امکان سنجی پروژه‌های وزارت نیرو
به گزارش جهان صنعت نیوز: بر اساس آخرین آمار اعلام‌شده میزان کل ورودی سدهای کشور از ابتدای سال آبی تاکنون ۵۸/۱۹ میلیارد مترمکعب بوده که این عدد در مقایسه با سال گذشته که عدد معادل ۶/۲۰ میلیارد مترمکعب بوده معادل پنج درصد کاهش یافته است. همچنین کل خروجی سدهای کشور از ابتدای سال آبی تاکنون ۱۵/۱۳ میلیارد مترمکعب بوده که نسبت به سال گذشته که عددی معادل ۴۶/۱۸ میلیارد مترمکعب ثبت شده ۲۹ درصد کاهش یافته است.
در سال جاری حجم آب موجود در سدها معادل ۷۱/۲۵ میلیارد مترمکعب بوده که این عدد نسبت به سال قبل ۱۳ درصد کاهش یافته است. وضعیت سدهای مهم (شرب- کشاورزی) تا بیستم فروردین ماه نیز حکایت از این دارد که در ۱۴ سد با کاهش موجودی مخزن نسبت به سال قبل مواجه هستیم و تنها در دو سد استان هرمزگان میزان تغییرات با اعداد بالا مثبت اعلام شده است.در حوزه برق هم آن‌طور که مصطفی رجبی‌مشهدی، سخنگوی صنعت برق پیش از این گفته بود، میزان ناترازی تولید و مصرف برق در شبکه حدود ۸۵۰۰ تا ۹۰۰۰ مگاوات است. عددی که مشخص نیست آیا با برنامه‌هایی که وزارت نیرو دنبال می‌کند، امسال هم وضعیت سال گذشته دنبال می‌شود یا خیر. هرچند علی‌اکبر محرابیان وزیر نیرو پیش از این گفته بود که این وزارتخانه برای افزودن ۴۰ هزار مگاوات برق را برای اضافه شدن به شبکه برق کشور ظرف چهار سال آینده دنبال می‌کند، اما در شماره‌های پیشین روزنامه «جهان صنعت» به نقل از کارشناسان نوشتیم که تامین این میزان برق نیاز به سرمایه‌گذاری سنگین دارد که در شرایط تحریمی عملا امکان‌پذیر نیست.
ماجرای ۲۶ سد
وزیر نیرو اخیرا اعلام کرده که نخستین بازار پساب در کشور راه‌اندازی می‌شود. این طرح برای کمک به صنایع کشور اجرایی خواهد شد، زیرا برخی صنایع از جمله فولاد صنایع آب‌بر هستند که در فصول گرم سال با کمبود شدید آب مواجه می‌شوند. هر چند برخی از استان‌ها مثل کرمان و یزد با اجرای انتقال آب از خلیج‌فارس مشکلشان حل شده اما به دلیل اجرایی نشدن طرح آمایش سرزمین واحدهای فولادی بسیاری امسال با مشکل کمبود آب و برق مواجه خواهند بود.
وزیر نیرو درخصوص زمانبندی دقیق پروژه‌ها در صنعت آب و برق کشور گفته، قرار است در سال جاری به طور میانگین برای هر ۱۳ روز بهره‌برداری از یک سد برنامه‌ریزی شده است و بر همین اساس ۲۶ سد تا پایان سال‌جاری یا به مرحله آبگیری رسیده یا بهره‌برداری خواهد شد.
به گفته وی، در چند ماه گذشته ابتدا پروژه‌های دارای اولویت را شناسایی کردیم و سپس در مرحله تجهیز برای تکمیل پروژه‌ها، بسیاری از نیاز‌های وزارت نیرو را در قانون بودجه ۱۴۰۱ تجمیع کردیم.
وزیر نیرو همچنین اجرای پروژه‌های اضطراری برای تسریع در روند اجرای پروژه‌ها و اصلاح ساختار مدیریت آب کشور را از دیگر برنامه‌های امسال این وزارتخانه اعلام کرده و گفته است: اولویت‌بندی، تجهیز منابع و زمانبندی سه شرطی است که در صورت رعایت در اجرای تمامی پروژه‌ها، می‌توانیم به قول‌های خود جامه عمل بپوشانیم.
آن‌طور که کارشناسان می‌گویند، اجرای برنامه‌های وزارت نیرو، نیاز به تامین سرمایه دارد و با توجه به پیش‌بینی کسری بودجه به نظر نمی‌رسد همه برنامه‌های امسال این وزارتخانه اجرایی شود، با این حال محرابیان اطمینان داده که بودجه نسبتا خوب سال ۱۴۰۱ برای صنعت آب و برق، بر اساس میزان فعالیت شرکت‌های آب و برق صورت گرفته و با توجه به حساسیت استفاده از منابع بایستی بهره کافی و هدفمند از بودجه، در دستور کار مدیران قرار گیرد.
۱۵ هزار مگاوات کسری برق
تازه این یک روی ماجراست، علاوه بر کمبود آب، برق هم چالش‌برانگیز است. آن‌طور که آرش کردی مدیرعامل توانیر پیش‌بینی کرده مصرف برق در تابستان امسال بر اساس برآوردهای صورت‌گرفته، به ۷۰ هزار مگاوات خواهد رسید که این میزان نسبت به پیک سال گذشته ۴۶/۴ درصد رشد نشان می‌دهد.
به گفته وی در حالی که نیاز مصرف برق در سال ۱۳۹۸ به ۶۰ هزار و ۸۲۵ مگاوات رسیده بود، این میزان در سال ۱۳۹۹ با رشدی نزدیک به ۵ درصد به ۶۳ هزار و ۸۵۴ مگاوات و در سال ۱۴۰۰ به ۶۷ هزار و ۱۲ مگاوات افزایش یافت. براساس گزارشی که مدیرعامل توانیر داده، تراز منفی برق امسال ۱۵ هزار مگاوات خواهد بود .
کردی همچنین از برنامه‌ریزی برای افزایش واردات برق، استفاده از نیروگاه‌های برق‌آبی به صورت مطلوب، بهره‌گیری از نیروگاه‌های تجدیدپذیر و مدیریت مصرف به عنوان عواملی که در کنار نیروگاه‌های حرارتی به کمک صنعت برق خواهند آمد، یاد کرد و افزود: امسال نقش مدیریت مصرف باز هم پررنگ خواهد بود به طوری که رقمی در حدود ۱۰ هزار و ۷۰۰ مگاوات برای مدیریت مصرف استخراج شده که این میزان با مطالعه پتانسیل‌های موجود انجام شده است.
مدیرعامل توانیر از تدوین یکصد برنامه عملیاتی برای جبران ناترازی تولید و مصرف برق خبر داد و یادآور شد: این برنامه‌ها در چهار محور شامل برنامه‌ریزی و اقدامات تامین برق، مدیریت مصرف و تقاضا، آمادگی شبکه سراسری برق و برنامه‌ریزی و مدیریت، تدوین و ابلاغ شده است.
کردی در خصوص برنامه‌های مدیریت مصرف و تقاضا گفت: در این خصوص نسبت به مدیریت برق صنایع با همکاری وزارت صمت، تعدیل روشنایی معابر و جمع‌آوری رمزارزها، کاهش ۵۰ درصدی مصرف برق ادارات و نصب کنتورهای هوشمند اقدام‌های لازم انجام شده و تا تکمیل و اجرای دقیق آن پیگیری‌ها ادامه خواهد داشت.
کردی در زمینه مدیریت مصرف برق صنایع و شهرک‌های صنعتی نیز اظهار داشت: در خصوص شهرک‌های صنعتی برای رویت‌پذیری و کنترل‌پذیری صد درصدی بار شهرک‌های صنعتی، تنظیم تفاهمنامه‌های شرکت‌های توزیع نیروی برق با شهرک‌های صنعتی، الزام به استفاده حداکثری از مولدهای اضطراری در اختیار صنایع و رویت‌پذیری و کنترل‌پذیری صد درصدی بارهای پراکنده صنعتی خارج از شهرک‌های صنعتی برنامه‌ریزی شده است.
کارشناسان چه می‌گویند؟
سعید میرترابی کارشناس انرژی در این رابطه به «جهان صنعت» می‌گوید: مساله ما صادرات است. با توجه به اتفاقات چندسال اخیر دوره‌هایی که مصرف داخلی گاز زیاد می‌شود با مصارف روبه‌رو می‌شویم و ضمن اینکه تعهدات صادراتی هم داریم طبیعتا اولویت این است که پروژه‌های نیمه‌تمام برق و گاز تمام شود تا کمبودها جبران شود.
حمید مرتضی‌کوشکی تحلیلگر بورس اما از منظر تولید و صنعت به موضوع نگاه می‌کند. او در خصوص مهم‌ترین اولویت‌های وزارت نیرو در سال جاری به «جهان‌صنعت» می‌گوید: به نظرمن اولویت وزارت نیرو باید مدیریت منابع برقی باشد. بخش قابل توجهی از کمبود برق به دلیل هدر رفتن برق در نتیجه استهلاک بالای تجهیزات برق است.
او اضافه می‌کند: تنها با سرمایه‌گذاری می‌توان برنامه‌های اعلامی وزارت نیرو را اجرایی کرد؛ زیرا اگر پول نباشد در واقع هیچ کاری جلو نخواهد رفت.
علی بختیار عضو سابق کمیسیون انرژی مجلس هم بر این باور است که اگر مدیریت صورت نگیرد امسال هم با خاموشی گسترده‌تر از سال قبل مواجه خواهیم بود.
او می‌گوید: ما اکنون با کشورهای آسیای میانه از جمله ارمنستان و آذربایجان مبادله برق داریم ولی اصولا به دلیل عدم توازن تولید و مصرف و عدم توجه به بهینه‌سازی و مدیریت و حوزه انتقال توزیع برق دچار معضلاتی هستیم که منجر به ناپایداری در شبکه برق و خاموشی‌های گسترده خصوصا در فصل تابستان می‌شود.
به گفته وی اتصال شبکه فقط برای صادرات برق نیست. جنبه‌های مختلف تجارت برق امروز در دنیا مرسوم است، از جمله صادرات، واردات، سوآپ و ترانزیت مسیرهایی هستند که می‌توانیم به شبکه دیگر کشورها متصل شویم. ما شبکه گسترده ترانزیت و فشار قوی در اقصی نقاط کشور داریم که امکان برق را فراهم می‌کند و حتی می‌توانیم به اروپا متصل شویم.
لینک کوتاه :