلق می‌گیرد. کمیته اطلاع‌رسانی این طرح در اطلاعیه خود تصریح کرده که با توجه به موفقیت تست فنی این طرح در بهمن‌ماه از امروز، یعنی اول اسفند اعطای ۲۰ لیتر سهمیه به هر فرد در جزیره کیش به صورت آزمایشی آغاز شده که خبر خوبی برای خانوار‌های فاقد خودرو و بهره‌مندی آنها از یارانه انرژی محسوب می‌شود. بر این اساس شهروندان جزیره کیش می‌توانند با همان کارت‌های بانکی در پمپ‌بنزین‌ها و با همان قیمت پیشین سوخت‌گیری کنند. بر اساس مصوبه ستاد اقتصادی دولت، در طول مدت اجرای آزمایشی این طرح ساکنان جزیره کیش همچنان می‌توانند از سهمیه‌های پیشین در کارت‌های سوخت خود نیز استفاده کنند.

ماجرا از کجا آغاز شد

سوم آذر محسن رضایی معاون اقتصادی رییس‌جمهور در نامه‌ای به دو وزیر اقتصاد و نفت و دبیر شورای عالی مناطق آزاد نوشت که: پیرو تصمیمات جلسه بیست‌وسوم ستاد هماهنگی اقتصادی دولت که به تایید رییس‌جمهوری رسیده، مقرر شد طرح «بازتوزیع یارانه بنزین از طریق ارائه سهمیه بنزین به افراد به جای خودروها» به شرح پیوست به طور آزمایشی در جزیره قشم/کیش اجرا و هیات وزیران بر اساس نتایج حاصل از اجرای آزمایشی طرح در خصوص تعمیم آن به کل کشور تصمیم‌گیری نماید. همچنین لازم است دستگاه‌های ذی‌ربط، زیرساخت‌های لازم سخت‌افزای و نرم‌افزاری برای تعمیم طرح به کل کشور را در مدت اجرای آزمایشی آن ایجاد نمایند.» چند روز بعد، این نامه که سربرگ محرمانه داشت ناگهان در رسانه‌ها و فضای مجازی به صورت گسترده منتشر شد.

به دنبال انتشار این نامه که واکنش‌های زیادی در پی داشت، سخنگوی دولت رییسی اعلام کرد: آنچه در رسانه‌ها با عنوان گرانی بنزین منتشر شده صحیح نیست و سوءبرداشت از نامه معاون محترم اقتصادی رییس‌جمهور است؛ قرار نیست بنزین گران شود و دولت ‌اهل تصمیمات یک‌شبه نیست؛ اگر قرار باشد تصمیمی گرفته شود که در زندگی جاری و عمومی مردم اثر بگذارد حتما جوانب مختلف آن سنجیده می‌شود.

البته مقامات وزارت نفت‌، یعنی از جواد اوجی وزیر گرفته تا معاونانش اجرای این طرح را تکذیب نکردند. تنها اعلام می‌کردند که این تنها یک طرح است که در دست بررسی است. حتی چند روز پیش کرامت ویس‌کرمی مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی گفت که هنوز طرح در حال بررسی است! با این حال روز گذشته در هیاهوی خبری مذاکرات احیای برجام، خبر رسید که اجرای آزمایشی این طرح در جزیره کیش آغاز شده است؛ با این تفاوت که پیش از این سهمیه اختصاصی به افراد از سوی وزیر نفت ۱۵ لیتر اعلام شده بود که بنا بر اعلام کمیته اطلاع‌رسانی «طرح بازتوزیع یارانه بنزین» به ۲۰ لیتر افزایش یافته است.

ابهام پشت ابهام

اجرای این طرح آزمایشی در جزیره کیش که بنا بر اعلام کمیته اطلاع‌رسانی طرح بازتوزیع یارانه بنزین قرار است نتیجه اجرای آن آخر اسفند به هیات دولت ارائه شود، همچنان دارای ابهام‌های زیادی است. از یک‌سو مشخص نیست که اگر این طرح سراسری شود، قیمت بنزین آزاد چه تغییری خواهد کرد و از سوی دیگر نمایندگان مجلس هم می‌گویند، دولت در بودجه سال ۱۴۰۱ پیشنهادی در این رابطه نداشته است. آنچه مسلم است اینکه اگر بنا باشد طرح اختصاص ۱۵ تا ۲۰ لیتری بنزین به همه شهروندان اجرایی شود، مسلما بر قیمت بنزین آزاد تاثیر خواهد گذاشت.

جواد نوفرستی، کارشناس اقتصاد انرژی در این رابطه به مهر گفته است: به نظر می‌رسد خطای محاسباتی این بوده که کل بنزین سهمیه‌ای روزانه یعنی حدود ۵۵ میلیون لیتر (سهمیه وسایل نقلیه شخصی و عمومی) بر ۸۵ میلیون نفر تقسیم شده و سهمیه ماهیانه هر نفر به صورت رُند ۲۰ لیتر تعیین و اعلام شده است، درحالی که باید فقط سهمیه اختصاصی به وسایل نقلیه شخصی بین افراد توزیع می‌شد.

وی با تاکید بر لزوم حفظ سهمیه خودروهای عمومی به منظور جلوگیری از افزایش کرایه‌ها و ایجاد تورم افزود: سهمیه خودروهای عمومی که حدود هشت میلیون لیتر است (احتیاطا ۱۰ میلیون لیتر با احتساب خودروهای عمومی جدید و دیگر ملاحظات)، باید از کل ۵۵ میلیون لیتر بنزین سهمیه کسر شود و ۴۵ میلیون لیتر سهمیه کل باقیمانده به ۸۵ میلیون نفر تقسیم شود که بدین ترتیب سهمیه قابل تخصیص به هر فرد، کمی بیش از ۱۵ لیتر می‌شود که به صورت رُند ۱۵ لیتر ماهانه (۵/۰ لیتر روزانه) خواهد شد.

وی افزود: با ذخایر مناسبی که در بخش بنزین داریم و همچنین تمهیداتی که اندیشیده شده، تولیدی که در پالایشگاه‌ها صورت می‌گیرد و زیرساخت‌هایی که در بخش نقل‌و‌انتقال سوخت داریم، هیچ گونه نگرانی برای تامین بنزین نوروزی نداریم.