عاقبت تخریب محیط‌زیست
به گزارش جهان صنعت نیوز: بروز طوفان و کاهش دید افقی در راه‌های مواصلاتی یزد علاوه بر گزارش موارد مربوط به عوارضی همچون تنگی نفس و مشکلات قلبی برای برخی افراد، به لحاظ حوادث ترافیکی مکرر در جاده‌های استان روزی شلوغ و پرحادثه را برای اورژانس استان رقم زده است. ۲۰ مورد تصادف، پنج مورد تنگی نفس و هفت مورد بروز مشکلات قلبی از جمله این حوادث بوده است. اما در تصاویری که از این طوفان در فضای مجازی دست به دست می‌شود، وقوع آسمان سرخ در یزد است. منصور شیشه‌فروش، مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان گفته است: «وقوع تندباد و طوفان در مناطق شرقی استان از صبح امروز آغاز شده و در چوپانان این گرد و غبار با پدیده طوفان سرخ به وقوع پیوسته است. جنس خاک که در آن منطقه به صورت رس است، گرد و غبار با ذرات خاک توام می‌شود و باعث ایجاد چنین طوفان‌هایی می‌شود.»
براساس گزارش‌ها خساراتی نیز به شبکه‌های برق وارد شده است اما هنوز اطلاعات دقیقی از خسارات بیان نشده است. اما با این حال دیروز هواشناسی یزد با صدور اطلاعیه سطح نارنجی نسبت به خسارات ناشی از تشدید وزش باد شدید و گرد و غبار در استان هشدار داد. هشدار سطح نارنجی هواشناسی به منزله اقدام ضروری و احتمال خسارت گسترده است. شامگاه جمعه ۲۰ اسفند به دلیل وزش تندباد، تابلو ورودی شهر جدید صدرا سقوط کرد و موجب مسدود شدن ورودی این شهر برای ساعاتی شد؛ این حادثه ۲۳ اسفند سال گذشته نیز اتفاق افتاد و مصدومیت شماری از شهروندان را به دنبال داشت. به همین دلیل پیش‌بینی‌ها بر افزایش خسارت بر استان یزد است. از سویی فعالان محیط‌زیست یکی از مهم‌ترین علل به وقوع پیوستن این طوفان را چرایی بی‌رویه دام و بی‌توجهی به مشکلات محیط‌زیست می‌دانند. همچنین به گفته فعالان محیط‌زیست تنها راهکار مقابله با وقوع طوفان گرد و خاک تخریب سدهایی است که بدون اقدام کارشناسانه احداث شده‌اند.
دلایل بلای خانمان‌سوز
در همین رابطه دکتر اسماعیل کهرم، مشاور سابق سازمان محیط‌زیست به «جهان‌صنعت» گفت: وقوع طوفان سرخ در یزد نشانگر گذر از مرز هشدار محیط‌زیست در کشور است. یکی از دلایل وقوع چنین طوفان‌هایی قطع و کندن درخت‌ها و بوته‌هاست. دلیل دیگر آن چرای بیش از حد دام است. زیرا در حال حاضر چهار برابر ظرفیت مراتع گوسفند و بز داریم. این حیوانات هنگام چرا گیاهان را از ریشه درمی‌آورند، فلذا خاک لخت می‌شود.
وقتی خاک بی‌گیاه و علف شود، هنگام وقوع باد خاک‌های سست به نسبت سرعت باد به جهت مختلف روانه می‌شوند. با این حال طوفان سرخ خطری برای انسان‌ها ندارد و به طور قطع زودگذر است. چه بسا به محض پایان لایه اضافی خاک و کاهش وزش باد طوفان نیز متوقف می‌شود. اما این طوفان علائم بروز مخاطرات محیط‌زیستی است.
وی افزود: به نظرم از این طوفان‌ها باید نتیجه بگیریم که چرای بیش از حد منجر به بروز مخاطرات محیط‌زیستی زیادی در آینده خواهد شد و هر چه سریع‌تر باید از آن جلوگیری کرد. طی ۴۰ سال اخیر بلایی بر سر محیط‌زیست آوردیم که تا ۵۰ سال آینده نیز قابل جبران نخواهد بود. چنین اتفاق‌هایی من را یاد شعری می‌اندازد که می‌گوید: باش تا صبح دولتت بدمد، این هنوز از نتایج سحر است. چرا که به نظرم این اتفاق‌ها عوارضی است که طی ۴۰ سال گذشته به محیط‌زیست وارد کردیم و هنوز عواقب سال‌های اخیر رخ نداده است. بنابراین دلیل اصلی وقوع چنین طوفان‌های سرخی خشک شدن زمین و عریان شدن خاک است.
دکتر کهرم با اشاره به اینکه مسوولان راهکاری برای مقابله با این نوع اتفاق‌ها ندارند، اظهار کرد: وقوع چنین طوفان‌های سرخی زنگ هشداری به مسوولان است اما متاسفانه گوش آنها بدهکار چنین معضلاتی نیست. مسوولان پشت میز نشستند، دغدغه مسوولان محیط‌زیست کشور نیست. مگر طی سال‌های گذشته چنین زنگ هشدارهایی نداشتیم!؟ مگر مسوولان بعد از سیل آق‌قلا برای آن منطقه چه کردند؟ خشک شدن دریاچه ارومیه و زاینده‌رود نیز مصداق بارز زنگ هشدار به مسوولان است. مقامات تاکنون درخصوص حفظ محیط‌زیست هیچ کاری نکردند.
این فعال محیط‌زیست در ادامه بیان کرد: براساس گزارش‌ها اکنون از مرز هشدار عبور و در چاله گیر کردیم. وضعیت محیط‌زیست این روزها بسیار خراب است. متاسفانه مسوولان هیچ قدمی برای بهبود وضعیت محیط‌زیست انجام نمی‌دهند و وقوع چنین طوفان‌های سرخی نشان‌دهنده حال وخیم خاک و زمین است. در نتیجه براساس مطالعات آماری و تحقیقاتی امروزه محیط‌زیست ایران مرده است و چیزی از آن باقی نمانده است. اگر امروز برای احیای محیط‌زیست اقدام کنیم شاید ۳۰ سال آینده نتیجه آن را خواهیم دید اما اگر به همین منوال پیش رویم قطعا در ۳۰ سال آینده امکان زندگی در ایران وجود نخواهد داشت.
آسیب طوفان به سلامت شهروندان
حسین آخانی، کارشناس محیط‌زیست و استاد دانشگاه نیز درخصوص وقوع طوفان سرخ به «جهان صنعت» گفت: طبیعتا امسال به دلیل کاهش میزان بارندگی تمامی تالاب‌ها خشک شده است و با شدت وزش بادی که دیروز در استان آمده به طوفان خاک سرخ تبدیل شده است. خاک‌های رس مرکزی ایران سازند قرمز فوقانی است، بنابراین وقوع طوفان‌های سرخ در آن منطقه طبیعی است. اما تبعات این طوفان فرسایش شدید خاک منطقه است. از سویی تنفس در این طوفان برای سلامت شهروندان بسیار خطرناک است.
وی افزود: قاعدتا وقوع چنین طوفان گرد و خاکی زنگ هشداری برای محیط‌زیست است اما بیش از یک دهه است که با این مقوله درگیر هستیم. به دلیل کاهش میزان بارندگی سال آینده با ریزگردهای بیشتری روبه‌رو خواهیم شد. قطعا سال پیش رو وضعیت ریزگردها و طوفان در مناطقی همانند خوزستان نیز بدتر از سال‌های گذشته است.
این فعال محیط‌زیست درخصوص تبعات بروز طوفان‌ها بر محیط‌زیست اظهار کرد: نشست گرد و خاک روی گیاهان منجر به بسته شدن روزنه آنها می‌شود و همین امر فتوسنتز گیاهان را دچار اختلال می‌کند. پرندگان و حیات‌وحش این مناطق آسیب شدیدی خواهند دید. وقتی گرد و خاک در منطقه‌ای زیاد باشد تنفس تمامی گونه‌های حیوانی دچار مشکل می‌شود.
آخانی در مورد راهکار جلوگیری از وقوع مجدد طوفان‌های سرخ بیان کرد: تنها راهکار مقابله با این تندباد‌ها تخریب سد‌هاست. سدهایی که بدون اقدام کارشناسانه‌ای در سراسر ایران ایجاد شده است. البته کاهش مصرف آب در سراسر کشور نیز مهم است ولی سیاست مسوولان به سوی افزایش زمین‌های کشاورزی و بهره‌برداری بیشتر از آب است، که در این صورت شرایط در آینده بدتر می‌شود. در هر صورت با رویه‌ای که دولت پیش گرفته است، انتظاری درخصوص حل بحران محیط‌زیست از سوی دستگاه‌های دولتی نداریم و از طرفی صدای ما هم به گوش مسوولی نمی‌رسد.بنابراین فقط می‌توانیم برای بارش باران دعا کنیم.
لینک کوتاه :