عید آمد و رفت؛ ایرانیان صلح ندیدند

محمد بهشتی‌وند *

در همه سال‌های تازه‌سپری‌شده به ویژه از سال ۱۳۹۷ تا امروز منتقدان دولت روحانی و ستیزه‌گران با غرب بر دو چیز بسیار تاکید داشتند و دارند. نخست اینکه آمریکا و غرب با تحریم گسترده سیاسی و اقتصادی ایران جنگ را بر ایران تحمیل کرده است اما به جای گسیل نیروی نظامی و جنگ به معنای مرسوم آن از سلاح اقتصادی و تحریم استفاده کرده است. دومین تاکید منتقدان دولت قبلی این بود که برجام یا همان برنامه جامع اقدامات مشترک میان ایران و گروه کشورهای ۱+۵ سندی به زیان ایران بوده و نباید زیر بار اجرای آن رفت. منتقدان برجام باور داشتند آمریکا از برجام بیرون رفته و این بهترین فرصت برای به هم زدن این قرارداد آسیب‌رسان است. انتخابات سیزدهمین دوره ریاست‌جمهوری گونه‌ای شد که سرسخت‌ترین منتقدان برجام دولت و نهاد ریاست‌جمهوری را تسخیر کردند و همه نیروهای سیاسی و کارشناسی مرتبط با برجام را از نهادهای مربوطه دور ریختند. از شهریورماه به این سو این دولت سیزدهم بود که باید دو کار را انجام می‌داد. کار نخست این بود که سایه جنگ اقتصادی را از سر ایرانیان دور کند. کار دوم و وعده بزرگ دولت سیزدهم اما این بود که در گفت‌وگوهای وین امتیازهای بزرگی از آمریکا می‌گیرد و رفتار شکست‌آمیز گروه مذاکره‌کنندگان پیشین را جبران می‌کند. با سپری شدن نیم سال از فعالیت دولت تازه شهروندان دیدند که عید آمد و رفت اما صلح نیامد. چرا چنین شد؟ چون رسیدن به یک نقطه مشترک با آمریکا در مذاکرات صلح هسته‌ای کلید صلح قفل شده است و این کلید هنوز ساخته نشده و دندانه‌هایش جاهایی گرد و جاهایی پخ و جاهایی زمخت شده و انگار به قفل صلح نمی‌خورد. واقعیت این است که شهروندان ایرانی شمار وعده‌های مدیران مذاکره‌کننده درباره اینکه به یک قدمی صلح و آشتی رسیده‌ایم از دستشان خارج شده بود و در نیمه دوم اسفند ماه هرشب به امید صلح به خواب می‌رفتند اما صبح که می‌شد همان وعده روز پیشین به گوششان می‌رسید. نقش منفی روسیه تنها مانده در جنگ با اوکراین در به بیراهه کشاندن صلح دیگر چیزی نیست که بتوان آن را انکار کرد. آیا امسال را نیز قرار است در رویای صلح هسته‌ای به سر ببریم؟ شهروندان ایرانی نیاز به آسایش و آرامش دارند و درست یا نادرست باور دارند آنچه این آرامش را از آنها ستانده است نبود آشتی با رقباست. ایرانیان صلح می‌خواهند و گرایش بیشتر شهروندان این است که آنها دیگر توانایی فراهم کردن سوخت وضعیت امروز را که برداشت از سفره‌هایشان بوده است ندارند.