توسعه حمل‌ونقل عمومی پیش‌شرط ترافیک‌زدایی تهران/میانبر نجات از ترافیک
به گزارش جهان صنعت نیوز: مساله ترافیک به عنوان یکی از مهمترین دغدغه‌های زندگی شهری تبدیل شده است. این موضوع باعث کاهش کیفیت زندگی، اتلاف وقت مردم، آلودگی هوا و صدا و همچنین تهدیدی برای سلامتی شهروندان شده است. نکته قابل توجه این است که بسیاری از شهرهای جهان با چنین پدیده‌ای مواجه بوده‌اند اما با مطالعه و برنامه‌ریزی مناسب، موفق به حل این مشکل شدند. در اصل، ترافیک راه‌حل علمی دارد؛ بنابراین با انجام مطالعات تطبیقی و بومی می‌توان این مشکل را حل کرد. اما به گفته کارشناسان حوزه شهری مسوولان تلاشی در خصوص حل آن انجام نمی‌دهند. این در حالی است که مهمترین راهکارهای تجربه شده در دنیا، توسعه و تقویت زیرساخت‌های شهر هوشمند و ارائه خدمات برخط، توسعه حمل‌ونقل عمومی با رویکرد سریع، پاک، ارزان و در دسترس، همچنین مطمئن، ایمن و یکپارچه با محوریت خطوط مترو و اتوبوسرانی، تغییر رویکرد از شهر خودرومحور به شهر انسان محور، توسعه حمل‌ونقل پاک و ترویج پیاده‌روی، نظم بخشی و انضباط در تردد خودروها، اصلاح فرهنگ رانندگی و اعمال قوانین سختگیرانه در برخورد با قانون‌شکنان بوده است.
همچنین مدتی پیش سرهنگ محمد رازقی، معاون عملیات پلیس راهور تهران بزرگ نیز درباره مشکل ترافیک در تهران گفته بود: «طبق آمار سال ۹۹ روزانه ۲۰ میلیون سفر درون شهری در پایتخت انجام می‌شود و در ۶ ماهه نخست امسال روزانه هزار و ۷۰۰ تصادف در شهر تهران رخ داده که اگر میانگین بگیریم هر ۵۴ ثانیه یک تصادف داشتیم. جمعیت ثابت تهران روزانه ۹ میلیون نفر است و بیش از چهار میلیون موتورسیکلت و بیش از چهار میلیون خودرو با پلاک شهر تهران در پایتخت تردد دارند، علاوه بر این تعداد خودروهای زیادی با پلاک شهرستان نیز در پایتخت تردد دارند.
اما در هفته‌های گذشته داد مردم و برخی از اعضای شورای شهر تهران به دلیل بار ترافیکی سنگین در پایتخت درآمد و معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری را برای دادن توضیحات در این باره به صحن شورا کشاندند.
ناصر امانی عضو شورای اسلامی شهر تهران خطاب به معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران گفته بود: «مدت‌هاست مردم تهران گرفتار ترافیک هستند، مرکز شهر قفل و اعصاب مردم به هم ریخته است. یک مسافت ۲۰ دقیقه‌ای یک و نیم تا دو ساعت طول می‌کشد؛ نه اعضای شورا، نه هیچ مقام مسوولی از شهرداری در این مورد با مردم صحبت نکرده‌اند.»
برخی مسوولان ترافیک این روزهای تهران را به خاطر نزدیکی به روزهای آخر سال می‌دانند اما با توجه به گزارش‌ها امسال به دلیل پاندمی کرونا مردم کمتر از ناوگان حمل‌ونقل عمومی استفاده کردند. آنها ترجیح می‌دهند با خودروی شخصی یا اسنپ تردد کنند که همین امر منجر به ترافیک سنگین تهران شده است.
بی‌توجهی دولت به توسعه شهری
همچنین مهندس سیدجعفر تشکری‌هاشمی، عضو شورای شهر تهران نیز حل معضل ترافیک تهران را در گرو توسعه حمل‌ونقل عمومی می‌داند و در ادامه به «جهان‌صنعت» گفت: در روزهای منتهی به نوروز وضعیت ترافیک شهر تهران به شدت سنگین و پرحجم‌تر از سابق می‌شود. در حال حاضر ۹۰ درصد از ناوگان حمل‌ونقل اتوبوسرانی فرسوده است. در چند سال اخیر سیستم حمل‌ونقل عمومی ضعیف‌تر از گذشته شده است. این در حالی است که بیش از ۹۰ درصد اتوبوس‌های پایتخت و ۶۰ درصد واگن‌های مترو فرسوده شده‌اند. در نتیجه حدود ۳۰ درصد ناوگان اتوبوس‌ها فرسوده و غیرفرسوده فعالیت می‌کند که این تعداد برای جابه جایی جمعیت پایتخت بسیار کم است. بنابراین حمل‌ونقل عمومی پاسخگوی جمعیت تهران نیست.
تشکری با تاکید بر عدم همکاری دولت‌های سابق درخصوص رسیدگی به وضعیت ترافیک تهران و تهیه واگن مترو و اتوبوس بیان کرد: زمان دکتر قالیباف بنده معاون ایشان بودم در آن دوران بیش از هزار و صد دستگاه اتوبوس دو کابین از منابع شهرداری تهیه کردیم که همین تحول بزرگی را در تهران ایجاد کرد. اما از سال ۸۹ تاکنون هیچ ناوگان جدیدی توسط دولت به حمل‌ونقل عمومی اضافه نشده است. سابقا دولت‌ها ۸۲/۵ درصد مبلغ اتوبوس‌ها را پرداخت می‌کردند. اتوبوس تک‌کابین در آن زمان ۱۰۰ میلیون تومان بود که شهرداری ۱۷/۵ میلیون تومان آن را پرداخت می‌کرد. ولی در حال حاضر به دلیل گرانی و تورم قیمت اتوبوس‌ها حدود ۴۰ برابر شده و قیمت یک اتوبوس تک‌کابین چهار میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان شده است. به همین دلیل در این ۱۱ ساله دولت‌ها برای تهیه اتوبوس‌های خریداری‌شده مبلغی به شهرداری‌ها پرداخت نکردند و عدم همکاری دولت با شهرداری سبب شده این ناوگان روز‌به‌روز ضعیف و ضعیف‌تر شود. اگر به دنبال کاهش ترافیک تهران هستیم، ابتدای امر باید معضل حمل‌ونقل عمومی را بهبود ببخشیم.
عملکرد ضعیف شهرداری
در همین رابطه محمدعلی پورنیا کارشناس ارشد مدیریت شهری به «جهان‌صنعت» گفت: معقوله بحث ترافیک در ایران به هیچ عنوان حل نخواهد شد، زیرا ترافیک در ایران چندین مسوول متفاوت دارد که باید در خصوص حل آن فعالیت کنند که براساس گزارش‌ها مسوولان تاکنون تلاش آنچنانی برای حل معضل ترافیک نکردند. هر یک از مسوولان به جای ارائه راهکار مسوولیت را بین یکدیگر پاسکاری می‌کنند. از طرفی در شهر تهران مهاجرت منفی نداریم و تمامی مهاجرت‌ها مثبت است. همین موضوع منجر به افزایش تردد در تهران شده است.
وی افزود: در هر صورت سازمان‌های مختلفی از جمله راهنما و رانندگی، شهرداری، تعویض پلاک، وزارت راه‌و‌شهرسازی و وزارت کشور وظیفه حل معضل ترافیک را دارند، اما تاکنون هیچ تلاشی در خصوص حل این معضل صورت نگرفته است. به نظرم شهرداری نیز به شدت در موضوع ترافیک ضعیف است. به طور مثال اگر از شهرداری درخصوص حل معضل ترافیک سوال کنید، می‌گویند ترافیک اولویت پنج سازمان و ۲۰ درصد من است، باید به سراغ ۸۰ درصد دیگر بروید! به چنین رفتارهایی فرار رو به جلو می‌گوییم. اگر هر سازمانی به وظیفه خود هرچند کم عمل کند به مرور وضعیت ترافیک تهران حل می‌شود.
پورنیا اظهار کرد: البته این را هم باید بدانید که در حال حاضر پلاک کردن خودرو در کشور کاملا بدون برنامه است، زیرا هر شهری ظرفیت خیابانی و شهری محدود دارد که پیش از پلاک کردن خودروها باید سنجیده شود. به گونه‌ای که تخمین بزنند در شهر تهران به چه میزان ظرفیت تردد دارد، به طور مثال اگر یک میلیون ظرفیت تردد داریم نباید بیش از آن به خاطر سود، ماشین‌های بیشتری را پلاک کنیم.
این کارشناس شهری با اشاره به ضعف ناوگان حمل‌ونقل عمومی بیان کرد: متاسفانه ناوگان حمل‌ونقل عمومی ایران به شدت ضعیف است. همین امر منجر به کاهش استفاده مردم از حمل‌ونقل عمومی شده است. به همین دلیل مردم بیشتر از خودروهای شخصی یا اسنپ استفاده می‌کنند.
او ادامه داد: یکی از معضلاتی که اخیرا به شهر تهران اضافه شده است، راهنما و رانندگی است، زیرا در برخی از مناطق میزان زیادی از ترافیک به دلیل ماموران راهنما و رانندگی است. چه بسا این روزها طرح ممنوعیت تردد موتورسیکلت‌ها است، ماموران راهنما و رانندگی برای بازداشت موتورها تمام خیابان را می‌بندند که همین امر ترافیک طولانی را ایجاد می‌کند. بنابراین تا زمانی که برای ترافیک تهران مدیریت ثابت در نظر نگیرند و هر کدام از سازمان‌های ذی‌ربط به نحو احسن وظایفشان را انجام ندهد، معضل ترافیک تهران بدتر از حال حاضر می‌شود. همچنین بهتر است از پلاک کردن خودروها جلوگیری شود؛ خودروهایی که کیفیت مناسبی نیز ندارند و از سال‌ها پیش درخصوص ایربگ‌های آنها هشدار داده بودیم ولی گوش شنوایی نبود.
این کارشناس ارشد مدیریت شهری درخصوص ایجاد پل و زیرگذر برای فرار از ترافیک گفت: از لحاظ مدیریت شهری دو مدل راهکار برای حل ترافیک داریم؛ یکی اینکه ترافیک را برطرف کنیم و دوم، ترافیک را کم کنیم. اینکه گاه کوچه، زیرگذر و رمپی جدید ایجاد کنیم، حل کردن ترافیک نیست، چه بسا با ایجاد خیابان‌های اضافی ترافیک پخش می‌شود. اگر به فکر راهکاری اساسی هستیم باید خیابان‌ها و معابر را درست کنیم نه راه در روها را!
اخبار برگزیدهپیشنهاد ویژهلینک کوتاه :