سنگ‌اندازی تازه روسیه برای جلوگیری از صلح هسته‌ای
محمدصادق جنان‌صفت *
محمدجواد ظریف وزیر خارجه نامدار ایرانی هشت سال زیر فشار منتقدان افراطی داخلی بود و نیز هشت سال با تندروهای آمریکایی نبردی پنهان داشت. با این همه اما او توانست شر خواب‌های بدی که برای ایران دیده بودند و می‌خواستند با فشارهای متعدد زیر پرچم سازمان ملل بدترین تصمیم‌ها را درباره ایران بگیرند از سر ایرانیان دور کرد. محمدجواد ظریف بسیار بردبار بود که در همه سال‌های مبارزه با منتقدان برجام کارشکنی‌های روسیه را آشکار نکرد و نگفت که رهبری روسیه و دولت این کشور زیر بیرق دوستی با ایران راه‌های صلح هسته‌ای بازشده را می‌بستند. او اما در گفت‌وگویی جنجالی تصریح کرد روسیه سنگ‌انداز بزرگ در راه آشتی ایران با بخش بزرگی از جهان بوده است تا منافع خود را صیانت کند که بخشی از منافع روسیه همان بیرون ماندن ایران از بازار نفت و گاز بود. در حالی که دولت سیزدهم پس از کش‌وقوس‌های پرشمار در شکل همان ماهیت گفت‌وگوهای ظریف را دنبال می‌کند رفتار و گفتار اولیانوف روسی در این چند ماه تازه‌سپری‌شده نشان داد حرف ظریف پایه و اساس درستی داشته است. با این همه تیم جدید مذاکره‌کننده گام‌های بلندی برداشته است و به نظر می‌رسد دیدار گروسی از ایران آخرین سدهای پیش‌روی توافق را از سر راه بردارد اما سخنان عجیب لاوروف وزیر امور خارجه روسیه که دیروز از سوی خبرگزاری‌ها منتشر شده است شاید سد تازه‌ای در مسیر توافق و صلح هسته‌ای باشد. لاوروف گفته است کشورش از آمریکا ضمانت خواسته است که تحریم‌ها بر سر اوکراین بر روابط مسکو با تهران ذیل توافق موسوم به برجام اثر منفی نداشته باشد. او گفت: «ما ضمانت می‌خواهیم که این تحریم‌ها [ی اوکراین] به هیچ شکل بر مناسبات اقتصادی و تجاری ما [با ایران] که ذیل برجام قید شده است اثر نگذارد.» اگرچه این حرف لاوروف تفسیربردار است و باید وزارت خارجه و مدیران اداره‌کننده گفت‌وگوهای برجام درباره آن توضیح دهند اما هر کسی که گفت‌وگوها را دنبال می‌کند می‌فهمد که این اتفاق تازه‌ای است و بهانه‌جویی تازه روس‌ها به حساب می‌آید. چیزی که نیاز به توضیح کارشناسی دارد این است که آیا روسیه می‌تواند با چنین درخواستی فرآیند صلح هسته‌ای را متوقف کند و راه را ببندد یا اینکه چنین قدرتی ندارد و در چارچوب حقوق و مواد برجام و گفت‌وگوهای بین‌المللی این درخواست فاقد اثرگذاری موثر است و بقیه کشورهای درگیر می‌توانند کار را بدون حضور روسیه ادامه دهند. گره زدن زلف برجام به جنگ اوکراین و درخواست تضمین کتبی روشن به روسیه از سوی ده‌ها کشوری که روسیه را تحریم کرده‌اند اگر روسیه بتواند در فرآیند صلح توقف ایجاد کند به معنای این است که ظریف چقدر درست می‌گفته است و نیت بد روس‌ها را می‌شود در این هنگامه به خوبی دید.
لینک کوتاه :