نخبگان اجتماعی، دولت، سیاستگذاری و مدیریت در قرن جدید

علی شعبانی *

به نام خدا

فهم فرآیند خط‌مشی مستلزم آگاهی از اهداف و برداشت‌های بازیگران است. یکی از سه رکن بنیانی، سطح کلان(دولت)، سطح میانه و خرد در سیاستگذاری عمومی، سطح خرد یعنی روانشناسی اجتماعی مردم یا افکار عمومی است. افکار عمومی آئینه‌ی خواست اجتماعی است. افکار عمومی با ارزیابی سیاست‌ها، بیان انتظارات و آرزوهای مردم، بازتاب مشکلات و پیشنهاد راه حل، توجه سیاستمداران را به واقعیت‌های اجتماعی معطوف و در اتخاذ استراتژی و انتخاب‌های سیاستی یاری می‌کند و در کاربست عقلانیت در خط‌مشی‌گذاری نقش اساسی دارد.

سنجش افکار عمومی از حیث بررسی مشروعیت و مقبولیت سیاست‌ها، ارزیابی روند تصمیم‌گیری‌، مشارکت بازیگران در فرایند تصمیم‌گیری، یادگیری خط مشی محور سیاستگذاران ابزاری، تغییر باورها و در صورت نیاز، تغییر استراتژی و سیاست‌ها ضروری است. نخبگان سیاسی و اجتماعی، بارزترین مصداق افکار عمومی هستند.

نشست هم اندیشی معتمدین، متنفذین، علما، نخبگان اجتماعی و… با حضور برخی مسوولان سیاسی، فرهنگی و اجرایی شهرستان و نماینده مردم حوزه انتخابیه ایرانشهر در مجلس شورای اسلامی روز چهارشنبه چهارم اسفند ماه برگزار شد. نشستی شکوهمند، پربار، دموکراتیک و موثر بود. چند نکته در این خصوص شایان گفتن است.

الف-نشست های مشورتی و هم اندیشی با معتمدین طی سال چند مرتبه برگزار شد.
نشست معتمدین و نخبگان را با توجه به ترکیب و تنوع آن، می توان جزو حلقه های میانی مدیریت اجتماعی محسوب کرد. «حلقه میانی» به تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی، مجموعه هایی از خود ملت اند. نخبه های فکری متعهد و حزب اللهی از تشکل های فعال اجتماع در زمینه های گوناگون: علمی، مسایل مردمی و کارهای اجتماعی و…

ب- در این نشست- که در واقع تریبون آزاد بود- بیست نفر که می توان آنان را بیانگر علایق، نگرش ها، اندیشه ها، خط مشی مورد نظر گروه های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی شهرستان مبتنی بر مولفه های سنتی و مدرن دانست، سخنرانی و دیدگاه ها، مشکلات، مسایل اولویت دار، انتظارات و ارزیابی شان از روند اداره امور را بیان کردند.

ج- هدف نشست: ارایه گزارش تحلیلی از مسیر طی شده و اقدامات در سال ۱۴۰۰، شنیدن نظرات و ارزیابی نخبگان از روند امور و خط مشی مدیریتی شهرستان، تاکید به نو شدن و نو کردن دیدگاه ها در آغاز قرن پانزدهم هجری شمسی، همت والا با انرژی بیش تر همسو با سیاست های دولت انقلابی و مردمی و جهادی در جهت خدمت شایسته و حصول هدف ایران قوی، پیشبرد سیاست های بیانیه گام دوم انقلاب و تلاش در راه تحقق تشکیل تمدن نوین ایرانی- اسلامی، بود.

د- برخی از مسایل که بیش تر سخنرانان به آن ها تاکید کردند عبارت بود از:
۱- بخش اجتماعی:
-افزایش فضای گفتگو و شنیده شدن دیدگاه ها و نظرات نخبگان
-مسوولیت شناسی و مسوولیت پذیری مسوولان
-افزایش فعالیت شورای مشورتی به شکل تلفیقی با نخبگان شهرستان و عدم استفاده ابزاری از معتمدین
-رعایت شایسته سالاری در انتصابات و استخدام ها
-حذف نکردن نیروهای کارآمد به دلیل تفاوت دیدگاه و وابستگی های اجتماعی
– پرهیز از گرایش های قومی و منطقه ای در پی گیری مشکلات مردم
-بهره گیری از ظرفیت مولفه‌های سنتی برای گسترش صلح و همزیستی مسالمت آمیز
-عدالت محوری به ویژه در توزیع ثروت ها و فرصت ها و دفاع از حقوق مردم
-پیگیری برای استقرار ادارات کل جنوب استان در ایرانشهر
– پیگیری تاسیس قرارگاه انتظامی جنوب
– رسیدگی به سوء مدیریت در برخی شرکت ها و واحدهای دولتی
-ضرورت گزارش دهی مستمر مدیران
– اهتمام و توجه همگانی به ویژه مسوولان به جهاد تبیین
– توجه خاص به اشتغال جوانان و تحصیل کردگان و معیشت و نان مردم
– ضرورت بهره مندی و برخوردار شدن مردم از مزیت معادن شهرستان از طریق تشکیل نهادهای مرتبط و واگذاری سهام به مردم در معادن واگذار شده
-همکاری جمعی و کمک به نیروهای انتظامی در برقراری امنیت
– توجه به وحدت و گسترش همدلی در جامعه
– برگزاری جشنواره خرمای ربی در ایرانشهر
-ضرورت برگزاری همایش بزرگ نخبگان در ایرانشهر
-ضرورت نقد منصفانه و پرهیز از تخریب و بی اخلاقی و بد اخلاقی در فضای مجازی
-تعهد همگانی به حفظ حرمت و آبروی افراد و اشخاص چنانکه در تاریخ و فرهنگ استان مورد تاکید بوده است.
– توجه به توسعه انسانی و ضرورت پیشرفت به سمت نگرش متمدنانه
-ضرورت توجه به امنیت نرم افزاری و پرهیز از ایجاد شرایط کاربرد سخت افزار برای تامین امنیت

۲- بخش زیرساخت ها:
– ضرورت کمک استان به شهرداری ها
– نامناسب بودن راه ها و خسارات فراوان انسانی و مالی به مردم استان و ضرورت اولویت به بهبود آن ها.
– پروژه فاضلاب ایرانشهر و وقفه چندین ساله اجرای آن
– ضرورت تسریع در اتمام فازهای دوم و سوم بافت بلوچ
– نبود فضاهای تفریحی- ورزشی و ضرورت توسعه آن و فعال کردن فضاهای موجود
– مجتمع بزرگ فرهنگی و هنری ایرانشهر…
– و نکات فراوان دیگر که شرح آن ها نوشته را از حوصله خواننده خارج خواهد کرد…

ه- نماینده مردم حوزه انتخابیه ایرانشهر نیز ضمن پرداختن به مسایل شهرستان، گزارشی از تلاش ها و پی گیری های خود در مجلس و در سطح وزارتخانه ها و نهادهای ملی در زمینه های بهداشت و درمان، بیمارستان ۵۴۰ تخت‌خوابی ایرانشهر، کنکور و دفاع از حقوق دانشجویان و دانش‌آموزان استان، اصلاح قانون ۲/۵ درصد در آزمون سراسری و… ارایه کرد.

و- در این نشست کلیه سخنرانان مراتب سپاسگزاری و قدرشناسی خود را از خدمات فراوان دولت و توجه ویژه به توسعه استان ابراز کردند و با توجه به دامنه نیازها، خواهان اهتمام بیش تر به برخی بخش ها از جمله توسعه و بهبود راه ها، ترانزیت و اشتغال بودند.
البته نکات ارزشمندی از سوی سخنرانان گفته شد که حاکی از حساسیت و توجه عمومی به مسایل شهرستان است. لکن انتظار داشتم معتمدین و نخبگان در: لزوم سرمایه گذاری صاحبان سرمایه برای توسعه و اشتغالزایی و تولید در شهرستان؛ و ضرورت پویایی فرهنگی و توسعه نهادهای مدنی متناسب با خط مشی توسعه پایدار استان و شهرستان و مشارکت در فرایند توسعه نیز توجه و تاکید داشته باشند. به این دو بخش مهم و سازنده کمتر از انتظار پرداخته شد. برای شتاب توسعه استان و تامین منابع، نیاز به سرمایه با اولویت سرمایه های بومی است و برای به بار نشستن سرمایه گذاری ها و تبدیل به ثروت و رفاه برای مردم، نیاز به پویایی فرهنگی، تغییر نگرش و مشارکت اجتماعی، توانمندسازی عمومی و توسعه اجتماع محور با اولویت جوامع محلی و خرد است.

ز- از ویژگی های مدیریت شهرستان در یک سال گذشته، می توانم به باز بودن درب مرکز تصمیم گیری به روی مردم، پاسخ مثبت به تمام گروه ها، احترام به تمام دیدگاه ها و سلایق و برداشت ها، تکریم تمامی شهروندان و مراجعان و…، پرهیز مطلق از هرگونه تبعیض و خاص نگری و…، دسترسی آسان مردم به مدیریت شهرستان برای بیان و پی گیری مسایل در تمام ساعات در طول سال و استقبال سیستم از نظرات، پیشنهادها، طرح ها و ایده ها و اختصاص صد در صد توان در جهت توسعه و پیشرفت شهرستان، رفاه و آرامش و آسایش مردم اشاره کنم.

در همایش گفتم و در این نوشته تکرار می کنم: هر شخص یا گروه اعم از بومی ومقیم و مهمان و مهاجر که مشکل، موضوع یا پیشنهاد یا نظر و ایده و طرح و خواسته ای داشته، مدیریت شهرستان با توجه کامل آن را پی گیری کرده است و گمان نمی کنم موردی بتوان یافت که از ناحیه مدیریت شهرستان مورد اهمال و بی اعتنایی واقع شده باشد. صدای همگان شنیده شد و مسایل شهرستان به طور همه جانبه مورد توجه بود.

ح- در سالی که روزهای پایانی آن را سپری می کنیم، تلاش شد تا در مجموعه اجرایی شهرستان: نگرش کوتاه مدت اجتماعی به سمت نگرش بلند مدت؛ نگاه های فردی به نگاه جمعی؛ تصمیم گیری فردی و مکانیکی به تصمیم گیری جمعی، نرم افزاری و سیستمی؛ توسعه بخشی به سمت توسعه پایدار و همه جانبه؛ گرایش های فردی و سلیقه ای به سمت ساختار نهادی-فرهنگی و قواعد حاکم بر جامعه؛ مدیریت های گسسته به سمت مدیریت هدفمند، برنامه مند با نگرش سیستمی و رویکردعلمی و منسجم؛ مدیریت آمرانه و سلسله مراتبی سخت به مدیریت روابط انسانی، اقتضایی، فرهنگی و نرم افزاری با محور تقویت سرمایه اجتماعی و تاثیر گذاری محلی شهرستان به سمت تاثیرگذاری استانی و ملی هدایت شود.

ط- پایان سخن، اینک استان ظرفیت مناسبی در اختیار دارد: مطالعات آمایش سرزمین، سند توسعه استانی و شهرستانی، هدف، استراتژی، تئوری و چشم انداز مناسب توسعه، سیاست های مشخص، نهاده های مورد نیاز و مدیریت کارآمد برای توسعه پایدار استان با پشتوانه حمایت ملی.

در آغاز قرن جدید هجری، همکاری و همدلی بخش های مختلف جامعه و بسیج ظرفیت های موجود در بستر انسجام اجتماعی موثر، در کوتاه زمان، سیستان و بلوچستان را در نقش تعیین کنندگی اجتماعی و اقتصادی ملی و فراملی تثبیت خواهد کرد. هماهنگ با آن و با نگاه و نظر مساعدی که دکتر مدرس خیابانی به شهر میزبانان ولایت، شهر مورد علاقه رهبر معظم انقلاب- ایرانشهر- دارند، این شهرستان می تواند در مدار توسعه شتاب بگیرد. تحقق آن بسته به هنر مدیران شهرستان است.

مشارکت معتمدین و نخبگان و بهره گیری سیستمی از افکار عمومی منطبق با رویکرد دولت و شعار مردم محوری دولت انقلابی و جهادی سیزدهم، باید به دستورالعمل کاربردی مدیریت ها در قرن جدید تبدیل شود. انشاءالله. اللهم ایاک نعبد و ایاک نستعین.

– معاون استاندار سیستان و بلوچستان و فرماندار ویژه شهرستان ایرانشهر

اخبار برگزیدهیادداشت