یوآن در سودای تبدیل به یک ارز ذخیره جهانی
به گزارش جهان صنعت نیوز: به گفته اداره کل گمرک چین، ارزش تجارت آن کشور در سال ۲۰۲۱ میلادی حدود شش تریلیون دلار بود. اگر چین و شرکای تجاری آن توافق کنند که از ارز‌های مربوطه خود برای معاملات دوجانبه استفاده کنند تقاضا برای یوآن به شکلی نجومی افزایش خواهد یافت. این امر حرکت یوآن را به سمت تبدیل شدن به یک ارز ذخیره کلیدی جهانی تسریع می‌کند.
در واقع، اینکه یوآن یک ارز اصلی جهانی است یا به عنوان جایگزینی برای دلار آمریکا عمل می‌کند لزوما چیز بدی نیست. به عنوان مثال، شرکای تجاری که از ارز‌های یکدیگر برای تسویه سرمایه‌گذاری و سایر تعاملات استفاده می‌کنند هزینه‌های مبادله را کاهش می‌دهند، نوسانات نرخ ارز را به حداقل می‌رسانند و تحریم‌های ایالات متحده را دور می‌زنند.
تاثیر تحریم‌های آمریکا
تحریم‌ها علیه کشور‌هایی که از دید آمریکا با رفتاری غیردوستانه قلمداد می‌شوند نه تنها بر کشور‌های هدف بلکه بر اقتصاد‌های جهانی از جمله آمریکا تاثیر مخربی داشته‌اند. آخرین نمونه آن است که ایالات متحده و متحدان اروپایی و آسیایی آن روسیه را به دلیل حمله علیه اوکراین تحریم کردند.
تحریم‌های سخت نه‌تنها اقتصاد روسیه را فلج می‌کند بلکه به سایر اقتصاد‌ها از جمله اقتصاد‌هایی که روسیه را تحریم کرده‌اند آسیب می‌رساند. قیمت نفت و مواد غذایی افزایش یافته و خطر بروز یک رکود جهانی وجود دارد. به عنوان مثال، در ایالات متحده و اروپای غربی بسیاری از خانواده‌ها بین غذا خوردن و گرم نگه داشتن خانه خود انتخاب دشواری را انجام می‌دهند. اگرچه اقتصاد غرب در حال رشد است، اما تعداد افراد فقیر و بی‌خانمان افزایش یافته است که نشان می‌دهد رشد به طور عادلانه توزیع نشده است.
یوآن به عنوان وسیله مبادله
شاید به دلیل تاثیر تحریم‌های ایالات متحده بر اقتصاد‌های مختلف است که برخی از کشور‌ها دلار آمریکا را کنار می‌گذارند و یوآن را در تسویه حساب‌های تجاری می‌پذیرند. اخیرا گفته شد که عربستان سعودی در حال نهایی کردن قراردادی با چین برای تسویه معاملات نفتی به یوآن است.
به همان اندازه قابل توجه بانک مرکزی چین (PBOC) اعلام کرده که حدود ۷۰ بانک مرکزی در سراسر جهان یوآن را در زمره ارز ذخایر خارجی خود در سال ۲۰۱۹ قرار داده و نگهداری کرده‌اند. با ادامه رشد اقتصاد چین، این تعداد کشور‌ها مطمئنا افزایش خواهند یافت. یکی دیگر از عواملی که کشور‌ها را به نگهداشتن یوآن ترغیب می‌کند ترس از این است که آنها ممکن است هدف بعدی تحریم‌های ایالات متحده باشند.
چالش‌های یوآن به عنوان ارز جهانی
با این وجود، برخی استدلال می‌کنند که بین‌المللی شدن یوآن به اندازه دلار آمریکا در درجه اول به دلیل ساختار حاکمیتی و توسعه چین چالش‌برانگیز خواهد بود. حکومت تک‌حزبی، فقدان حق رای همگانی و فقدان یک سازوکار منظم و مسالمت‌آمیز انتقال قدرت باعث نگرانی در مورد ثبات سیاسی چین شده است. چالش دیگر آن است که یوآن به طور کامل قابل تبدیل نیست. بنابراین، برای نقل‌وانتقالات وجوه برون‌مرزی مشکل ایجاد می‌کند. همچنین، مدل توسعه اقتصادی چین با نئولیبرالیسم نیز هماهنگ نیست.
ثبات سیاسی
ثبات سیاسی در تعیین پذیرش یک ارز مهم است، زیرا حداقل ریسک سیاسی را به همراه دارد. نمونه مورد نظر دلار آمریکا است. ایالات متحده از نظر سیاسی کشوری همراه با هرج و مرج به نظر می‌رسد، زیرا دو حزب اصلی با یکدیگر می‌جنگند و باعث ایجاد اختلاف بین گروه‌های ایدئولوژیک یا نژادی می‌شوند. با این وجود، سیستم حاکمیتی آمریکا از نظارت و ایجاد توازن قوا در میان قوای مجریه، مقننه و قضاییه برخوردار است و همه قوا را ملزم به پاسخگویی می‌کند. به عنوان مثال، رییس‌جمهور تنها می‌تواند سیاست‌هایی را اجرا کند که در حیطه اختیاراتی است که بر اساس قانون اساسی به او محول شده است.
کنگره از اختیارات نظارت بر او برخوردار است و قدرت رییس‌جمهور را محدود می‌کند. به بیان ساده، هیچ دلیلی وجود ندارد که باور کنیم دولت ایالات متحده به این زودی سقوط خواهد کرد صرف نظر از آنکه شاید سیاست‌های نهاد‌های آن کشور ممکن است خلاف این را نشان دهند. این یکی از دلایلی است که دلار آمریکا همچنان پناهگاه امنی برای سرمایه‌گذاران و پس‌انداز‌کنندگان جهان خواهد بود. ثابت شده که دلار آمریکا ذخیره خوبی برای حفظ ارزش پول و سرمایه است. بنابراین، سوال این است که آیا چین می‌تواند همان سطح اطمینان را برای یوآن ارائه دهد؟ بسیاری در غرب می‌گویند خیر.
با این وجود، به نظر می‌رسد که حزب کمونیست چین اگر نگوییم محبوبیت خود را در میان جمعیت چین افزایش داده با این وجود، می‌تواند محبوبیت خود را حفظ کند. دلیل اصلی برای آن سطح بالای پشتیبانی، انعطاف‌پذیری و سازگاری حزب کمونیست چین با شرایط است. به این معنا که حزب از زمان مائوتسه تونگ به بازآفرینی خود ادامه داده و به نیاز‌ها و خواسته‌های مردم آن کشور پاسخ می‌دهد.
بنابراین، اگر حزب به تکامل خود ادامه دهد احتمالا برای مدت بسیار طولانی در قدرت خواهد بود. در واقع، حتی می‌توان استدلال کرد که حزب کمونیست چین یکی از معدود احزاب سیاسی در جهان از جمله احزاب غربی است که عملا وظایف امانتداری خود را انجام می‌دهد.
برای مثال، حزب کمونیست چین وعده داد که فقر وخیم را ریشه‌کن کند و این کار را نیز انجام داد. در غرب، دولت‌ها در مورد کاهش فقر یا تغییرات آب و هوایی صحبت می‌کنند، اما در عمل کار زیادی انجام نمی‌دهند. از این منظر، حزب کمونیست چین نشان داده است که نظام تک‌حزبی می‌تواند به ثبات سیاسی دست یابد. از این نظر، یوآن یک وسیله قابل قبول مبادله و ذخیره ارزش است که راه را برای تبدیل شدن به یک ارز ذخیره جهانی هموار می‌کند.
اصلاحات اقتصادی، تبدیل ارز
چین رویکردی تدریجی در اصلاحات اقتصادی در پیش گرفته و ارز خود را آزادانه شناور می‌کند تا از اشتباهات پرهزینه در سیاستگذاری و از شوک‌های جهانی جلوگیری کند.
از بسیاری جهات، چین هنوز در منحنی یادگیری اصلاحات اقتصادی به ویژه تبدیل اقتصاد بازار اجتماعی خود به اقتصاد بازار خصوصی است. حفظ بنگاه‌ها و بانک‌های دولتی در کنترل دولت به عنوان عامل تثبیت‌کننده اقتصادی و اجتماعی عمل کرده‌اند، زیرا قیمت‌های مقرون‌به‌صرفه ارائه می‌کنند و از فروپاشی سیستم مالی جلوگیری می‌کنند. خصوصی‌سازی شرکت‌های دولتی در چین می‌تواند هزینه‌های انرژی یا حمل‌و‌نقل را افزایش دهد. این امر به نوبه خود می‌تواند منجر به نابسامانی اقتصادی و نارضایتی اجتماعی شود.
به همین منظور است که چین در این زمینه محتاطانه عمل کرده است. با توجه به شناور نکردن آزادانه یوآن، این اقدام تا حد زیادی به منظور حفظ رشد صادرات و جلوگیری از صندوق‌های تامینی خارجی به رنمینبی است. یک یوآن آزادانه شناور می‌تواند به خوبی باعث افزایش ارزش آن شود. در نتیجه، چین مزیت قیمت‌گذاری را از دست خواهد داد. یک یوآن کم ارزش، حمله به آن را دشوار می‌کند، به ویژه زمانی که چین بیش از ۳/۲۵ تریلیون دلار ذخایر خارجی دارد. علاوه بر این، بدهی بین‌المللی چین کمتر از ۲ تریلیون دلار است. بنابراین، چین منابع بیش از اندازه کافی برای پرداخت بدهی‌های خارجی خود دارد. نتیجه منطقی چنین تحلیلی سبب می‌شود تا در پاسخ به این پرسش که آیا یوآن می‌تواند به عنوان یک ارز ذخیره همتراز با دلار ایالات متحده مطرح شود بگوییم که مساله بر سر زمان است و نه درباره امکان اجرا شدن آن.
لینک کوتاه :