تداوم بحران قیمت گاز طبیعی در اروپا

محمود خاقانی *

بهای گاز طبیعی در بازار آتی اروپا روز دوشنبه ۱۶ اسفندماه ۱۴۰۰ به دلیل نگرانی از احتمال تحریم گاز روسیه توسط دولت آمریکا سر به فلک زد و پس از اینکه بهای نفت‌خام برنت دریای شمال اسکاتلند رقم بشکه‌ای ۱۳۷ دلار را لمس کرد قبل از اینکه درساعت هفت بعد از ظهر به وقت لندن در رقم بشکه‌ای ۱۲۵ دلار آرام بگیرد، بهای گاز طبیعی دربازار گاز هلند ۶۴ درصد بالا رفت و به رقم ۳۳۵ یورو برای هر مگاوات ساعت رسید که معادل ۶۰۰دلار برای هر بشکه نفت‌خام است.

شبکه اقتصادی بلومبرگ تحلیل کرده است که افزایش بهای انرژی در اروپا ممکن است در صورت قطع گاز روسیه به اروپا تولید ناخالص داخلی اروپا را یک درصد کاهش بدهد و به رقم دو و دودهم درصد در سال برسد. الیگارشی (اصحاب ثروت و قدرت، صاحبان صنایع نفت و گاز، انرژی و بنگاه‌های عظیم اقتصادی) حاکم در اروپا برای تامین امنیت انرژی اروپا شروع به تشویق صنعت انرژی‌های تجدیدپذیر کرده‌اند و همزمان با سایر صادرکنندگان گاز طبیعی نظیر آمریکا، قطر، نروژ، مصر، الجزیره و جمهوری آذربایجان وارد مذاکره شده‌اند.

اگرچه در دو هفته آینده فصل بهار در راه است ولی تداوم سرمای هوا در اروپا فشار زیادی روی بودجه مردم عادی برای پرداخت قبوض برق، گاز و پر کردن باک بنزین اتومبیل‌ها وارد کرده است. در همین حال به دلیل گرانی بهای انرژی، خدمات گرمایی به مجلس کشور بوسنی‌وهرزگوین قطع شده و نمایندگان مجلس باید در هوای سرد به امور روزمره مشغول باشند.

یک کارشناس اقتصاد انرژی در اروپا گفته است که بزرگ‌ترین اشتباه سیاست خارجی آمریکا خروج یک‌جانبه از برجام بود که متعاقبا شرکت توتال فرانسه و شریک چینی شرکت توتال شرکت دولتی چین «سینوپک» تصمیم گرفتند از قرارداد فاز یازده پارس‌جنوبی خارج شوند که اگر نشده بودند امروز اروپا می‌توانست روی تامین امنیت گاز طبیعی مورد نیاز اروپا از ایران حساب کند.

بعد از ملاقات و گفت‌وگوی هیات بلند‌پایه آمریکایی از کاراکاس و ملاقات با مقامات دولت مادورو که به نظر می‌رسد نتیجه مطلوبی در بر نداشته است کارشناسان اقتصاد انرژی در اروپا منتظر نتیجه مذاکرات احیای برجام در وین هستند. از قرار معلوم گروه‌های مشهور به کاسبان تحریم در منطقه و تهران که با مسکو و پکن روابط نزدیک آشکار و با بنگاه‌های تجاری اروپا و آمریکا روابط پنهان تجاری دارند درتلاش هستند که مذاکرات وین ناکام بماند و تحریم‌ها تداوم داشته باشد. در عین حال، برخی از مقامات اروپایی به طور خصوصی بیان داشته‌اند که الیگارشی‌های حاکم در آمریکا و روسیه که باهم برای بازار گاز اروپا رقابت می‌کنند دردیک مورد متفق‌القول هستند و آن اینکه ایران نتواند در بازار گاز اروپا با آنها رقابت کند.

* کارشناس بین‌المللی انرژی