آقای رییسی شما هم از بانیان وضع موجود هستید

محمد بهشتی‌وند *

 حالا دیگر دولت سیزدهم به طور کامل مستقر شده است و یکی از مهمترین کارهایش نیز پاک‌سازی گسترده نیروهای اصلی دولت‌های روحانی در نهادهای پرشمار دولتی است. البته برخی از نیروهای دولت قبلی مثل وزیر مسکن‌، معاون هماهنگی و مدیر اول بودجه‌ریزی سازمان برنامه یا سخنگوی وزارت خارجه و شاید گروهی بسیار اندک از معاونان و مدیران دولت قبلی نیز در دولت و بر اساس توانایی‌ها یا گرایش‌های سیاسی آنها باقی مانده‌اند. این گروه کوچک باقی مانده از دولت پیشین بدون چون و چرا در موقعیتی نیستند که بتوانند در سطوح بالای تصمیم‌گیری در دولت باشند. بنابراین مسوولیت همه تصمیم‌های رخ داده در امور اجرایی از روزی که رییسی به کاخ ریاست‌جمهوری رفت بر دوش او بوده و هست. با این همه در رسانه‌های افراطی هوادار یا حامی یا شریک دولت سیزدهم و نیز از سوی برخی گروه‌های سیاسی و نهادهای هوادار و چسبیده به دولت شنیده می‌شود که نباید هیچ مدیری از مدیران دولت قبلی در این دولت منصب و مقام داشته باشند و سرچشمه تصمیم‌گیری شوند. شاید این فشارهای فزاینده دلیل اصلی برای تازه‌ترین سخنان رییس دولت درباره استفاده از کادرهای دولت‌های حسن روحانی باشد‌. با این پیش‌زمینه ذهنی و فشارهای عینی است که رییسی می‌گوید دولت «به همه احترام می‌گذارد اما بی‌تردید کسانی که بانیان وضع موجود هستند و مردم از عملکرد آنان رضایت ندارند، نباید در عرصه‌های مدیریتی مورد استفاده قرار بگیرند. داشتن روحیه انقلابی، جهادی و کارآمد بودن از محورهای مورد تاکید دولت است.» البته او به لحاظ سیاسی حق دارد این حرف را بزند و به آن عمل کند تا اولا با ریزش هواداران روبه‌رو نشود و دوما برای کادرهای وفادار در همه رده‌ها محلی برای فعالیت باز شود. با این همه باید دو نکته را در این باره با افکار عمومی و نیز شخص رییس دولت سیزدهم در میان گذاشت. نکته نخست این است که شماری از مدیران ارشد و نیز مدیران میانی دولت‌های حسن روحانی در همین نظام سیاسی زاد و رشد کرده و در یکی از مهیب‌ترین دوره‌های جنگ آمریکا علیه ایران که در بخش اقتصادی شروع شده و ادامه دارد مبارزه کرده‌اند و از این نظر بر بسیاری از مدیران ارشد دولت فعلی مزیت دارند. کنار گذاشتن این میزان تجربه در این وضعیت کار برخلاف خیر عمومی با چارچوب‌های نظام جمهوری اسلامی است. از سوی دیگر یادمان باشد جناب آقای رییسی و نیز رییس مجلس فعلی در دوره‌ای در بالاترین نهاد تصمیم‌گیری اقتصادی حضور جدی و فعال و موثر داشته‌اند. می‌دانیم که در این دوره رییسی‌، روحانی و قالیباف در شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران سه قوه عضو بودند و بنا بر اطلاعیه دبیرخانه این شورا «تصمیم‌گیری‌ها در شورای عالی هماهنگی اقتصادی بر اساس اجماع نظر سران سه قوه انجام می‌شود/ دبیرخانه شورا صرفا مسوول طی فرآیند کارشناسی و کسب نظر کارشناسان برای اخذ تصمیمات سران قوا است/ تصمیم‌گیری در مقوله اصلاح قیمت بنزین در سال ۹۸ از فرآیند قانونی تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری شورا تبعیت کرده است/ با توجه به عضویت رییس و نمایندگانی از مجلس در نهاد فراقوه‌ای شورای‌عالی کسب اطلاع درباره این موضوع از طریق ایشان میسر است» به این ترتیب رییس‌جمهور محترم نمی‌تواند موقعیت و نیز نقش و سهم خود را در اقتصاد سیاسی ایران در بالاترین سطح که در پدیدار شدن وضعیت موجود اثرات گسترده و چند لایه داشته است انکار کند. از سوی دیگر یادآور می‌شویم جداسازی کارنامه دولت‌ها از هم و‌ خط‌کشی دقیق که سهم کدام دولت در وضعیت موجود کمتر یا بیشتر بوده در ایران به دلیل تداخل‌ها و اثرات تصمیم‌های فراقوه‌ای ناشدنی است. با این همه آقای رییسی هنوز فرصت دارد باقی مانده مدیران دولت‌های قبلی را از کار برکنار کند و نیروهای دولت احمدی‌نژاد را باز هم در کابینه جای دهد و یادش برود که آنها نیز سهم بالایی در وضع موجود داشته‌اند.