بازی با آتش
به گزارش جهان صنعت نیوز: حال چند سالی است این شب به یکی از شب‌های پرحادثه ایران تبدیل شده به گونه‌ای که با تغییر فرهنگ چهارشنبه‌سوری جشن ساده و ایرانی گذشته جای خود را به انفجار انواع مواد محترقه بی‌خطر و پرخطر داده و به جای برنامه‌ها و آداب و رسوم کهن صدا‌های مهیب همه جا را پر کرده است. حوادث ناشی از این آتش‌بازی‌ها گاهی آنچنان به جان کودکان و نوجوانان می‌افتد که سال‌های سال آثار آن نه تنها از چهره بلکه از یاد و خاطره افراد پاک نمی‌شود.
یکی از نکاتی که این روزها نگرانی‌های زیادی به وجود آورده دسترسی آسان به مواد محترقه است. سازندگان مواد محترقه و فروشندگان آن نیز طی سال‌های اخیر به ویژه از سال گذشته که ویروس کرونا شیوع یافت، به فضای مجازی روی آورده‌اند. این در حالی است که راه‌اندازی سایت و وبگاه و هرگونه تبلیغ در فضای مجازی در مورد آموزش ساخت و فروش مواد محترقه جرم است.
براین اساس شاهد کوچ فروشندگان مواد محترقه و منفجره از فضای حقیقی به فضای سایبر هستیم، این فروشندگان، کسانی هستند که فقط به دنبال کسب سود خود هستند و پایبند به هیچ اخلاقیاتی نیستند. بدتر از کوچ فروشندگان مواد محترقه و منفجره به این فضا، شاهدیم که برخی افراد، آموزش ساخت این مواد را در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی آغاز کرده‌اند، ساخت موادی که بسیار خطرناک است و می‌تواند صدمات بدنی، تلفات جانی و خسارت مادی به همراه داشته باشد.
دسترسی کودکان و نوجوانان به اینترنت باعث شده تا این قشر از جامعه بدون توجه به تبعات و عواقب این امر در خانه و بدون حضور والدین اقدام به ساخت مواد محترقه کنند که در پی کوچک‌ترین اهمال و سهل‌انگاری، انفجاری را شاهد خواهیم بود که در پی آن، صدمات بدنی جبران‌ناپذیر و خسارت مادی به افراد تحمیل می‌شود.
ایجاد وب برای خرید و فروش انواع مواد محترقه و منفجره جرم تلقی می‌شود که کارشناسان پلیس فتا ضمن رصد شبانه‌روزی درصورت مشاهده تخلف بدون اغماض در این زمینه برخورد می‌کنند. این در حالی است که برخی از افراد سودجو در فضای مجازی اقدام به آموزش ساخت مواد محترقه می‌کنند در حالی که همچنان عده‌ای از والدین و نوجوانان و جوانان به رغم آموزش‌های بسیار در رسانه‌های دیداری و شنیداری نسبت به خطر آن آگاه نیستند.
بر این مبنا اقدامات انتظامی در فضای سایبر آغاز شده است و با شناسایی سایت‌های فعال در زمینه آموزش ساخت مواد محترقه و منجره و فروش این مواد در فضای سایبر، برای گردانندگان این سایت‌ها و کانال‌ها تشکیل پرونده می‌شود و این افراد نیز به مراجع قضایی معرفی می‌شوند. چه بسا سردار قاسم رضایی، جانشین فرمانده ناجا نیز دیروز اعلام کرد با هرگونه تجمع برای چهارشنبه‌سوری در مراکز تفریحی و پارک‌ها برخورد می‌شود و از تجمعات خانگی حمایت می‌کنند. همچنین با این حال دیروز مجتبی خالدی سخنگوی سازمان اورژانس کشور از آمار بالای جان‌باختگان چهارشنبه آخر سال نسبت به سال گذشته خبر داد و گفت: «همچنین تاکنون ۱۸ نفر بستری و دچار قطع عضو شده‌اند. جان‌باختگان چهارشنبه آخر سال نسبت به بازه زمانی مشابه سال گذشته بیشتر است و زمان زیادی را برای پیشگیری نداریم. سال گذشته حدود ۳۰ درصد مصدومان عابر بودند. بر همین اساس از شهروندان درخواست می‌کنیم که رفت و آمد خود را در این شب مدیریت کنند.»
بنابراین خانواده‌ها نقش بسیار مهمی در پیشگیری و کنترل فرزندان خود در فضای مجازی دارند چرا که با کنترل، آگاهی‌بخشی و نظارت خانواده‌ها می‌توان آسیب‌های شب چهارشنبه آخر سال را کاهش داد، هرچند در سال‌های گذشته بی‌توجهی به این مهم از سوی خانواده‌ها موجب شده که تعدادی از نوجوانان به دلیل عدم آگاهی دچار صدمات شدیدی و حتی غیرقابل جبران شوند.
مراقبت والدین از فرزندان
مصطفی اقلیما در خصوص آثار چهارشنبه‌سوری به «جهان‌صنعت» گفت: چهارشنبه‌سوری یک پدیده اجتماعی است که باید آن را پذیرفت و هر پدیده اجتماعی نیز دو سویه است به آن معنا که اگر مسوولان جامعه آن را خوب هدایت کنند و برای آن، تمهیدات لازم را بیندیشند پیامدهای مثبت آن پدیده می‌تواند آشکار شود در غیر این صورت با بروز نقاط ضعف آن روبه‌رو خواهیم شد. جامعه مدنی اعم از رسانه‌ها، والدین، اصناف و نهادهای آموزشی باید دست به دست هم دهند و تمهیدات لازم برای روز چهارشنبه‌سوری فراهم آورند و دولت نیز با سیاستگذاری باید ابعاد موضوع را روشن سازد.
وی افزود: نهادهای عمومی غیردولتی و اصناف در کنار دولت با جلوه‌ای از وحدت و مسوولیت اجتماعی، مسوولند که آثار سوء را به حداقل برسانند و چهارشنبه‌سوری می‌تواند به صحنه‌ای برای تبلور وحدت ملی تبدیل شود. در بحث پدیده اجتماعی چهارشنبه‌سوری باید چند ملاحظه را درنظر داشت؛ نخست اینکه باید در نظر داشت بحث شادی در جامعه ما هنوز در رفتارها به طور واضح جایگاه خود را نیافته و شادی در سایه قرار گرفته استو به طور مثال حتی تفکیکی از شادی با نشاط را نداریم و وظایف نهادمندی برای ارکان جامعه در خصوص شادی تعریف نکرده‌ایم. نهادهای عمومی غیردولتی و اصناف در کنار دولت با جلوه‌ای از وحدت و مسوولیت اجتماعی، مسوولند که آثار سوء را به حداقل برسانند و چهارشنبه‌سوری می‌تواند به صحنه‌ای برای تبلور وحدت ملی تبدیل شود.
این جامعه‌شناس اظهارکرد: والدین نسبت به مسوولیت خود در چهارشنبه‌سوری، اطلاعی ندارند اما در رابطه با رانندگی می‌دانند تا زمانی که فرزندشان گواهینامه نگرفته، نمی‌تواند پشت فرمان بنشیند اما در خصوص مسائل شادی بنا به دلایل مختلف تاکنون نتوانسته‌ایم رفتاری متناسب ایجاد کنیم، در جهان این گونه نیست که به تک‌تک افراد آموزش دهند بلکه یک رفتار کلی را نهادینه و فرهنگ‌سازی می‌کنند. به طور مثال ما در ایران نتوانسته‌ایم زندگی ایرانی-اسلامی را نهادینه کنیم.
همچنین این کارشناس آسیب‌های اجتماعی بر این باور است که آسیب‌های ناشی از حوادث چهارشنبه آخر سال تنها فرد آسیب‌دیده را دربر نمی‌گیرد بلکه تمام اعضای خانواده درگیر عواقب ناشی از این حوادث می‌شوند، از سوی دیگر غم و اندوه ناشی از آن، در درون همه افراد خانواده و فرد مصدوم، باقی مانده و در تصمیم‌گیری‌های فرد و روند زندگی تاثیر می‌گذارد که این مساله مقدمه مشکلات بعدی را در تعامل بین‌فردی با دیگران به ارمغان می‌آورد. این غم و اندوه که مدام افراد آسیب‌دیده و خانواده آن‌ها را اذیت می‌کند، یک جایی سر باز می‌کند و فرد و حتی اعضای خانواده فرد مصدوم ناشی از حوادث چهارشنبه آخر سال را گرفتار افسردگی و ناملایمات روانی می‌کند.
او ادامه داد: فرهنگ‌سازی در این زمینه را نمی‌توان کتمان کرد، فرهنگ‌سازی اثرات مثبتی دربر دارد و اقدامات سلبی تاثیری نخواهد داشت اما با رویکرد ایجابی، ترویج ارزش‌های اخلاقی و رفتارهای دینی سعی می‌کنیم از هر آسیب و جرمی جلوگیری کنیم، اما در عین حال وظیفه اساسی ما در برابر افرادی که به رغم فرهنگ‌سازی و انتشار تصاویر و فیلم‌های تاسف‌بار از وقایع چهارشنبه آخر سال تمکین نمی‌کنند و برای سایرین مزاحمت ایجاد کرده‌اند باید اقدامات سلبی انجام دهیم، چراکه رفتارهای غلط عده‌ای برای طیفی از جامعه مزاحمت ایجاد می‌کند که باید در این شرایط با اقدامات سلبی در برابر آن‌ها ایستاد. البته باید متناسب با رفتارهای اسلامی با این افراد برخورد شود. کنترل فیزیکی فرزندان کمک‌کننده است اما کفایت نمی‌کند، به عنوان مثال کسی که بخواهد مواد محترقه را خریداری کند این کار را خواهد کرد و به خواسته‌اش خواهد رسید، هر چند کنترل فیزیکی تاثیرگذار است اما در مورد افرادی که به نوعی موجبات آزار و اذیت مردم را فراهم می‌کنند، تاثیری ندارد که باید در این زمینه علاوه بر اقدامات سلبی، فرهنگ‌سازی نیز انجام شود تا برخی افراد به آگاهی برسند.
اقلیما در پایان تاکید کرد: خانواده افرادی که در آستانه رفتارهای پرخطر هستند باید در کنار فرزندان خود باشند چرا که حضور والدین میزان رفتارهای هیجانی نوجوانان را کاهش می‌دهد. چون این دسته از نوجوانان نگران آسیب رسیدن به خانواده خود هستند. براین اساس میزان هیجانات خود را کاهش داده و کنترل می‌کنند. هیجان نوجوانان برخاسته از احساسات و عواطف است نه عقلانیت اما هیجان و عواطف در بزرگسالی با عقلانیت همراه است.
اخبار برگزیدهپیشنهاد ویژهدانش و فناوریلینک کوتاه :