جاده‌های سیمانی، تاخیری به قدمت تاریخ
جهان صنعت نیوز| بازار سیمان در چند سال اخیر تحت تاثیر رکود حاکم بر بازار ساخت و ساز مسکن و کاهش سهم صادراتی بازار عراق از یک سو وهمچنین نوسانات نرخ ارز که زمینه ساز شکل گیری رقابت منفی شده با مشکلات عدیده‌ای دست و پنجه نرم می‌کند . موضوعی که باعث شده تا متولیان این صنعت با تکیه بر آمار و ارقامی که افزایش متوسط ۴۵ درصدی هزینه تولید سیمان را نشان می‌دهد متولیان صنعت و معدن را برای افزایش نرخ این محصول متقاعد کنند. اگر چه به نظر می‌رسد فعالان این تشکل صنعتی با نیم نگاهی به آغاز بازسازی در سوریه و همچین بهبود مراودات تجاری با کشور عراق که در سفر اخیر رییس جمهور نیز بر آن تاکید شده آینده این صنعت را تحت تاثیر رشد صادراتی روشن توصیف می‌کنند، اما آنچه مسلم در کنار تمامی اقدامات صورت گرفته یکی از فاکتورهایی که قادر خواهد بود بدون اتکا بر صادرات بخش عمده‌ای ازمشکلات صنایع سیمانی را مرتفع کند. تغییر رویکرد متولیان راه و شهرسازی برای بکارگیری از جاده‌های بتنی به جای رویه‌ای آسفالتی خواهد بود. در واقع علی رغم خسارات بیش از ۴٫۲ هزار میلیارد تومانی سیل اخیر به جاده‌های و ابنیه کشور و در حالیکه کارشناسان جاده‌ای تنها مشکل اساسی در عدم بکارگیری رویه‌های بتنی را نگرانی از صرفه اقتصادی عنوان می‌کنند به نظر می‌رسد بهره‌گیری از مصالح سیمانی برای بازسازی واحداث جاده‌ها و ابنیه‌های تخریب شده، بهترین فرصت برای رفع دغدغه‌های مسولین وزارت راه و شهرسازی و قبولی سیمانی در این آزمون سخت خواهد بود.
سهم ۱۰ درصدی و افزایش ۳ میلیون تنی مصرف
عبدالرضا شیخان دبیر انجمن تولیدکنندگان سیمان در گفتگو با « جهان صنعت» در خصوص اقدامات صورت گرفته برای جایگزینی رویه‌های بتنی به جای جاده‌های آسفالتی در روند بازسازی و احداث خسارات سیل اظهار داشت: استفاده از رویه‌های بتنی در چند سال اخیر از سوی انجمن مطرح شده و در این راستا قراردادی با مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی منعقد کرده که در نهایت با تهیه فهرست بها و تعیین قیمت تمام شده مشکلی در اجرا وجود ندارد.
وی در ادامه افزود:بررسی‌های نشان می‌دهد در صورتیکه رویه‌های بتنی تنها سهم ۱۰ درصدی از مجموع احداث و بازسازی جاده‌های کشور را در اختیار داشته باشند، شاهد افزایش بیش از ۳ میلیون تنی سیمان داخلی خواهیم بود.
شیخان به اجرای محدود رویه‌های بتنی اشاره کرد و گفت: بر اساس مذاکراتی که با وزارت مسکن و شهرسازی و در زمان وزارت عباس آخوندی صورت گرفت چند جاده به صورت پایلوت با استفاده از رویه‌های بتنی در دست اجرا قراردارد، اما این میزان بسیار کمتر از انتظارات انجمن بوده است.
وی در خصوص رقابت پذیری رویه‌های بتنی نسبت به جاده‌های آسفالتی و ابنیه فلزی معمول گفت: رقابت پذیری در یک محصول تنها به قیمت تمام شده محدود نمی‌شود، بلکه فاکتورهایی همچون عمر بالاتر و تاثیر آن بر سایر ارکان اقتصادی جائز اهمیت است . در این رابطه و بر اساس تحقیقات صورت گرفته از سوی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی و همچنین جامعه دانشگاهی جاده‌های بتنی به مراتب از صرفه اقتصادی بالاتری نسبت به نمونه‌های آسفالتی برخوردار بوده و در بسیاری از کشورهای توسعه یافته مورد استفاده قرار گرفته‌اند.
دبیر انجمن کارفرمایان صنعت سیمان در پاسخ به اینکه آیا با افزایش سهم جاده‌های بتنی امکان بهبود شرایط بازار صنایع سیمانی و در نتیجه عدم نیاز به افزایش قیمت‌ها فراهم می‌شود ، گفت: باید توجه داشت که نرخ سیمان از سال ۹۶ تاکنون بدون تغییر مانده است این در حالیست که علاوه بر رشد بالغ بر ۱۵۰ درصدی مصالح ساختمانی که سیمان مشمول آن نبوده، بر اساس گزارشات مابع رسمی مواد اولیه مورد نیاز صنایع سیمانی با افزایش متوسط ۴۵ درصدی همراه بوده است .
وی در ادامه افزود: ظرفیت تولید در صنایع سیمانی حدود ۱۰۰ میلیون تن برآورد شده . که این میزان با توجه به مصرف داخلی ۴۸ میلیون تنی و صادرات ۱۲ میلیون تنی سیمان وکلینکر در مجموع ۶۰ میلیون تن یا به عبارتی ۶۰ درصد از ظرفیت تولید صنایع سیمانی را تشکیل می‌دهد، بنابراین روند تولید نشان از هزینه بالای تولیدی داشته که در برخی از مواقع سیمانی‌ها برای پوشش هزینه‌ها خود به رقابت منفی در بازار روی می‌آورند. بنابراین در هر شرایطی تداوم تولید صنعت سیمان به افزایش قیمت متناسب با قیمت تمام شده تولید وابسته خواهد بود.
شیخان در پاسخ به اینکه آیا افزایش نرخ رقابت پذیری رویه‌های بتنی را در مقایسه با جاده‌های اسفالتی تحت الشعاع قرار نخواهد داد؟ گفت: سیمان مورد نیاز برای ساخت هر متر مربع ساختمان حدود ۲۰۰ کیلو برآورد شده که رقمی کمتر از ۴۰ هزار تومان را شامل می‌شود . بنابراین این میزان هزینه در مقایسه با نرخ ۱۰ میلیون تومانی هر متر مربع ساختمان بسیار ناچیز بوده و در سایر ابنیه و تولیدات سیمانی نیز قابل تسری است.
وی در خصوص مقاومت‌های صورت گرفته در اجرای طرح جاده و ابنیه سیمانی گفت: در کشوری که از ذخایر بالای سیمانی برخوردار است . استتفاده از سایر مواد اولیه و مصالخ فاقد توجیه قتصادی بوده و ایت در حالیست که مازاد قیر نیز می‌تواند در صادرات مورد استفاده قرار گیرد . البته مقاومت در مقابل هر طرح جدیدی گریز ناپذیر بوه و قطعا برای پیمانکارانی که در قبال طلب‌های خود قیر رایگان از دولت دریافت می‌کنند احداث جاده‌های اسفالتی صرفه اقتصادی بالاتری را به همراه خواهد داشت.
تجهیز بدنه مهندسی
در رابطه با استفاده از رویه‌های بتنی در ساخت و بازسازی جاده‌ها محمد شکرچی‌زاده معاون وزیر راه و شهرسازی و رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی می‌گوید: در زمینه استفاده از رویه‌های بتنی با تاخیر تاریخی مواجه هستیم، در حالی که در جهان همزمان با تولید سیمان استفاده از رویه‌های بتنی در جاده‌ها نیز متداول شده است.
وی در ادامه در خصوص دلایل تاخیر گفت: فراوانی و ارزانی قیر باعث شده تا جاده‌های بتنی کمتر مورد توجه قرار گیرد. این در حالی است که امروز قادر به صادرات قیر بوده و می‌توان به واسطه مازاد ۲۰ میلیون تنی سیمان جاده‌سازی را به سمت رویه‌های بتنی پیش برد
رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی تاکید کرد: باید نسبت به رویه‌های بتنی رویکردی اندیشمندانه و کارشناسانه داشت و در این راستا تجهیز بدنه مهندسی کشور و پیمانکارها حائز اهمیت است
شکرچی‌زاده در ادامه با تاکید بر اینکه در رویه‌های بتنی با فقر دانش فنی در شرکت‌های پیمانکاری مواجه هستیم افزود: علی رغم حضور برخی از شرکت‌ها باید برای مشاوران انسبت به احداث رویه‌های بتنی شناخت و آگاهی ایجاد کرد چرا که عدم اجرا و تاخیر چند دهه‌ای احداث جاده‌های بتنی را با ریسک همراه کرده . بنابراین پیمانکاران و مشاوران تمایل به ورود به چنین حوزه‌ای نخواهند داشت که این موضوع افزایش همایش‌ها و نشستهای تخصصی را دوچندان می‌کند.
انتظار‌برای حضور بیشتر پیمانکاران
محسن تدین رئیس هیات‌مدیره انجمن بتن ایران نیز در خصوص استفاده از جاده‌های بتنی گفت: در سیل اخیر پل‌ها و راه‌های بسیاری تخریب شدند که انتظار می‌رود بتوان از بتن در بازسازی این مناطق به‌ویژه پل‌ها و رویه‌های بتنی جاده‌ها استفاده کرد
رئیس هیات‌مدیره انجمن بتن ایران با تاکید بر اینکه برای همه گیری جاده‌های بتنی نیاز است تا وزارت مسکن و شهرسازی پیش قدم شود ادامه داد: یکی از مهم‌ترین مزایای به‌کار بردن رویه‌های بتنی استفاده بیشتر از سیمان است که با توجه تولید کارخانه‌های سیمان که با بحران مازاد روبه‌رو هستند، این استفاده می‌تواند بسیار به‌صرفه باشد
وی تاکید کرد : یکی دیگر از مشکلات در زمینه رویه‌های بتنی، فقر نیروی انسانی در بخش اجرایی است. البته در زمینه تجهیزات و ماشین‌آلات نیز ضعف و مشکلاتی وجود دارد که لازم است شرکت‌ها نسبت به این موضوع و رفع مشکلات فنی برنامه ریزی کنند.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلان
لینک کوتاه :
