چالش تامین مواد اولیه راه فرار ندارد!

به گزارش جهان صنعت نیوز: در واقع امروز بزرگ‌ترین چالش صنعت لوله و پروفیل کشور تامین مواد اولیه است. چالشی که هم برای تولید‌کننده و هم مصرف‌کننده گران تمام می‌شود و نتیجه‌اش تولید کالای بی‌کیفیت با قیمت بالاست. این مشکل باعث شده که ظرفیت تولید ورق گرم کمتر از ۴۰ درصد ظرفیت واقعی شود. امروز تولید ورق گرم به پنج میلیون تن می‌رسد، ظرفیتی که می‌توانست خیلی بیشتر از اینها باشد.

کارشناسان از جمله دلایل این امر را در صفر شدن واردات ورق گرم و انحصاری شدن آن در دست تولید‌کنندگان بزرگی همچون فولادمبارکه در سال‌های اخیر می‌دانند. از طرفی گفته می‌شود اینقدر هزینه‌های سرمایه‌گذاری بالا رفته که کسی نمی‌تواند به این حوزه ورود کند و در نتیجه تمام کنترل دست فولادمبارکه است. کنترلی که بارش بر دوش واحدهای پایین‌دستی افتاده و به تدریج باعث از بین رفتن آنها می‌شود.

چالش جدیدی که نمی‌توان با آن کنار آمد

در این رابطه عضو هیات‌مدیره سندیکای تولید‌کنندگان لوله و پروفیل فولادی با بیان اینکه در شرایط فعلی هر صنعتی با چالش‌های خاص خود روبه‌رو است به «جهان‌صنعت» گفت: چالش‌های زیادی در حوزه لوله و پروفیل وجود دارد که از حمل‌و‌نقل و ‌سوخت گرفته تا نیروی انسانی همه را در برمی‌گیرد که البته ما تا به امروز به آنها عادت کرده‌ایم و سعی کرده‌ایم راهکاری برایشان پیدا کنیم. اما چالش تامین مواد اولیه مساله جدیدی است که دیگر نمی‌توان با آن کنار آمد و یا راه فراری برایش پیدا کرد. اسماعیل تمام‌‌یار با اشاره به اینکه این چالش عواقب زیادی برای همه دارد، تصریح کرد: این چالش مهم باعث می‌شود که تولیدکننده به موارد دیگر از جمله کیفیت و بهای تمام‌شده و… توجه نکند. در نهایت هم مصرف‌کننده با افزایش چشمگیر قیمت‌ها و کیفیت پایین روبه‌رو شود.

تولید ورق با ظرفیت واقعی مطابقت ندارد

عضو هیات‌مدیره سندیکای تولید‌کنندگان لوله و پروفیل فولادی با اشاره به مشکلاتی که برای تولید ورق فولادی در کشور وجود دارد، خاطرنشان کرد: در شرایط فعلی ظرفیت تولید ورق گرم در کشور بسیار محدود شده و کمتر از ۴۰ درصد ظرفیت واقعی است. به طوری که این مساله ضربه شدیدی به فعالان لوله و پروفیل زده است. او با اشاره به دلایل این امر ادامه داد: به دلیل مشکلاتی که طی پنج سال اخیر به وجود آمده، واردات ورق گرم به صفر رسیده است. بنابراین بسیاری از واحدهای تولیدی وابسته به تامین ورق گرم طی این مدت با ظرفیت کمتر از ۳۰ درصد مشغول به فعالیت هستند. این ظرفیت خالی خود تبدیل به هزینه سربار و اضافی برای واحدهای تولیدی شده است. تمام‌یار تصریح کرد: البته مساله مهم این است که بدانیم کمبودها در حوزه ورق یک شبه به وجود نیامده است بلکه این مشکل حاصل فنری است که از ۱۰ سال قبل منقبض شده است. ما در تولید ورق گرم مشکل داریم و ظرفیت آن به سختی به پنج میلیون تن می‌رسد. مساله مهم این است که بیشتر ورق ارائه‌شده توسط فولادمبارکه تولید می‌شود. او با اشاره به اینکه فولادمبارکه انحصار تولید ورق گرم را در دست گرفته است، بیان کرد: این مجموعه با انحصاری که در حوزه فولاد ایجاد کرده جلوی توسعه این صنعت را گرفته است. آنها اینقدر هزینه‌های سرمایه‌گذاری را بالا برده‌اند که کسی نتواند به این سمت برود! تمام‌یار ادامه داد: در واقع اگر هم ظرفیتی ایجاد شده، هیچ چیزی عملا نتوانسته به بهره‌برداری برسد. متاسفانه آخرین ظرفیتی که در عمل ایجاد شده مربوط به بیش از ۲۰ سال قبل است. با اینکه کلنگ تولید ۱۱ میلیون تن ورق گرم زده شده اما هیچ‌کدام از طرح‌ها به بهره‌برداری نرسیده است.

انتظار از مسوولان

عضو هیات‌مدیره سندیکای تولید‌کنندگان لوله و پروفیل فولادی در پاسخ به این سوال که چه انتظاری از مسوولان مربوطه دارید، گفت: متاسفانه دولت و تامین‌کننده اصلی بار مشکل را بر دوش واحدهای تولیدی پایین‌دستی انداخته‌اند. بر اساس سیاست‌های کلی سازمان بورس و فروشنده انحصاری یعنی فولادمبارکه، ما مجبور هستیم بهای کل کالاها را از سه ماه قبل پرداخت کنیم و از طرفی با ریسک افزایش و کاهش قیمت دست‌و‌پنجه نرم کنیم. او تصریح کرد: پرداخت وجه کالا از سه ماه قبل از دریافت آن منجر به هزینه‌های مالی زیادی برای فعالین این عرصه شده است. در نهایت شاهد آن هستیم که هزینه تولید به نحوی افزایش چشمگیری داشته که از قیمت‌های جهانی نیز فراتر رفته است.

وضعیت بازار جهانی

تمام‌یار با اشاره به اینکه قیمت‌ها به بازار جهانی گره خورده است، گفت: تلورانس بازار و تغییرات پرنوسان قیمت مواد اولیه در سطح جهانی یکی دیگر از مشکلات صنعت لوله و پروفیل کشور است. متاسفانه در این روند شاهد گره زدن قیمت کالای تولید داخلی به قیمت جهانی هستیم. این مساله باعث شده که همواره شاهد بالا و پایین شدن قیمت‌ها باشیم.

عضو هیات‌مدیره سندیکای تولید‌کنندگان لوله و پروفیل فولادی با اشاره به اینکه وضعیت بازار در سطح جهان شفاف است، گفت: تمام واحدهای تولیدی در سراسر جهان بر اساس راه‌های شناخته‌شده پیش می‌روند و همه چیز شفاف است. این در حالی است که شرایط در ایران به گونه دیگری است. در این بین فولادمبارکه به عنوان بزرگ‌ترین تامین‌کننده مواد اولیه باید ترتیبی اتخاذ کند که فعالان معدنی بتوانند کالای مورد نیاز را حداقل به صورت اقساطی خریداری کنند.

تولید‌کننده گیج شده

تمام‌یار خاطرنشان کرد: متاسفانه طی سه سال اخیر به طور دلبخواهی با فعالان معدنی برخورد شده است. به طور مثال با طرح تنظیم بازار افرادی غیر از دایره صنعت و معدن شرایطی را به فعالان معدنی تحمیل کردند. متاسفانه هر بار یک تصمیم می‌گیرند و تولیدکننده را گیج می‌کنند. این تصمیمات باعث شده که ما به عنوان فعال معدنی نتوانیم برای تامین مواد اولیه مورد نیاز خود برنامه‌ریزی داشته باشیم.

او درخواست کرد که مسوولان مربوطه شرایط فروش را ثابت نگه دارند به نحوی که فعالان معدنی همچون دیگر کشورها بتوانند کالای مورد نظر خود را به راحتی خریداری کنند.

کاهش قیمت مواد اولیه در گرو جهش تولید آلومینیوم

همچنین گفته می‌شود که تامین مواد اولیه اعم از آلومینا، آند و… جزو چالش‌هایی است که در صنعت آلومینیوم نیز وجود دارد. با اینکه تولید آلومینیوم بهتر از سال گذشته شده است اما فعالان این عرصه امیدوارند که افزایش تولید به کاهش قیمت مواد اولیه نیز کمک کند. در این رابطه رییس سندیکای صنایع آلومینیوم ایران در خصوص وضعیت تولید آلومینیوم گفت: تولید آلومینیوم و تامین صنایع پایین‌دستی با حضور مجتمع صنایع آلومینیوم جنوب (سالکو) به عنوان یک تولیدکننده بزرگ داخلی، بهتر از سال گذشته شده است و امیدواریم که افزایش تولید به کاهش قیمت مواد اولیه نیز کمک کند.

هوشنگ گودرزی افزود: تامین مواد اولیه اعم از آلومینا، ‌آند و… چالش‌هایی است که در صنعت آلومینیوم وجود دارد و بخش عظیمی از این مواد اولیه به کشور وارد می‌شود بنابراین بخشی از محصولات داخلی باید صادر شود و به جای پولی که بابت خرید مواد اولیه و ملزومات تولید می‌پردازیم باید بخشی از مواد را به صورت خام صادر کنیم تا مواد اولیه مورد نیاز را برای کشور خریداری کنیم.

رییس سندیکای صنایع آلومینیوم ایران بیان کرد: برای تامین آلومینا شرکت‌های مادر باید تلاش بیشتری شود. گودرزی اظهار کرد: در حال حاضر صنایع پایین‌دستی با ظرفیت خوبی فعالیت می‌کنند، زیرا واردات به مقدار زیادی محدود شده و افزایش قیمت ارز به کاهش واردات کمک کرده است. همچنین صنایع پایین‌دستی طی یک تا دو سال اخیر به ظرفیت خوبی دست یافتند و به دنبال توسعه و نوسازی هستند. وی عنوان کرد: طی چند ماهه آخر سال ۱۴۰۰، تقاضای خارجی برای محصولات ایرانی افزایش پیدا کرد و این امر باعث توجه به کیفیت و افزایش مقدار تولید شده است. همچنین امیدواری را در صنایع پایین‌دستی به وجود آورده است.

رییس سندیکای صنایع آلومینیوم ایران خاطرنشان کرد: یکی از مسائلی که صنایع پایین‌دستی با آن روبه‌رو بوده جابه‌جایی پول است. گودرزی خاطرنشان کرد: امیدواریم در سال ۱۴۰۱ از نظر ظرفیت تولید در صنایع بالادستی و پایین‌دستی وضعیت بهتری را داشته باشیم.