هشدار نسبت به شکلگیری خوشههای تازه کرونا در ایران
محمدرضا محبوبفر *
همزمان با پیدایش سویههای جدید ویروس کرونا، سازمان بهداشت جهانی عنوان کرده دنیا باید برای محدودیتهای جدید کرونا آماده باشد و به جدال بیوقفه با کرونا تداوم بخشد. در عین اینکه مطرح شده سویههای جدید ویروس، ضعیف شده هستند و تنها بر قدرت انتشار و انتقال آنها افزوده شده است، همچنان با افزایش شیوع بیماری، بیماریزایی و مرگومیر ویروس چشمگیر است و عوارض بیماری در مبتلایان بهبودیافته میتواند مرگهای زودرس به دنبال داشته باشد.
دانشمندان اخیرا کشف کردهاند افرادی که به کووید مبتلا میشوند میتوانند به جهت افت سیستم ایمنی به ویروس آنفلوآنزا مبتلا شوند و در این صورت بیش از چهار برابر بیشتر احتمال دارد تا به تنفس مصنوعی احتیاج داشته باشند و تقریبا سه برابر بیشتر احتمال دارد تا نسبت به زمانی که فقط به کووید مبتلا بودند، جان خود را از دست بدهند. مطالعات نشان میدهد که کووید۱۹ با آنفلوآنزا در جهان به گردش درآمده و ابتلا به عفونتهای همزمان افزایش پیدا کرده است.
براساس نتایج یک پژوهش جدید که روز پنجشنبه ۱۸ فروردین منتشر شد، خطر لخته شدن خون و مرگ در اثر سکتههای قلبی و مغزی در افرادی که به کووید حتی در موارد خفیف مبتلا میشوند، تا شش ماه بعد افزایش مییابد. مورد اخیر تنها مختص بیماران زمینهای و سالخوردگان نیست و مشمول تمامی سنین حتی کودکان و نوجوانان و جوانان میشود. براساس نتایج دو مطالعه نیز، افراد ممکن است تا یک سال پس از تشخیص ابتلا به کرونا و بهبودی، در معرض افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ باشند. مطالعات دیگر نشان میدهند ویروس کرونا باعث شروع واکنشهای التهابی در بدن مبتلایان میشود و واکنشهای التهابی ویروس و تداخل بیماریزایی ویروس با مسیرهای اصلی دخیل در رشد سلولهای غیرطبیعی و تومورزایی میتواند عللی برای لزوم انجام بررسیهای بیشتر در زمینه بروز سرطان در مبتلایان و بهبودیافتگان کرونا باشد. با توصیفی که درخصوص ویروس و شرایط پدید آمده در مبتلایان بهبودیافته شد، طبیعی است که جهان همچنان پنجه در پنجه با ویروسهای جهشیافته کرونا باشد و تدابیر بهداشتی تمامناشدنی باشد.
متاسفانه از زمان بازگشایی مدارس و دانشگاهها و تبدیل وضعیت ایران به شرایط عادی قبل از کرونا، از پایتخت گرفته تا دیگر شهرهای کشور، تجمعات و ترافیک و آلودگی هوا افزایش یافته است. این روزها همزمان با شرایط بحرانی آلودگی هوا در مناطق مختلف کشور و تبدیل شدن برخی شهرها از جمله تهران به آلودهترین شهرهای جهان، نگرانیها درخصوص افزایش آمار ابتلا به کرونا دوچندان شده است. افزایش ابتلا و بستری کرونا که در هفته دوم فروردین و در اوج تجمعات نوروزی مشاهده میشد، اکنون با بازگشایی مراکز آموزشی و در شرایط آلودگی هوا منجر به افزایش موارد سرپایی بیماری در بیشتر نقاط کشور شده است، به طوری که طبق جدیدترین بهروزرسانیها، تعداد شهرهای با وضعیت قرمز به شدت افزایش یافته است. برآوردهای سازمان جهانی بهداشت نشان میدهد تعداد واقعی مبتلایان به کووید در جهان و از جمله ایران به طور متوسط ۱۶ برابر آمار رسمی موارد ابتلای شناساییشده است و در این صورت نوع تعامل و عملکرد دولت و ستاد کرونا در اجباری کردن آموزش حضوری و ادامه روند صعودی آمار باعث شده که صدها مدرسه و دانشگاه در کشور، دستور حضوری شدن را نادیده بگیرند و معلمان و دانشآموزان و اساتید و دانشجویان به طور خودجوش همگی سر کلاسهای درس غایب باشند. افزایش آمار بیماری و تعداد بستریشدگان و افزایش مرگها به حدی است که از امروز تعدادی از دانشگاههایی که در هفته گذشته حضوری بودند و با موج مبتلایان به علت مشکلات فضای خوابگاهی و آموزشی رو به رو شده بودند، بار دیگر دستور به آموزش غیرحضوری دهند. شکلگیری آرایش بحرانی کرونا در مدارس هم باعث تجمعات اعتراضی والدین نسبت به آموزش حضوری فرزندان خود در دوران همهگیری کرونا مقابل ادارات آموزش و پرورش شهرها شده است و این روند تا حصول نتیجه مطلوب و بازگشت به شرایط قبلی ادامه مییابد.
بنابراین ستاد مقابله با کرونا به خوبی واقف شده است که دستور بازگشایی مراکز آموزشی باید به مدت دو هفته تا تعیین تکلیف کرونا در پس سفرها و مراسم نوروزی به تعویق میافتاد. علیایحال اتفاقی که نباید میافتاد، افتاده و خوشههای تازه کرونا در مدارس و دانشگاهها منجر به شکلگیری پیک هفتم بیماری در ایران شده است و با توجه به این مساله که آلودگی هوا هم میتواند شدت انتشار و بیماریزایی ویروس را افزایش دهد و منجر به شعلهور کردن هر چه بیشتر بیماری کرونا شود، امروز باید منتظر ماند که طی جلسه ستاد کرونا چه دستوراتی برای روزهای آینده اتخاذ خواهد شد؟
* کارشناس حوزه سلامت
اخبار برگزیدهیادداشتلینک کوتاه :